روز جهانی درختکاری ۱۵ اسفند/چرا درخت بکاریم

روز درخت کاری، روز مهمی در تقویم اکثر کشورها به حساب می آید،  روز درخت کاری روز آشتی بین انسان با طبیعت است و یادآور این اصل که چطور ما از دل طبیعت خلق شدیم و چطور باید برای آن ارزش قائل بشویم، با اینکه موضوع محیط زیست در ایران در وضعیت بحرانی به سر می‌برد، با این حال، روز درخت کاری شاید برای انسانهای خردمند تلنگری برای تغییر باشد، در این مقاله از مجله ایبک به سراغ روز جهانی درخت کاری رفتیم و سعی بر این داریم تا شما را با این کار زیبا و خداپسند بیشتر آشنا کنیم.

نخستین شخصی که این روز را بنا نهاد آقای جولیوس استرلینگ مورتون آمریکایی و همسرش  بودند که هر دو عاشق طبیعت بودند و با تلاش فراوان شان در تاریخ ۱۰ آوریل ۱۸۷۲ حدود یک میلیون اصله درخت کاشته شد. آن ها درختان را عضوی زنده می دانستند و از آن به عنوان ابزاری  برای ساخت خانه، منبع سوخت و  استفاده می کردند علاوه بر این ها از سایه درختان نیز استفاده می کردند. آن ها به خاطر اهمیت درخت این روز را نام گذاری کردند و از همه برای کاشتن درخت در این روز خاص دعوت به عمل می آوردند.

استرلینگ مورتون مابین سالهای ۱۸۹۳ تا ۱۸۹۷ به عنوان وزیر کشاورزی ایالات متحده آمریکا در هنگام  ریاست جمهوری گروور کلیولند انجام وظیفه کرد . امروزه، تمام ۵۰ ایالت آمریکا و همچنین تعداد زیادی از کشورهای جهان، روز کاشت درخت را جشن می‌گیرند .

اهمیتی نداشت که افراد در این روز مهم درخت میوه بکارند یا درخت های جنگلی. هدیه هایی نیز برای این روز  تعیین  شده بود و به افرادی که درخت بیش تری  را می کاشتند تعلق می گرفت.

هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان این روز را در اوایل بهار و اواخر پاییز و معمولا در آخرین جمعه آوریل گرامی می دارند تا کمکی باشد برای تنفس زمین و از طرفی دیگر انسان ها با کاشت درخت میزان حیاتی بودن آن را برای ادامه زندگی بیشتر متوجه شوند .

در مذهب ها  و آیین های مختلف جهان، درخت و کاشت درخت اهمیت خاصی دارد. دین مبین اسلام نیز مردم را به کاشتن درختان تشویق و ترغیب می کند و عده ای  از بزرگان دین در زمینه   کاشت درخت فعالیت می کردند. حضرت علی (ع) در شهر مدینه باغ های میوه فراوانی را به وجود آوردند و عمده آنها را در راه خدا انفاق کردند . پیامبر اکرم (ص)  می فرماید: «اگر فردی درختی کاشت یا زمینی  را به زیر کشت برد و مردم، پرندگان یا حیوانات  از آن استفاده کنند، این عمل از طرف آن شخص به عنوان صدقه شمرده می شود».

امام علی (ع) در کتاب  نهج البلاغه  بیان می کنند: «همه جانداران سبک و سنگین ، کوچک و بزرگ ، و ضعیف و قوی ، در اصل آفرینش برابر اند و خلق  آسمان ها و باد ها و آب  و هوا یکی می باشد. پس در عظمت خورشید و شکوه ماه و زیبایی درختان و گیاهان و برکت  آب و سنگ و تفاوت زمانی شب و روز و جوش و خروش دریاها اندیشه کنید که نشانه های مبین خداوند هستند».

همچنین امام علی (ع) مراقبت و نگهداری از درختان را امری واجب می دانستند  و به نگهداری از آن ها توصیه می کردند.

روز درخت کاری در تقویم جهانی : ۸ اردیبهشت ماه – ۲۸ آپریل

روز درخت کاری در تقویم ایران : ۱۵ اسفند ۱۴۰۲

زمان برگزاری روز درخت کاری در نقاط مختلف جهان

روز درختکاری استرالیا:

مردم استرالیا بسیار علاقمند به جشن گرفتن در روز درخت کاری هستند. روز درخت کاری آنها در ماه ژوئن است و یک روز ملی جداگانه نیز دارند که در آخرین هفته ماه جولای برگزار می گردد. در نواحی مختلف استرالیا نیز این روز را جشن گرفته می شود که در طول زمان های مختلفی از سال است.

روز درختکاری برزیل:

روز درخت کاری در برزیل در  ۲۱ سپتامبر برگزار می شود.  در گذشته جشن این روز در ۷ ژوئن اتفاق می افتاد اما کم کم به اوایل بهار منتقل شد.

روز درختکاری کانادا:

روز درخت کاری در آخرین چهارشنبه از ماه سپتامبر جشن گرفته می شود . در شیکاگو نیز این روز را در آخرین جمعه آوریل تا اولین یکشنبه ماه می،گرامی می دارند. نووا اسکوتیا به مناسبت این روز در آخرین پنجشنبه سپتامبر جشن گرفته می شود .

روز درختکاری چین:

به مناسبت روز درخت کاری در چین جشن بزرگی گرفته می‌شود و این روز  تعطیل عمومی می باشد و آن را در ۱۲ مارس جشن می گیرند. این روز از سال ۱۹۲۰ در چین به عنوان روز درخت کاری لقب گرفته است .

روز درختکاری هند:

در هند یک هفته در ماه را به درخت کاری اختصاص داده اند. تعداد زیادی درخت در این روز کاشته می شوند که از سال ۱۹۵۰ شروع به برگزاری این جشن کردند و استقبال خوبی از آن به عمل آمد.

روز درختکاری ژاپن:

در اواخر آوریل روز درخت کاری در ژاپن جشن گرفته می شود.

روز درختکاری مکزیک:

مردم مکزیک در ماه جولای روز درخت کاری را جشن می‌گیرند.

روز درختکاری بلژیک:

در بلژیک ۲۱ مارس را به عنوان روز درخت کاری گرامی می دارند.

روز درختکاری مصر:

۱۵ژانویه در کشور مصر به روز درخت کاری اختصاص داده شده است.

روز درختکاری آلمان:

در آلمان ۲۵ آوریل را به عنوان روز درخت کاری جشن می‌گیرند.

روز درختکاری اسپانیا:

در اسپانیا ۲۶ آوریل روز درخت کاری است و مصادف با سالگرد پادشاه آلفونسو نیز می باشد .

در کشور عزیزمان ایران نیز این روز هر سال در هفته منابع طبیعی از ۱۵ تا ۲۲ اسفند گرامی داشته می شود و با استقبال عموم مردم مواجه می شود و با تلاش ارگان های مردم نهاد امروزه تبدیل به یک فرهنگ اصیل در میان مردم ایران شده است.

پویش کلی درخت که توسط علاقه مندان به محیط زیست در سال ۱۳۹۵ تاسیس شد. برای نخستین بار این پویش  توسط یک ربات تلگرامی در عرض دو سال پیش از هشت میلیون اصله نهال در نقاط مختلف کشور کاشته شد. به یقین می توان گفت این پویش، یکی از بزرگترین پویش های مردمی است که در ایران و جهان روی داده است.

دلیل ایجاد روز درخت کاری در کشورهای مختلف

تقریبا در ۳۳ کشور جهان یک روز خاص برای روز درخت کاری، در نظر گرفته شده است که عمدتاً توسط نهادهای مردمی و حامیان محیط زیست برگزار می شود. خوب است بدانید که ارزش درختان در بعضی از کشورها به میزانی زیاد است که اگر در احداث یک ساختمان و هر پروژه عمرانی دیگری در مسیر ساخت و ساز،اگر درختی وجود داشته باشد، آن درخت هرگز قطع نمی شود و به زندگی اش ادامه می دهد، و این مسیر پروژه است که باید تغییر کند.به این دلیل که به ارزش درختان به ویژه  در کشورهای مدرن  کاملا پی برده شده است و جان یک درخت به اندازه جان یک انسان مهم است. اگر هم درخت در مسیر یک اتوبان قرار گرفته باشد، آن را به یک محل مناسب دیگر برای ادامه حیات منتقل می کنند.

کدام دسته از نهال ها برای کاشتن در روز درخت کاری مناسب تر هستند؟

میزان مهم بودن روز درخت کاری ، طی سالیان اخیر  کاملا واضح بوده است. اما باید درخت هایی را  در این روز بکاریم که بتوانیم بر روی آنها سرمایه گذاری دراز مدت بکنیم. به این معنا که نمی شود  هر درختی را برای کاشت برگزید و برای اینکه درختی رشد خوب و عمر طولانی ای داشته باشد باید با  در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی و اقلیم منطقه بهترین نوع نهال را برای این روز انتخاب کنید.

درختی که انتخاب می کنید نباید  نیاز به آبیاری دائمی داشته باشد. به دلیل اینکه رشد و نمو اینگونه درختان  نیازمند توجه و رسیدگی بیشتری می باشد. همچنین اگر علاقه دارید که از نهال میوه استفاده کنید تا بتوانید از میوه آن نیز بهره برداری کنید   درختانی را انتخاب کنید که با شرایط اقلیمی منطقه شما سازگاری داشته باشد. بهترین نهال ها برای روز درخت کاری، آن هایی هستند که به آفت حساسیت ندارند و در اثر حمله حشرات و آفت ها تا حدودی مقاومت دارند.

بهترین زمان برای کاشت درخت

لازم است به این نکته توجه کنید که روزهای خیلی گرم یا خیلی سرد برای کاشتن درخت مناسب نیستند و بهتر است روزی را برای کاشت نهال انتخاب کنیم که هوا ابری باشد. بهترین زمان برای کاشتن درخت زمانی است که نهال خواب است و تازه قصد دارد از خواب زمستانی بیدار شود. روز درخت کاری، نیز به خاطر همین موضوع در اسفند ماه انتخاب شده است.

به این دلیل که نهال کم کم از خواب بر می خیزد و برای آینده ای روشن شروع به رویش می کند. در نقاط  سردسیر این تاریخ بهترین انتخاب است تا شما بتوانید درختی را در خاک بکارید و رشد آن را مشاهده کنید. اما اگر در نقاط معتدل و یا گرمسیر مشغول زندگی هستید   می توانید در فصل پاییز نیز به کاشت درخت اقدام کنید.

برای روز درخت کاری، معمولا پیشنهاد می شود با در نظر گرفتن فصلی که در آن هستید، نهال مناسب را انتخاب کنید که در اسفند ماه نهال های ریشه لخت که درون نایلون و یا گونی قرار گرفته دارند را استفاده کنید. به همین دلیل آن را در گلدان می کارند تا ریشه بدهد تا برای فصل کاشت آماده بشود.

نهال های گونی پیچ آن دسته از نهال هایی هستند که به دلیل حساسیت ریشه آنها به هوا و خشک شدن آن باید حتما اطراف ریشه پوشانده شود و زمان کاشته شدن، دور آن خالی شود. نهال هایی که ریشه عریان دارند بهترین درخت ها برای روز درخت کاری، هستند  و همان نهال هایی که ریشه آن ها مشخص است و خاک اطراف آن ریخته شده است و آماده برای کاشت در زمین هستند.

مراحل کاشت نهال 

1. به این نکته توجه کنید که تابش خورشید منبع اصلی تغذیه درخت می باشد. نهال هیچ یک از  گیاهان قادر به رشد و نمو در سایه نمی باشد به همین خاطر محل مناسبی را برای کاشت نهال انتخاب کنید.
2. cm۲۰بالای خاک، بخش حاصل‌ خیزان است ، پس حتماً هنگام ایجاد حفره، این لایه از خاک را کنار بزنید، بعداً به آن نیاز خواهیم داشت. عمق و عرض حفره به نوع گیاه بستگی دارد. از ریشه نهال به عنوان ابزار سنجش  استفاده کنید، حفره حدوداً باید دو برابر اندازه آن باشد.
3. خاک قسمت کف گودال را از سنگ خالی کنید و سعی کنید خاک کف نرم باشد، این موجب می‌شود ریشه‌ها راحت تر و سریعتر در عمق ریشه تشکیل بدهند .
4. خاک را با ترکیب کردن لایه خاک بالایی با کودهای طبیعی آماده کنید.
5. تکیه‌گاه عمودی (میخ) را در جایگاه خود قرار داده  تا از نهال تازه کاشته شده در مقابل باد محافظت کند و به آن در رشد یک تنه صاف و مستحکم  کمک کند.
6. کمی از ترکیب (خاک بالایی به علاوه کود) را در انتهای حفره پخش کرده و نهال را در داخل حفره بگذارید. حفره  را با باقی مانده خاک پر کنید. ریشه نهال باید ۵ تا ۷ سانتی متر توسط خاک پوشانده شود. سطح خاک ایجاد شده از درخت تازه کاشته شده باید حدود ۵ سانتی‌متر بالاتر از سطح خاک اطراف باشد. قبل از کاشتن نهال شاخه‌های شکسته را از آن جدا کنید، ریشه‌هایی که آسیب دیده اند را نیز هرس کنید تا فقط قسمت قسمت سالم و دست نخورده آن باقی بماند.
7. ساقه نهال را در قسمت خود قرار داده و با متصل کردن  آن به گیره و با یک رشته آن را در محل خود نگه دارید. این تکیه‌گاه نباید به بالای شاخه‌های زیرین نهال برسد تا از دخالت در رشد سالم آنها و از آسیب دیدن آنها ممانعت شود.
8. خاک را به آرامی فشرده کنید و نهال را در آن قرار دهید. آخرین کاری که باید انجام دهید این است که در حفره ، خاک را به آرامی متراکم کنید، و نهال خود را با مقدار حدودی ۱۰-۲۰ لیتر آب  آن را آبیاری کنید.

  فواید کاشت درخت در زندگی انسان ها:

میزان مهم بودن روز درخت کاری برای همگان روشن شده است . درختان از عوامل زندگی  در این کره خاکی و نماد نشاط، زیبایی و حیات در تمام نقاطی  که به آن پا می گذارید هستند . درختان همواره محل زندگی گونه های بیشماری از جانوران و پرندگان هستند و متاسفانه با قطع بی رویه درختان توسط  بعضی از انسان ها ، عامل نابودی حیات بسیاری از گونه ها رقم خورده است.

اما امید به حیات جانداران و کاشت درخت با وجود افراد حامی محیط زیست و تاریخ های مهمی مانند روز درخت کاری، هرگز از بین نخواهد رفت. وجود درختان باعث پاکسازی هوا بخصوص در شهر های بزرگ می شود. این موجودات مفید آلودگی موجود در هوا را گرفته  و اکسیژن را به هوای اطراف تزریق می کنند. از هر طرفی  که به درختان نگاه کنید می بینید  که همه آن ها برای ادامه حیات جهان هستی لازم و ضروری هستند.

با افزایش کارخانه ها و شهرک های صنعتی و آلاینده های ناشی از فعالیت آن ها جو زمین روز به روز گرم تر خواهد شد و باعث آب شدن یخچال های طبیعی می گردد. درختان باعث تهویه هوا می شوند. یکی از مهم ترین فواید درختان جلوگیری از حوادث ناگوار مانند سیل است. با کاشتن درختان بی شمار، دیگر سیل جزو بلایای طبیعی به حساب نخواهد آمد.

درختان همچون نگهبانی مانع از ورود سیل به شهرها و آسیب به خانه ها می شوند و از فرسایش خاک جلوگیری می کنند. با کاشتن درختان میوه، در نزدیکی محل زندگی‌تان نه تنها خودتان می توانید  از نعمت های خداوند بهره ببرید، بلکه می توانید برای همشهریانتان نیز می توانید راهی باز کنید تا از میوه های خوشمزه درختان استفاده کنند.

کلام پایانی درباره ی روز درخت کاری

فرهنگ روز درخت کاری، تقریبا برای همه انسان ها جا افتاده است و کمتر کسی است که به میزان اهمیت آن واقف نباشد. البته این نکته حائز اهمیت است ک تنها کاشتن درخت کافی نیست و درختان نیاز به رسیدگی دارند تا بتوانیم آن ها رو جایگزین درختان قطع شده بکنیم.

حفظ جنگل ها یکی از مهم ترین عوامل در نگهداری از زمین می باشد، شاید باور این موضوع کمی دشوار باشد اما هر یک درخت به تنهایی می تواند  سالانه ۱۵۰ کیلوگرم کربن دی اکسید را تسویه کند و این یعنی یک دستگاه تسویه کننده زنده سلام بسیار کارآمد و هر درختی که قطع بشود سالیان سال طول می کشد تا نهال کوچکی که می کارید جایگزین آن شود.  خطر نابودی جنگل ها  توسط افراد و صنایع مختلف دائماً وجود دارد و این ما هستیم که علاوه بر اینکه باید جلوی قطع بی رویه درختان را بگیریم بلکه باید با کاشت درختان میزان سرانه جنگل های کشور و منابع طبیعی آن را افزایش بدهیم.

پس با کاشتن حتی یک اصله نهال در این روز عیدی خود را پیش از آمدن فصل بهار به این کره خاکی هدیه کنید و در تداوم حیات در این کره خاکی سهیم باشید.