بررسی انواع مختلف تأسیسات ساختمانی طبق قوانین

اگر شما با انواع مختلف تأسیسات ساختمانی مانند امنیتی، ارتباطی، بهداشتی، روشنایی، حرارتی و برودتی آشنایی داشته باشید خیلی راحت تر می توانید از این تأسیسات در ساختمان خود استفاده کنید. در این مقاله از ایبک امداد قصد داریم به معرفی و بررسی انواع تأسیسات ساختمانی الکتریکی و مکانیکی و کاربرد آنها بپردازیم:

تأسیسات ساختمان چیست؟

یکی از حیاتی ترین و مهم ترین قسمت های هر ساختمان تأسیسات آن می باشد و زیر بنای آرامش و آسایش ساکنین ساختمان را جهت زندگی در محیطی امن و آرامی را فراهم می کند.

اگر بخواهید ساختمانی را از پایه بسازید مهم ترین بخش که قبل از هر چیزی باید مد نظر شما باشد تأسیسات آن است. سیستم های سرمایشی، گرمایشی، تهویه مطبوع، گاز کشی، خطوط تلفن، برق رسانی، لوله کشی و …‌ همه زیر مجموعه تأسیسات ساختمان هستند. که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:

طراحی تأسیسات ساختمان طبق قوانین

مهمترین اصلی که باید هنگام آماده کردن تأسیسات ساختمان در نظر داشته باشید طراحی اصولی و صحیح این سیستم می باشد. اگر غیر از این باشد تأسیسات ساختمان شما عمر کوتاهی خواهند داشت و مجدداً نیاز به تعمیرات تأسیساتی و بازسازی ساختمان پیدا خواهید کرد.

• امکان دارد طراحی غیر اصولی باعث ایجاد خطرات جانی برای افراد ساکن ساختمان شود. امروزه برخلاف گذشته طراحی تأسیسات را فقط به‌ معماران حرفه ای و مهندسی تأسیسات می سپارند. آنها وظیفه دارند طبق فاکتورهای مهم  معماری تأسیسات ساختمان را با توجه به شرایط محل ساخت ساختمان، شکل فیزیکی و نحوه ساخت را طبق قوانین ملی ساختمان سازی بنا کنند.
• مبحث طراحی تأسیسات ساختمان یکی از مهم ترین مباحث بوده و کوچکترین خطا، کل طراحی بنا را می تواند تحت الشعاع قرار داده و همچنین هزینه های بسیار زیادی برای مالک ایجاد کند.

انواع مختلف تأسیسات ساختمان

تأسیسات ساختمانی به دو دسته الکتریکی و مکانیکی تقسیم می شوند. البته در انواع مختلف تأسیسات ساختمان، تهویه مطبوع هم وجود دارد ولی ما در این مقاله به تأسیسات الکتریکی و مکانیکی تمرکز کرده و قسمت های هر کدام از آنها را به شما معرفی می کنیم.

تأسیسات مکانیکی ساختمان چیست؟

تأسیسات مکانیکی بطور کلی به دو دسته تأسیسات مکانیکی ساختمانی و تأسیسات مکانیکی صنعتی تقسیم می شوند. تأسیسات مکانیکی صنعتی اغلب با تصفیه آب آشامیدنی، تولید انرژی از سیالات، انتقال آب و فاضلاب سر و کار دارند. در این بخش به بررسی تأسیسات مکانیکی ساختمان می پردازیم:

1. تأسیسات مکانیکی ساختمان مجموعه ای از تجهیزات و سازه ها می باشند که سیستم های داخلی ساختمان را جهت بهبود آسایش افراد ساکن ساختمان فراهم می کنند.
2. چنانچه تأسیسات مکانیکی را از ساختمان حذف کنید، ساختمان  قابل استفاده نخواهد بود. از این‌ رو زیر مجموعه های بسیار متنوعی مانند تهویه مطبوع، گازرسانی، آتش نشانی، تأسیسات بهداشتی، سونا، استخر در بخش تأسیسات مکانیکی ساختمان طراحی شده تا بقا و طول عمر ساختمان تضمین شود.

تأسیسات سرمایشی و گرمایشی ساختمان

مهمترین بخش های تأسیسات مکانیکی مربوط به تأسیسات سرمایشی و گرمایشی ساختمان می شود. این بخش محیطی راحت از نظر کیفیت هوا و دما را در ساختمان ایجاد خواهد کرد.

تأسیسات سرمایشی ساختمان

سیستم سرمایشی وظیفه دارد که آب سرد شده را خارج از ساختمان تولید کرده و آنرا به قسمت های مختلف به داخل ساختمان هدایت کند. همچنین این سیستم جهت کنترل کردن رطوبت هوا، کنترل کیفیت هوای داخل ساختمان و خارج کردن حرارت در ساختمان استفاده می شود.

تأسیسات سرمایشی را معمولاً بیرون از ساختمان مانند موتورخانه، زیرزمین یا پشت بام نصب و راه اندازی می کنند. تجهیزاتی که به عنوان وسایل سرمایشی جهت انتقال سرما به محیط داخل ساختمان استفاده می شوند مانند انواع کولر های گازی، اسپلیت ها، چیلرها، هواساز ها و کولر آبی می توان اشاره کرد.

تأسیسات گرمایشی ساختمان

تأسیسات گرمایشی جهت کنترل حرارت در ساختمان استفاده می شوند. سیستم گرمایشی یک ساختمان باید بصورت گرمایش مرکزی مانند پکیج، موتورخانه و گرمایش تبریدی باشد. معمولاً وسایلی مانند آبگرمکن ها، پکیج های دیواری و زمینی، هواساز ها، داکت اسپلیت ها، شومینه، بخاری، آبگرمکن ها و موتور خانه ها از منابع مهم تولید کننده گرما در تأسیسات گرمایشی در ساختمان می باشند.

تأسیسات بهداشتی ساختمان آب و فاضلاب

یکی دیگر از موارد مهم تأسیسات مکانیکی که در ساختمان ها جایگاه بسیار مهمی‌ دارد، تأسیسات بهداشتی می باشد.

• به مجموعه ای از سیستم های لوازم بهداشتی برای توزیع آب سالم و بهداشتی، جمع آوری فاضلاب، هواکش فاضلاب، دفع آب باران و سیستم لوله کشی ساختمان می گویند. بعضی از افراد تأسیسات بهداشتی را با لوله کشی فاضلاب و لوله کشی آب می شناسند.
• مهمترین نقش آن، تأمین آب و دفع آب های فاضلاب می باشد.
• بهتر است تأسیسات بهداشتی را به بخش های لوله کشی فاضلاب، لوله کشی هواکش، لوله کشی آب باران و لوله کشی آب مصرفی تقسیم بندی کنید.

لوله کشی آب مصرفی ساختمان

مهمترین کاربرد تأسیسات بهداشتی یک ساختمان در تأمین و توزیع آب بهداشتی جهت مصرف آشامیدن و شستشو می باشد.

•  آب آشامیدنی به وسیله لوله کشی های شهری وارد لوله اصلی ساختمان شده و از کنتور آب عبور کرده و از طریق لوله های داخلی به ساختمان ها فرستاده می شود.
• آب مصرفی در داخل ساختمان به آب گرم و سرد تقسیم می شوند. جهت تامین آب گرم در ساختمان ها از تجهیزات مختلفی مانند پکیج های دیواری یا زمینی، سیستم موتورخانه، آبگرمکن های ایستاده و دیواری استفاده می شود.

از روش های متفاوتی جهت لوله کشی آب مصرفی استفاده می شود. این روش ها به دو دسته لوله کشی آب توکار و لوله کشی آب روکار تقسیم می شوند.

• لوله کشی های آب انشعابی از کف یا سنتی
• لوله کشی آب کلکتوری در ساختمان
• آب گرم و سرد زیر سقفی

هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاصی را دارند. در نهایت با توجه به موقعیت ساختمانی و صلاح دید مالک روشی را باید انتخاب کرد که اصولی و مناسب باشد.

لوله کشی فاضلاب ساختمان

بعد از مصرف آب مورد استفاده در ساختمان، پسماند های آن توسط سیستم های لوله کشی فاضلاب باید به خارج از ساختمان و به سیستم فاضلاب شهری فرستاده شود.

1. لوله های فاضلاب به سرویس های بهداشتی مانند، حمام، سینک، جکوزی، ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی، دستشویی و روشویی وصل می شوند. جنس لوله انتقال آب به بیرون از ساختمان، پی وی سی، چدنی و ای بی اس می باشند.
2. لوله کشی ساختمان حتماً بصورتی باید انجام شود که آب فاضلاب ساختمان را به کمک نیروی ثقلی بتوان به سیستم فاضلاب در خیابان منتقل کرد. اگر لوله کشی غیر اصولی انجام شود، این سیستم دچار گرفتگی مواد فاضلابی در داخل لوله ها خواهد شد.

لوله کشی هواکش فاضلاب ساختمان

برای حرکت مواد فاضلابی سیستم لوله کشی به فشار مضاعف نیاز دارد که این فشار با کمک لوله کشی هواکش بواسطه فشار منفی و در قسمت پشت پساب ایجاد خواهد شد.

• لوله کشی هواکش که به عبارتی به آن سیستم تهویه نیز می گویند، فشار درون شبکه را تنظیم کرده و از گرفتگی مواد فاضلابی در درون لوله ها جلوگیری می کند. همچنین گاز های فاضلاب را به خارج از ساختمان فرستاده تا مانع برگشت این گاز ها بداخل ساختمان شود.
• لوله های هواکش فاضلاب را از طبقه همکف به بالای پشت بام کشیده و تا یک متر آنرا بالا می کشند به همین دلیل هر مانعی در قسمت خروجی لوله ها، باعث ایجاد اختلال در عملکرد تخلیه فاضلاب شده و همچنین گازهای سمی در شبکه فاضلاب را به داخل ساختمان ها بر می گرداند. لوله های فاضلابی معمولاً از جنس upvc بوده که در برابر اشعه خورشید مقاومت دارد.

لوله کشی آب باران در ساختمان

در شبکه فاضلاب لوله کشی آب باران، عضو تازه وارد شده به این سیستم می باشد.

• در گذشته آب باران با مواد فاضلابی به وسیله لوله های فاضلاب دفع می شد. ولی امروزه در سیستم لوله کشی آب باران از سیستم لوله کشی فاضلاب جدا می شود. آب باران را جهت مصارف غیر آشامیدنی مانند آبیاری گیاهان، مجدداً استفاده می کنند.
• از تاسیسات مهم بهداشتی در ساختمان می توان به فیتینگ، شیر های بهداشتی، نگهدارنده و لوله اشاره کرد.

طراحی و اجرای آسانسور در تأسیسات

با توجه به نوع کاربری ساختمان ها امروزه از تجهیزات مختلفی مثل آسانسور جهت حمل و نقل اشیا و جابجایی افراد استفاده می شود.

طراحی و اجرای آسانسور در ساختمان

یکی از ابتدایی ترین ماشین های ساخته شده به دست انسان آسانسور می باشد.

1. آسانسور جهت حمل و نقل عمودی اشیا و افراد در ساختمان ها استفاده می شود. جابجا کردن آسانسور به واسطه نیروی الکتریکی و سیستم تعادل برقرار می شود.
2. هنگام طراحی آسانسور حتماً باید به عوامل متعددی توجه داشت. بطور مثال تعداد طبقات، واحد ها، تعداد ساکنین، مقدار ترافیک، نوع کاربری ساختمان و….. از جمله موارد مهمی هستند که باید بصورت دقیق مورد بررسی قرار بگیرند.

در ادامه به مواردی که برای طراحی و ساخت آسانسور باید رعایت شود اشاره می کنیم:

1. نقشه طراحی آسانسور ساختمان
2. آنالیز دقیق ترافیک آسانسور
3. طراحی نحوه قرار گیری قطعات در چاله
4. انتخاب قطعات مناسب آسانسور و نصب آنها
5. ارسال موتور آسانسور ساختمان
6. نصب آسانسور ساختمان
7. راه اندازی آسانسور ساختمان

جمع بندی

همانگونه که می دانید تأسیسات ساختمانی با کمک یکدیگر محیط داخل ساختمان را زیبا، راحت و امن می کند. ولی دستیابی به هدف نهایی در اصولی بودن تأسیسات ساختمان فقط با اجرای استاندارد، توسط مهندسان تأسیساتی می باشد. در این مقاله به بررسی انواع مختلف تأسیسات ساختمان پرداختیم. چنانچه سؤالی در این زمینه داشتید می توانید با مجموعه ایبک امداد در قسمت پشتیبانی مطرح کنید تا کارشناسان ما پاسخگوی شما باشند.