ایجاد ایمنی کودک در آشپزخانه و نکاتی که والدین باید بدانند.

آشپزخانه یکی از مکان های مهم در خانه است که معمولاً مادر خانواده وقت زیادی را در این قسمت می گذراند و می توان گفت یکی از پرخطر ترین و شلوغ ترین جاهای خانه است که حتماً باید برای کودک ایمن‌سازی شود زیرا در آشپزخانه خطراتی دور از چشم و مخفی وجود دارد که ممکن است کودکان دلبند شما را تهدید کند ولی اگر برنامه ریزی درستی داشته باشید، می توانید آشپزخانه را به محیطی امن برای کودک تبدیل کنید.

تبدیل آشپزخانه به محیط امن برای کودک

یکی از مهمترین کارهایی که باید در خانه انجام دهید، ایمن کردن آشپزخانه برای کودکان است که باید به وسیله والدین به کودک آموزش داده شود. یکی از مهارت های مهم و اساسی در زندگی تمام افراد آشپزی است و باید کودک در این مورد به اندازه کافی آموزش ببیند. آشپزی نه تنها یک امر مهم در خانه است بلکه می تواند یک فعالیت سرگرم کننده هم باشد و باعث شود که کودکان کم اشتها و بد غذا، مشتاق خوردن شده و اشتهای آنها تحریک شود و وضعیت غذایی شان هم بهبود پیدا کند.

بهداشت آشپزخانه از اهمیت زیادی برخوردار است و آشنا بودن کودکان با این امر هم ضروری است. در کشور انگلستان به طور سالیانه ۵۰۰ هزار مسمومیت غذایی وجود دارد که می تواند گاهی خطرناک و کشنده باشد. ایمنی و بهداشت آشپزخانه را باید به کودکان خود بیاموزید تا از مسمومیت، بریدگی، سوختگی و تمام عوامل خطر ساز در آنجا جلوگیری کنید. برای این امر باید به موارد مهمی توجه کنید.

۱- بر فعالیت های کودک خود نظارت کنید.

اگر کودک شما کوچک است، باید همیشه مراقب بوده و به کارهایش در آشپزخانه نظارت کنید. هرچند در صورتی که فرزند شما نوجوان هم باشد باز هم باید به آشپزی او نظارت کنید. البته باید به کودکان اعتماد کرد ولی به طور غیر مستقیم و هوشیارانه بر کارهای آنها مخصوصاً در آشپزخانه نظارت داشته باشید. اگر آنها به استفاده از ابزار تیز نیاز پیدا کردند، باید ابتدا خودتان این کار را انجام بدهید و در حین انجام این کار، به آنها موارد مهم را هم یادآوری کنید. دقت داشته باشید روش استفاده درست و همچنین نگهداری صحیح از وسایل خطرناک آشپزخانه را به کودک خود بیاموزید.

۲- اصول ایمنی در مورد آتش سوزی را به کودک بیاموزید.

یاد دادن اصول ایمنی به کودکان در مورد آتش سوزی بسیار اهمیت دارد. بعضی از کودکان علاقه زیادی به آتش بازی دارند و به همین دلیل باید به آنها تأکید کنید که از شعله‌های آتش دوری کنند. به کودک یاد دهید که رساناهای گرما و دستگیره های فلزی، باید از آتش دور باشند. حتماً به کودک خود شماره ۱۲۵ را یاد داده و به او بگویید که این شماره مربوط به فوریت های آتش نشانی است و در صورت مشاهده آتش حتماً باید به یک شخص بزرگسال اطلاع داده و همچنین محل آتش سوزی را هم سریع ترک کند. کودک باید بداند در صورت پر شدن اتاق از دود، حتماً به صورت سینه خیز از اتاق بیرون برود.

۳- شستن دست ها برای رعایت بهداشت

واضح است که شستن دست ها اهمیت زیادی دارد مخصوصاً برای کار در آشپزخانه باید به کودکان خود این امر مهم را آموزش دهید تا برای کودک، تبدیل به یک عادت پسندیده شود. روش صحیح و اصولی شستن دست را بعضی از کودکان و حتی بزرگسال هم نمی دانند. برای حفظ بهداشت و ایمنی کودک باید حتماً دست ها به مدت ۱۰ ثانیه شسته شوند. حتماً به کودک زمان لازم برای شستن دست را گفته و به او یاد دهید بعد از دست زدن به مرغ و گوشت و یا حتی تخم مرغ، باید دست هایش را بشوید تا از آلودگی و بیماری جلوگیری شود.

۴- کودکان را با موارد ایمنی آشنا کنیم

معمولاً کودکان و حتی نوجوانان هم از مسائل ایمنی آشپزخانه آگاهی چندانی ندارند پس باید وقتی در حال پخت و پز با بچه ها هستید، کمی وقت گذاشته و مسائل ایمنی را برای آنها بازگو کنید. مثلاً کودکان اطلاعی ندارند که ظروف آلومینیومی و فلزی نباید در مایکروفر قرار داده شود زیرا ممکن است باعث جرقه و آتش سوزی در مایکروفر شود و یا نمی دانند که نباید پلاستیک را در داخل فر و یا روی اجاق گاز بگذارند. همانطور که می‌دانید ریختن حتی قطره ای آب در ظرف روغن، خیلی خطرناک است و امکان دارد روغن به روی سر و صورت بپاشد و باعث سوختگی شود. پس بهتر است این موضوع را حتماً به کودکان خود آموزش دهید.

۵- از انتقال میکروب در آشپزخانه جلوگیری کنید.

میکروب ها و آلودگی ها به راحتی وارد آشپزخانه می شوند. مثلاً شستن گوشت خام با فشار آب، باعث می شود آب گوشت بر روی ظروف و سطوح اطراف پاشیده و میکروب کامپیلوباکتر منتقل شود و این باکتری ها باعث مسمومیت غذایی خواهند شد. باید تمام ظروف و سطوحی را که با گوشت خام در تماس هستند کاملاً و تمیز بشویید.

۷- نحوه شستن صحیح ظروف را به کودک بیاموزید.

یکی از کارهای ضروری و متداول آشپزخانه که باید به شکل صحیح انجام شود، شستن ظروف است. استفاده زیاد از مواد شوینده صحیح نبوده و باید به کودکان خود آموزش دهید که چه اندازه از مواد شوینده استفاده کنند و در هنگام آبکشی ظروف این کار را با حوصله و دقت تمام انجام دهند. کودکان باید یاد بگیرند که در هنگام شستشوی ظروف از به هدر رفتن آب خودداری کنند و بعد از جمع کردن زباله ها آنها را از آشپزخانه خارج کنند.

۸- لباس مناسب در آشپزخانه

در هنگام شستن ظروف و یا درست کردن غذا باید آستینها بالا زده شده و از پیش بند استفاده کنید. برای برداشتن ظرف های داغ حتماً باید از دستگیره و یا دستکش ضخیم استفاده کرد. این موارد را به کودک خود یاد داده و به آنها بگویید که پوشیدن لباس های آستین گشاد در هنگام آشپزی صحیح نبوده و نباید موهای بلند خود را در هنگام درست کردن غذا باز بگذارد. کودک باید روش نگهداری صحیح غذا را یاد بگیرد. مواد غذایی در داخل یخچال در دمای صفر تا پنج درجه نگهداری خواهد شد تا باکتری نتواند در داخل غذا رشد کند. باید روش صحیح نگهداری از مواد غذایی را به کودک خود آموزش دهید. مواد غذایی در داخل یخچال باید به طور صحیح چیده شده و مواد غذایی از هم کمی فاصله داشته باشند تا هوا در داخل یخچال رفت آمد کند و تمام مواد را خنک کند. محل قرارگیری هر وسیله را در داخل یخچال، به کودک خود آموزش دهید تا بتواند به طور صحیح آنها را در داخل یخچال قرار دهد.

۹- کارهای ممنوع را به کودک گوشزد کنید.

اگر احساس می کنید که فعلاً برای کودک شما زود است که از وسایل خطرناک در آشپزخانه استفاده کند، بهتر است خطرات را برای او توضیح داده و به او بگویید که در صورت نیاز حتماً باید از یک فرد بزرگتر برای استفاده از این وسایل کمک بگیرد.

۱۰- کمک های اولیه را به کودک خود یاد دهید.

محل نگهداری پماد و کمک های اولیه دیگر را به کودک یاد داده و روش استفاده از آنها را هم به کودک بیاموزید. باید کودک بداند که در هنگام سوختگی چگونه می تواند به وسیله یخ و آب سرد درد سوختگی را تسکین دهد. کیف کمک های اولیه باید در دسترس باشد تا کودک بتواند از آن به راحتی استفاده کند.

۱۱- سلفون و فویل را از دسترس کودکان دور کنید.

فویل های آلومینیومی، جعبه های سلفون و کیسه های پلاستیکی مختلف باید از دسترس کودکان دور باشند زیرا ممکن است سلفون ها، کیسه های پلاستیکی و یا فویل های آلومینیومی برای کودکان خطر ساز بوده و باعث بریدن دست کودک شود.

۱۲- مواد مختلف را از ظروف خود خارج نکنید.

بعضی از افراد عادت دارند مواد خطرناک و شیمیایی مثل وایتکس را در ظرف آب معدنی می ریزند. این کار به هیچ وجه صحیح نیست. تمام مواد شیمیایی، داروها و مکمل ها را در ظروف اصلی خود نگهداری کنید. زیرا ممکن است کودک ماده شیمیایی را با آب اشتباه گرفته و آن را بخورد و این کار بسیار خطرناک است و باعث مسمومیت می شود. توصیه می کنیم مواد شیمیایی و داروها را در دسترس کودکان قرار ندهید.

۱۳- قفسه داروها را در دسترس کودکان قرار ندهید.

دقت داشته باشید که قرار دادن بعضی از داروها در قفسه، دلیل بر این نیست که کودک به آن دسترسی پیدا نمی کند. پس باید این قفسه ها را در جایی قرار دهید که قفل بوده و یا کودک نتواند به آنها دست بزند.

۱۴- مراقب خطرات اجاق گاز باشید

برای ایمن کردن آشپزخانه توصیه می کنیم در هنگام پختن غذا، از شعله های عقبی اجاق گاز خود استفاده کنید. اگر هم مجبور شدید که از شعله های جلوی اجاق گاز استفاده کنید، باید دسته قابلمه و ماهیتابه را در قسمت پشت قرار دهید. مراقب کودکان نوپا باشید تا در هنگام آشپزی جلوی دست و پای شما نباشند. بهتر است ولوم های شعله را برداشته و یا در هنگامی که از گاز استفاده نمی کنید شیر اصلی را ببندید.