راه های درمان دندان قروچه تریسموس و زاویه فک با بوتاکس

فشار دادن دندان ها به یکدیگر را دندان قروچه می گویند که یک بیماری دهانی است و از دیگر نام های دندان قروچه می توان به براکسیسم یا همان سایش دندان اشاره نمود. بسیاری از حرکاتی که با دندان مانند خرد کردن، به هم ساییده شدن، قفل کردن، جویدن غذا و غیره که با دندان انجام نمی شود را دندان قروچه خطاب می کنند‌ یا به عبارت دیگر حرکاتی که خارج از اراده و کنترل افراد است و به طور غیر ارادی توسط دندان ایجاد می شود، براکسیسم نامیده می شود. به طور طبیعی از هر ۵ نفر ۱ نفر به دندان قروچه مبتلاست و در صورت درمان نکردن این بیماری با عقب رفتن لثه، افزایش حساسیت های دندان، صاف شدن دندان و از بین رفتن مینای دندان مواجه خواهید شد.

دندان قروچه دارای درد بسیاری است که این درد در خواب و بیداری همراه فرد مبتلاست و تمامی کودکان در هنگام درآوردن دندان آن را تجربه خواهند کرد. از شایع ترین درد های دندان قروچه می توان به سردرد، گوش درد، میگرن، درد در نواحی لثه و فک درد اشاره نمود. بیش از ۸۰ درصد بیماران مبتلا به براکسیسم هنگام بیدار شدن از خواب فک درد شدید را تجربه می کنند و گاهی به دلیل سفت شدن و منقبض شدن عضله های نواحی صورت و درد بسیار آنها، نمی توانند به راحتی دهان خود را باز و یا بسته کنند به علاوه منقبض شدن بسیار و پی در پی عضلات صورت سبب مبتلا شدن به Tmj (در ناحیه فک یک مفصل گیجگاهی وجود دارد که مفصلی کاملا لغزنده است و فک و جمجمه را به یکدیگر وصل می کند و در صورت آسیب دیدن سبب بروز درد بسیار و عدم کنترل حرکت فک و عضله های اطراف آن به طور دائم می شود که به آن تریسموس یا tmj می گویند) می گردد.

یکی از اصلی ترین علائم بروز دندان قروچه استرس و اضطراب است و اگر فرد مبتلا همواره اضطراب داشته باشد حال او بسیار وخیم خواهد شد، علاوه بر اضطراب برخی از بیماری ها همچون پارکینسون، ناهنجاری های فک یا همان کراس بایت، مصرف برخی داروهای ضد افسردگی، به هم ریختن دندان ها، سندروم داون، کمبود مواد مغذی، خر و پف کردن و اختلال های تنفسی در خواب، مصرف بیش از حد الکل و سیگار، خشم بیش از حد، کشیدن دندان ها و آپنه خواب نیز در بروز براکسیسم دخیل اند.

چگونه می توان دندان قروچه تشخیص داد؟

به طور کلی دندان قروچه به ۲ دسته روزانه و شبانه تقسیم می شود که افراد مبتلا به دندان قروچه روزانه خود از آن اطلاع دارند چرا که علائم آن را شاهد هستند اما افرادی که به دندان قروچه شبانه مبتلا هستند اکثرا از آن بی اطلاع اند چرا که اغلب در خواب دندان قروچه می کنند. از علائم دندان قروچه می توان به فرسایش دندان ها به ویژه در سطح جونده دندان، قفل کردن دندان در اثر درد بسیار لثه، تق تق کردن دندان ها در اثر برخورد با یکدیگر، سست شدن ریشه های دندان و لق شدن دندان ها، خراب شدن دندان های پر شده در گذشته، خشمگین بودن، ترک خوردن دندان و لبه های تیز و مستقیم آن اشاره نمود و همانطور که گفته شد علائم شایع آن عبارتند از درد بسیار (در ناحیه صورت، لثه، گوش، اطراف فک و شقیقه ها) و جویدن غذا به سختی اشاره نمود که با بروز این علائم می توان به مبتلا بودن به دندان قروچه یا همان براکسیسم پی برد. از دیگر راه های تشخیص دندان قروچه مراجعه به پزشک متخصص یا یک روان‌ شناس خوب است چرا که در صورت دارا بودن خشم، استرس و اضطراب علاوه بر پزشک متخصص، روان شناس نیز می تواند براکسیسم را تشخیص دهد.

عوارض شایع دندان قروچه

درمان نکردن براکسیسم یا دندان قروچه همواره عوارض خطرناک بسیاری را به دنبال دارد که این عوارض عبارتند از:

۱: سایش سطح جونده های دندان های فرد مبتلا در اثر برخورد دندان ها با یکدیگر و فشار آنها

۲: شکستگی دندان ها در اثر سایش بسیار

۳: از بین رفتن مینای دندان و پوسیدگی دندان ها

۴: از بین رفتن ریشه دندان ها و تق و لق شدن آنها

۵: از بین رفتن دندان ها به مرور زمان و درد شدید لثه به طوری که قادر به باز و بسته کردن دهان‌ نباشید

۶: ایجاد بیماری تریسموس که سبب انقباض عضله های صورت می شود و علایم بروز آن عبارتند از: اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا همان     Tmj (سبب بروز ناگهانی حرکت ناگهانی سر و گردن، اختلال در خواب و باز و بسته نشدن دهان می شود)، عفونت های دهان (منجر به تجمع چرک در لثه، پوسیدگی دندان و ریشه آن می شود)، خشکی دهان، بروز مشکلات گفتاری، التهاب مخاط دهان، گرفتگی سایر عضلات صورت نظیر عضله جویدنی غذا و ناتوانی در بلع غذا

تزریق بوتاکس جهت درمان دندان قروچه تریسموس و زاویه فک

یکی از بهترین راه های درمان ‌دندان قروچه تریسموس و زاویه فک تزریق بوتاکس است. بوتاکس سبب فلج کردن موقتی و ریلکس نمودن عضله ها می شود و هنگامی که برای درمان دندان قروچه مورد استفاده قرار گیرد سبب آرام نمودن عضله های فک گشته و همین امر سبب از بین رفتن فشار روی عضله های اطراف دهان و فک می شود، شایان ذکر است که اثر بوتاکس پس از گذشت یک بازه زمانی حدودا ۹۰ الی ۱۲۰ روز از بین می رود. برای درمان دندان قروچه یا همان براکسیسم تزریق بوتاکس در عضله زیر استخوان گونه و عضله های پیشانی انجام می شود که از بروز این عارضه جلوگیری کرده و درد و سفتی آن را نیز ابتدا کاهش داده و سپس به طور موقت رفع می نماید. به طور میانگین هر ۶ نفر از ۱۰ نفری که برای درمان براکسیسم بوتاکس تزریق کرده اند به طور کامل بهبود یافته اند.

روش های دیگری نیز برای درمان دندان قروچه نظیر: تمرین و ورزش زبان و فک، خودداری از جویدن هر چیزی به جز غذا نظیر یخ و آدامس، داشتن آرامش قبل از خواب، کنترل کردن خشم و استرس، الکتروشوک درمانی، پرکردن و روکش دندان های آسیب دیده، پروتز دندان برای جایگزین کردن دندان هایی که از دست رفته اند، استفاده از داروهای شل کننده عضلات، هم تراز کردن سطوح دندان ها یا همان جراحی کورنوپلاستی و استفاده از محافظ دندان یا نایت گارد وجود دارد که بهترین و کم تهاجمی ترین آنها بوتاکس است. نکته: بسیاری از افراد برای مهار دندان قروچه یا براکسیسم خود از محافظ دندان یا نایت گارد استفاده می کنند، نایت گارد در بین دندان ها قرار می گیرد و تنها از آسیب رسیدن به دندان ها در هنگام خواب جلوگیری می کند اما بوتاکس در یک بازه زمانی به طور کامل این بیماری را درمان کرده و از فشردن دندان ها به یکدیگر، ساییده شدن و یا ترک بردن آنها جلوگیری می نماید.

تزریق بوتاکس برای درمان دندان قروچه تریسموس و زاویه فک چگونه صورت می گیرد؟

برای درمان دندان قروچه به روش بوتاکس، ابتدا از بی حس کننده در ناحیه های اطراف دهان استفاده می شود سپس دوز کمی بوتاکس به صورت مستقیم به عضله های حرکت دهنده فک یا همان عضله زیر استخوان گونه و پیشانی تزریق می شود که سبب تضعیف دندان قروچه و توقف حرکت غیر ارادی آن می گردد. توجه داشته باشید که بوتاکس بدون بی حسی نیز می تواند صورت گیرد اما در این صورت با مقداری درد و سوزش به هنگام تزریق همراه است. بهتر است بدانید که تزریق بوتاکس در عضلات فک تنها حرکت غیر ارادی دندان قروچه را مهار می کند و تاثیری بر روی سایر حرکات ارادی نظیر جویدن، خندیدن و غیره نمی گذارد.

ماندگاری بوتاکس برای درمان دندان قروچه تریسموس و زاویه فک چقدر است؟

همانطور که گفته شد از هر ۱۰ نفری که برای درمان دندان قروچه تریسموس و زاویه فک خود بوتاکس تزریق کرده اند ۶ نفر به بهبودی کامل دست یافته اند اما در برخی از اوقات این روش نمی تواند براکسیسم را به طور کامل و قطعی رفع نماید و تنها علائم بیماری را تسکین می دهد. اثر بخشی این روش درمانی به طور معمول بین ۳ الی ۴ ماه می باشد و در صورت عدم بهبودی کامل پس از گذشت این مدت زمانی باید مجددا تمدید شود.

تزریق بوتاکس برای درمان دندان قروچه تریسموس و زاویه فک چه عوارضی را به دنبال دارد؟

این روش درمانی از عارضه چندان بسیاری برخوردار نمی باشد و جز روش های کم تهاجمی با کمترین عارضه جانبی است اما گاهی در برخی از افراد سبب بروز عوارض جانبی گذرا و کوتاه مدتی می گردد که این عوارض عبارتند از دائمی نبودن نتیجه درمان، کاهش تراکم استخوان فک در صورت تزریق پی در پی بوتاکس و عدم تقارن خط لبخند در بسیاری از بیماران، که این عارضه پس از گذشت مدت زمانی کوتاه رفع می شود.

سخن پایانی

به طور کلی دندان قروچه نوعی بیماری دهانی است که منشا اصلی آن اضطراب است و تمامی عضلات فک، دهان و دندان را به خود درگیر می کند از این رو باید در صورت ابتلا سریعا درمان شود تا آسیب چندانی به فرد مبتلا وارد نگردد و بهترین راه درمان و توقف موقتی آن نیز تزریق بوتاکس می باشد.