آشنایی با سیستم جمع آوری فاضلاب | اگو چیست؟

در بیشتر جوامع امروزی سیستم جمع آوری فاضلاب و یا همان الگو، با ارزش  ترین دارایی های زیرساختی جامعه می باشد. اکثر فاضلاب ها، زباله های تجاری و خانگی را حمل می کنند که به آنها فاضلاب بهداشتی می گویند. در این مقاله از ایبک امداد می خواهیم شما را با سیستم جمع‌آوری فاضلاب و یا همان اگو آشنا کنیم.

سیستم جمع آوری فاضلاب یا اگو چیست؟

امروزه در بیشتر شهرهای دنیا سیستم جمع آوری فاضلاب را راه اندازی کردند که وظیفه این سیستم جمع آوری فاضلاب و انتقال آن از ساختمان ها به تصفیه خانه های فاضلاب است. این شبکه از لوله های بزرگ فاضلابی تشکیل شده که با اتصال به هم، شبکه ای را به وجود می آورند که فاضلاب از راه آن به تصفیه خانه ها منتقل خواهد شد. در گذشته که شبکه های فاضلاب وجود نداشت برای دفع فاضلاب از چاه های فاضلاب استفاده می شد ولی امروزه از فاضلاب های شهری برای این کار استفاده می کنند. این شبکه، فاضلاب های تولید شده را به تصفیه خانه ها منتقل کرده و آب سالم و تصفیه شده را جهت کارهای کشاورزی وارد طبیعت می کند.

به سیستم جمع آوری فاضلاب به روش های مختلط، اگو گفته می شود. این طرح از طرح های کشوری بوده که به فاضلاب شهری مربوط است. مزایای این طرح، جلوگیری از آلوده شدن آب های زیرزمینی و همچنین حفظ محیط زیست می باشد.

فاضلاب چیست؟

فاضلاب به آب های دور ریز و باقیمانده می‌گویند که به وسیله صنعت و یا انسان تولید می شود. این آب ها حاوی مواد زائد است که این مواد باعث می شود آب غیر قابل استفاده شود. ولی امروزه به وسیله تصفیه این آب ها دوباره آن را وارد چرخه کرده و از آن استفاده می کنند. به طور کلی دو نوع فاضلاب داریم که می توان آنها را تصفیه کرد:

1.  فاضلاب های انسانی
2. فاضلاب های صنعتی

۱- فاضلاب های انسانی

به فاضلابی که در ساختمان های مسکونی از حمام، توالت، آشپزخانه و… تولید می شود فاضلاب های انسانی می‌گویند. این فاضلاب ها حاوی مدفوع و ادرار انسان است که به طور معمول وارد چاه های فاضلاب می شود. فاضلاب ها در چاه های فاضلاب و یا منبع مخصوصی جمع می شود و در صورت لزوم به وسیله دستگاه های تصفیه آن را پاکسازی می کنند. البته فاضلاب های شهری در بعضی از شهرها راه اندازی شده اند که می توانند به وسیله لوله کشی هایی، فاضلاب را به محل تصفیه و در خارج شهر منتقل کنند و بعد از مراحلی، آب تصفیه شده برای مصرف کشاورزی تولید می شود.

ضرورت تصفیه فاضلاب و جمع آوری آن،  آلوده بودن این فاضلاب ها می باشد. برای جلوگیری از افزایش آلودگی در شهرها و یا انتقال بیماری، فاضلاب های تولید شده را در تصفیه خانه ها تصفیه می کنند. افزایش تعداد جمعیت و در نتیجه افزایش تعداد فاضلاب ها، باعث شده خسارت های زیادی به آب های زیرزمینی و طبیعت وارد شود. باید توجه داشته باشید که بیشتر از ۶۰ درصد آبی که در شهرها مصرف می شود، به فاضلاب ها تبدیل شده که باید برای جلوگیری از وارد شدن این حجم زیاد فاضلاب به محیط زیست، فاضلاب ها را تصفیه کرده و دوباره از آن استفاده کنیم. به همین دلیل تصفیه خانه های فاضلاب را راه‌اندازی کردند تا برای رسیدن این فاضلاب ها به شبکه جمع آوری فاضلاب از آنها استفاده شود.

۲- فاضلاب های صنعتی

فاضلاب هایی را که در صنعت تولید می شود فاضلاب های صنعتی می گویند که به طور معمول حاوی فلزات سنگین، مواد شیمیایی، صنعتی و… هستند. به هیچ وجه نمی توان این مواد را در چاه های فاضلاب رها کنیم و همچنین در تصفیه خانه های شهری هم قابل تصفیه نمی باشند. این فاضلاب ها به دلیل مواد مضری که دارند امکان رهاسازی در طبیعت را هم ندارند. به همین دلیل باید آنها را قبل از رها کردن در طبیعت تصفیه کنند.

به طور معمول بیشتر کارخانه ها، فاضلاب صنعتی شان را در جاهایی به نام سپتیک جمع می کنند و به وسیله دستگاه های مخصوص تصفیه، مواد اضافی را که در داخل آن وجود دارد، تصفیه کرده و به آب سالم تبدیل می‌کند. فاضلابی که تصفیه می‌شود به عنوان آب در همانجا استفاده شده و یا در طبیعت آن را رها می کنند.

دفع فاضلاب ها در چاه فاضلاب

در زمان های گذشته برای دفع فاضلاب از چاه فاضلاب استفاده می کردند و فاضلاب های ساختمان ها و منازل، در داخل چاه ها جمع آوری شده و دفن می شد. به این شکل که هر ساختمان دارای یک چاه فاضلاب بود و فاضلاب هم از ورودی هایی مانند سیفون توالت، کف شوی ها و ظرفشویی به وسیله لوله های فاضلاب به چاه منتقل می شد.

چاه فاضلاب محل جمع آوری فاضلاب در ساختمان است. این چاه بعد از مدتی پر شده و باید آن را تخلیه کرد. در این صورت باید به شرکت های لوله بازکنی مراجعه کرده و به وسیله تانکرهای مخصوص، فاضلاب داخل چاه تخلیه شود. تقریباً  می توان گفت که چاه فاضلاب به معنی دفع فاضلاب ها در طبیعت است به همین دلیل بیشتر فاضلاب ها شهر ها در طبیعت رها شده و باعث آلوده کردن محیط زیست و همچنین آب های زیرزمینی می شود. یکی دیگر از مشکلات این چاه ها احتمال تخریب و ریزش آن است که در هنگام کهنه شدن چاه باید آن را مستحکم سازی و نوسازی کرد.

جنس بد چاه و یا عمق کم آن از مسائل مهم برای حفر چاه محسوب می شود. یکی دیگر از مواردی که در هنگام استفاده از چاه فاضلاب با آن رو به رو هستید خطرات جدی برای طبیعت است. ساختار این چاه ها بگونه‌ای است که ایجاد آلودگی زیادی می کند. این آلودگی به وسیله زمین جذب می شود و به داخل زمین راه پیدا می کند و باعث آلوده کردن آب های زیرزمینی و همچنین طبیعت خواهد شد. البته نمی توان گفت این تمام ماجرا است زیرا بعضی از افراد سود جو هم برای راحت شدن کار خود، فاضلاب های تخلیه شده را در داخل رودخانه ریخته و خسارات زیادی وارد می کنند.

مضرات استفاده از چاه های فاضلاب

چاه های فاضلاب مضرات زیادی دارند که بعضی از آنها برای انسان مضر بوده و بعضی هم برای طبیعت خسارات زیادی به بار می آورد. مضرات استفاده از چاه فاضلاب شامل موارد زیر هستند:

• چاه ها، آب های زیرزمینی و محیط زیست را آلوده می کنند.
• در صورت پر شدن چاه فاضلاب، باید آن را تخلیه و لایروبی کرد.
• در صورتی که جنس خاک جاذب نباشد چاه پر می شود.
• برای تعیین حجم و عمق انبار باید جمعیت ساختمان را تعیین بکنند.
• چاه های فاضلاب خطر تخریب و ریزش دارد.
• چاه های فاضلاب به مستحکم کردن و نوسازی نیازمند هستند.
• در چاه ها، امکان تصفیه فاضلاب و همچنین استفاده دوباره از آن وجود ندارد.
• چاه های فاضلاب باعث آلوده شدن محیط زیست و همچنین انتقال بیماری های زیادی می شوند.

با توجه به مواردی که برایتان نام بردیم نتیجه می گیریم که دفع فاضلاب در چاه روش مناسبی نبوده و خسارت های زیادی را در پی دارد به همین دلیل بهترین روش استفاده از سیستم جمع آوری فاضلاب است.

مراحل جمع آوری فاضلاب و تصفیه آن

مراحل جمع آوری فاضلاب و تصفیه آن از درب منزل تا تصفیه خانه به این شکل است که ابتدا فاضلاب هایی را که در ساختمان تولید می شود به وسیله لوله کشی های فاضلاب در داخل ساختمان، جمع کرده و از راه لوله های خروجی فاضلاب، به شبکه فاضلاب شهری وارد می کنند. شبکه جمع آوری فاضلاب از لوله های فاضلاب بزرگ تشکیل شده که در تمام کوچه ها و خیابان های ساختمان، این لوله ها وجود دارد.

فاضلاب منازل، به این لوله های فاضلاب که در داخل کوچه ها و خیابان ها هستند می ریزد. فاضلاب هر خانه در داخل لوله اصلی ریخته و حجم زیاد این فاضلاب ها به سمت لوله اصلی حرکت می کند و در انتها به این لوله ها ریخته و ادامه پیدا می‌کند تا به لوله های اصلی انتقال فاضلاب، که در خارج از شهر قرار دارد منتقل شود.

این فاضلاب ها در تصفیه خانه، طی مراحلی به وسیله روش های نوین تصفیه شده و آلودگی و فضولات آن از بین خواهد رفت و در نهایت آبی تمیز به دست می‌آید که می توان از آن برای مصارف کشاورزی استفاده کنند زیرا این آب دیگر آلودگی نداشته و مشکلی هم برای رها سازی در طبیعت ندارد.

فواید تصفیه فاضلاب چیست؟

جمع آوری فاضلاب فواید زیادی دارد که موارد زیر را می توان نام برد:

• از آلوده کردن محیط زیست جلوگیری می کند.
• از انتقال بیماری های موجود در فاضلاب جلوگیری می شود.
• آب های زیرزمینی آلوده نمی شود.
• خطرات ریزش چاه وجود نداشته و نیاز به تخلیه چاه و همچنین لایروبی چاه نیست.
• تصفیه فاضلاب باعث می شود بتوان دوباره از فاضلاب استفاده کرد.
• نیاز به حفر چاه نبوده و مشکلات چاه فاضلاب را هم ندارد.

سخن پایانی

در این مقاله از ایبک امداد شما را با سیستم جمع آوری فاضلاب آشنا کردیم. با توجه به این موضوع که سهم زیادی از آب های مصرف شده در شهرها به فاضلاب تبدیل می شود، می توان به وسیله تصفیه فاضلاب دوباره از این آب استفاده کرد. البته تصفیه فاضلاب در همه شهرها راه اندازی نشده و این طرح فعلا فقط شامل شهرهای بزرگ می باشد ولی این امید هست که در آینده ای نزدیک تصفیه خانه ها زیاد شده و شبکه های فاضلاب جایگزین چاه های فاضلاب قدیمی شود.