روش‌هایی مفید برای درمان سرماخوردگی نوزادان

سرماخوردگی یک عفونت ویروسی در گلو و بینی است که از علائم مهم آن آبریزش و احتقاق بینی می باشد. نوزادان به دلیل قرارگیری در کنار بزرگترها در معرض سرماخوردگی هستند. نوزاد بدلیل نداشتن ایمنی لازم در برابر بسیاری از عفونت ها، درسال های اول زندگی خود، زیاد دچار سرماخوردگی می شوند. مخصوصاً اگر کودک در مهد نگهداری شود تعداد دفعات سرماخوردگی او بیشتر هم خواهد بود. در این مقاله از مجله ایبک می خواهیم شما را روش‌هایی مفید برای درمان سرماخوردگی نوزادان آشنا کنیم.

 سرماخوردگی نوزادان

برای درمان سرماخوردگی نوزادان باید به علائم سرماخوردگی، مرطوب نگه داشتن هوا، تأمین مایعات و همچنین باز نگه داشتن مجرای بینی نوزاد توجه کنید. در صورتی که اولین علائم سرماخوردگی را در نوزاد مشاهده کردید حتماً باید پزشک او را معاینه کند و مشخص شود که کودک شما به ذات الریه، کروپ و یا بیماری‌های جدی مبتلا نشده باشد. اولین علائمی که در هنگام سرماخوردگی نوزاد بروز می کند عبارت است از:

• آبریزش بینی و عطسه کردن
• تب
• کاهش اشتها
• سرفه کردن
• مشکل در خوابیدن
• تحریک پذیری
• مشکل در شیر خوردن به دلیل گرفتگی بینی

در چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

سیستم ایمنی نوزاد برای اینکه بالغ شود به زمان زیادی نیاز دارد. اگر نوزاد شما بدون عارضه دچار سرماخوردگی شده باشد، باید در مدت ۱۰ تا ۱۴ روز سرماخوردگی او برطرف شود. اکثراً سرماخوردگی در نوزادان جدی نیست ولی باید نشانه ها و علائم آن را در کودک جدی بگیرید. اگر متوجه شدید که علائم بدتر شده و یا بهبود نیافته، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که نوزاد شما کمتر از سه ماه داشته باشد و دچار تب شده است باید در همان روزهای اول با پزشک او تماس بگیرید؛ ولی اگر کودک از ۳ ماه بیشتر دارد، باید در موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید.

1.  مانند همیشه پوشاک خود را خیس نمی‌کند.
2. دمای بدن نوزاد بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد است.
3. بطور غیر عادی تحریک پذیر شده و به نظر می‌آید که گوش درد دارد.
4. چشم های نوزاد قرمز شده و یا دارای ترشحات سبز یا زرد از چشم می باشد.
5. دچار خس خس سینه و یا مشکل تنفس شده است.
6. به طور مداوم سرفه می کند.
7. ترشحات سبز رنگ و غلیظ بینی نوزاد برای چند روز ادامه دارد.
8. نشانه ها و یا علائم دیگری دارد که باعث نگرانی شما شده است، مانند بیدار نشدن برای غذا و یا گریه های غیر معمول
9. از خوردن مایعات و شیر خودداری می کند.
10. گاهی به قدری سرفه می کند که دچار تغییر رنگ پوست و یا استفراغ می شود.
11. در سرفه های کودک، مخاط خونی دیده می شود.
12. اطراف لب به رنگ کبود مایل به آبی است و یا تنفس نوزاد دچار مشکل شده است.
13. به شکل غیر معمول خواب آلوده و کم انرژی می باشد.

دلایل سرماخوردگی در نوزادان چیست؟

همانطور که گفتیم سرماخوردگی یک عفونت گلو و بینی می باشد که می تواند به وسیله بیشتر از ۲۰۰ ویروس ایجاد شده باشد. راینوویروس یکی از شایع‌ترین دلایل سرماخوردگی نوزادان است. ویروس سرماخوردگی از راه بینی، چشم و یا دهان کودک، وارد بدن او می شود. وقتی نوزاد به وسیله ویروس آلوده شود به طور کلی می‌توان گفت بدن کودک در مقابل آن ویروس ایمن خواهد شد، ولی به دلیل اینکه ویروس های زیادی باعث سرماخوردگی می شوند احتمال دارد کودک شما چندین بار در طول زندگی و یا در طول سال، سرماخوردگی را تجربه کند. البته بعضی از ویروس ها ایمنی پایدار ایجاد نمی کنند.

چگونه کودک به ویروس سرماخوردگی دچار می شود؟

در ادامه می خواهیم شما را با روش های آلوده شدن کودک به ویروس سرماخوردگی آشنا کنیم که عبارتند از:

1. هوا: وقتی شخص بیمار عطسه و یا سرفه می کند ممکن است ویروس سرماخوردگی او به طور مستقیم به کودک منتقل شود .
2. تماس مستقیم: اشخاصی که دچار سرماخوردگی شدند در صورتی که کودک را لمس کنند باعث انتقال سرماخوردگی به کودک خواهند شد. احتمال دارد بعد از لمس بینی، دهان و یا چشم او آلوده شود.
3. سطوح آلوده:  بعضی از ویروس ها تا دو ساعت هم بر روی سطوح زنده می مانند و ممکن است کودک به سطوح آلوده دست بزند و یا اسباب بازی او آلوده به ویروس باشد.

چه عواملی در نوزادان زمینه ساز سرماخوردگی می شود؟

عوامل زیادی می تواند نوزادان را در معرض سرماخوردگی بیشتر قرار دهد که چند مورد از مهمترین آنها را برایتان نام می ببریم:

1.  سیستم ایمنی نابالغ: معمولا نوزادان در معرض سرماخوردگی زیادی هستند زیرا هنوز بدن آنها نسبت به همه ویروس ها مقاوم نشده و در معرض آنها قرار نگرفته است.
2. قرار گرفتن در کنار کودکان دیگر: کودک بیشتر وقت خود را با کودکان دیگر می گذارند و معمولاً دست های خود را هم نمی شوید و یا در هنگام عطسه و سرفه بینی خود را نمی‌پوشاند و این می تواند خطر سرماخوردگی را در کودک بیشتر کند.
3.  در صورتی که کودک در کنار افراد مبتلا به سرماخوردگی باشد خطر ابتلا به سرماخوردگی او زیاد خواهد شد.
4. فصل های سرد سال: سرماخوردگی در فصل پاییز تا اواخر بهار، بسیار شایع است. البته کودکان در هر زمانی امکان دارد دچار بیماری سرماخوردگی شوند.

عوارض سرماخوردگی در کودکان چیست؟

مشکلاتی که در ادامه می خواهیم برایتان نام ببریم ممکن است همراه با سرماخوردگی برای کودک رخ بدهد که عبارتند از:

1. عفونت اوتیت میانی یا عفونت حاد گوش: یکی از مشکلات شایع در سرماخوردگی، عفونت حاد گوش می باشد و این زمانی رخ می دهد که ویروس ها و یا باکتری ها به پشت پرده گوش وارد شوند.
2. خس خس سینه: سرماخوردگی ممکن است باعث خس خس سینه در کودک شود. حتی اگر کودک آسم هم نداشته باشد این مشکل ممکن است برای او پیش می آید ولی در صورتی که کودک آسم داشته باشد ممکن است سرماخوردگی آسم را بدتر کند.
3. سینوزیت حاد: در صورتی که سرماخوردگی برطرف نشود امکان دارد باعث عفونت در داخل سینوس ها و یا همان سینوزیت شود.
4. سایر عفونت ها: سرماخوردگی احتمال دارد باعث عفونت های دیگر مانند کروپ و ذات‌الریه شود و یا عفونت هایی که باید توسط پزشک تشخیص داده شده و درمان شود.

چگونه از بروز سرماخوردگی در نوزاد پیشگیری کنیم؟

سرماخوردگی هیچ واکسنی ندارد و بهترین کار برای جلوگیری از سرماخوردگی شستن مداوم دست ها است.

1. کودک را از اشخاصی که بیمار هستند دور نگه دارید. اگر نوزاد تازه به دنیا آمده است اجازه ندهید که شخص بیمار با او ملاقات کند. در حد امکان از حاضر شدن در اجتماعات عمومی و وسایل حمل و نقل عمومی با نوزاد اجتناب کنید.
2. قبل از اینکه به نوزاد شیر بدهید حتماً دست خود را با آب و صابون حداقل ۲۰ ثانیه بشویید. اگر هم آب و صابون در دسترس تان نیست، می توانید از الکل برای ضدعفونی دست خود استفاده کنید.
3. شستن دست ها اهمیت زیادی داشته و باید حتماً آن را به فرزندان خود بیاموزید. در صورتی که دستتان را نشسته اید از لمس دهان، بینی و چشم ها خودداری کنید.
4. به طور مرتب پستانک و اسباب بازی های کودک را تمیز کنید. سطوحی را که کودک لمس می‌کند حتماً تمیز کنید. ممکن است یکی از اعضای خانواده سرماخوردگی داشته باشد.
5. به افراد خانواده خود آموزش دهید که در هنگام عطسه و سرفه از دستمال استفاده کرده و دستمال های خود را هم حتماً دور بریزند و کاملاً دست هایشان را بشویند.
6. کودک خود را به مهدکودکی ببرید که از شیوه های بهداشتی در مورد نگهداری کودک استفاده می کنند.

دقت داشته باشید می توانید با اقدامات پیشگیرانه بسیار ساده از سرماخوردگی کودک جلوگیری کنید.

درمان سرماخوردگی نوزادان

تقریباً می توان گفت که هیچ درمانی برای سرماخوردگی ها وجود ندارد اکثر آنها در مدت ۷ تا ۱۰ روز خود به خود خوب می شوند ولی سرفه احتمال دارد بیشتر ادامه پیدا کند. آنتی بیوتیک ها نمی توانند در ویروس سرماخوردگی تأثیر گذار باشند.

سعی کنید در هنگام سرماخوردگی نوزاد حتماً به او مایعات کافی داده و با مکش مخاط بینی و همچنین مرطوب نگه داشتن محیط، به کودک کمک کنید. باید این نکته را یادآور شویم که حتماً از مصرف داروهای بدون نسخه OTC در نوزاد خود اجتناب کنید.

داروهای پایین آورنده تب

اگر تب کودک باعث ناراحتی و بی قراری او شده است می‌توان با استفاده از داروهای کاهش دهنده تب به کودک، تب او را پایین بیاورید. البته این داروها نمی توانند ویروس های سرماخوردگی را از بین ببرند.

تب قسمتی از پاسخ طبیعی بدن به ویروس می باشد که اگر تب خفیف باشد برای تقویت سیستم ایمنی کودک شما مفید است. برای درمان درد بدن و یا تب کودک، داروهای مسکن و ضد تب مانند ایبوپروفن یا استامینوفن به او بدهید و هیچگاه از آسپرین برای رفع تب کودک خود استفاده نکنید.

کودکانی که کمتر از سه ماه دارند تا زمانی که به وسیله پزشک معاینه نشوند نباید استامینوفن به آنها داده شود. ایبوپروفن هم برای کودکان زیر شش ماه و یا کودکانی که استفراغ می کنند، مناسب نیست و نباید استفاده شود.

داروهای سرماخوردگی و سرفه

دقت داشته باشید که داروهای سرماخوردگی و سرفه امکان دارد برای کودک خطرناک باشد. این داروها دلیل اصلی سرماخوردگی را درمان نکرده و از بین نمی برد و گاهی هم برای نوزاد و کودک خطرناک است. برای درمان سرماخوردگی و سرفه کودکان کمتر از ۶ سال به جز داروهای مسکن و کاهش دهنده تب، از داروهای دیگری استفاده نکنید.

سخن پایانی

در این مقاله از مجله ایبک روش های مفید برای درمان سرماخوردگی نوزادان را برای تان توضیح دادیم. در صورتی که نوزاد شما دچار سرماخوردگی شد بدون دستور پزشک از داروهای سرماخوردگی استفاده نکنید. بهترین کار مرطوب نگه داشتن هوا و مصرف مایعات فراوان برای نوزاد است. کودکانی که شیر می خورند نیاز به مایعات اضافه ندارند. باید تا می توانید به کودک خود شیر بدهید. شیر مادر می تواند در برابر میکروب ها محافظ خوبی باشد.