روز جهانی زن 17 اسفند 1401 | دلیل انتخاب ۸ مارس به عنوان روز جهانی زن

روز جهانی زن ۱۷ اسفند ۱۴۰۱ در تقویم شمسی مصادف است با ۸ مارس میلادی که آن را در بسیاری از کشورها گرامی می دارند. این روز را بر اساس مبارزات سیاسی، اجتماعی و تاریخی زنان در اروپا نامگذاری نمودند و بدون در نظر گرفتن هیچ گونه عقایدی این روز را مختص زنان دانسته ‌اند و یاد آور موفقیت ها و تلاش های زنان در خصوص احقاق حق می باشد. چند سالی است که ایرانیان نیز به این روز اهمیت خاصی می دهند. البته روز زن به طور رسمی در ایران روز میلاد حضرت فاطمه فاطمه سلام الله علیها می باشد. اما خوب است که از روز جهانی زن هم غافل نشویم.

روز جهانی زن ۱۷ اسفند ۱۴۰۱

به طور رسمی در تقویم شمسی ایرانیان روز جهانی زن نامگذاری نشده است. اما این روز که در تاریخ میلادی مصادف است با ۸ مارس، با ۱۷ اسفند تقویم شمسی همراه می شود. در سال های اخیر به جهت فرهنگ سازی های بی شماری که در خصوص تکریم زن و برابری حقوق زن و مرد صورت گرفته است، روز جهانی زن را جشن گرفته و برای خانم ها هدیه ای در نظر می گیرند. تا بدین صورت از زحمات یک ساله اخیر آنها تشکر به عمل آورند. البته با توجه به تغییراتی که در ذهنیت مردان در خصوص حقوق زنان در در سال های اخیر صورت گرفته می توان گفت که تا حد زیادی روز ۱۷ اسفند در قلب و روح مردم به رسمیت شناخته شده است. اما خوب است که در تقویم شمسی نیز از این روز یادی شود.

۸ مارس در ایران

روز هشتم مارس در تقویم میلادی پژواک برابری و آزادی خواهی زنان می باشد. اگرچه زنان هرگز در هیچ دوره ای در پهنه کره خاکی آزاد زندگی نکرده اند، اما هیچگاه مطیع محض نیز نبوده اند و همواره برای دستیابی به حقوق خود جنگیدند. در کشور ما نیز مانند سایر جوامع سرمایه داری به جهت کثرت تضادها و تناقض های موجود انواع جنبش های اجتماعی، محیط زیستی، کارگری، فرهنگی، ملی و ملیتی، جنسیتی، دموکراسی‌خواهی و … در جریان بوده و در سال‌ های اخیر کانونی شدن جنبش زنان نیز بازتاب ویژه‌ ای داشته است.

به طور حق می توان گفت که زنان ایرانی همواره در راه احقاق حقوق پیشتاز بودند و همواره حق و حقوق خود را مطالبه نمودند. ۸ مارس نقطه عطفی در جهت پیکار زنان علیه رژیم مردسالار است.

۸ مارس در کشورهای اروپایی

انتخاب تاریخ روز هشتم ماه مارس به عنوان روز جهانی زن به مبارزه زنان کارگر نساجی در سال ۱۸۵۷ در شهر نیویورک آمریکا برمی گردد. شرایط کاری سخت و غیرانسانی و دستمزد کارگران زن که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم همراه با مردان در کشورهای صنعتی وارد بازار کار شده بودند، آنان را وادار به اعتراض و مبارزه صنفی به شکل های سازمان یافته و یا غیر متمرکز علیه این بی عدالتی می کرد.

در این روز کارگران نساجی زن در یک کارخانه بزرگ پوشاک برای اعتراض علیه شرایط بسیار سخت کاری و وضعیت اقتصادی شان دست به اعتصاب زدند. خاطره این اعتصاب برای کارگران نساجی باقی ماند و نارضایتی عمومی را در پی داشت. بعد از آن در روز هشتم مارس سال ۱۹۰۸ بعد از گذشت نیم قرن کارگران زن نساجی در شهر نیویورک اعتصابات خود را شروع کردند و به جهت خاطره تلخی که از آن روز باقی ماند، روز هشتم مارس برپایه سنتی مبارزه کارگران زن علیه شرایط سخت کاری شان در ذهن ها ماندگار شد.

روز جهانی زن از چه سالی آغاز شد؟

اولین مراسمی که اختصاص به روز جهانی زن داشت، در در سال ۱۹۰۹ در نیویورک برگزار شد. این مراسم که در پی اندیشه ایجاد نظم اجتماعی شکل گرفت و جهت یادبود اعتصاب جهانی زنان کارگر در خصوص میزان دستمزدشان بود. بعد از آن لوئیس زیتس پیشنهاد داد که سالانه روز خاصی را به عنوان یک روز بین المللی به گرامیداشت فعالیت زنان اختصاص دهند. البته وی تاریخ و روز خاصی را مشخص نکرده بود. اما نظر وی در کنفرانسی که با حضور زن ۱۰۰ از ۱۷ کشور اروپایی و آمریکایی بودند، تایید شد.

 سال بعد از آن در تاریخ ۱۹ مارس روز بین المللی زن را به طور رسمی اعلام کردند و در کشورهای آلمان، دانمارک، سوئیس و اتریش به رسمیت شناخته شد.

دلیل انتخاب ۸ مارس به عنوان روز جهانی زن

به طور سالیانه میلیون ها نفر اعم از زن و مرد در اقصی نقاط جهان در روز بین المللی زن اجتماعات و گردهمایی‌ هایی را  ایجاد می کنند تا بتوانند هرچه بیشتر روز جهانی زن را پر شور تر برگزار نمایند. دلیل انتخاب روز هشتم مارس به عنوان روز زن به جهت مبارزه قدرتمندانه در کارخانه نساجی کتان در سال ۱۸۵۷ بوده است که در شهر نیویورک آمریکا آغاز شد.

علت اینکه زنان کارگر  اعتصاب و اعتراضاتی در خصوص حقوق خود داشتند، شرایط کاری سخت و دستمزد بسیار ناچیز در مقابل مردان بوده است. چرا که زنان همراه با مردان و یا حتی بیشتر از آن ها در کارخانه ها و مراکز تولید با سخت ترین شرایط کار می کردند. اما حقوقی که در مقابل آن دریافت می کردند، بسیار کم بوده است.

در سال ۱۹۰۸  میلادی کارگران زن دوباره اعتراضاتی را در جهت مبارزه با تبعیض، فشار کاری و حقوق بسیار کم  ایجاد نمودند. در پی این اعتراضات و اعتصابات صاحب کارخانه اقدام به زندانی کردن زنان در کارخانه نمود. و راه های خروجی را بست و آنها را در کارخانه محبوس ساخت.

بعد از مدتی به دلایلی که هنوز مشخص نشده است کارخانه آتش گرفت و حدود ۱۲۹ تن زنان کارگر در این آتش سوختند. به همین جهت است که روز ۸ مارس به عنوان روز بی عدالتی علیه زنان در خاطره ها ماند و همین مسئله بهانه ‌ای شد تا سایر کارگران در اقصی نقاط جهان در پی تبعیض ها و بی عدالتی ها دست به اعتراض بزنند.

در این میان خانم کلارا زتکین نامی درخشان و جاودانه دارد. وی در سال ۱۹۳۳ تا ۱۸۵۷ به طور مستمر مبارزاتی را در آلمان ایجاد کرد و درخواست هایی مبنی بر هشت ساعت کاری در روز تعطیلات در ایام زایمان و سایر حقوق را مطابق قانون درخواست نمود.

برابری جنسیتی در سازمان ملل متحد

 نخستین توافقنامه ‌ای که در جهت برابری زنان و مردان در سازمان ملل متحد امضا شد، در سال ۱۹۴۵ بود. از آن زمان تا الان این قطعنامه باعث ایجاد استراتژی ها و برنامه ریزی های خاصی از این سازمان شده که موجب پیشرفت موقعیت زنان در سرتاسر جهان گشته است.

بعد از گذشت سال های زیادی سازمان ملل متحد اقدام به ترفیع حقوق زنان و ایجاد صلح و امنیت در رابطه با این مسئله نمود. بنابراین می ‌توان گفت که منافع و قدرت الان زنان نشان دهنده تلاش های سازمان ملل متحد در جهت احقاق حق آنها می باشد.

دست آورد روز جهانی زن

بعد از اعتراضات و اعتصابات در پی عدالتی‌ هایی که علیه زنان شکل گرفت، امتیازات و درخواست هایی را که خانم کلآرا زتکین بیان داشته بودند، به زنان داده شد. این امتیازات عبارتند از:

• ۸ ساعت کار در روز
• اعطای تعطیلات ویژه برای ایام زایمان
• کاهش فشار کاری
• عدم تبعیض میان زن و مرد
• حقوق مساوی با مردان

معرفی زنان موفق ایرانی

به بهانه روز جهانی زن قصد داریم به معرفی چند نمونه از زنان موفق ایرانی بپردازیم. دامنه وسیعی از ابعاد مختلف هنر علم و تکنولوژی وجود دارد که خانم های ایرانی توانسته اند نقش آفرینی موثری در آن داشته باشند. با توجه به محدودیت هایی که از گذشته برای پیشبرد اهداف زنان وجود داشته باز هم زنان ثابت کردند که در هر عرصه ای که وارد شوند موفق عمل می کنند. از جمله موفق ترین زنان ایرانی عبارتند از:

 ژاله قائم مقامی

یکی از مهم ترین کاراکتر های هنر و ادبیات ایرانی خانم قائم مقامی است که امروزه آثار ادبی زیادی از این هنرمند وجود دارد.

سیمین دانشور

خانم دانشور نویسنده و رمان نویس ایرانی است که توانست موفقیت های برجسته ای را به دست آورد. از جمله آثار او می‌ توان به سووشون نام برد که به یک رمان پرفروش تبدیل گشته است.

مریم میرزاخانی

به جرأت می توان گفت یکی از موفق ترین زنان ایرانی مریم میرزاخانی است. وی در دوران تحصیلش در ایران توانست مدال طلای المپیاد کشوری ریاضی را به دست آورد و جهت ادامه تحصیل راهی آمریکا شد. تنها زنی است که توانست جایزه آکادمی علوم سال ۲۰۱۶ را اخذ کند.

لیلا عراقیان

لیلا عراقیان از جمله معماران برجسته کشورمان  است که توانسته با تلفیق علم و هنر حوزه جدیدی را ایجاد نماید. شاخص ترین اثر خانم عراقیان طراحی پل طبیعت در تهران است.

ثریا دارابی

خانم دارابی در هیئت مدیره جنرال الکتریک به عنوان یک مدیر توانمند حضور داشته و توانسته در حوزه دیجیتال به موفقیت ‌های بزرگی برسد. از جمله دستاوردهای خانم دارابی می توان به وب سایت Zady اشاره کرد که در حوزه های مختلف فعالیت می کند.

 جمع بندی

روز جهانی زن ۱۷ اسفند ۱۴۰۱ مصادف با ۸ مارس نه تنها در کشور ما بلکه در تمام کشورهای توسعه یافته به صورت گسترده مطرح است و ابعاد جدیدتری به خود گرفته است. جنبش زنان که با برگزاری ۴ کنفرانس بین المللی شکل گرفت در نهایت تبدیل به یک روز جهانی در پی اعتراضات و راهپیمایی های زنان در خصوص دستیابی و حقوقشان گشته است.

زنان همواره در این روز تلاش می کنند تا موفقیت ها و دستاوردهای خود را به طور شجاعانه به رخ بکشند و و آن را گرامی بدارند.