میزان استاندارد شیب لوله کشی فاضلاب شهری چقدر است؟

یکی از مهمترین اصول در لوله کشی فاضلاب شهری تعیین مقدار استاندارد و دقیق شیب لوله فاضلاب می باشد. این موضوع به حدی مهم است که عدم توجه به آن می تواند باعث بروز مشکلات متعددی شود. علاوه بر آنکه شیب لوله فاضلاب باید استاندارد و دقیق باشد، قطر لوله ها و همچنین سرعت حرکت فاضلاب نیز باید به صورت درست و دقیق تعیین شود تا حرکت فاضلاب بدون هیچ مشکلی در لوله ها صورت گرفته و هیچ مانع و انسدادی در لوله فاضلاب رخ ندهد. شرکت خدماتی ایبک امداد با تجربه ترین تیم های تخلیه چاه و لوله بازکنی در تهران را در اختیار دارد. در این مقاله از ایبک امداد به بررسی میزان استاندارد و دقیق شیب لوله کشی فاضلاب شهری می پردازیم.

منظور از شیب لوله فاضلاب چیست؟

به اختلاف ارتفاع سطح زمین تا بالاترین نقطه لوله در قسمت ابتدایی و انتهایی مسیر حرکت فاضلاب، شیب لوله فاضلاب می گوییم. تعیین استاندارد شیب لوله فاضلاب و ایجاد اختلاف بین ابتدا و انتهای لوله فاضلاب موجب می شود نحوه حرکت کردن پساب ها داخل لوله فاضلاب مدیریت شود و به درستی انجام گردد. نکته مهم در این باره این است که میزان این شیب به صورت استاندارد ۲ درصد می باشد. اگر مقدار شیر از دو درصد کمتر شود فاضلاب نمی‌تواند به راحتی به حرکت خود در لوله ادامه دهد و اگر شیب بیشتر از ۲ درصد شود نیز می تواند مایعات و پساب ها را به سرعت در لوله به حرکت درآورده و مواد جامد در لوله باقی خواهند ماند. برای جلوگیری از بروز این مشکلات باید شیب لوله فاضلاب به درستی تعیین شود.

چگونگی محاسبه شیب دقیق و استاندارد لوله فاضلاب

در ادامه مطلب به بررسی نحوه محاسبه دقیق شیب استاندارد در لوله فاضلاب می پردازیم. ممکن است این سوال برای شما پیش آید که چطور باید شیب استاندارد لوله فاضلاب را اندازه گیری کنیم؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا باید مشخص شود که لوله های فاضلاب در سقف ساختمان کار شده اند و یا در کف ساختمان قرار دارد. با در نظر گرفتن این نکته که کف ساختمان شیب استانداردی دارد اندازه گرفتن اختلاف ارتفاع در ابتدا و انتهای لوله کمی سخت تر می شود. در این شرایط بهترین راهکار استفاده از تراز می باشد. نکته دیگر که باید به آن توجه کنید این است که قطر لوله نیز در محاسبه شیب استاندارد لوله فاضلاب موثر می باشد. بر این اساس در لوله کشی فاضلاب بهتر است از لوله هایی استفاده کنید که هم قطر هستند و یا اینکه قطر آنها در همه طول راه انتقال به چاه بیشتر می شود. با در نظر گرفتن موارد بالا شیب استاندارد لوله فاضلاب به صورت زیر محاسبه خواهد شد. 《اندازه ارتفاع انتهایی لوله منهای اندازه ارتفاع ابتدایی لوله ضرب در ۱۰۰ تقسیم بر طول لوله》 به عنوان مثال چنانچه قطر لوله کار شده در ساختمان ۵۰ تا ۶۵ باشد میزان شیب استاندارد باید ۲ درصد باشد و اگر قطر لوله ها ۸۰ تا ۱۵۰ باشد میزان شیب استاندارد باید ۰/۱درصد در نظر گرفته شود. در مورد لوله هایی که قطر آنها بیشتر از ۲۰۰ می باشد شیب استاندارد باید ۰/۵ درصد در نظر گرفته شود. به این نکته نیز دقت کنید که شیب استاندارد لوله فاضلاب باید به نحوی محاسبه شود تا سرعت حرکت فاضلاب درون لوله ۷۰ سانتی متر در ثانیه باشد.

میزان شیب استاندارد در هر کدام از لوله های فاضلاب ساختمان

یک استاندارد به صورت کلی در روند لوله کشی قسمت‌های مختلف ساختمان وجود دارد. به عنوان مثال دوش حمام و یا وان و… باید لوله هایی با شیب و قطر مشخص داشته باشند. مثلاً لوله های خروجی وان حمام باید قطری در حدود ۴۰ میلیمتر داشته باشند و شیب آن ها ۰/۰۳ درصد باشد و در مقابل دوش حمام باید لوله هایی با قطر ۴۰ میلی متر و شیب ۰/۰۲ درصد باشد.

میزان استاندارد شیب لوله فاضلاب توالت

مقدار شیب استاندارد لوله فاضلاب در توالت در مرحله نخست باید با در نظر گرفتن نوع آن مشخص شود. در توالت های ایرانی که به صورت سیفون متصل می باشند سیفون باید به صورت عمود روی دیوار نصب شود اما باید این نکته را در نظر بگیرید که لوله توالت ایرانی باید شیب حدوداً ۱ تا ۲ درصد تا سیفون داشته باشد. با توجه به آنکه توالت فرنگی روی سطحی صاف نصب می شود و سیفون درون آن تعبیه می شود باید سرریز توالت به دو زانو با زاویه ۴۵ درجه خط می شود و شیبی حدوداً ۲ درصد داشته باشد.

اصول استاندارد و دقیق لوله کشی فاضلاب شهری

علاوه بر آن که شیب دقیق و استاندارد در لوله فاضلاب در قسمت های مختلف ساختمان باید رعایت شود اصول دیگری نیز در لوله کشی باید مورد توجه قرار گرفته و عمل کردن به آن ها ضروری است. برخی از آنها در ادامه بیان شده‌اند:

• همانطور که در بالا گفته شد حرکت فاضلاب و سرعت تخلیه آن در لوله ها حدوداً باید ۷۰ سانتیمتر در ثانیه انجام شود. اگر سرعت تخلیه و حرکت فاضلاب از این مقدار بیشتر باشد مواد جامد داخل لوله ها جا می ماند و باعث ایجاد انسداد و رسوب در لوله ها می شوند و در این شرایط فاضلاب به صورت درست به چاه انتقال پیدا نمی کند و در نتیجه باعث گرفتن لوله ها خواهد شد.
• یکی دیگر از اصول بسیار مهم در لوله کشی فاضلاب قرار دادن دریچه های بازدید در فواصل معین روی لوله های فاضلاب می باشد که معمولاً هر ۳۰ متر باید انجام شود. برای دیگر لوله های افقی چنانچه شیب لوله ها تغییر پیدا کرده باشد و این تغییر زاویه از ۴۵ درجه بیشتر باشد یک دریچه بازدید دیگر باید نصب شود.
•  نکته مهم دیگر این است که لوله های فاضلاب مربوط به هر ساختمان، باید از همان ساختمان عبور داده شوند و عبور و انتقال آنها به ساختمان های مجاور امکان پذیر نخواهد بود.
• ساختمان هایی که دارای طبقات زیادی می باشند نیازی به نصب سرعت گیر در مسیر لوله کشی نخواهند داشت.
• قطر لوله فاضلاب در تمام مسیر باید به یک اندازه باشد و قطر آن در مسیر کاهش پیدا نکند.
• برای مسیرهای طولانی لوله کشی جهت جلوگیری از تغییر شیب لازم است که روی لوله کاملا پوشانده شود تا به این وسیله شیب در تمام طول لوله حفظ شود.
• در لوله کشی فاضلاب لازم است اتصالات ۴۵ درجه مورد استفاده قرار گیرد.
• شیب لوله ها باید بین ۱ تا ۴ درجه باشد و در بیشتر موارد با در نظر گرفتن قطر استاندارد لوله نباید شیب آن از ۲ درصد بیشتر شود.

اهمیت وجود شیب استاندارد برای لوله های فاضلاب

تعیین میزان دقیق شیب برای لوله های فاضلاب از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا اگر لوله ها شیب مناسبی نداشته باشند می‌توانند باعث رکود فاضلاب درون آنها و انسداد و در نتیجه بالا زدن فاضلاب و ایجاد بوی نامطبوع شود و می تواند باعث آزار ساکنین ساختمان گردد. نکته جالب این است که بیشتر مشکلاتی که برای لوله فاضلاب ساختمان ها به وجود می آید به علت محاسبه اشتباه شیب لوله ها می باشد‌ بنابراین اگر شیب لوله های فاضلاب به درستی تعیین نشود و یا از لوله های بسیار طولانی در کف و سقف ساختمان استفاده گردد ریسک باقی ماندن فاضلاب و عدم تخلیه درست آن افزایش پیدا می کند.

سیستم لوله کشی فاضلاب در ساختمان ها دو نوع است که در ادامه به آن اشاره می کنیم.

• لوله کشی فاضلاب در قسمت کف خانه انجام می شود که روی آن به وسیله مصالح پوشانده خواهد شد. این نوع لوله کشی معمولاً سالها پیش انجام می شد.

• نوع دوم لوله کشی، قرار دادن لوله های فاضلاب در سقف ساختمان می باشد. از لوله های چدنی معمولاً برای قرار دادن زیر سقف جهت اجرای لوله فاضلاب استفاده می شود. معمولاً این شیوه لوله کشی در گذشته انجام می شد. انجام لوله کشی فاضلاب در بخش زیرین سقف دارای امتیاز بزرگی است که از آن جمله می‌توان به دسترسی آسان به لوله ها و همچنین انشعابات اشاره کرد. تعمیر و یا تعویض لوله در این نوع لوله کشی بسیار آسان تر از لوله کشی کف می باشد و نیازی به خرابکاری و کندن ساختمان ندارد و بسیار کم هزینه تر و راحت تر انجام می شود و در نتیجه مشکل نیز به راحتی برطرف خواهد شد.

لازم به ذکر است اگر لوله کشی فاضلاب به صورت دقیق و درست انجام شود در واقع می توان گفت هر دو روش کارایی مناسبی دارند. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که لوله کشی فاضلابی که به صورت درست انجام شده باشد شرایط زیر را دارد.

• باید کوتاه ترین مسیر تا رایزر اصلی انتخاب شود برای آنکه سرعت انتقال فاضلاب تا حد مطلوب انجام گردد.
• شیب استاندارد و دقیق در لوله فاضلاب باید رعایت شود.

کلام آخر

رعایت شیوه دقیق و استاندارد در لوله های فاضلاب یکی از مهمترین نکات در سیستم لوله کشی می باشد. این مورد می تواند رابطه مستقیمی با آسایش و راحتی ساکنین ساختمان داشته باشد. هر چه قدر سازنده و مجری لوله کشی دانش و مهارت بیشتری در این زمینه داشته باشد مشکلاتی که مربوط به لوله کشی فاضلاب ساختمان خواهد بود کمتر اتفاق می‌افتد. شما کاربران عزیز می توانید جهت لوله کشی ساختمان به شکل استاندارد و حرفه ای با شرکت خدمات ایبک امداد تماس بگیرید تا با کیفیت ترین و بهترین خدمات را دریافت کنید. منتظر نظرات و سوالات شما در قسمت دیدگاه ها هستیم.