حتماً شما هم کودکانی را دیده‌اید که در روی پنجه پا راه می روند. شاید تصور کنید که مشکلی نبوده و به مرور زمان رفع می‌شود. البته تا سه سالگی می تواند راه رفتن کودک روی پنجه پا طبیعی باشد، ولی بعد از آن ممکن است نشانه بیماری های مختلفی مانند اوتیسم باشد. پس باید آن را جدی بگیرید. البته به طور معمول ۹۰ درصد موارد با گزینه های درمانی، درمان خواهند شد و نیازی هم به جراحی ندارند. در این مقاله از مجله ایبک می خواهیم شما را با دلایل راه رفتن روی پنجه پا در کودکان آشنا کنیم.
راه رفتن روی پنجه پا در کودکان
راه رفتن روی پنجه پا در کودکان بسیار معمول بوده و وقتی کودک تازه راه می افتد دیده می شود که روی پنجه راه می رود. بعضی از کودکان وقتی بزرگتر می شوند از این حالت خارج شده و تقریباً بعد از ۳ سالگی به طور کامل هم مشکل رفع می شود. ولی اگر کودک شما حتی بعد از ۳ سالگی هم این مشکل را داشت و به طور دائم در روی انگشتان خود راه می رفت حتماً باید با پزشک مشورت کنید.
وقتی کودک روی انگشتان خود راه می رود، می خواهد که پاشنه پای او به هیچ وجه زمین را لمس نکند. البته این عادت در هنگام شروع راه رفتن کودک، عادی بوده ولی اگر بعد از سه سالگی دوباره کودک به همین صورت راه رفت یعنی یا کودک شما به این روش راه رفتن عادت کرده است و یا دارای مشکل اساسی می باشد.
دلایل راه رفتن در روی پنجه پا در کودکان چیست؟
راه رفتن روی پنجه پا معمولاً مشکلی نبوده و جای نگرانی هم نیست زیرا بعد از مدتی رفع می شود ولی در صورتی که مشکل برطرف نشد و کودک همچنان روی انگشتان پا راه می رود، دلایل زیر می تواند باعث بروز این مشکل شود:
- تاندون آشیل کوتاه
- فلج مغزی
- لکومالاسیای حفره بطنی
- همی پلژی اسپاستیک
- اوتیسم و تأخیر های زبانی
- راه رفتن روی پنجه پا ایدیوپاتیک
۱- تاندون آشیل کوتاه
کودکانی که مشکل تاندون آشیل کوتاه داشته باشند، باعث می شود که در کشش کامل آن هم مشکل داشته باشند. این مشکل باعث خواهد شد که کودک ترغیب شود که روی انگشتان پا راه رفته و حتی از ایستادن صاف در روی پا جلوگیری می کند.
۲- فلج مغزی
بعضی از انواع مختلف فلج های مغزی باعث بروز مشکل در راه رفتن و ایستادن می شود که به فلج مغزی اسپاستیک عضلات معروف هستند. این فلج مغزی، عضلات اطراف پای کودک را سفت کرده و باعث می شود که در هنگام رفتن با مشکل روبرو شود. بعضی از نوزادانی که نارس هستند ممکن است دچار خونریزی مغزی شده باشند که این می تواند باعث فلج مغزی هم بشود و در نتیجه در راه رفتن مشکل پیدا کند و روی انگشتان پا راه برود.
۳- لکومالاسیای حفره بطنی
گاهی ممکن است نوزادان نارس دچار آسیب های عصبی شده باشند که باعث مشکل در راه رفتن آنها خواهد شد. این مشکل می تواند باعث شود که کودک در روی انگشت راه رفته و نتواند به خوبی راه برود.
۴- همی پلژی اسپاستیک
ممکن است در اثر فلج مغزی در بعضی از بچه ها تاندون آشیل، بسیار محکم بالا رفته و در اینصورت قرار دادن پا در روی زمین برای کودک سخت می شود و باعث راه رفتن کودک در روی انگشتان پا می شود.
۵- اوتیسم و تأخیر های زبانی
کودکانی که دچار اوتیسم هستند و یا دچار تأخیر در رشد می باشند، احتمال دارد با تأخیر گفتار و رفتار، در روی انگشتان پای خود راه بروند.
۶- راه رفتن روی پنجه پا ایدیوپاتیک
در صورتی که کودک بیمار زمینه ای ندارد و مفصل مچ پای او هم حرکت طبیعی دارد ولی باز هم روی انگشتان پا راه می رود، ممکن است اساساً مشکلی وجود نداشته باشد و کودک به این روش راه رفتن عادت کرده باشد که به آن راه رفتن انگشتان ایدیوپاتیک می گویند.
عوارض و خطرات راه رفتن روی پنجه پا در کودک چیست؟
همانطور که گفتیم راه رفتن روی پنجه پا در کودکان زیر سه ساله متداول است، ولی ممکن است خطر ابتلای کودک به انگشت پا ایدیوپاتیک در خانواده هایی که کودکانی با این مشکل دارند، افزایش پیدا کند. راه رفتن کودک در روی پنجه پا احتمال دارد به عضلات و مفاصل کودک آسیب رسانده و حتی خطراتی مانند سرنگونی و زمین خوردن را در کودک افزایش دهد و یا امکان دارد که کودک توسط همسالان خود مسخره شود و این می تواند اعتماد به نفس کودک را از بین ببرد.
درمان مشکل راه رفتن کودک در روی پنجه پا چیست؟
اگر کودک شما بیشتر از سه سال دارد و هنوز روی پنجه راه می رود بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا مشکل را شناسایی کند و درمان کودک را شروع کند. درمان مناسب باعث می شود از آسیب رسیدن به عضلات و مفاصل کودک جلوگیری شود. پزشک بر اساس دلایل راه رفتن روی انگشت پا در کودک، گزینه های درمانی مناسبی را به شما به شما پیشنهاد می کند که عبارتند از:
۱- فیزیوتراپی
برای درمان کودکانی که دارای تاندون آشیل کوتاه می باشند می توانید از فیزیوتراپی و تمرینات کششی استفاده کنید.
۲- آرتز مچ پا
ممکن است پزشک از کودک بخواهد که از مهاربند پلاستیکی به نام آرتز مچ پا استفاده کند که این وسیله می تواند پاهای کودک را در زاویه ۹۰ درجه نگه دارد از این وسیله باید در تمام شبانه روز استفاده کرده و فقط هنگام ورزش و یا حمام کردن، آن را خارج کرد.
۳- گچ گرفتن
متخصص ارتوپد برای ایجاد کشش در تاندون و همچنین ایجاد دامنه بهتر برای حرکت مچ پا، از فایبرگلاس و یا گچ گرفتن استفاده می کند. وقتی تاندون ها کشیده می شود، گچ ها را باید یک هفته در میان عوض کرد تا وقتی که تاندون به اندازه لازم طولانی شود آنگاه گچ را باز می کنند.
۴- جراحی
اگر با دوره های درمانی، مشکل کودک برطرف نشد، احتمال دارد پزشک کودک شما، پیشنهاد جراحی جهت کشش تاندون را بدهد.
۵- ارزیابی عصبی و رشد برای اوتیسم کودک و فلج مغزی
در صورتی که راه رفتن در روی انگشتان پای کودک در اثر شرایط زمینه ای مثل اوتیسم و یا فلج مغزی باشد پزشک ارزیابی رشد را انجام خواهد داد.
تمرینات و کشش های مناسب برای کودکانی که در روی نوک انگشت پا راه می روند.
تمرینات و کشش های مناسب می تواند به کودک کمک کند تا عادت راه رفتن روی انگشتان را در خود از بین ببرد به خصوص اگر این مورد راه رفتن انگشتان ایدیوپاتیک باشد. کشش و تمرینات باعث می شود که عضلات ساق پا سست شده و حرکت مچ پا به راحتی انجام بگیرد. کودکانی که تاندون آشیل کوتاه دارند، می‌توانند از این تمرینات کششی و منظم استفاده کنند. برای انجام این تمرینات می توانید از پرستار کودک کمک بگیرید.
۱- کشش
برای این تمرین کودک باید به پشت خوابیده و زانو های خود را صاف بگذارد. در حالی که کودک خود را در این وضعیت قرار می دهید، کودک باید پای خود را به طرف بالا خم کرده به طوری که به سمت زانوهای کودک باشد. پا را باید تا جایی که کودک تحمل می کند دراز کند. این کشش را باید ده بار در روی هر دو پای کودک تکرار کنید.
۲- کشش تاندون آشیل
از کودک بخواهید که در روی یک سطح سفت به پشت دراز بکشد. حالا شما باید زانوی کودک را خم کرده و انگشت خود را به سمت زانو نشانه بروید و ۱۵ ثانیه تا هنگامی که کودک می تواند تحمل کند، به همین وضعیت نگه دارید. باید این کار را ۱۰ بار تکرار کنید.
۳- بنشیند تا بایستد
کودک شما باید در روی یک صندلی کوچک نشسته به صورتی که پاهایش به زمین برخورد کند. حالا باید با دو دست، پاهای او را درست در زیر زانو بگیرید و آن را به طرف پایین به صورت صاف فشار دهید. در هنگامی که شما این کار را انجام می دهید کودک باید بایستد. می توانید هنگام انجام این تمرین، با فعالیت هایی مانند آواز خواندن کودک خود را درگیر کنید.
چه موقع باید با دکتر متخصص تماس بگیریم؟
اگر متوجه شدید که کودک شما در روی انگشتان پای خود راه می رود، بهتر است برای تشخیص مناسب با پزشک متخصص مشورت کنید. در صورتی که این علائم را مشاهده کردید حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- کودک مدام در روی انگشتان پای خود راه می رود.
- عضلات کودک سفت است.
- هماهنگی با یکدیگر ندارند.
- گاهی کودک زمین می خورد.
- مهارت های حرکتی کودک به تأخیر افتاده است.
- کودک نمی تواند وزن خود را در روی پاها تحمل کند.
- کودک شما تعادل خود را در هنگام راه رفتن از دست می دهد.
سخن پایانی
در این مقاله از مجله ایبک هر نکته مهمی را که باید در مورد راه رفتن کودک در روی پنجه پا بدانید، برایتان بیان کردیم. همانطور که گفتیم معمولاً کودکان تا سه سالگی ممکن است روی پنجه پا راه بروند ولی اگر بعد از ۳ سالگی متوجه شدید که کودک شما باز هم روی پنجه راه می رود توصیه می کنیم حتماً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا مشکل را بررسی کند.
در صورت لزوم می توانید از پرستار کودک برای رفع مشکل کمک بگیرید. پرستاران در زمینه مشکلات کودکان تخصص داشته و می‌توانند به شما کمک کنند.
دلایل راه رفتن روی پنجه پا در کودکان چیست ؟
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
درمان مشکل راه رفتن کودک در روی پنجه پا چیست؟
