اطمینان از ایمنی شومینه برای کودکان

شومینه یکی از وسایل گرمایشی در بسیاری از خانه ها است که افزون بر جنبه گرمایشی از آن در جهت زیبایی دکوراسیون نیز بهره می گیرند. در بیشتر خانه ها و به ویژه آن هایی که کودک دارند یکی از مهم ترین مسائل، ارائه و اجرای راهکارهایی جهت اطمینان از ایمنی شومینه برای کودکان و خردسالان است.

اغلب کودکان به صورت غریزی و با توجه به احساس کنجکاوی که نسبت به اشیا و محیط اطراف خود دارند؛ ممکن است ناخودآگاه به خاطر گرما و رنگ جذاب شعله ها به سمت شومینه و یا دیگر وسایل گرمایشی بروند و دچار آسیب شوند. از این رو به کارگیری عواملی جهت تامین ایمنی شومینه برای کودک الزامی است.

با توجه به مسئله نام برده در مقاله پیش رو تلاش شده است تا راهکارهایی برای تامین ایمنی شومینه در جهت حفظ سلامت کودکان گردآوری و به کاربران ارائه شود، که با به کارگیری آن خواهند توانست به شکل بهتر و ساده تری از کودک در برابر خطرات ناشی از تماس با شومینه محافظت کنند و همچنین از گرما و زیبایی شومینه نیز بهره مند گردند.

ایمنی شومینه برای کودکان

همان گونه که آشکار است شومینه یکی از وسایل گرمایشی کاربردی و در عین حال زیبا و لوکس برای خانه ها است که یکی از کاستی های آن ایجاد خطر برای کودکان می باشد. امروزه برای برای پیشگیری از اتفاقات ناخوشایند ناشی از تماس با شومینه به ویژه در خانه هایی که کودک دارند از روش ها و وسایلی محافظ برای تامین ایمنی شومینه استفاده می کنند.

با استفاده از حفاظ های شومینه می توان از نزدیک شدن کودک به شومینه جلوگیری کرد و کودک را از خطر سوختگی و آسیب  ایمن نگاه داشت. با توجه به این که شومینه از نوع گازی، هیزمی و یا حتی برقی باشد راهکارهایی متفاوتی برای تامین ایمنی آن ها وجود دارد. که در ادامه به تفکیک مورد بررسی قرار می گیرند.

ایمنی شومینه های گازی و هیزمی

در رعایت اصول حفاظتی و تامین ایمنی شومینه های گازی و هیزمی اصول مشابهی وجود دارد که در زیر به آنها اشاره می شود:

• بررسی زمان سرد شدن شومینه

آشکار است که پس از خاموش کردن شومینه تا گذشت مدت زمان خاصی شومینه داغ باقی می ماند که نزدیک شدن کودک به آن خطر آفرین است.

برای تعیین زمان خنک شدن شومینه تنها کافی است که در زمان استراحت کودک و یا در زمانی که کودک در خانه نیست، شومینه روشن شود و پس از گذشت نیم تا یک ساعت خاموش گردد و سپس زمانی که طول می کشد تا شومینه خنک شود، اندازه گیری شود.

با آگاهی از این زمان و پس از خاموشی شومینه می توان ساده تر از کودک نگهداری کرد.

• اطمینان از تهویه بسنده شومینه

در شومینه های گازی و هیزمی در صورت عدم وجود تهویه کافی گاز منواکسید کربن تولید و با سرعت بالا در فضای خانه پراکنده می شود که تنفس آن برای تمامی افراد به ویژه کودکان، سالمندان و افراد حساس بسیار خطر آفرین است.

به همین جهت یکی از مهم ترین نکات تامین ایمنی شومینه بررسی تهویه آن می باشد. در این مورد لازم است که پیش از روشن کردن و کاربرد شومینه بررسی شود که مکش دودکش شومینه به درستی انجام می شود و یا اینکه در محیط خانه هوای آزاد جریان دارد.

در این راستا باید پیش از استفاده و راه اندازی شومینه انسداد های دودکش را برطرف کرد و برای اطمینان از گردش هوای تازه وضعیت تهویه ها و کانال های آن را مورد بررسی قرار داد، البته در این مورد می توان برخی از پنجره ها را نیمه باز گذاشت.

جدای از موارد بالا در جهت تامین ایمنی شومینه و جلوگیری از انتشار گاز منواکسید کربن  و همچنین به دلیل حساسیت بالای کودکان به این گاز و نیاز آن ها به اکسیژن بیشتر و هوای سالم تر پیشنهاد می شود برای خانه یک ردیاب گاز مونواکسید کربن تهیه گردد.

• محدود کردن دسترسی کودک به شومینه

برای افزایش ایمنی شومینه و محدود کردن دسترسی کودک به شومینه لازم است که فضای مقابل شومینه با استفاده از یک حفاظ مناسب بسته شود.

در این راستا می توان از حفاظ ها یا نرده های آکاردئونی و یا مشبک استفاده نمود. نکته قابل توجه در مورد حفاظ آن است که جنس حفاظ باید به گونه ای نباشد که داغ شود چرا که این خود می تواند به عاملی خطر آفرین برای آسیب به کودک تبدیل شود.

لازم به ذکر است که رعایت فاصله ایمنی و مناسب (به اندازه ۹۰ سانتیمتر تا یک متر) از شومینه های گازی و هیزمی الزامی است.

• عدم دسترسی کودک به وسایل شومینه

در بسیاری از خانه معمولا بیلچه و یا جاروی مخصوص جمع آوری خاکستر، انبر و دیگر وسایل مورد نیاز شومینه (حتی وسایل و تجهیزات دیگری که کودک می تواند به راحتی آن ها جابجا کند) را در کنار آن قرار می دهد. در این راستا و برای حفظ ایمنی شومینه برای کودک لازم تا این وسایل به مکانی دور از دسترس کودک منتقل گردد.

افزون بر موارد نام برده در بالا در هنگام نصب و استفاده از شومینه به ویژه انواع گازی بهتر است به نکات زیر نیز توجه داشت:

• تجهیز شومینه به ترموکوپل و شیر جداگانه قطع و وصل جریان برای جلوگیری از نشت گاز،
• تنوره آجری شومینه مکنده گازهای حاصل از احتراق باشد و همچنین گازهای حاصل از آن را به سمت بالا هدایت کند،
• قرارگیری کامل اجاق شومینه در زیر و راستای دودکش (جهت خروج گازهای ناشی از احتراق و عدم انتشار آن ها در فضای خانه)،
• استفاده از دودکشی به قطر ۱۵ سانتی متر در جهت خروج آسان گازها،
• مستقیم و بدون درز بودن دودکش و استفاده از کلاهک H،
• بستن شیر شومینه در ماه های گرم سال و مسدود کردن آن،
• زرد سوز نکردن شعله شومینه به منظور ایجاد رقص نور (چرا که منجر به تولید گاز سمی می شود)،
• عدم استفاده از دودکش آجری تا حد امکان (به دلیل امکان جذب گازهای سمی توسط آجر)،
• قرار گرفتن شیر شومینه در فضایی خارج و دورتر از آن،
• زیاد نبودن ارتفاع دهانه دودکش برای جلوگیری از احتمال نفوذ گازها به محل سکونت،
• استفاده از لوله های مسی فشار قوی و اتصالات مطمئن به جهت انتقال گرما از شومینه به رابط شیر اصلی گاز،
• اطمینان از باز بودن دریچه شومینه یا تمپر پیش از روشن کردن شومینه،
• عدم استفاده از شومینه گازی و هیزمی در آپارتمان های کوچک.

ایمنی شومینه های برقی

باید یادآوری کرد که در شومینه های برقی نوعی بخاری تعبیه شده است، که گرمای حاصل از آن با استفاده از یک فن به بیرون هدایت می شود به همین دلیل است که نسبت به سایر انواع شومینه کم خطر محسوب می شود.

با اینکه شومینه های برقی نسبت به شومینه های هیزمی و گازی کم خطر تر هستند، با این وجود می توانند خطراتی برای کودکان ایجاد کنند. بنابراین رعایت موارد زیر جهت حفظ ایمنی شومینه الزامی است:

• بررسی زمان خنک شدن شومینه برقی

چنانچه در بالا و در مورد ایمنی شومینه های گازی و هیزمی گفته شد، مدت زمانی طول می کشد تا شومینه، اجزای شومینه و دیوار اطراف آن خنک شود. بنابراین ضمن اندازه گیری این زمان لازم است تا کودک پس از خاموشی و سرد شدن شومینه برقی به آن نزدیک نشود.

• ایجاد فاصله ایمنی و حفظ آن

آشکار است که یکی مهم ترین موارد جهت تامین ایمنی شومینه برای کودک رعایت فاصله از آن است. این فاصله ها بر اساس استاندارد و معیارهای خاصی تعیین می شوند که رعایت آن ها الزامی است که مقدار آن برای تامین ایمنی شومینه های برقی ۷۵ تا ۸۰ سانتی متر می باشد.

به همین جهت برای عدم دسترسی و جلوگیری از نزدیک شدن کودک به شومینه برقی می توان از حفاظ استفاده نمود.

• محدودیت کودک در دسترسی به دو شاخه، کلید و ریموت

شومینه های برقی دارای تجهیزاتی نظیر دو شاخه برای اتصال به پریز، ریموت، کلید های تنظیم دما و همچنین صفحه های کنترل گرما می باشد که باید دسترسی کودک را به آن ها محدود کرد. همچنین با توجه به مدل شومینه لازم است تا به موارد ایمنی ذکر شده در دفترچه آن جهت مراقبت از کودک توجه شود.

افزون بر موارد بالا و حین نصب شومینه برقی جدای از مطالعه دفترچه مربوط به آن، لازم است به نکاتی دیگر توجه شود، از جمله:

• جدا کردن اتصال شومینه از پریز برق در صورت جابجایی و پس از استفاده طولانی مدت،
• استفاده از محافظ (برقی و فیزیکی) برای پیشگیری از هرگونه مشکلی،
• خودداری از رد کردن کابل و سیم برق در زیر موکت و فرش،
• عدم قرار دادن شومینه های برقی در محیط های مرطوب نظیر حمام و محیط های باز،
• عدم استفاده از سیم های سیار برای پیشگیری از آتش سوزی در صورت داغ شدن،
• عدم قرار دادن مبلمان و پرده در نزدیکی شومینه برقی.

آشکار است که بایستی پیش از نصب، راه اندازی و استفاده از شومینه در فضای خانه باید با کارشناسان ماهر در این زمینه مشورت نمود، همچنین در صورت استفاده از این وسیله و برای تامین ایمنی شومینه جهت حفظ سلامت کودکان و سایر افراد خانواده لازم است ضمن تهیه حفاظ به نکات و توصیه هایی دیگر نیز توجه نمود.

در این راستا پیشنهاد می شود برای نصب شومینه و راه اندازی آن، تهیه حفاظ شومینه بر اساس اندازه و مدل و همچنین حفظ ایمنی شومینه و رعایت نکات مربوط به آن از خدمات موسسات متخصص در این زمینه نظیر آی بک امداد استفاده شود.