نکات مهم رعایت ایمنی برق | اصول ایمنی در برق و تجهیزات آن

برق یکی از مهمترین عوامل در توسعه صنعت و جامعه است که بسیاری از فعالیت های روزانه را تسهیل می کند. اما برق همچنین می تواند خطرات و آسیب های جدی را برای افراد، تجهیزات و محیط زیست به همراه داشته باشد. برق گرفتگی، سوختگی، آتش‌سوزی، انفجار و صدمات الکترومغناطیسی از جمله پیامدهای نامطلوب برق هستند که می توانند منجر به مرگ، معلولیت، خسارات مالی و زیانهای زیست محیطی شوند. بنابراین، لازم است که در همه مراحل طراحی، نصب، بهره برداری و نگهداری تاسیسات برق، اصول و روش های ایمنی برق رعایت شود.

استفاده ایمنی برق

استفاده ایمنی برق نیاز به رعایت اصول و روش های مختلفی دارد که به نوع تاسیسات، تجهیزات و شرایط کار بستگی دارد. در اینجا برخی از راهکارهای عمومی را برای شما ذکر می کنیم:

• قبل از کار با برق، حتما از دستکش، کفش، کلاه، لباس و ابزار عایق استفاده کنید.
• قبل از وصل یا قطع کردن دستگاه های برقی، حتما جریان برق را قطع کنید.
• هرگز دستگاه های برقی را با کابل یا سیم آن حمل یا جدا نکنید.
• هیچگاه دستگاه های برقی را در محل های مرطوب یا شرجی استفاده نکنید.
• هرگز سه شاخه های برق را تغییر یا حذف نکنید.
• هرگز پریزهای برق را با تعداد زیادی دوشاخه یا سه شاخه پر نکنید.
• به هیچ عنوان سوراخ های پریزهای برق را با چیز خارجی پر نکنید.
• هرگز سیم های برق پوسیده، خراب یا آسیب دیده را استفاده نکنید.
• هیچگاه سیم های برق را در معرض گرما، مواد شیمیایی، لبه های تیز یا فشار قرار ندهید.
• همواره از مدار شکن یا GFCI در محل های مستعد خطر استفاده کنید.

عدم وارد کردن بار اضافه به پریزها

برای استفاده ایمنی برق باید از وارد کردن بار اضافه به پریزها خودداری کنید. این کار می تواند باعث افزایش جریان برق، گرم شدن سیم ها، آتش سوزی یا صدمات الکتریکی شود.

بنابراین، بهتر است که همواره تعداد مناسبی دستگاه برقی را به پریز وصل کنید و از استفاده از دوشاخه یا سه شاخه های زیاد خودداری کنید. همچنین، می توانید از محافظ پریز یا surge protector استفاده کنید تا در صورت وقوع نوسانات برق، دستگاه های خود را محافظت کنید.

کشیدن دوشاخه وسایل برقی در صورت عدم استفاده

برای استفاده ایمنی برق باید دوشاخه وسایل برقی را در صورت عدم استفاده، از برق بکشید. این کار می تواند باعث صرفه جویی در مصرف انرژی، کاهش خطر آتش سوزی یا صدمات الکتریکی و افزایش عمر دستگاه ها شود . برخی از دستگاه های برقی که بهتر است همواره از برق کشیده شوند عبارتند از:

• شارژر موبایل، تبلت، لپ تاپ و دیگر دستگاه های قابل شارژ.
• تلویزیون، رادیو، کامپیوتر، پرینتر و دیگر دستگاه های الکترونیکی
• ماکروفر، توستر، قهوه ساز و دیگر دستگاه های آشپزخانه
• سشوار، موزر، اصلاح کننده و دیگر دستگاه های بهداشتی

از لامپ ها و وسایل روشنایی با توان (وات) مناسب استفاده کنید

برای استفاده ایمنی برق باید از لامپ ها و وسایل روشنایی با توان (وات) مناسب استفاده کنید. این کار علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی، کاهش خطر آتش سوزی یا صدمات الکتریکی و افزایش عمر لامپ ها را نیز به همراه دارد.

برای انتخاب توان مناسب لامپ، باید به عواملی مانند نوع لامپ، مقدار روشنایی مورد نظر، اندازه و کاربرد فضا توجه کنید. به طور کلی، هر چه توان لامپ بالاتر باشد، روشنایی آن نیز بیشتر است. اما نوع لامپ نیز تاثیر زیادی بر رابطه بین توان و روشنایی دارد. به عنوان مثال، یک لامپ ال ای دی با توان ۸ وات می تواند همان مقدار روشنایی را که یک لامپ رشته ای با توان ۴۰ وات دارد، تولید کند.

بنابراین، بهتر است که به جای توان لامپ، به مقدار لومن آن توجه کنید. لومن یک واحد اندازه گیری روشنایی است که نشان می دهد چقدر نور از یک منبع نور ساطع می شود.

برای هر فضا، یک مقدار مناسب لومن وجود دارد که با توجه به اندازه و کاربرد آن فضا محاسبه می شود. به عنوان مثال، برای یک اتاق خواب با مساحت ۱۲ مترمربع، حدود ۱۲۰۰ لومن روشنایی مناسب است. پس بسته به نوع لامپ، می توانید توان مناسب آن را با تقسیم لومن بر عامل بازده نور (lm/w) پیدا کنید. در جدول زیر، عامل بازده نور برای انواع مختلف لامپ آورده شده است:

به علاوه، برای افزایش اثربخشی روشنایی، بهتر است که رنگ و دمای رنگ مناسب لامپ را نیز در نظر بگیرید. رنگ لامپ به رنگ قابل دیدن نور ساطع شده از آن اطلاق می شود و با واحد کلوین (K) اندازه گیری می شود.

دمای رنگ پائین (زیر ۳۰۰۰K) نور گرم و زرد را تولید می کند که برای فضاهای راحتی و استراحت مناسب است. دمای رنگ متوسط (۳۰۰۰K تا ۴۵۰۰K) نور ملایم و سفید را تولید میکند که برای فضاهای کاری و خانگی مناسب است. دمای رنگ بالا (بالاتر از ۴۵۰۰K) نور سرد و آبی را تولید می کند که برای فضاهای صنعتی و تجاری مناسب است.

سیم برق را از زیر فرش یا موکت، لای در یا پنجره رد نکنید

برای استفاده ایمنی برق باید توجه داشته باشید که هرگز نباید سیم برق را از زیر فرش، موکت، لای در یا پنجره رد کنید. این کار می تواند باعث خطرات و آسیب های جدی شود. برخی از عواقب نامطلوب این کار عبارتند از:

• سیم برق ممکن است در زیر فرش یا موکت گرم شده و باعث آتش سوزی شود.
• سیم برق ممکن است توسط لای در یا پنجره خورده شده و باعث قطع جریان یا صدمات الکتریکی شود.
• سیم برق ممکن است توسط حشرات، حیوانات یا افراد آسیب دیده و باعث اتصال کوتاه یا صدمات الکتریکی شود.
• این سیم ها ممکن است توسط آب، رطوبت یا دمای بالا تحت تاثیر قرار گیرد و باعث خوردگی، ذوب شدن یا صدمات الکتریکی شود.
• بنابراین، بهتر است که همواره سیم برق را در محل های خشک، خنک و دور از منابع حرارت، آب و فشار قرار دهید.
• همچنین، بهتر است که سیم برق را به صورت منظم بررسی کنید و در صورت دیدن هرگونه علامت آسیب، آن را تعویض کنید.

سیم رابط های آسیب دیده را کنار بگذارید

برای استفاده ایمنی برق باید سیم رابط های آسیب دیده را کنار بگذارید. این کار می تواند باعث جلوگیری از خطرات و آسیب های جدی شود. سیم رابط های آسیب دیده ممکن است باعث اتصال کوتاه، صدمات الکتریکی، آتش سوزی یا انفجار شوند.

بنابراین، بهتر است که همواره سیم رابط های خود را در محل های خشک، خنک و دور از منابع حرارت، آب و فشار قرار دهید. همچنین، بهتر است که سیم رابط های خود را به صورت منظم بررسی کنید و در صورت دیدن هرگونه علامت آسیب، آن را تعویض کنید یا به تعمیرکار مراجعه کنید.

وسایل برقی و سیم کشی های برق را از رطوبت و آب دور نگه دارید

برای استفاده ایمنی برق باید وسایل برقی و سیم کشی های برق را از رطوبت و آب دور نگه دارید. این کار می تواند باعث جلوگیری از خطرات و آسیب های جدی شود. رطوبت و آب ممکن است باعث شود که برق به صورت ناخواسته به زمین یا به بدن افراد منتقل شود و باعث صدمات الکتریکی، آتش سوزی یا انفجار شود.

بنابراین، بهتر است که همواره وسایل برقی و سیم کشی های برق را در محل های خشک، خنک و دور از منابع آب قرار دهید. همچنین، بهتر است که وسایل برقی را قبل از تماس با آب یا رطوبت، حتما از برق کشیده یا خاموش کنید.

در جدول زیر، برخی از نکات مهم در این رابطه آورده شده است:

استفاده از خدمات متخصصین

استفاده از خدمات متخصصین می تواند باعث جلوگیری از خطرات و آسیب های جدی شود. یک متخصص برق می تواند سیستم های برقی و الکترونیکی را به خوبی طراحی، نصب، راه اندازی و نگهداری کند. همچنین، می تواند مشکلات فنی و خطاهای سیستم های برقی را حل و رفع کند.

جمع بندی

این مطلب از آی بک امداد مربوط به استفاده بهینه و ایمنی برق ساختمان شماست. در صورت نیاز به خدمات تاسیسات برق با ما تماس بگیرید.