روش های کمک و پرستاری از فردی که دچار بیماری اضطراب است

استرس و اضطراب یکی از اختلالات روانی است که امکان دارد تمام افراد یک بار در زندگی خود دچار آن شده باشند. اضطراب دلایل زیادی دارد و روش های مختلفی هم برای درمان آن وجود دارد. در این مقاله از مجله ایبک می خواهیم شما را با بیماری اضطراب و روش پرستاری از این بیماران آشنا کرده و روش های درمان بیماری اضطراب را هم برایتان توضیح دهیم.

بیماری اضطراب چیست؟

بیماری اضطراب یک اختلال است که اعصاب و روان اشخاص را تحت شعاع خود قرار می دهد. اضطراب ممکن است به دلایل خاص و بعد از روبرو شدن با مشکلات و یا حادثه ای در افراد ایجاد شود. اضطراب و استرس دلایل زیادی دارند. این اختلال امکان دارد شدید و حاد بوده و یا ساده و معمولی باشد. اشخاصی که دچار اضطراب شدید و حاد می شوند اکثر اوقات و یا گاهی تمام روز را دچار استرس شدید هستند. ذهن و فکر آنها به هیچ وجه آرام نمی گیرد ولی افرادی که استرس و اضطراب آنها حاد نیست تنها نسبت به مورد خاصی اضطراب دارند و در هنگامی که در آن شرایط حساس قرار بگیرند، دچار اضطراب می‌شوند.

به بیان ساده می توانیم بگوییم که اختلال اضطراب، یک بیماری خطرناک ذهنی است که ممکن است باعث بروز نگرانی و ترس در افراد شود و شاید به مرور این بیماری شدت پیدا کند. در اصل بیماری اضطراب در مواردی امکان دارد ادامه پیدا کرده و اثرات مخرب و منفی در زندگی انسان بگذارد.

انواع اختلال اضطراب

بیماری اضطراب انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها موارد زیر هستند:

• فوبیا و ترس
• اختلال وحشت زدگی
• اختلال استرس بعد از حادثه و یا آسیب
• اختلال اضطراب اجتماعی
•  اختلال اضطراب فراگیر
• اختلال وسواس اجباری
• اختلال اضطراب بیماری

کلاً می توان بیماری اضطراب را به سه دسته تقسیم کنیم که این سه دسته عبارتند از:

• اختلال وسواسی اجباری، اضطراب و اختلالات مرتبط
• استرس زا ها و اختلالات مرتبط
• آسیب

مواردی که بیان کردیم نشان می‌دهد که اختلال های اضطراب با هم مرتبط بوده و تفاوت های زیادی هم با یکدیگر دارند.

نشانه ها و علائم بیماری اضطراب

بیماری اضطراب و استرس با علائمی ظاهر می‌شود که در افراد با یکدیگر متفاوت است. علائم بروز اضطراب موارد زیر هستند:

1. یکی از علائم بیماری اضطراب اختلالات خواب است. فردی که دچار بیماری اضطراب است امکان دارد دچار کم خوابی و بی خوابی شود. خواب فرد بیمار بدون کیفیت است.
2. یکی دیگر از علائم این بیماری، خسته شدن است. کسی که به بیماری اضطراب مبتلا شده، زود خسته شده و خستگی او بیشتر از حد معمول است.
3.  دچار اختلال در تمرکز ذهن بوده و امکان تمرکز ندارد و به سختی می تواند تمرکز کند.
4. بیمار مضطرب دارای احساس درد در قسمت سر و یا درد های عضلانی می باشد.
5.  نگرانی و اضطراب بیش از اندازه در مورد رویداد ها و موضوعات، یکی دیگر از علائم ابتلاء به بیماری اضطراب است.
6. نگرانی هایی که به وسیله فرد مضطرب به وجود می‌آید چالش‌ برانگیز است.

دلایل بروز بیماری اضطراب

برای درمان بیماری اضطراب، می توانید از گزینه هایی مانند مصرف دارو و روان درمانی و یا استفاده از یک سری استراتژی ها کمک بگیرید. مؤثرترین نوع روان درمانی، درمان شناختی رفتاری می باشد و در افرادی که دچار بیماری اضطراب هستند، مورد استفاده قرار می گیرد. در صورت مبتلا شدن به این بیماری درمان های زیادی وجود دارد که می تواند کمک کند تا افراد زندگی بهتری داشته باشند.

باید در طول درمان صبور بوده و ارتباط خود را با پزشک حفظ کنید تا بتوانید از درمان نتیجه مطلوب بگیرید. همانطور که گفتیم برای درمان بیماری اضطراب راه حل های زیادی وجود دارد که باید ابتدا منشاء اصلی اضطراب و استرس را که باعث این بیماری شده، پیدا کنید و سپس متناسب با این موارد، برای درمان اقدام کنید. روش های درمانی، جهت درمان بیماری اضطراب و استرس موارد زیر هستند:

1. روان درمانی
2. مصرف دارو

۱- روان درمانی

روان درمانی یکی از روش های تأثیر گذار و مؤثر برای درمان اختلال های روانی مانند اضطراب و استرس می باشد. گفتار درمانی و یا روان درمانی به وسیله متخصص اعصاب و روان انجام می گیرد و سپس شخص مبتلا به بیماری اضطراب، به وسیله پزشک راهنمایی می شود. رفتار درمانی شناختی یکی از راه های روان درمانی می باشد که استانداردهای طلایی داشته و تأثیر بسیار مثبتی می تواند بر روی بزرگسالان داشته باشد. یکی از روش های مؤثر روان درمانی است که به تعامل بین احساسات، افکار و رفتارهای آگاهانه و همچنین درمان تداوم اضطراب خواهد پرداخت.

۲- مصرف دارو

مصرف دارویی یکی از روش های درمان بیماری اضطراب و استرس است. این روش باید طبق نظر دکتر بوده و داروها بر اساس دستور پزشک مربوطه مصرف شود. داروهای درمان اضطراب باعث تحریک انتقال دهنده های عصبی خواهند شد. در اصل می توان گفت که داروهای مصرفی ممکن است یک یا حتی چند مورد از انتقال دهنده های عصبی را تقویت کند و به این صورت به رفع اضطراب و استرس و همچنین درمان آن کمک خواهد کرد. برای درمان استرس داروهای مختلفی استفاده می‌شود که می‌توان از داروهای مهارکننده جذب مجدد سروتونین، نوراپی نفرین، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب، و داروهای قدیمی مانند مونوآمین اکسید نام برد که هر کدام از آنها با توجه به عارضه هایی که دارند باید به وسیله پزشک تجویز شوند.

دستورالعمل های مهم برای کنترل استرس

برای کنترل استرس و اضطراب دستورالعمل‌هایی وجود دارد که البته شاید به این وسیله درمان ریشه ای انجام نشود مانند:

•  برای کنترل اضطراب و استرس می توانید ورزش های سبک و آرام انجام دهید. مثلاً ورزش پیاده روی، شنا، ورزش های نرمشی و یا دوچرخه سواری
• یکی دیگر از راه‌های کنترل استرس، استفاده نکردن از خوراکی های کافئین دار است. کافئین و نوشیدنی هایی که دارای کافئین می باشند را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
• مواردی را که باعث استرس در شما می شود در روی کاغذی بنویسید.
• می توانید برای کم کردن استرس و کنترل آن آدامس بجوید.
• بعضی اوقات که دچار استرس هستید نفس عمیق بکشید این کار می تواند استرس را کنترل کند.
• فعالیت هایی که باعث آرامش و خوشحالی شما خواهد شد انجام دهید.

پرستار بیمار مضطرب، برای کمک به بیمار این کارها را نباید انجام بدهد.

اگر شما هم در بین دوستان و یا افراد خانواده فرد مضطرب دارید و یا اینکه پرستار شخصی هستید که بیماری اضطراب دارد، باید به نکات مهمی توجه کنید و از بعضی اقدامات اجتناب کنید.

در ادامه اقداماتی را که نباید به هیچ وجه انجام دهید برایتان بیان می کنیم:

 کناره گیری از عوامل اضطراب آور

در بین افراد مضطرب رایج است که عوامل اضطراب را کنار گذاشته و سعی دارند نگرانی های خود را از بین ببرند. شاید این فکر واقعا شیرین به نظر برسد ولی با این کار اضطراب شخص از بین نخواهد رفت و به مرور زمان اگر فرد بیمار بطور دائم از مواجه شدن با شرایط دشوار دوری کند اضطراب او هم زیاد خواهد شد.

دوری از موقعیت های سخت و دشوار به شخص این فرصت را نخواهد داد که به ترس خود به راحتی غلبه کند و بتواند روش غلبه بر اضطراب را هم بیاموزد در اصل با این کار، جهان آنها کوچک تر می شود زیرا هر چه را که نمی توانند انجام دهند با اضطراب آن را محدود می کنند.

هیچگاه بیمار را مجبور به روبرو شدن با عامل اضطراب نکنید.

البته باید به این نکته هم توجه کرد که درست نیست که شخصی را مجبور کنید که با عامل اضطراب روبرو شود زیرا این کار می‌تواند به رابطه آسیب برساند.

روش غلبه بر دلهره های عمیق باید حتماً با کمک یک درمانگر حرفه ای انجام بگیرد یک درمانگر حرفه ای می تواند به بیمار و همچنین اطرافیان او کمک زیادی بکند. درمانگر با راهنمایی ها، به بیمار کمک می کند که به طور گام به گام با ترس خود روبرو شود.

در مدت درمان از بیمار حمایت کنید.

در مدتی که فرد مضطرب تحت درمان است شما باید به وسیله موارد زیر از او حمایت کنید:

• از او بپرسید که چه کاری برای کمک به او می توانید انجام دهید.
• از او سؤال کنید که آیا می خواهد در جلسات درمانی شرکت کرده و بعضی از مهارت ها را بیاموزد.
•  اگر از عملکرد روان درمانگر رضایت ندارید بهتر است که بیمار را تشویق کنید که به درمانگر دیگری مراجعه کند.

سخن پایانی

متاسفانه بیماری های روانی و روحی، زیاد جدی گرفته نمی‌شوند. اکثر مردم به بیماری‌های جسمی بیشتر اهمیت می دهند، در حالی که بیماری‌های روحی و اختلالات روانی می توانند عوارض جبران ناپذیری ایجاد کنند که بیشتر بیماران از آن آگاهی ندارند. توصیه می کنیم در صورتی که هرگونه علائمی در مورد اختلالات اضطرابی و بیماری اضطراب در خود مشاهده کردید حتماً به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.