روش های مناسب جهت ضدعفونی پستانک و شیشه شیر کودک

بهترین راهی که یک مادر می تواند با کودک خود ارتباط برقرار کند، از راه شیردهی می باشد، ولی دیر یا زود باید برای تغذیه نوزاد خود گزینه دیگری پیدا کند. وقتی شیر مادر کم می شود و یا مادر دچار بیماری می شود باید حتماً باید جایگزین شیردهی، از شیر خشک استفاده کند.

شاید مزیت مهم استفاده از شیشه شیر این باشد که به جز مادر، دیگران هم می توانند این کار را انجام دهند ولی باید به این نکته مهم توجه کنید که ضدعفونی کردن شیشه شیر از اهمیت زیادی برخوردار است. نقطه ورود اولیه بدن، دهان است و هرچه را که کودک شما در دهان می گذارد باید ضدعفونی شود تا میکروب های آن از طریق دهان وارد بدن کودک نشود. شیشه شیر هم جزو یکی از این موارد است که تمیز کردن و استریل کردن آن از اهمیت زیادی برخوردار است.

 چرا باید به بهداشت شیشه شیر اهمیت دهیم؟

شما وظیفه دارید نوزاد خود را از بیماری های واگیر و فراگیر محافظت کنید و تمیز کردن شیشه شیر روشی تضمینی جهت سلامتی کودک است. ضدعفونی کردن شیشه های سیلیکونی، پلاستیکی و یا شیشه ای از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا موجودات ریز بیماری زا راحت می‌توانند در قسمت های مرطوب شیشه شیر جمع شده و حتی رشد کنند.

بطری هایی که دارای شیر هستند اگر تمیز نشوند، می توانند مکان مناسبی برای تجمع ویروس ها و باکتری ها باشند و این میکروب ها وارد بدن کودک شده و باعث بیماری هایی مانند اسهال و استفراغ می شوند. در سه ماهه اول زندگی، نوزادان فقط به بیماری هایی دچار می شوند که از جانب مادر به آنها منتقل می شود و این مصونیت بعد از چند ماه کاهش پیدا می کند. بعضی از منابع آب هم ممکن است دارای ناخالصی بوده و آلوده به بعضی از بیماری ها و میکروب ها باشد، که باید به این نکته مهم توجه کنید.

چه وقت باید شیشه شیر کودک را استرلیزه کرد؟

بعضی ها تصور می کنند شیشه های شیری که استفاده نشده است، فاقد میکروب بوده و تمیز است و می‌توانند بدون شستن از آن استفاده کنند ولی به این نکته مهم باید توجه کنید که شما نمی دانید قبل از خریداری، شیشه کجا بوده و چگونه بسته بندی شده است. علاوه بر آن در ساخت بعضی از بطری ها از مواد شیمیایی استفاده می شود و حتی قبل از حمل و نقل هم ممکن است در معرض آلودگی و میکروب بوده باشند. شاید قبلاً این شیشه شیر مورد استفاده قرار نگرفته باشد ولی دارای مواد سمی و عفونی زیادی می باشد، پس باید شیشه ای را که خریداری می کنید ابتدا با صابون و آب داغ شسته و یا اینکه آن را در ماشین ظرفشویی قرار دهید. این کار می‌تواند به سلامت کودک شما کمک زیادی بکند.

امروزه در دنیای توسعه یافته، اکثر خانه ها دارای منابع آب امنی هستند پس فقط به جز موارد خاص، ضدعفونی کردن اولین بار بطری کافی می‌باشد. اگر شما از یک شیشه شیر قدیمی برای کودک خود استفاده می‌کنید و یا آن را قبلاً به کس دیگری قرض دادید، باید حتماً آن را استریل کنید و یا اگر نوزاد شما بیمار شده است، ممکن است بعضی از باکتری های بیماری زا در بطری گیر کرده باشد و اگر آن را ضدعفونی نکنید کودک دوباره دچار بیماری خواهد شد. نوزادانی که تولد زودرس دارند در صورتی که زیر سه ماه داشته باشند، ممکن است سیستم ایمنی بدن آنها به دلیل شیمی درمانی و یا مسائل بهداشتی، ضعیف باشد پس باید روزانه شیشه شیر نوزاد را استریل کنید تا از سلامتی او اطمینان پیدا کنید. اگر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارید و یا در سفر هستید، برای اینکه میکروب ها در شیشه شیر تجمع نکنند باید مداوم آنها را استریل کنید.

بطری های پلاستیکی شیر

متخصصان می‌گویند که باید شیشه شیر چندین بار استیل شود. اگر شما می خواهید کودک خود را سالم نگه دارید بهتر است شیشه شیر را در ماشین ظرفشویی با آب گرم و یا با صابون و آب داغ با دست بشویید، تا از میکروب ها دور باشد. کودکانی که بیشتر از ۳ ماه دارند می‌توانید بدون استریل کردن روزانه از شیشه شیر آنها استفاده کنید، ولی دقت داشته باشید حتماً باید شیشه شیر را بعد از هربار استفاده کاملاً تمیز بشویید. بعضی از متخصصان هم معتقدند که شیشه شیر کودک باید هفته ای یک بار استریل و ضدعفونی شود.

چگونه شیشه شیر را برای اولین بار استریل کنیم؟

همانطور که گفتیم وقتی شیشه شیر را خریداری می کنید حتماً برای اولین بار باید آن را استریل و ضدعفونی کنید. بعد از تمیز کردن شیشه شیر، باید سر شیشه را هم تمیز کرده و در آب داغ و صابون استریل کنید. برای این کار به روش زیر عمل کنید:

• قبل از هرکاری باید دست های خود را با آب و صابون تمیز بشویید و با حوله آن را خشک کنید.
• اگر در داخل بطری ترکی مشاهده کردید بطری را دور بیندازید زیرا در ترک ها باکتری ها تجمع می کنند.
• برای تمیز کردن سر شیشه و شیشه، استفاده از یک برس بطری ضروری است که بتواند به سر شیشه و داخل بطری برسد و جاهایی که شیر خشک در آن گیر کرده، تمیز کند.
• سر شیشه را بیرون بیاورید و آن را در داخل آب داغ انداخته و با صابون آن را تمیز بشویید .
• می توانید برای استریل کردن شیشه و سرشیشه آنها را در ماشین ظرفشویی قرار دهید، ولی اول اطمینان پیدا کنید که شیشه، سرپوش ها و بطری رو به پایین قرار دارد.
• لوازم ضدعفونی شده را قبل از اینکه خشک کنید، با آب سرد آبکشی کنید.

به این ترتیب تمام آثار شیر خشک در شیشه و سرشیر تمیز می شود اگر از کاملاً استریل شدن شیشه، اطمینان پیدا نکردید می توانید از روش های ضدعفونی استفاده کنید.

روش ضدعفونی کردن بطری نوزاد

روش های زیادی برای تمیز شدن بطری نوزاد و تجهیزات دیگر آن وجود دارد که می توانید یکی از آنها را بکار بگیرید:

•  بوسیله جوشاندن
• در داخل مایکروویو قرار دادن
• از سفید کننده استفاده کنید.
• استریل کننده سرد
• کمک گرفتن از استریلیزه کننده الکتریکی

استریل کردن به وسیله جوشاندن

ضدعفونی کردن شیشه و سرشیر به وسیله آب جوش، می تواند باکتری ها را از بین ببرد. برای این منظور شما به تجهیزات مخصوصی نیاز ندارید، می توانید از آب تمیز و یک قابلمه برای این کار استفاده کنید. البته قبل از اینکه این کار را انجام بدهید بهتر است از ایمن بودن تجهیزات تغذیه اطمینان پیدا کنید.

• درون یک قابلمه آب بریزید و تجهیزات تغذیه را هم داخل آن قرار دهید به صورتی که آب روی آن غوطه ور باشد.
• درب قابلمه را بگذارید و قابلمه را در روی گاز قرار دهید.
• چند دقیقه اجازه دهید تا آب و تجهیزات تغذیه بجوشد.
• دستان خود را تمیز بشویید و به وسیله یک انبر استریل شده، تجهیزات تغذیه را از قابلمه خارج کنید.
• حالا بطری را وارونه قرار داده و درپوش آن را هم وارونه بگذارید تا آب های اضافه از آنها خارج شود.

ممکن است نوک پستانک تحمل گرمای زیاد را نداشته و شکننده شود و یا دچار پارگی و ترک خوردگی شود. پس بهتر است آنها را زیاد نجوشانید.

 از مایکروویو استفاده کنید.

شاید استفاده از مایکروویو به دلیل نشت مواد غذایی، برای استریل کردن مناسب نباشد، ولی می‌توان بطری ها را در داخل روکش پلاستیکی گذاشته و در داخل مایکروویو قرار دهید. البته باید اطمینان داشته باشید که مایکروویو شما از باقیمانده‌های غذا کاملاً تمیز شده است.

برای استفاده از مایکروویو، یک کاسه را از آب پر کنید و لوازم شیشه شیر را در داخل آن غوطه ور کنید و آن را ۳ الی ۴ دقیقه در داخل مایکروویو بگذارید.

 از سفید کننده استفاده کنید.

برای این کار یک قاشق چای خوری سفید کننده را که بی بو باشد در داخل آب داغ بریزید. حالا تجهیزات تغذیه کودک را هم در داخل آن قرار دهید حدود ۵ دقیقه صبر کنید و سپس آنها را از محلول خارج کنید. دقت داشته باشید حتماً باید از سفید کننده درست استفاده کنید و ضعیف تر کردن آن می تواند اثربخشی سفید کننده را کاهش دهد.

توصیه های ایمنی جهت استریل کردن پستانک و شیشه شیر کودک

وقتی از آب جوش و یا مایعات داغ، برای استریل کردن استفاده می کنید، باید مراقب کودکان خود باشید. هیچگاه بدون نظارت، کودک را در کنار آب جوش رها نکنید. اگر از بخار برای استریل کردن پستانک و یا شیشه شیر استفاده می‌کنید باید آن را به اندازه درست کرده و یا اسپری کنید. در صورتی که از مواد شیمیایی برای استریل کردن استفاده می کنید حتماً باید مراقب کودکان خود باشید. قبل از اینکه از وسایل استریل شده استفاده کنید، ابتدا دست های خود را بشویید تا میکروب ها از دست شما به شیشه شیر منتقل نشود.

چگونه پستانک را ضدعفونی کنیم؟

برای ضدعفونی کردن پستانک امکانات خاصی نیاز ندارید ولی باید به نکات زیر توجه کنید:

•  ابتدا پستانک نوزاد را بشویید.
• به دنبال شکستگی و ترک خوردگی در روی پستانک بگردید و در صورت مشاهده ترک خوردگی آن را بیرون بیندازید.
• به روش هایی که توصیه شده می توانید آن را استریل کنید.
• پستانک را در جریان هوا خشک کنید.
• همیشه پستانک نوزاد را در جای تمیز قرار دهید.
• هنگامی که پستانک روی زمین می‌افتد، دوباره آن را در دهان کودک نگذارید.

اگر بطری شیر و پستانک ضد عفونی نشود، چه اتفاقی برای کودک می‌افتد؟

در صورتی که شما بطری را خوب ضدعفونی نکنید، ممکن است کودک در معرض میکروب ها و باکتری هایی قرار بگیرد که باعث بروز مشکلات زیر خواهد شد:

• آنفولانزای معده
• استفراغ
• اسهال
• مسمومیت غذایی

حتی اگر نوزاد شما بتواند با باکتری ها و میکروب های این بیماری ها مقابله کند، ولی بازهم عوارضی مانند اسهال و استفراغ باعث کم آبی بدن کودک شما خواهد شد که می تواند برای نوزادان کوچک خطرناک باشد. هر چند که نمی توان سلامت کودک را صد در صد تضمین کرد، ولی شما می‌توانید نکات مهمی را رعایت کنید تا خطر ابتلاء کودک به بیماری ها کاهش پیدا کند و یکی از این کارها ضدعفونی کردن پستانک و شیشه شیر کودک است.