احکام نماز میت چگونه است | احکام میت

پایان زندگی تمامی موجودات از جمله انسان مرگ می باشد. روزی خداوند بنده ای را خلق و روزی او را می میراند. اکثر افراد از شب اول قبر هراسان می باشند که خداوند مهربان برای آسایش و راحتی این شب وظیفه ای را برعهده دیگر مسلمانان قرار داده است. نماز میت یکی از دعاهایی است که بعد از شستن و کفن کردن میت باید بر سر جنازه او خوانده شود. همانطور که انسان زنده از احترام برخوردار می باشد، میت نیز باید مورد احترام و تکریم قرار گیرد. از عمل های واجبی که برای میت باید انجام داد، غسل دادن و کفن کردن آن، خواندن نماز میت و دفن او می باشد که جزو اعمال واجب در اسلام به شمار می رود. احکام نماز میت بر هر مسلمانی واجب است. در هنگام خواندن این نماز باید اصولی را انجام دهد تا از ثواب بیشتری در دو جهان بهره مند گردد.

احکام نماز میت

برای نماز میت یک سری احکام درنظر گرفته شده که با رعایت این احکام، نماز خوانده شده برای متوفی به درگاه خداوند بهتر مستجاب خواهد شد و شب اول قبر بر او آسان خواهد گذشت. ای احکام عبارتند از:

• مکان نمازگزار با میت نباید زیاد پست و یا بلند باشد بلکه در یک سطح باید قرار داشته باشد.
• بین نمازگزار و متوفی نباید چیزی مثل پرده وجود داشته باشد. البته اینکه میت درون تابوت قرار داشته باشد ایرادی ندارد.
• اگر برای متوفی نماز میت خوانده نشود و یا اینکه بعد از دفن کردن متوجه شده باشند که نماز نخواندند و یا اینکه نماز خوانده شده به هر دلیلی باطل بوده است باید بر قبر میت موردنظر نماز خوانده شود. نبش قبر کردن میت برای خواندن نماز جایز نیست و گناه می باشد.
• نماز میت واجب کفایی می باشد، یعنی اگر یک نفر نماز میت را بخواند واجب بودن نماز از عهده دیگران برداشته خواهد شد.
• نماز میت باید یکبار خوانده شود و در صورت چندبار خواندن مکروه می باشد.
• نماز میت بر کودکی که شش سال داشته باشد، بر احتیاط واجب می باشد.
• بر سر جنازه کافر نباید نماز میت خوانده شود، زیرا طلب آمرزش برای این فرد از جانب خداوند جایز نیست.
• خواندن نماز میت با کفش هیچ ایرادی ندارد. اما در صورت امکان می توان پابرهنه نماز را به جا آورد.

نماز میت چیست؟

نماز میت یکی از نمازهای واجب بر هر مسلمان برای قبل از دفن میت می باشد که باید خوانده شود. این نماز با دیگر نمازها تفاوت دارد و معمولا دارای پنج تکبیر می باشد که رکوع و سجده نخواهد داشت. بعد از تکبیر اول برای میت شهادتین خوانده می شود، بعد از تکبیر دوم صلوات، بعد از تکبیر سوم طلب مغفرت برای مومن، بعد از تکبیر چهارم طلب آمرزش و در نهایت با انجام تکبیر پنجم نماز به پایان خواهد یافت.

همانطور که گفتیم این نماز با نمازهای دیگر متفاوت می باشد. زیرا حمد، سجده و رکوع ندارد. همچنین تشهد و سلام نیز در این نماز ذکر نخواهد شد. خواندن نماز میت نیاز به طهارت ندارد و می توان آن را بدون وضو برای میت خواند.

معمولا نماز میت به صورت جماعت بعد از کفن کردن میت و قبل از گذاشتن در قبر برای او خوانده می شود. نماز میت شیعیان شامل پنج تکبیر بوده ولی نماز میت برای اهل سنت چهار تکبیر دارد.

چرا نماز میت واجب است؟

یکی از نمازهای واجب بر هر انسانی نماز میت می باشد که باید ابتدا برای متوفی خوانده شده و سپس آن را در قبر داد. طبق سخن امام رضا (ع) نماز میت به این دلیل واجب می باشد که به درگاه خداوند برای این میت طلب آمرزش کرده و شفیعی برای بخشش گناهان او به شمار می آییم.

هر انسانی بعد از تمام شدن حیات، نیازمند شفاعت می باشد. این نماز جزء واجب کفایی است، به این صورت که اگر یک نفر برای میت این نماز را بخواند واجب بودن نماز میت از دیگران برداشته خواهد شد.

نماز میت شامل چه محتوایی می باشد؟

این نماز ۵ تکبیر دارد که بعد از هرکدام یک سری دعاها با موضوعات مختلف برای میت خوانده می شود. بعد از تکبیر اول شهادت می دهیم که خواند تنها است، شریک و همتایی ندارد و نخواهد داشت. بعد از تکبیر دوم بر رسول خدا، محمد مصطفی صلوات می فرستیم، پس از گفتن تکبیر سوم برای مومن از خداوند طلب مغفرت می کنیم. همچنین بعد از تکبیر چهارم برای آمرزش او نماز می خوانیم تا خداوند بخشنده او را ببخشد و در نهایت با تکبیر پنجم نماز تمام می شود.

چگونگی خواندن نماز میت

خواندن نماز میت با ۵ تکبیر دارای شرایط خاصی می باشد که باید فرد مسلمان آن را به درستی انجام دهد. به صورت کلی نماز میت به طور کامل و دقیق خوانده خواهد شد. اما در مواقعی ممکن است به دلیل کافی نبودن وقت، نمازگزار نماز را کمی خلاصه تر بخواند. هر چند بهتر است این نماز به صورت دقیق برای میت خوانده شود. بعد از شستن و کفن کردن میت، او را به سمت قبله قرار داده که سر میت در سمت راست و پاهای او در سمت چپ قرار داشته باشد.

بعد از آن نمازگزار با فاصله کمی از میت ایستاده و نماز را شروع خواهد کرد که در ابتدا تکبیر اول گفته می شود. طبق گفته های فوق:

• بعد از تکبیر اول اَشْهَدُ اَنْ لا الهَ الَّا اللَّهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ اللَّهِ خوانده می شود.
• بعد از تکبیر دوم اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ گفته خواهد شد.
• بعد از تکبیر سوم اَللَّهُمَّ اْغفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ ذکر خواهد شد.
• همچنین بعد از تکبیر چهارم میت اگر مرد باشد اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا المَیت و اگر میت موردنظر زن باشد اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِهذِهِ المَیتَهِ خوانده خواهد شد.
• در نهایت با تکبیر پنجم نماز به پایان خواهد رسید.

خواندن نماز میت بدون وضو

طبق گفته علما و فقیهان مشهور، نماز میت نماز نمی باشد. بلکه دعایی برای طلب آمرزش و مغفرت برای متوفی است. با این وجود به وضو و غسل نیازی ندارد. زیرا نمازی بدون وضو امکان پذیر نیست.

وجود رکوع و سجده رکن اصلی یک نماز می باشد که در این صورت نماز میت رکوع و سجده ای ندارد. پس نمازی که رکوع و سجده نداشته باشد، به طهارت نیز نیازی نخواهد داشت.

واجبات نماز میت

هر نماز یک سری واجباتی دارد که با رعایت کردن این واجبات می توان به درگاه خداوند نزدیک تر شد. نماز میت نیز دارای واجباتی است که برای شفاعت متوفی موثرتر می باشد. واجبات نماز میت به شرح زیر است:

• قیام: مسلمانی که قصد دارد نماز میت را بخواند، باید حتما ایستاده تکبیر بگوید. مگر اینکه به دلایلی نتواند این کار را انجام دهد.
• نیت: نماز میت را باید با نیت آن و با قربت خوانده شود.
• قبله: یکی از واجبات این نماز همانند نمازهای دیگر ایستادن رو به قبله می باشد که میت باید جلوی نمازگزار به سمت قبله خوابانده شود.
• تکبیر: این نماز ۵ تکبیر دارد که باید به صورت کامل و مجزا این تکبیرات گفته شود تا نماز میت به درستی خوانده شود.

مستحبات نماز میت

طبق هر نماز دیگری، نماز میت علاوه بر واجباتی که دارد، مستحباتی نیز  برای او وجود خواهد داشت که در صورت انجام این مستحبات ثواب بیشتری هم به متوفی و هم نمازگزار خواهد رسید.

• وضو گرفتن نمازگزار برای خواندن نماز میت مستحب است. زیرا اگر وضو هم نداشته باشد نماز او درست می باشد.
• در صورت مرد بودن متوفی مستحب است نمازگزار در وسط بدن او بایستد و نماز را بخواند، همچنین اگر متوفی زن باشد نمازگزار می تواند مقابل سینه او نماز را شروع کند.
• مستحب است خواندن نماز میت با پا برهنه باشد.
• بعد از هر تکبیر مستحب است برای تکبیر دست بلند شود.
• مستحب است فاصله نمازگزار با میت بسیار کم باشد.
• معمولا نماز میت به صورت جماعت ثواب بیشتری دارد.
• بهتر است امام جماعت در خواندن نماز میت تکبیر و دعاها را با صدایی بلند و رسا بخواند.
• قبل از شروع نماز مستحب است سه بار کلمه الصلاه گفته شود.

چه زمانی نماز میت باید خوانده شود؟

نماز میت بعد از شستن، غسل دادن و کفن کردن خوانده می شود که در صورت غسل نکردن و کفن نکردن نماز میت بر متوفی درست نخواهد بود. در صورتی متوفی شرایط دفن را نداشته باشد، باید نماز میت برای او حتما خوانده شود.

به عنوان مثال اگر در بیابانی جنازه ای بدون غسل و کفن پیدا شد، جایز است نماز میت خوانده شده و سپس او را رها کرد. همچنین بهتر است قبل از دفن میت نماز بر او خوانده شود و بعد از دفن جایز نمی باشد.

در صورت فراموش کردن نماز میت برای متوفی اگر فرد دفن شده باشد، نبش قبر کردن میت برای نماز جایز نیست. بلکه به همان صورت می توان نماز را به جا آورد. همچنین نماز میت باید به صورت جماعت خوانده شود. اما اگر تعدادی به صورت فرادا نماز را بخوانند، هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. خواندن نماز میت یکی از واجبات دینی هر مسلمان می باشد که باید در صورت فوت مسلمان حتما خوانده شود.

نتیجه گیری

خواندن نماز میت بر عهده هر مسلمانی می باشد که جزء واجبات دینی محسوب می شود. نماز میت دعایی برای طلب آمرزش و مغفرت متوفی می باشد که سختی شب اول قبر را برای او آسان تر می کند. با رعایت احکام نماز میت می توان از ثواب این دنیا و آخرت بهره مند شد.