فلوتر یا شناور منبع آب چیست؟ | انواع شناور منبع آب

فلوتر یا شناور منبع آب، یک قطعه مکانیکی است که در سیستم‌های تأمین آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف اصلی استفاده از فلوتر، کنترل سطح آب در یک مخزن یا مخزن ذخیره‌سازی آب است.

فلوتر به صورت یک شناور در آب قرار می‌گیرد و با تغییر سطح آب، جابجایی می‌کند. این جابجایی به وسیله اتصال فلوتر به یک مکانیزم کنترلی صورت می‌گیرد که می‌تواند به صورت مکانیکی یا الکترونیکی عمل کند. با جابجایی فلوتر، مکانیزم کنترلی به سیستم تأمین آب اعلام می‌کند که سطح آب بالا یا پایین شده است و براساس آن، عملکرد سیستم تنظیم می‌شود.

فلوتر در بسیاری از سیستم‌های تأمین آب استفاده می‌شود، مانند تانکرهای ذخیره آب خانگی، تانکرهای آب شهری، مخازن آب در برج‌ها، سیستم‌های آبیاری و سیستم‌های تصفیه آب. با استفاده از فلوتر، میزان آب در مخزن تنظیم می‌شود و جلوگیری می‌شود که سطح آب بیش از حد بالا یا پایین بیافتد که می‌تواند به مشکلاتی مانند سیلاب، خشکسالی یا خرابی سیستم منجر شود.

با توجه به نیازهای مختلف، فلوتر‌ها به صورت متنوعی طراحی و ساخته می‌شوند. بعضی از فلوترها به صورت ساده و مکانیکی عمل می‌کنند و برخی دیگر از فناوری‌های پیشرفته مانند سنسورها و الکترونیک برای کنترل سطح آب استفاده می‌کنند.

انواع مختلف شناور منبع آب

یکی از قطعات ضروری برای تمامی منابع آب، شناور می باشد که ارتفاع و میزان آب را معین می نماید. شناور ها دارای دو مدل برقی و مکانیکی هستند و اندازه های متفاوتی دارند. اما از بین آنها در بین مدل های متفاوت شناور، نوع مکانیکی آن به خاطر نصب راحت، هزینه کمتر و بی نیازی به برق، بیشتر کاربرد دارد و مورد مصرف قرار می‌گیرد.

۱- شناور منبع آب مکانیکی

هنگامی که حجم آبی که در مخزن وجود دارد؛ زیاد می شود، سطح آب بالا آمده و فلوتر مکانیکی نیز به خاطر سبکی و خالی بودن، به همراه سطح آب موجود بالا می آید. در انتها شناور باعث می شود شیر ورودی آب بسته شود. به همین روال زمانی که از آب موجود مخزن استفاده می‌شود و سطح آب موجود در مخزن پایین می آید، باعث پایین آمدن شناور نیز می شود و شیر ورودی مخزن باز می گردد.

۲- شناور منبع آب برقی

شناور برقی یکی دیگر از انواع شناورها می باشد که همانند شناور مکانیکی وظیفه اصلی آن کنترل نمودن سطح آب و میزان آب موجود درون مخزن است. در این نوع شناورها، با افزایش و کاهش یافتن سطح آب موجود در مخزن، مدار مربوط به پمپ آب قطع و وصل می‌گردد.

شناور های نوع برقی دقت عمل بسیار بالایی دارند و با غیر فعال نمودن پمپ، موجب افزایش طول عمر آن می‌شوند. با فعال نمودن پمپ نیز از پر گشتن بیش اندازه مخزن جلوگیری به عمل می آورند.

شناور برقی در حقیقت یک رله الکتریکی می باشد که برای مایعاتی که دارای رسانای برق هستند، مورد مصرف قرار می‌گیرد. این رله الکتریکی یک کلید دارد که درون یک محفظه که قابلیت ضد آبی دارد؛ قرار گرفته است و بر روی سطح آب شناور می باشد تا سطح مربوط به سیالات را اندازه گیری نماید. در دستگاه های تصفیه نیز این قطعه مکانیکی وجود دارد.

طریقه کارکرد شناور منبع آب برقی

فلوتر های برقی داخل مخزن به واسطه وزنه ای که در ابتدای آن دارند، نصب می‌گردند. در یک شعاع مجاز داخل مخزن به طرف بالا و پایین حرکت می‌نمایند. زمانی که سطح آب موجود در داخل مخزن به طرف بالا می آید، فلوتر برقی در جهت افق به سمت بالا می آید و زمانی که در بالاترین میزان ممکن قرار می گیرد،دستور قطعی ورودی آب را به پمپ می‌دهد. هنگامی که سطح آب موجود در مخزن به طرف پایین هدایت می شود، فلوتر نیز به طرف پایین می آید و دستور ورود آب را به داخل مخزن می‌دهد.

آیا وجود شناور منبع آب یا همان فلوتر ضروری می‌باشد؟

جواب این سوال ارتباط مستقیمی به نوع کار شما و کاربری مورد نیاز شما دارد؛ اگر قصد دارید از فلوتر جهت تخلیه نمودن مخازن آب استفاده نمایید که پیوسته پر می‌شوند و خالی می‌گردند وجود آن بی شک الزامی می باشد، اما اگر قصد دارید فلوتر خودتان را برای یک چاهی نصب نمایید  و مطمئن هستید که سطح آب موجود در مخزن به قدری پایین می آید که پمپ بدون هیچ آبی نیز کار می‌کند و یا برای مصارف کوچک خانگی نیز کاربرد دارد بهتر است جهت خرید دکمه قطعی یا همان فلوتر هزینه نکنید.

فلوتر یا همان شناور منبع آب دارای سه بخش اصلی می باشد که عبارتند از شیر، استم و بخش شناور

وظیفه شیر این است که جریان آب از قسمت لوله را تا هنگامی که استم به طرف بالا حرکت می کند و آب بندی کاملی را به وجود می آورد را می‌بندد. استم، شیر را به طرف شناور متصل می نماید. کاربردهای نیز وجود دارند که استم صرفا برای تنظیم در زمانی که آب بسته می باشد؛ به کار گرفته می‌شود.

به طور معمول شناور به صورت گرد و پر شده از هوا است. هوای داخلی فلوتر حبس شده و متصل به ساقه می باشد. با توجه به هوای محبوس شده فلوتر، دستگاه دارای نیرویی تحت عنوان نیروی شناوری یا بویانسی است که بر روی سطح آب فلوتر باقی می ماند. زمانی که جریان مربوط به آب از درون مخزن آزاد می‌گردد، فلوتر دچار سقوط می‌شود و ورودی شیر را باز می نماید.

فلوتر با افزایش میزان آب که باز است بعد از رسیدن به میزان لازم بسته می‌شود. شیر فلوتر انواع مختلفی دارد که در ادامه این مقاله هر کدام از آنها را شرح خواهیم داد.

شیر شناور منبع آب نوع توپی

شیر فلوتر توپی جریان سیال را بسته و از خط ونت به جای آب بند یا سیال استفاده می‌کند. شیر این مدل فلوتر از طریق یک براکت در محلی نگهداری می‌گردد که دقیقا زیر خط ونت قرار گرفته است. زمانی که آب به همراه سیالات دیگر به طرف بالا حرکت می‌کند، توپی شناور می شود و با باز شدن آن لوله قسمت خروجی را پوشش می‌دهد. در این شرایط از گذشتن هر نوع مایعی از قسمت خروجی جلوگیری به عمل می آورد. اگر فرآیند آب بندی به طرز صحیحی عمل کند، این مدل شیر فلوتر قادر خواهد بود از وارد شدن مایع بیشتر به مخزن ذخیره شده جلوگیری کند.

شیر نوع فلاپر

هنگامی که دسته توالت را می کشید، مکانیزم مربوط به فرایند تخلیه از طریق میله یا زنجیر فعال می‌گردد. در این مکانیزم احتمال دارد شیر فلاپر پر باشد، که به گونه ای طراحی گشته که کندتر از آب ته فرو می نشید و از قسمت کاسه زیرین توالت خارج می‌گردد، بنابراین تانک خالی می شود. با توجه به اینکه سطح منبع آب کاهش می یابد، شناور به طرف پایین حرکت می‌کند و شیر را فعال می نماید. آب وارد منبع می شود تا مجددا پر گردد. جریان کمتر به سمت تانک سرریز می شود تا کاسه توالت را پر نماید. زمانی که شیر نوع فلاپر بسته می گردد، جریان آب مربوط به شیری که پر شده است ادامه می یابد تا هنگامی که سطح مخزن مجددا به خط پر شدگی برسد.

شیر نوع سیفون

یک نوع دیگر از مکانیزم تخلیه که در کشور انگلستان رایج می باشد، شیر نوع سیفون است. زنجیر یا میله پیستون را به طرف بالا می کشد که دفعه اول به آن وارد گشته است. زمانی که ستون مربوط به آب از خم سیفون می‌گذرد از سمت لوله سرازیر می‌شود. مخزن توسط سیفون خالی می‌گردد تا آب داخل مخزن خالی شود و در نهایت آب داخلی مخزن زیر سیفون استفاده شود.

شیر بال کوک

در پایان مکانیزم تخلیه، بال کوک به کاستن سطح آب پاسخ می‌دهد و مخزن را مجددا پر می نماید. اگر شناور یا شیر خراب گردد و به سطح آب مجوز گذراندن از خط را دهد، آب به قسمت داخلی تیوب سرازیر می‌گردد و خارج از کاسه می‌شود (در مدل شیر نوع فلاپر) و یا به خارج تخلیه می‌گردد (در مدل شیر نوع سیفون). هر چند این موضوع باعث هدر رفتن آب نمی‌شود، اما از وجود سیلابی که که در غیر این حالت بعد از شکست شیر رخ می دهد، جلوگیری به عمل می آورد.

کاربردهای فلوتر

بارزترین کاربرد فلوتر یا قطع کن آب مربوط به توالت های استاندارد از نوع خانگی است. شناور منبع آب در قسمت داخلی مخزن ذخیره ساز پشتی توالت تعبیه گشته است. بیشتر انواع شناور ها دارای بالونی هستند که متصل به یک ساقه است. هنگامی که توالت آب به صورت پر فشاری می‌ریزد و آن را آزاد می‌گرداند، موجب سقوط شناور می شود.در این شرایط شیر باز و فعال می باشد. مخزن مجددا پر می‌شود و موجب بسته شدن شیر می‌گردد.

اندازه شیر شناور منبع آب:

جهت راه اندازی شناور بایستی بدانید که هر چه اندازه شیر شناور بزرگتر باشد، میزان آب حجم بیشتری از آب را عبور می‌دهد و مخزن را سریع تر پر خواهد نمود.

میزان فشار آب و ظرفیت منبع: خوب است بدانید اندازه فلوتر، مدت زمان مورد نیاز جهت پر گشتن منبع را مشخص می‌کند. بنابراین اگر قصد دارید مخزن خود را طی بازه زمانی خاصی پر نمایید بایستی با در نظر گرفتن ظرفیت مخزن، اندازه فلوتر را مشخص کنید.

میزان تحمل فشار به وسیله شناور منبع آب:

در راه اندازی فلوتر، این نکته بسیار مهم می باشد که بدانید شناور منبع آبی که می‌خرید تا چند مرتبه فشار را می‌تواند تحمل نماید. توجه داشته باشید که فشاری که به فلوتر متحمل می شود نبایستی  از میزان فشار آب شیر ورودی کمتر باشد، وگرنه فلوتر نمی‌تواند فشار اضافه ای را تحمل کند و در نتیجه شیر آب را باز می‌کند.

نتیجه گیری

شناور منبع آب یا همان فلوتر بر اساس کارایی مهمی که دارند نقش خاصی را در صنعت مکانیزاسیون بر عهده گرفته است. قیمت فلوتر با توجه به نوع مدل و کاربرد آن متفاوت می باشد و در حالت کلی می‌توان اینگونه نتیجه گیری کرد که فاکتورهایی مانند مارک، کشور تولید کننده، جنس دستگاه، اندازه، فشار کاری و … بر قیمت آن تأثیر گذار می باشند. بر اساس میزان حساسیت کارایی این دستگاه در خطوط صنعتی و یا مصارف خانگی نیز متفاوت می باشد. قبل خرید این کالا حتما با متخصصان مربوطه این حوزه مشورت نمایید تا آنها مناسب ترین نوع فلوتر را به شما پیشنهاد کنند.