الکترود جوشکاری چیست | انواع الکترود جوشکاری

برای آنکه بتوان قطعات را به هم اتصال داد روش های گوناگونی وجود دارد که یکی از آنها جوشکاری می باشد. از جوشکاری جهت اتصال دو قطعه به همدیگر استفاده می شود. جوشکاری انواع مختلفی دارد و روشهای گوناگونی برای انجام آن وجود دارد. برای انجام دادن جوشکاری به وسایل مخصوصی نیاز است که مهمترین آنها الکترود جوشکاری می باشد. برای آنکه بتوانید الکترود جوشکاری را بشناسید و با انواع مختلف آن آشنا شوید تا انتهای این مقاله را مطالعه کنید.

الکترود جوشکاری چیست؟

الکترود یک قطعه فلزی می باشد که به کمک آن می توان کار جوشکاری را انجام داد. الکترود جوشکاری می تواند جریان برق را عبور دهد و با آمپر بالا ذوب می شود و قطعات مورد نظر را به هم متصل می کند. الکترودها انواع مختلفی دارند که بر اساس پوشش جنس و روش ساخت می توان آنها را دسته بندی کرد. الکترود کاربرد مخصوص به خود را دارد و برای آلیاژهای متفاوت و فلزات استفاده می شود. در یک طبقه بندی کلی الکترودها را به انواع مصرفی و مصرف نشدنی هم می توان تقسیم کرد.

الکترود مصرفی چیست؟

یکی از انواع الکترود جوشکاری می باشد که دارای نقطه ذوب پایینی است و در جوشکاری ها به روش میگ کاربرد دارد. جنس الکترود مصرفی از فولاد نرم و نیکل می باشد. این الکترودها را الکترود مصرفی می نامند زیرا در فرایند جوشکاری همه الکترود تمام میشود. از مزایای مهم الکترود جوش سهولت و سادگی استفاده از آن می باشد. الکترود مصرفی دارای دو نوع بدون روکش و روکش دار است.

الکترود مصرفی بدون روکش

الکترو مصرفی بدون روکش هیچ پوششی ندارد و هنگامی که بر حسب نوع جوشکاری الکترود بدون روکش نیاز داریم می توانیم از این نوع الکترود استفاده کنیم.

الکترود مصرفی روکش دار

این نوع الکترود با توجه به قطری که دارد دارای پوشش مختلفی هم است و بر حسب نوع پوشش طبقه بندی می شود. از جمله پوشش الکترود می توان به پوشش های سلولزی، اکسیدی و … اشاره کرد.

الکترود مصرف نشدنی چیست؟

الکترود مصرف نشدنی دارای مقاومت بسیار زیادی می باشد و با دمای زیاد ذوب نمی شود. به این الکترودها به اصطلاح نسوز هم گفته می شود. از الکترود مصرف نشدنی در جوشکاری تیگ میتوان استفاده کرد. یکی از مزایای الکترود مصرف نشدنی ذوب نشدن آن می باشد و در حین کار نیازی به تعویض این نوع از الکترود نیست. الکترود مصرف نشدنی دو نوع تنگستن و کربن دار دارد.

الکترود کربن دار: این نوع الکترود از گرافیک و کربن ساخته شده و با لایه محافظ گاز کار جوشکاری را انجام میدهد.

الکترود تنگستن: این نوع الکترود دارای مقاومت خیلی زیادی است و در جوشکاری تیگ مورد استفاده قرار می گیرد.

الکترود جوشکاری چدن

این نوع الکترود از آلیاژ آهن تشکیل شده و دارای مدل های مختلفی می باشد. روکش های آنها از جنس نیکل خالص، فولاد نرم، نیکل، قلع، برنز، آلومینیوم و یا مونل می باشد. این الکترودها بعد از جوشکاری ممکن است دچار ترک شوند به همین خاطر باید جوشکاری را با حرارت پایین انجام داد. الکترودی که جهت جوشکاری چدن مناسب می باشد باید از آلیاژ چدن و با ضخامت باشد.

الکترود جوشکاری پلاستیک

یکی دیگر از انواع الکترود جوش، الکترود جوشکاری پلاستیک می باشد که در برابر سایش و ضربه مقاومت بالایی دارد. این الکترودها در قطرهای مختلفی تولید می شوند و در برابر رطوبت نیز مقاومت بسیار بالایی دارند. الکترود جوشکاری پلاستیک کاربردهای مختلف و متنوعی در صنایع مثل فضاهای داخلی و بیرونی ماشین، هواپیما و لوازم خانگی دارد.

الکترود جوشکاری برنج

یکی از انواع الکترودهای جوشکاری که نقش کمکی و کاربردی دارد الکترود جوشکاری برنج می باشد که از آلیاژ روی، مس، قلع و سرب درست شده است. به کار بردن الکترود جوشکاری برنج پیشروی در جوشکاری را به دنبال دارد و باعث سهولت انجام کار میشود. از الکترود برنجی جهت جوشکاری کردن فلزاتی که غیر آهنی هستند هم استفاده میشود. از الکترود برنجی در صنایع مختلف خودروسازی، کابینت سازی و … می توان استفاده کرد.

الکترود جوشکاری تنگستن

الکترود تنگستن یکی دیگر از انواع الکترود جوش می باشد که در جوشکاری به وسیله لایه محافظ گاز مورد استفاده قرار می گیرد. الکترود تنگستن دارای مقاومت خیلی زیادی در برابر دما و ذوب می باشد. الکترود تنگستن متشکل از فلزات مختلفی می باشد که هر کدام از آنها جوشکاری های مربوط به همان فلز و آلیاژهای آن را انجام می دهند. این طبقه بندی بر حسب رنگ نوک الکترود معین می شود و به هنگام استفاده کردن از آن لازم است دقت بالایی داشته باشید.

الکترود جوشکاری آلومینیوم

یکی دیگر از انواع الکترودهای جوشکاری الکترود آلومینیومی میباشد که از آن در جوشکاری کردن فلزات آلومینیوم استفاده میشود. جنس این نوع الکترود مفتول آلومینیومی است که کیفیت خوبی به کار می دهد. الکترود آلومینیوم پوشش های مختلفی دارد و با توجه به آلیاژ آن و ضخامت فلز در جاهای مختلف استفاده می شود. از الکترود جوش می توان در صنایع مختلفی استفاده کرد.

الکترود جوشکاری استیل

یکی دیگر از الکترودهای جوشکاری، الکترود استیل می باشد. الکترود استیل از آلیاژ های مختلفی درست شده که برای جوشکاری کردن فولادهای مقاوم به حرارت از این نوع الکترود استفاده می شود. این الکترود را می توان در صنایع مختلفی به کار برد. مثلاً برای جوشکاری ظرف های استیل و جوشکاری کردن زیر پودری استیل می توان از این نوع الکترود استفاده کرد.

الکترود جوشکاری آهن

الکترود آهن را می توان در جوشکاری های فلزات مقاوم و ایجاد جریان الکتریکی مورد استفاده قرار داد. جنس الکترود آهن از آهن می باشد و دارای روکش هایی از جنس سلولز، آهک، خاک رس، اکسید سدیم می باشد. از الکترود آهن جهت ساخت اسکلت فلزی و جوش فولاد با کربن بسیار بالا استفاده می شود. به وسیله الکترود آهن می توان در حالت عمودی، افقی، سر بالا و … جوشکاری انجام داد.

الکترود جوشکاری رتیلی

یکی دیگر از انواع الکترود، الکترود جوشکاری رتیلی می باشد که در ترکیب ساخت آن از موادی مثل سدیم و پتاسیم استفاده شده است. وجود این مواد در الکترود جوشکاری رتیلی باعث می شود تا تشکیل قوس به آرامی صورت گیرد و پاشش های جوشکاری بسیار کم باشد. در مقابل این نوع الکترودها نفوذ کمتری نسبت به الکترود سلولزی دارند. یکی دیگر از مزایای الکترود جوشکاری رتیلی این است که به رطوبت حساسیت ندارد و به راحتی می توان جوشکاری را با این نوع الکترود انجام داد. گل جوش و یا سرباره هایی که با الکترود رتیلی اجرا می شود را می توان به راحتی جدا کرد.

الکترود جوشکاری اسیدی

یکی دیگر از انواع الکترودها الکترود جوشکاری می باشد که دارای پوشش اسیدی است و همچنین ضخامت خوبی دارد. در ساخت این نوع الکترود از موادی مثل اکسیدها، آهن، کربنات منگنز و مقداری سیلیس استفاده شده است. به همین خاطر جوش حاصل از این الکترود دارای خاصیت اسیدی میباشد. پوشش ضخیمی که این نوع الکترود دارد موجب می‌شود که گل جوش یا حجم سرباره بیشتری درست شود. در فرایند جوشکاری توسط الکترود اسیدی شکل و ظاهر جوش مناسب است و گل جوش یا سرباره به آسانی جدا می شود. عمق نفوذ جوش در جوشکاری با الکترود اسیدی کم است و نمی تواند عمق زیادی ایجاد کند.

نقش اساسی پوشش الکترود در فرایند جوشکاری

پوشش الکترود در جوشکاری نقش های مختلفی دارد که در گام اول برای انجام این کار از پوششی استفاده می شود که بتواند از نفوذ ناخالصی ها جلوگیری کند. در روکش الکترودها موادی هست که در حالت قوس الکتریکی ناخالصی که روی سطح فلز قرار دارد ترکیب شده و از ورود ناخالصی به داخل حوضچه جلوگیری می کند. محافظت از فلز جوش در برابر اتمسفر نیز یکی دیگر از نقش های مهم پوشش الکترود می باشد. علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد نقش مهم پوشش الکترود در فرایند جوشکاری جهت ایجاد گل جوش یا سرباره و همچنین محافظت از آن می باشد که در نهایت کیفیت فرآیند جوشکاری را بالا می برد. گل جوش یا سرباره از موادی مثل سیلیکات سدیم، کربنات فلزی و منیزیم تشکیل می شود. وقتی که جوشکاری رخ می دهد این مواد ذوب شده و تولید سرباره می کنند که در اصطلاح گل جوش هم به آن گفته می شود.

حروف درج شده روی الکترودهای جوشکاری

نامگذاری کردن الکترود جوشکاری به صورت عید AWS که استاندارد جامعه جوشکاران می باشد صورت می گیرد. روی هر الکترود یک حرفی درج شده و بعد از آن چهار یا پنج عدد آورده شده است. در ادامه برای آنکه این موضوع را بهتر درک کنید یک مثال میزنیم:

به عنوان مثال الکترولیتی با شماره‌ی E6013 را توضیح می دهیم.

E: نشانگر الکترون می باشد که حرف اول آن روی الکترود نوشته شده است.

۶: میزان استحکام کششی الکترود را نشان می ده.د معمولا روی الکترودها دو عدد ۶۰ و ۷۰ نوشته شده است که هرکدام استحکام کششی آن الکترود را مشخص می کند.

۱: این عدد می تواند از ۱ تا ۴ درج شده باشد که نشان دهنده وضعیت جوشکاری است. عدد ۱ نشان می‌دهد که جوشکاری را می توان در همه شرایط به جز سرازیری انجام داد. عدد ۲ نشان می‌دهد که جوشکاری را می توان در حالت تخت و افقی انجام داد.

۳: این عدد نوع پوشش الکترود را نشان می دهد. به عنوان مثال عددهای ۳ و ۴ پوشش رتیلی هستند و عدد ۸ پوشش الکترود قلیایی می باشد. عدد ۰ نشان دهنده پوشش سلولزی است.

سخن آخر

الکترود جوشکاری در مدل ها و انواع مختلفی ساخته و تولید شده اند و هر کدام از آنها کاربرد خاصی دارند. برای آنکه بدانید در هر کار و صنعتی از چه نوع الکترودی می توانید استفاده کنید علاوه بر مطالعه این مطلب می توانید با کارشناسان ایبک امداد هم در تماس باشید و از راهنمایی های آنان استفاده کنید.