آسانسور یکی از تجهیزات بسیار کاربردی است که برای جابجایی در ساختمان های بلند از آن استفاده می شود. به وسیله آسانسور از بروز بیماری‌های جسمی که به دلیل رفت و آمد از پله به وجود می آید، جلوگیری شده و این وسیله برای افراد بیمار و سالمند بسیار مفید است. آسانسور از دید اشخاصی که از قسمت لابی به طبقه دهم می روند، یک جعبه فلزی بوده که درب آن در یک طبقه باز شده و در طبقه های دیگر بسته می شود. قطعات زیادی مانند فلکه آسانسور و موتور آسانسور در این دستگاه وجود دارد، که باعث می شود عملکرد آن سریع تر شود. شرکت های خارجی و داخلی زیادی در زمینه ی طراحی، ساختن و همچنین نصب این وسیله فعالیت می کنند.
آسانسور چیست؟
آسانسور یک وسیله الکترومکانیکی می باشد که جهت جابجا کردن افراد و همچنین بار، در بین طبقه های مختلف یک ساختمان از آن استفاده می شود و توانسته رفاه و آسایش زیادی را برای بشر فراهم کند. آسانسور از جهت نوع موتوری که در آن استفاده شده است و از جهت مکان نصب، دسته بندی های مختلفی دارد. این آسانسور های برقی از اجزای زیادی تشکیل شده و باید بگوییم که ساختمان بسیار پیچیده‌ای دارد و برای نصب کردن و همچنین راه اندازی آن حتماً باید افراد متخصص و ماهر در نصب آسانسور، به این کار اقدام کنند.
برای این که شما را با آسانسور آشنا کنیم ابتدا بخش‌های مختلف آسانسور و سپس قطعات آن را معرفی می‌کنیم. آسانسور از بخش‌های زیادی تشکیل شده که هر کدام از آنها هم وظیفه خاصی دارند.
- اتاقک آسانسور که به شکل جعبه فلزی بوده و می‌تواند افراد را در بین طبقات جابجا کند.
- موتور آسانسور که مانند یک سیستم ترمز عمل کرده و نیروی لازم را جهت حرکت اتاقک ها تأمین خواهد کرد. اتاقک آسانسور هم به وسیله نیروی مقاوم می تواند به تعادل برسد.
- بین اتاق و موتور آسانسور یک سیستم کابل فلزی و همچنین قرقره در حال حرکت می باشد.
- سیستم امنیتی در داخل آسانسور جهت ایجاد امنیت، در هنگام شکستن کابل ها، قرار داده شده است.
- سیستم کنترل الکتریکی هم، اتاقک آسانسور را به طبقه های مورد نیاز حرکت خواهد داد که با کمک الگوریتم آسانسور این سیستم کار می کند. از این سیستم در ساختمان هایی که پر ازدحام و بزرگ هستند استفاده می شود، تا جابجایی سریعتر مسافران انجام شود. این سیستم به شکلی طراحی شده که می توان در ساعات اول روز مقدار زیادی مسافر را جابجا کرده و در آخر هم افراد زیادی را دوباره به پایین بیاورد.
مهمترین قطعات آسانسور چیست؟
برای آشنا شدن با آسانسور، باید ابتدا قطعات آن را کاملاً بشناسید و بدانید که کارکرد آنها چیست؟ ولی باید بگوییم که قطعات و لوازم آسانسور زیاد بوده و عملکرد پیچیده ای هم دارد و هرکسی قادر به یادگیری عملکرد این قطعات نیست. حتماً باید فرد متخصصی که می‌خواهد این سیستم را نصب و راه اندازی کند، به طور کامل با قطعات آسانسور و وظیفه آنها آشنایی داشته باشد. مهمترین قطعات آسانسور عبارتند از:
- تراولینگ کابل
- تابلو برق سه فاز
- سیم بکسل
- وزنه تعادل
- تابلو فرمان
- قلاب سربکسل
- فلکه هرزگرد
- کفشک، گاورنر
- شستی‌ها
- آرام بند
- پاراشوت
- درب تمام اتوماتیک برای کابین
- درب
- کابین
نحوه کار آسانسور چگونه است؟
آسانسور بر پایه انرژی کار می کند. برای اینکه شما از پله همکف به طرف طبقات بالا بروید، باید وزن خود را در خلاف جهت نیرو، به طرف پایین گرانش حرکت بدهید. در هنگام این کار، انرژی استفاده شده اکثراً به انرژی پتانسیل تبدیل می‌شود، به همین دلیل است که در هنگام بالا رفتن از پله، انرژی پتانسیل زیاد شده و در هنگامی که از پله پایین می آیید، این انرژی کم می شود.
از جهت علمی باید بگوییم آسانسور یک سیستم است که باعث می شود انرژی پتانسیل در افراد افزایش و یا کاهش پیدا کند، بدون اینکه نیاز به تأمین انرژی به وسیله شخص باشد. هنگامی که شخص از آسانسور به بالا می رود در اصل به آنها انرژی پتانسیل داده شده و وقتی هم که از طبقات بالا به طرف پایین حرکت می کند، از افراد انرژی پتانسیل گرفته خواهد شد.
از جهت تئوری به نظر می آید که استفاده از آسانسور به انرژی زیادی نیاز ندارد زیرا همانطور که به طرف پایین می رود همان مقدار هم به طرف بالا برمی گردد، ولی موضوع آنقدر هم که تصور می کنید ساده نیست. اگر فکر کنیم که تمام آسانسور ها مانند یک بالابر ساده بوده و از یک اتاق کوچک هم تشکیل شده است که به وسیله قرقره بالا و پایین می رود، در این صورت آسانسور برای بالا بردن مسافر نیاز به انرژی زیادی دارد ولی راهی برای برگشتن انرژی وجود ندارد. وقتی مسافران به طرف پایین می آیند، انرژی به وسیله اصطکاک ترمز و همچنین کابل، از بین خواهد رفت.
انواع آسانسور
آسانسور ها در انواع زیادی وجود دارند که می توان در موقعیت های متفاوت، جهت اهداف مختلفی از آنها استفاده کرد. انواع آسانسور ها عبارتند از:
- آسانسور مسافربر
- آسانسور شیشه ای
- آسانسور خدماتی
- آسانسور غذا بر
- آسانسور دستی
- آسانسور معلول بر
- آسانسور پله
- آسانسور آتش نشانی
- آسانسور وسایل نقلیه
- آسانسور بیمارستانی
۱- آسانسور مسافربر
آسانسور مسافربر طوری طراحی شده که برای حمل افراد مناسب بوده و در اشکال مختلفی هم وجود دارد. این آسانسورها به دلیل اینکه افراد را حمل می کنند، باید استانداردها و شرایط خاصی را جهت ایمنی، برای آن در نظر بگیرند. آسانسور مسافربر در اندازه های مختلفی بوده و تعداد متفاوتی از مسافران را می تواند حمل کند.
این آسانسور با طرح های متفاوتی در خارج و داخل کابین مجهز می شوند که می‌تواند با سبک و طراحی فضای محیط متناسب باشد. از آسانسور مسافربر می توان در مکان های مختلف، مراکز خرید، اقامتگاه های خصوصی و… استفاده کرد. آسانسور مسافربر از آسانسور های دیگر سریعتر حرکت می کند و از آن در ساختمان های مرتفع استفاده می‌شود تا افراد بتوانند در بین طبقات زیاد، به وسیله این آسانسور رفت و آمد کنند. این آسانسور تجهیزات دیگری هم مثل بلندگو جهت پخش موسیقی، تبلیغات صوتی، آگهی ها، صفحه نمایش تلویزیونی و… برخوردار است.
۲- آسانسور شیشه ای
آسانسورهای شیشه ای هم نوع دیگری از آسانسور مسافربر می باشند که دارای دیوار های شیشه ای هستند. از این آسانسور می توان در تمام شرایطی که بالابر های معمولی مسافربر دارند، استفاده کرد. با این فرق که یک جایگزین شیک برای آسانسور مسافربر معمولی می باشد و آن ها را معمولاً به دلیل زیبا بودن، انتخاب می کنند، که در این صورت هم وسیله ای برای حمل و نقل ساختمان بوده و هم روشی برای شیک بودن ساختمان به کار گرفته شده است. جنس کابین آسانسور از نوعی شیشه به اسم لمینت می باشد که در جلوی اتومبیل هم از آن استفاده می شود. این شیشه مقاومت زیادی در مقابل ضربه دارد و در صورتی هم که در اثر ضربه های قوی بشکند، باز هم فرو نریخته و در جای خود می ماند.
۳- آسانسور خدماتی
این آسانسورها برای حمل مسافر مناسب نمی باشد و معمولاً از آنها برای جابجا کردن کالا استفاده می کنند و این یعنی در آسانسور خدماتی نیازی نیست که استانداردهای آسانسور مسافربری رعایت شود.
۴- آسانسور غذا بر
از آسانسور غذا بر معمولاً در محیط هتل ها، رستوران ها، آشپزخانه ها و… استفاده می‌شود. این آسانسور کوچک بوده و برای منتقل کردن غذا از محیط آشپزخانه به مکان سرو غذا به کار می رود. البته از آسانسور غذا بر می توان در محیط های اداری و بیمارستان ها هم استفاده کرد.
۵- آسانسور دستی
آسانسور دستی برای جابجا کردن کالا های بزرگی که در روی قفسه های متحرک و چرخدار قرار دارد، طراحی شده است. اکثراً از این آسانسور در فروشگاه هایی که نیاز به حمل کالا به طبقات بالا دارند، استفاده می شود.
۶- آسانسور معلول
آسانسور معلول انواع مختلفی دارد و برای انتقال افرادی به کار می‌رود که مشکلات حرکتی دارند.
۷- آسانسور پله
از آسانسور پله در خانه استفاده می کنند و در صورتی که افراد قادر به بالا و پایین رفتن نباشند، می توانند از آسانسور پله استفاده کنند. این کار با نشستن فرد روی یک صندلی موتوری که می تواند او را به طبقه دیگری ببرد، انجام می گیرد.
۸- آسانسور آتش نشانی
این آسانسور طوری طراحی شده است که جهت حفاظت های اضافه، و تحت کنترل خدمات امداد و آتش نشانی می باشد و برای مهار کردن آتش از آن استفاده می کنند. در صورتی که ساختمان حدوداً ۱۰ متر پایین تر و یا ۱۸ متر بالاتر از سطحی که در خدمات آتش نشانی نیاز است، باشد، در اینصورت ساختمان به یک آسانسور آتش نشانی نیاز دارد.
۹- آسانسور وسایل نقلیه
معمولاً در مراکز تولیدی و در گاراژ ها از این آسانسور استفاده می‌کنند تا دسترسی به ساختمان، برای رانندگان آسان‌تر شود. بعضی از این آسانسورها قادر هستند بچرخند، بشکلی که راننده فقط به طرف جلو حرکت کرده و نیاز نباشد که دنده عقب برگشته و یا دور بزند.
۱۰- آسانسور بیمارستانی
از این آسانسور برای حمل بیماران استفاده می شود که نمی توانند از جا بلند شوند. نکته مهم این است که این آسانسور، در هنگام قطع برق باز هم به کار خود ادامه خواهد داد. آسانسور بیمارستانی دارای حرکت آهسته و نرم و همچنین صدای کم می باشد و در طبقات به راحتی جابجا می شود.
آسانسور چیست؟
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
انواع آسانسور و نحوه کار آن
