یکی از انواع مختلف اتصالاتی که در لوله فاضلاب وجود دارد شتر گلویی می باشد که نصب آن در نقاط مختلف لوله مورد نیاز می باشد و حتماً باید این کار انجام شود در غیر این صورت بوی نامطبوع فاضلاب در فضای خانه پخش خواهد شد. انواع مختلف شتر گلویی در کاربردهای گوناگون وجود دارد. به صورت خلاصه می توانیم بگوییم شتر گلویی یک اتصال می باشد که همواره میزان مشخصی از آب را داخل خود نگه داشته و از ورود بوی گازی که در فاضلاب موجود است به ساختمان جلوگیری خواهد کرد.
شتر گلویی چیست؟
همانطور که از نام این قطعه پیداست شبیه گلوی شتر می باشد و در اشکال مختلف تولید شده و مصرف می شود. شتر گلویی را در زبان انگلیسی Trap می نامند. این قطعه از پلیمر و یا فلز ساخته شده است و بر اساس جنس آنها در توالت ایرانی مورد استفاده قرار می گیرند. به کار بردن شتر گلویی مخصوصاً در اماکنی که سر پوشیده هستند اجتناب ناپذیر می باشد. شتر گلویی از اتصالاتی است که در لوله کشی فاضلاب هر ساختمانی مورد نیاز بوده و حتماً باید استفاده شود. نام دیگر شتر گلویی سیفون فاضلاب نیز می باشد و در نقاطی مثل کاسه توالت ایرانی، کفشور آشپزخانه، کف توالت فرنگی، تراس، حمام، پارکینگ، حیاط و … نصب می شود. سیفون روشویی و سینک ظرفشویی هم در واقع نوعی شتر گلویی به شمار می آیند. تقریباً می توانیم بگوییم که در تجهیزات بهداشتی هر ساختمانی شتر گلویی مورد استفاده قرار می گیرد و تنها جایی که به آن نیاز ندارد توالت فرنگی می باشد.
این قطعه در معماری قدیمی ایرانی نیز به کار گرفته می شده است و در حال حاضر نیز بعضی از آثار قدیمی وجود دارند که شتر گلویی در آنها به کار گرفته شده است. از دیگر کاربردهای شتر گلویی می توانیم به جلوگیری از ورود حشرات به لوله فاضلاب اشاره کنیم. همچنین چنانچه جسمی داخل لوله فاضلاب بیفتد از عبور آن جلوگیری می کند و می توان اشیا را از چاه بیرون آورد.
روش نصب شتر گلویی
نصب کردن شتر گلویی در لوله فاضلاب هم از نظر آب بندی و هم از لحاظ کارکرد سیفون خیلی مهم است و باید با دقت و اصولی انجام شود. از آنجایی که سیفون فاضلاب در قسمت انتهایی خط فاضلاب نصب می گردد تراز بودن شتر گلویی و شیبی که به سیفون منتهی می شود بسیار دقیق باید انجام شود. در بعضی از متریال مثل لوله کشی های پوش فیت باید شتر گلویی را با زانویی ۴۵ درجه اتصال داد و حتی لوله ای که به کاسه توالت منتهی می شود را یک تکه نصب نمود ولی در لوله کشی پلیکا می توان گفت که شتر گلویی قطعه کاملاً مجزا است و باید توسط زانویی ۴۵ درجه ای به خروجی افقی لوله فاضلاب اتصال داده شود. اگر نیاز باشد یک لوله ۲۰ تا ۵۰ سانتیمتری که بستگی به ضخامت سقف دارد را بر کاسه توالت و یا کفشور سوار کرد و آن را به دهانه شتر گلویی اتصال داد. اگر شتر گلویی تراز باشد همیشه مقدار معینی آب داخل سیفون آن باقی می ماند و این مقدار آب از ورود گاز بدبو به ساختمان ممانعت خواهد کرد. آب بندی کردن کاسه توالت باید هنگام عایق کاری کردن انجام شود.
روش تعویض شتر گلویی توالت
شتر گلویی و یا سیفون توالت ایرانی از مهم ترین و البته اصلی ترین قطعاتی است که در سرویس بهداشتی یک ساختمان وجود دارد. به علت استفاده های مکرر از سرویس بهداشتی و بزرگ بودن سایز آن و همچنین احتمال گرفتگی در آن ممکن است خرابی های زیادی در سرویس بهداشتی اتفاق بیفتد. گاهی اوقات برای تبدیل کردن توالت ایرانی به فرنگی، سوراخ شدن و یا نشتی شتر گلویی و یا تعویض کاسه توالت باید اقدام به حذف کردن و یا تعویض شتر گلویی شود. یکی از فنی ترین و البته دشوارترین خدمات لوله کشی در قسمت تعمیرات، تعویض کردن شتر گلویی توالت است. مخصوصاً اگر جنس شتر گلویی چدنی باشد کار دشوارتر خواهد شد و هر تکنسینی نمی تواند این کار را انجام دهد و افراد کمی هستند که از عهده آن بر خواهند آمد. بیرون آوردن شتر گلویی از توالت مخصوصاً شتر گلویی از جنس چدن بسیار سخت و زمان بر است و حوصله، دقت و مهارت زیادی می خواهد. معمولا زمانی که می خواهند شتر گلویی چدنی را تعویض کنند به جای آن از پلیکا و یا پوش فیت استفاده می کنند و چنانچه شتر گلویی تعویضی پلیکا و یا پوش فیت بود باز هم از همان متریال استفاده می نمایند. پس از تعویض کردن شتر گلویی باید آب بندی آن چک شده و پس از آن اقدام به پوشاندن محل شود. به طور معمول از آنجایی که بیشتر شتر گلویی های توالت به صورت زیر سقفی نصب گشته اند، تعویض کردن خانه ها هم از طبقه پایینی انجام می شود. در بازسازی کردن سرویس بهداشتی بهتر است که در صورت نیاز شتر گلویی نیز تعویض شود.
علت ایجاد بوی بد فاضلاب در ساختمان با وجود نصب شتر گلویی
چنانچه ریزش آب در سرویس بهداشتی به مدت طولانی انجام نشود، تبخیر آب باعث تخلیه شدن سیفون و در نتیجه ورود بوی نامطبوع به فضا خواهد شد. این مشکل را می توان با ریختن آب داخل شتر گلویی برطرف کرد ولی ممکن است ساختمانی متروک باشد و یا آپارتمانی زمان طولانی از آن استفاده نشود. در این صورت ورود بوی نامطبوع به مکان می تواند باعث اذیت و آزار همسایه ها شود. یکی دیگر از مشکلاتی که می تواند باعث خالی شدن آب داخل سیفون شود ایجاد فشار معکوس و یا سیفوناژ شدن می باشد. این پدیده باعث می شود که آب سیفون به طرف فاضلاب اصلی مکیده شود و شتر گلویی کاملاً تخلیه گردد. اگر لوله کشی ونت مناسب به صورت درست انجام نشده باشد احتمال سیفوناژ شدن و یا فشار معکوس در ساختمان زیاد می شود.
علت نشتی آب از شتر گلویی
یکی از مشکلات رایج در مورد شتر گلویی نشتی آب از اطراف آن و همچنین محل اتصال شتر گلویی به توالت و یا زانویی متصل به آن می باشد. چنانچه شتر گلویی آسیب ببیند اگر امکان ترمیم کردن آن با چسب وجود داشت می توان از چسب های مخصوصی که برای آب بندی است استفاده کرده و آن را تعمیر کرد. در غیر این صورت باید شتر گلویی به صورت کامل تعویض شود.
گرفتگی و انسداد شتر گلویی
یکی از رایج ترین انواع انسداد انباشته شدن توده های جامد در کف شتر گلویی می باشد. به علت آنکه فاضلاب در سرویس بهداشتی سنگین است ممکن است انسداد در شتر گلویی پیش آید و یا حتی ممکن است در کفشورهای دیگر ساختمان نیز این اتفاق بیفتد. گرفتگی و انسداد توالت فرنگی هم در بخش داخلی کاسه و یا همان شتر گلویی اتفاق می افتد که رفع انسداد آن نیاز به مهارت زیادی دارد. رفع انسداد شتر گلویی در توالت ایرانی نیز بر اساس نوع گرفتگی مهارت خاصی می طلبد و امکان دارد که انسداد و گرفتگی در شتر گلویی با مصالح ساختمانی مثل آهک و سیمان رخ داده باشد که در این صورت حتماً باید شتر گلویی به صورت کامل تعویض شود. دقت کنید هرگز نباید از میله استفاده کنید و ضربات عمودی به کاسه توالت وارد کنید زیرا این کار می تواند باعث آسیب و شکستگی شتر گلویی شود. بنابراین بهتر است از افراد ماهر جهت رفع انسداد شتر گلویی کمک بگیرید.
توالت فرنگی بدون شتر گلویی
معمولا در سرویس بهداشتی ها از قبل محلی جهت نصب توالت فرنگی لوله کشی و طراحی شده است که البته در این مکان ها شتر گلویی قرار داده نمی شود ولی در مواردی که می خواهید توالت ایرانی را به توالت فرنگی تبدیل کنید بهتر است که شتر گلویی آن را حذف نمایید. ولی از آنجایی که برداشتن شتر گلویی نیاز به تخریب و البته صرف هزینه های بیشتری دارد و در این شرایط نصب توالت فرنگی می تواند به صرفه تر باشد بنابراین با تخریب کردن و تعویض سنگ توالت بدون آنکه توالت ایرانی را تخریب کنید می توانید توالت فرنگی را روی آن قرار داده و با انجام لوله کشی مختصری کار را تمام نمایید.
نمونه هایی از کاربرد شتر گلویی در لوله فاضلاب
همانطور که گفتیم شتر گلویی ها ممکن است از نظر ظاهر با یکدیگر تفاوت داشته باشند ولی از نظر کاربردی عملکرد آنها یکسان است. دلیل تفاوت ظاهری شتر گلویی ها به محل نصب آنها بر می گردد. شتر گلویی در لوله فاضلاب شامل ۴ نمونه می باشد.
- شتر گلویی مخصوص سینک ظرفشویی
- شتر گلویی مخصوص توالت های ایرانی
- شتر گلویی های مخصوص زیر روشویی
- شتر گلویی های مخصوص توالت فرنگی
سخن پایانی
نصب کردن لوله های طولانی و باریک باعث می شود که از ورود ضایعات و آلودگی ها به آبی که داخل شیر اصلی وجود دارد جلوگیری شود. همه مواردی که گفتیم نیازمند به کار بردن انواع خاصی از تجهیزات و لوله های جانبی می باشد که یکی از آنها شتر گلویی است. شتر گلویی یکی از تجهیزات بسیار کاربردی در لوله کشی ساختمان ها می باشد که در این مقاله توضیحات کاملی در مورد آن داده شد. چنانچه برای ترمیم و یا تعویض شتر گلویی ساختمان خود نیاز به تکنسین داشتید می توانید از کمک کارشناسان ایبک امداد بهره ببرید.
انواع مختلف شتر گلویی
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
انواع مختلف شتر گلویی، تعویض شتر گلویی سرویس بهداشتی
