خدمات پرستاری و مراقبتی

دلایل کاهش حس چشایی در سالمندان چیست | روش های درمان کاهش چشایی

شماره تلفن نمایندگی تعمیر یخچال، تلویزیون 021

حس چشایی در افراد باعث می شود از غذا خوردن لذت ببرند ولی ممکن است گاهی سالمند دچار کاهش حس چشایی شود. حس چشایی کمک می کند تا فرد فرق بین غذای بدمزه و خوشمزه را حس کند. با افزایش سن ممکن است حس چشایی افراد کاهش پیدا کند و عوارض آن هم کم شدن اشتها، کاهش وزن، ضعیف شدن سیستم ایمنی، تغذیه نامناسب و گاهی هم در حالت شدیدتر با غذا نخوردن سالمند همراه است که گاهی منجر به مرگ هم می شود.

کاهش حس چشایی چه عواقبی برای سالمند دارد؟

بعد از سن ۵۰ سالگی بعضی از حس های چشایی مثل تلخی، شوری، شیرینی می تواند ضعیف شود در این صورت می گوییم که حس چشایی سالمند کاهش پیدا کرده است. دانشمندان ژاپنی معتقدند که بعضی افزودنی ها در مواد غذایی مانند منو سدیم گلوتامات باعث می شود حس چشایی تحریک شود. البته این زیاد هم مفید نیست برای اینکه بطور واقعی سلول های حس چشایی را تحریک نمی کند بلکه به مرور باعث کاهش آن هم خواهد شد. طبق مطالعات دانشمندان تخریب سلول های چشایی می تواند باعث بروز بیماری های سکته قلبی و مغزی، دیابت، بیماری‌های قلبی و بسیاری از بیماری‌های مزمن شود.

در اصل وقتی فرد مزه غذاها را تشخیص نمی دهد، ممکن از بعضی از مواد غذایی را زیاد خورده و بعضی دیگر را اصلاً مصرف نکند و این می تواند باعث ایجاد بیماری های مزمن شود. البته اگر این بیماری به مرحله شدید برسد، ممکن است سلول های چشایی به دلیل کهولت سن به مقدار خیلی زیادی تخریب شود و این  باعث می شود سالمند نتواند مزه و طعم غذا را حس کند و کم کم از غذا لذت نبرده و غذای کمتری مصرف می‌کند و این می‌تواند موجب سوء تغذیه و کاهش وزن سالمند شود.

کاهش حس چشایی می تواند در سالمند به دلایل مختلفی بروز کند که باید به وسیله پزشک متخصص بررسی شود. در صورتی که شما دلیل از دست دادن حس چشایی را پیدا کنید، می توانید از اثرات سوء آن جلوگیری کنید.

فرد چگونه طعم و مزه را درک می کند؟

حس چشایی به طور طبیعی وقتی اتفاق خواهد افتاد که مولکول های آزاد شده به وسیله مواد غذایی، در اثر جویدن به سلول هایی که در دهان وجود دارد، رسیده و این سلول ها را تحریک می کند. سلول های چشایی به وسیله اعصاب تخصصی به مغز فرد پیام فرستاده و در مغز مورد تحلیل قرار می گیرد و می تواند مزه های متفاوت را درک کند. سلول چشایی در داخل جوانه های چشایی در سطح زبان، گلو و سقف دهان وجود دارند.

پیشنهاد آی‌بک امداد :  استفاده از پستانک برای نوزادان چه مزایا و معایبی دارد؟

پاپیل به برجستگی های کوچکی می گویند که در سطح و نوک زبان دیده می شود. این برجستگی ها دارای جوانه های چشایی بوده و در ابتدای تولد، نوزادان بیشتر است ۲۰۰۰ و یا گاهی تا ۱۰۰۰۰ جوانه چشایی در دهان خود دارند.

کاهش حس چشایی

طعم های اصلی کدامند؟

به طور کلی افراد ۵ حس چشایی را تجربه می کنند. شور، ترش، تند، شیرین و تلخ. البته همانطور که می دانید در دهان مزه ای به نام تندی وجود ندارد و این حس می تواند به ماده ای مربوط شود به نام کاپسی سین، این ماده در فلفل های تند وجود دارد.

تندی مربوط به حس لامسه بود و مزه محسوب نمی شود، ولی بعضی اوقات در دسته بندی ها، آن را به عنوان مزه پنجم می نامند. تندی معمولاً مزه غذاهایی هستند که دارای آمینو اسید گلوتامات می باشند، مثل عصاره گوجه‌فرنگی و عصاره گوشت.

این پنج طعم با احساساتی که در دهان درک می شود مثل بافت، عطر، دما و ادویه ترکیب شده و باعث تولید طعم و عطر غذا می شود. این ترکیب به ما اجازه خواهد داد تا مزه هر چه که می خوریم به راحتی درک کنیم.

حس بویایی چه تأثیری بر حس چشایی دارد؟

حس بویایی برای درک طعم ها تأثیر زیادی دارد. گاهی ما طعم دهنده های غذا را از راه حس بویایی تشخیص می دهیم. مثلاً وقتی شما یک تکه شکلات می خورید اگر بینی خود را بگیرید متوجه می شوید که می توانید تلخی و شیرینی آن را به راحتی تشخیص دهید ولی طعم شکلات را تشخیص نخواهید داد و این یعنی بعضی از مشخصات شکلات به وسیله حس بویایی مشخص خواهد شد، زیرا عطر آن به وسیله جویدن آزاد می شود.

این مورد می تواند بیان کننده این موضوع باشد که چرا وقتی شما دچار گرفتگی بینی شده و یا سرما می‌خورید، نمی توانید طعم غذاها را به خوبی درک کنید. وقتی بینی دچار گرفتگی می شود، رایحه‌ی غذا به سلول های حسی که برای تشخیص بو هستند، نمی رسد، البته در بیشتر مواقع تغییر و یا از دست دادن حس چشایی، ممکن است به دلیل تغییر کردن حس بویایی شخص باشد.

پیری چگونه می تواند بر حس چشایی فرد تأثیر بگذارد؟

معمولاً سلول های جوانه چشایی هفته ای یک بار، بازسازی می شوند ولی بعد از رسیدن به سن ۵۰ سالگی این سلول ها توانایی و حساسیت خودشان را جهت بازسازی از دست خواهند داد. انتهای اعصاب بویایی و همچنین تولید مخاط در بینی فرد هم ممکن است کم شده و باعث شود حس بویایی شخص ضعیف شود. وقتی حس بویایی و چشایی در افراد مختل می شود ممکن است آنها ناآگاهانه و گاهی هم آگاهانه عادت غذایی خودشان را تغییر بدهند.

افرادی که با این مشکل روبرو می‌شوند گاهی ممکن است غذای شان کم شده و لاغر شوند و در عوض گاهی ممکن است سالمند در هنگام کم شدن حس چشایی، غذای بیشتر خورده و دچار اضافه وزن شود.

شاید به نظرتان این مشکل کوچک به نظر بیاید ولی تغییر رژیم غذایی که به دلیل کاهش حس چشایی است، می تواند فرد را به بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری قلبی، سکته مغزی و… دچار کند که این بیماری ها به رژیم غذایی خاصی هم نیاز دارند.

پیشنهاد آی‌بک امداد :  دلیل افسردگی پس از زایمان چیست | راه های درمان افسردگی پس از زایمان

بیشتر سالمندان معتقدند که کسی نمی تواند مشکل ضعف چشایی آنها را رفع کند. ولی باید بدانید که پزشک با توجه به دلیل اصلی این مشکل، می تواند راه های مقابله و همچنین روش‌های درمانی را برای مشکل به شما پیشنهاد کند.

دلایل دیگر برای از بین رفتن حس چشایی سالمندان

مواردی که باعث کاهش حس چشایی می شوند عبارتند از:

  • عوارض جانبی بعضی از داروهای خاص
  • جراحت های مغز
  • عفونت
  • مشکلات دندانی مثل بیماری های لثه و یا دندان مصنوعی ملتهب و یا نامناسب
  • پرتو درمانی در سرطان های گردن و سر
  • دهان خشک
  • شیمی درمانی
  • زیاد سیگار کشیدن
  • کمبود ویتامین
  • فلج بل
  • سندروم شوگرن
  • شرایط عصبی مثل بیماری پارکینسون و آلزایمر

تأثیرات بعضی از داروها در کاهش حس چشایی در سالمندان

یک اختلال چشایی است که با احساس شوری، تلخی و یا طعم فلز در دهان فرد مشخص می شود و بیشتر هم در سالمندان اتفاق می افتاد. این اختلال بیشتر به دلیل عوارض بعضی از داروها و گاهی هم به دلیل مشکلات دهان و دندان ایجاد می شود.

دارو های زیادی هستند که احتمال دارد باعث کاهش حس چشایی در افراد شوند. ولی داروهایی مانند آنتی بیوتیک، داروهای فشار خون، داروهای ضد افسردگی و استاتین ها بیشتر باعث مبتلا شدن افراد به این عارضه می شود. اگر از این داروها استفاده می‌کنید و با مشکل چشایی روبرو شده اید، بهتر است با پزشک صحبت کنید تا داروهای شما را عوض کند.

تأثیر سبک زندگی در کم شدن حس چشایی سالمند

سبک زندگی می تواند بر حس چشایی شخص تأثیر زیادی بگذارد. اگر شما سیگار می کشید، مطمئناً بعد از ترک آن، حس بویایی و چشایی شما بهبود پیدا می کند. گاهی افراد ممکن است در معرض بعضی از مواد شیمیایی مثل حشره کش ها قرار بگیرند که این می تواند باعث مختل شدن حس چشایی آنها شود.

عفونت های تنفسی

عفونت های تنفسی می توانند باعث کاهش حس چشایی می شوند که شما می توانید با واکسیناسیون از وقوع آن پیشگیری کنید.

گاهی تغییر حس چشایی، نشانه یک بیماری زمینه‌ای در سالمند است. مثلاً در بیماری دیابت نوع ۲ احتمال دارد فرد به دلیل نوسانات قند خون، با اختلال در حس چشایی روبه رو شود. بعضی از بیماری های عصبی مثل پارکینسون، زوال عقل و آلزایمر هم ممکن است تأثیرات بسیار مهم در حس بویایی داشته باشد و در نتیجه حس چشایی فرد هم با اختلال روبرو می شود.

کاهش حس چشایی

چگونه می توان اختلالات چشایی را در سالمندان تشخیص داد؟

اختلال چشایی یک مشکل نادر است و بیشتر اوقات وقتی شما طعم و عطر غذا را حس نمی کنید، این می‌تواند ناشی از مختل شدن حس بویایی باشد. به همین دلیل باید به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک بعد از معاینات کامل، آزمایش خاصی را برای شما می نویسد تا شدت و نوع اختلال چشایی شما مشخص شود.

پزشک با تشخیص دلیل کاهش حس چشایی، می تواند با برطرف کردن آن، به سالمند کمک کند تا مشکل کاهش حس چشایی او از بین برود.

تعمیر یخچال شبانه روزی

31

دلایل کاهش حس چشایی در سالمندان چیست

امتیاز سردبیر

مجموع امتیاز

روش های درمان کاهش چشایی

امتیاز کاربر: اولین نفر باشید !

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا