دلایل جویدن ناخن در کودکان چیست و والدین چه نقشی دارند؟

یکی از عادت های بدی که بین کودکان نوپا بسیار رایج می باشد، جویدن ناخن است. جویدن ناخن می تواند بسیار ناخوشایند بوده و برای کودک آزار دهنده باشد و گاهی سلامتی او را هم به خطر می‌اندازد. این اختلال باعث می شود به سلامت ناخن و دندان کودک آسیب برسد. جویدن ناخن در کودکان معمولاً جزو عادات عصبی به شمار می رود و ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. مسلماً دلیل جویدن ناخن در کودک دو ساله با کودک ۴ساله کاملاً متفاوت است. بیشتر کودکانی که ناخن خود را می جوند با گذشت زمان معمولاً این عادت را ترک کرده و کارشان متوقف می شود ولی باید والدین حتماً این مشکل را درمان کنند. شما به عنوان مادر و یا پدر کودک باید سعی کند جلوی این کار را گرفته و نگذارید تا کودک شما به این کار زشت عادت کند.

چگونه می توانیم ناخن خوردن کودکان را ترک دهیم؟

سوالات مکرری در این مورد وجود دارد که شاید شما هم بخواهید با جواب آنها آشنا شوید. اگر شما دلیل این ناخن خوردن کودک را نمی دانید و یا بلد نیستید چگونه با آن مقابله کنید، شاید خواندن این مقاله به شما کمک کند و به سوالات شما پاسخ داده شود.

چرا کودک ناخن های خود را می جود؟

اگر کودک ناخن جویدن را شروع کرده است، به هیچ وجه نگران نباشید طبق مطالعات انجام شده، حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد کودکان دارای این اختلال هستند پس این مشکل فقط مربوط به کودک شما نمی شود. حالا باید بدانید که چرا کودک ناخن خود را می جود؟

۱- ژنتیک

طبق تحقیقات یکی از دلایل جویدن ناخن در کودکان، عوامل ژنتیکی است. اگر شما شخصی را در خانواده دارید که سابقه جویدن ناخن دارد، احتمالا کودک شما هم مستعد این مشکل است.

۲- اضطراب و استرس

اگر کودک نوپای شما ناخن خود را می جود، حتماً باید دلیل آن را بررسی کنید. آیا کودک دچار اضطراب و استرس شده است؟ یا دچار خشم شده است؟ وقتی کودک دو ساله ناخن خود را می جود، می خواهد راهی را پیدا کند که تنش موجود را کاهش دهد و یا اگر فرزند خود را از پوشک گرفته اید ممکن است کودک ترس رفتن به دستشویی را داشته باشد و این باعث شروع جویدن ناخن می شود.

۳- کودک می خواهد توجه دیگران را جلب کند.

گاهی ممکن است کودک برای جلب توجه و برای اینکه شما نسبت به رفتار او واکنشی نشان بدهید، ناخن خود را بجود. کم توجهی والدین می تواند باعث شود کودک برای جلب توجه و اصرار کردن والدین برای عدم جویدن ناخن، از این راه استفاده کند.

۴- اذیت شدن کودک

اگر ناخن کودک را خوب کوتاه نکنید این باعث می‌شود کودک اذیت شود و برای اینکه از ناخن های خود خلاص شود آنها را می جود. ناخن بلند گاهی باعث اذیت کودکان شده و آنها می‌خواهند با دندان ناخن را کوتاه کنند.

با توجه به مواردی که گفتیم بیشتر روانشناسان و متخصصان معتقدند که ناخن جویدن در کودکی، عادت است. این عادت رفتاری باعث می شود کودک مداوم این کار را انجام بدهد و حتی گاهی خودش هم متوجه این مورد نمی شود و بی اختیار ناخن ها را می جود. مثلاً هنگامی که در حال تماشا کردن تلویزیون است ناخودآگاه دستان خود را به طرف دهان برده و ناخن خود را می جود.

۵- تقلید کردن از دوستان

وقتی کودک در کنار هم سن و سال های خود می باشد رفتارهای آنها را مانند ناخن جویدن، تکرار می کند. کودک فکر می‌کند چون همسالان او این کار را انجام می دهند پس جویدن ناخن اشکالی نداشته و می‌توانند آنها هم این کار را بکنند. در اصل می‌توانیم بگوییم که این کار یک الگوی رفتاری برای کودک است. در صورتی که فرزند شما با کودکی بازی می کند که ناخن خود را می جود، احتمالاً او هم از این عادت تقلید کرده و تأثیر منفی بر کودک شما می گذارد.

۶- لجبازی

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند باعث جویدن ناخن در کودکان شود لجبازی کردن است. در صورتی که کودک شما لجباز باشد وقتی به او می گویید این کار را نکن، او ترغیب شده و این عمل را بیشتر از قبل انجام می دهد.

در کودکان ۳ ساله مهمترین دلیل جویدن ناخن، لجبازی است برای درمان و مقابله با این لجبازی حتماً باید اقدامات لازم را انجام دهید. شاید بهترین کار این باشد که با یک مشاور مشورت کنید.

دلایل اصلی عادت ها در کودکان چیست؟

علت های جویدن ناخن در کودکان را برایتان بیان کردیم وقتی جویدن ناخن به عادت تبدیل می شود، می تواند مشکل ساز باشد این عادت ها معمولاً سه دلیل دارد که عبارتند از:

۱- کسالت کودک

گاهی افراد برای فرار از استرس، از عادت ها استفاده می کنند، اگر کودک شما بی‌حوصله بوده و یا از چیزی احساس کسالت و ناراحتی کند در این صورت شروع می کند به جویدن ناخن های خود. گاهی کودکان برای فرار کردن از بی حوصلگی ترجیح می دهند ناخن های خود را بجوند.

۲- تسکین استرس

کودکان بعضی از عادت ها را برای فرار و تسکین استرس و اضطراب انجام می دهند. احتمال دارد اینکار پاسخگویی به مشکلات ذهنی و استرس های کودکان باشد مثلاً وقتی پدر و مادر باهم دعوا می کنند فرزند دچار استرس شده و برای از بین بردن استرس به شکل ناخودآگاه، ناخن های خود را می جود. گاهی هم کودک برای اینکه به خواسته های خود برسد ناخن می جود مثلاً می‌خواهد شکلات بیشتری بگیرد و شروع می‌کند به جویدن ناخن های خود.

۳- آرام بخش

بعضی وقت ها کودکان دچار آرامش نبوده و برای اینکه به آرامش برسند شروع می‌کنند به مکیدن شست و یا جویدن ناخن ها، این کار می‌تواند به آنها آرامش بدهد. تکرار شدن جویدن ناخن، نشان دهنده این موضوع است که این کار یک آرام کننده و مسکن برای مغز کودک است. اگر کودک شما پرخاشگر باشد این موضوع می تواند جویدن ناخن را در کودک تشدید کند. در این صورت حتماً باید با مشاور مشورت کنید.

آیا جویدن ناخن در کودکان باید درمان شود؟

اکثر مواقع این کار به زودی فراموش شده و اثری از آن به جا نمی ماند و نیازی هم نیست شما نگران باشید ولی این به معنای آن نیست که شما باید ناخن جویدن کودک را ندیده گرفته و یا آن را پسندیده بدانید. جویدن ناخن باعث می شود ناخن ها بدشکل شده و گاهی باعث مشکلات و عفونت دندانی و دهانی کودک می شود. جویدن ناخن به طور دائم برای کودکان، به هیچ وقت خوب نیست ولی زیاد هم نباید نگران باشید زیرا با انجام بعضی از راهکارهای مناسب می توانید به راحتی از آن جلوگیری کنید.

راهکارهای مناسب جهت درمان ناخن جویدن کودکان

بعضی از والدین نسبت به جویدن ناخن کودکان خود بی اهمیت می باشند زیرا تصور می کنند این عادت به زودی برطرف می شود. به این موضوع توجه کنید که ممکن است گاهی جویدن ناخن در کودکان یک عادت شده و تا سالها با او همراه باشد و گاهی هم ممکن است به زودی فراموش شود پس باید سعی کنید حتماً راهکارهایی را برای از بین بردن این مورد انجام دهید.

استفاده از اخطار نابجا به کودک به هیچ وجه درست نیست زیرا ممکن است باعث لجبازی کودک شده و بدتر شود. اگر شما دائم کودک خود را تنبیه و یا سرزنش کنید هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد در این صورت بهتر است حتماً با مشاوران مرکز مشاوره تماس بگیرید و راهکارهای مناسب را آموزش ببینید. در ادامه شما را با راهکارهای مناسب برای جلوگیری از جویدن ناخن های کودک آشنا می کنیم.

۱- ناخن کودک را کوتاه کنید.

کوتاه کردن ناخن کار بسیار مفیدی است. زیرا کودک دیگر نمی تواند ناخن خود را بجود. این کار علاوه بر اینکه مشکل جویدن ناخن را کم می کند بلکه باعث می شود باکتری و کثیفی کمتری هم در زیر ناخن کودک جمع شود و باکتری ها وارد دهان کودک نشود. همیشه یک ناخن گیر همراه خود داشته باشید و حواستان باشد تا مشاهده کردید که ناخن کودک بلند شده، سریع آن را کوتاه کنید. این بهترین راهکار برای ترک عادت جویدن ناخن در کودکان است.

۲- بهترین جایگزین را پیدا کنید.

باید به دنبال جایگزینی برای جویدن ناخن بگردید. به جای اینکه کودک ناخن را در دهان خود کند، می توانید به دست او خوراکی و میوه هایی مثل سیب، هویج و موز بدهید تا گاز بزند. اگر دیدید که کودک در حال جویدن ناخن است سریعاً یک سیب به دست او بدهید این کار باعث می شود ناخن جویدن را به راحتی فراموش کند. فقط دقت کنید برای فراموش کردن جویدن ناخن، از تنقلات شیرین استفاده نکنید زیرا این تنقلات می تواند مضر بوده و جایگزین مناسبی هم برای جویدن ناخن نیستند. زیرا در این صورت شما یک عادت بد را جایگزین عادت بد دیگری کرده اید و این به هیچ وجه درست نیست.

۳- فکر کودک را به نقطه دیگری متمرکز کنید.

در زمانی که کودک در حال جویدن ناخن است، بهتر است تا چیز جدیدی به او بدهید تا فکر کودک را از سوی ناخن منحرف کنید. مثلاً می توانید یک خمیر بازی به کودک داده تا دستان او فعال باشد و یا از یک توپ نرم و کوچک استفاده کنید. اگر کودک شما دچار استرس باشد می تواند با لمس کردن و فشار دادن توپ، استرس خود را تخلیه کند. این کار به کودک کمک می کند تا به جای جویدن ناخن برای کاهش استرس از فشار دادن توپ استفاده کند.

۴ – کلمه رمزی بین خود و کودک انتخاب کنید.

همان طور که گفتیم ممکن است جویدن ناخن در کودک سه ساله و یا حتی چهار ساله یک عادت باشد و این کار را به صورت ناخودآگاه انجام دهد، پس شما باید بین خود و کودکتان یک کلمه انتخاب کنید. وقتی می‌بیند کودک ناخن خود را می جود طوری که دیگران متوجه نشوند، کلمه رمز را بکار ببرید به این صورت به کودک هشدار می دهید که ناخن خود را نجود. این کار کم کم باعث می شود، فرزند شما این عادت را ترک کند.

۵- به کودک خود پاداش بدهید

می‌توانید یک نمودار در روی دیوار اتاق نصب کنید و هر زمانی که کودک شما ناخن خود را نمی‌جود، یک ستاره روی نمودار بزنید. برای فرزند یک قانون تعیین کنید و بگویید اگر ستاره ها ده تا شود برای او یک جایزه خوب می گیرید.

اگر برای کودک شما امکان ندارد که یک روز کامل را بدون ناخن جویدن بماند بهتر است روز را به قسمت‌های کوچکتری تقسیم کنید، مثلاً بگویید از صبح تا ظهر و یا از ظهر تا شب. این کار باعث می شود کودک کم کم این عادت را ترک کرده و برای گرفتن جایزه تلاش بیشتری کند.