پتینه چیست و چه کاربردی در نقاشی ساختمان دارد | انواع پتینه

در لغت پتینه به معنای کهنگی و زنگار می باشد، ولی این کلمه، اصطلاحی است که در رنگ کاری ساختمان به کار برده می شود. هنر پتینه، هنری با اصالت ایتالیایی که به معنای به کارگیری روش هایی برای کهنه کردن اجسام و سطوح مختلف است. پتینه کاربرد های مختلفی در صنایع دارد. چنانچه که علاقه مند هستید که بدانید پتینه چیست ؟ ما در ادامه این مقاله می خواهیم به بررسی پتینه و کاربردهای آن بپردازیم.

پتینه چیست؟

پتینه چیست ؟ پتینه یک هنر است که با استفاده از رنگ و بافت، اجسام و کارهای هنری را کهنه و فرسوده نشان می دهد.

 پتینه می تواند بر روی سطوح مختلفی مانند چوب، سنگ، فلز، دیوار و سقف ایجاد شود. پتینه در زبان لاتین به معنای یک ظرف کم عمق است و ریشه این هنر را به ایتالیا نسبت می دهند.

 پتینه دو دسته کلاسیک و مدرن دارد که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. برای انجام پتینه کاری، نیاز به مواد و ابزار مخصوصی است که بستگی به نوع پتینه دارد.

انواع تکنیک ها و روش های پتینه کاری

هنر پتینه به جهت تنوع بالایی که دارد، و با محصولات تولیدی و ایجاد نقوش مختلف با متریال های متعدد، امکان پوشش دادن طیف گسترده ای از سلیقه ها را دارد. در ادامه این بخش با بعضی از تکنیک ها و روش های پتینه کاری بیشتر آشنا می شویم:

روش رنگ آمیزی

رنگ آمیزی روشی است که در آن از انواع مواد، متریال و رنگ ها جهت ایجاد رنگ و بافت مورد نظر روی سطوح مختلف استفاده می شود. ابزارهای متعددی برای روش رنگ آمیزی پتینه استفاده می شود که از جمله آنها می توان به: کاغذ، پارچه، اسفنج و قلم مو اشاره کرد.

روش رنگ برداری

در روش رنگ برداری به جای رنگ آمیزی کردن سطوح مختلف، تلاش می شود تا قسمت هایی از رنگی که بر روی سطوح وجود دارد، را دچار خوردگی کنیم؛ به این معنا که بخشی از رنگ از روی سطح مورد نظر برداشته می شود. در این روش نیز از ابزارهایی همچون اسفنج، کاغذ و پارچه استفاده می شود.

تکنیک پتینه کاری با اسفنج

اسفنج ها دارای ساختار خاصی هستند که به جهت همین ویژگی خاص برای هنر پتینه از آنها به طور مطلوب استفاده می شود. راحتی و سادگی این تکنیک و نتایج دلخواه آن موجب شده است در هر دو سبک کلاسیک و مدرن پتینه کاری کاربرد داشته باشد.

تکنیک پتینه کاری با پارچه

 در این تکنیک، پارچه به عنوان چسبانده کننده، به سطح دلخواه چسبیده می شود و با استفاده از فرچه مناسب، طرح دلخواه خود را روی آن پیاده می کنید.

انواع پتینه چیست ؟

برخی از انواع پتینه ها عبارتند از:

پتینه ترک

 یک نوع پتینه کلاسیک است که با ایجاد ترک های ظریف روی سطح، حالت قدمت و زمان گذشته را به آن می دهد. برای این نوع پتینه، از رنگ های روغنی و شاپان (شاپون) استفاده می شود.

پتینه سفال

 این پتینه از نوع مدرن است که با استفاده از خمیر تکسچر (Texture)، حالت سفال یا خاکستری را روی سطح اجسام به وجود می آورد. برای این نوع پتینه، از رنگ های اکریلیک و خمیر تکسچر با قابلیت خشک شدن سریع استفاده می شود.

پتینه طلا

 یک نوع پتینه کلاسیک است که با استفاده از ورق طلا یا رنگ طلایی، حالت شکوه و جلال را به سطح مورد نظر می بخشد. برای این نوع پتینه، از رنگ های روغنی و شاپان (شاپون) به عنوان چسبانده کننده ورق طلا یا رنگ طلایی استفاده می شود.

پتینه چوب

این پتینه از نوع مدرن است که با استفاده از رنگ آمیزی مناسب، حالت چوب را روی سطح دلخواه اجسام به وجود می آورد. برای این نوع پتینه، از رنگ های اکریلیک و فرچه مناسب برای خلق بافت چوب استفاده می شود.

کاربردهای پتینه چیست ؟

پتینه کاربردهای مختلف و متنوعی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:

• پتینه برای تزئینات ساختمان و معماری استفاده می شود. پتینه ظاهری زیبا، تاریخی و شکوهمند به سطوح مورد نظر می بخشد.
•  پتینه باعث افزایش جذابیت، ماندگاری و عایق سطوح در برابر رطوبت و خوردگی می شود. پتینه در سقف ها، دیوارها، توری ها، گنبدها، مجسمه ها و قطعات فلزی روکش ساختمان به کار می رود.
• همچنین پتینه برای عتیقه کاری و فرسودگی نشان دادن اشیا استفاده می شود. پتینه با استفاده از واکنش های شیمیایی، حالت قدمت و زمان گذشتگی را به اجسام مختلف می دهد.
•  پتینه در جواهرات، تابلوها، لوسترها، ظروف و اثاثیه چوبی کاربرد دارد.
• پتینه برای هنرمندان و خلاقان استفاده می شود. هنر پتینه با استفاده از رنگ آمیزی مناسب، طرح های هنری و خلاقانه مختلف را روی سطح دلخواه اجسام به وجود می آورد.
• پتینه در نقاشی، گلدوزی، چیدمان، تصویرسازی و سایر فعالیت های هنر پسندانه استفاده می شود.

نکات و ترفندهای پتینه کاری

در ابتدا باید بدانیم پتینه چیست ؟ پتینه در ظاهر هنر ساده ای به نظر می رسد، اما برای انجام پتینه کاری باید یکسری نکات را رعایت کرد. برخی از نکات و ترفندهای پتینه کاری عبارتند از:

• قبل از شروع پتینه کاری، سطح مورد نظر را تمیز و خشک کنید. هر گونه گرد و غبار، روغن، چسب یا لکه ممکن است باعث خراب شدن نتیجه پتینه شود.
• برای انتخاب رنگ های مناسب برای پتینه کاری، به تضاد و تناسب رنگ ها با هم توجه کنید. به عنوان قاعده های کلی، رنگ های سرد (مانند آبی، بنفش و سبز) با رنگ های گرم (مانند قرمز، زرد و نارنجی) تضاد دارند و رنگ های مشابه (مانند قرمز، صورتی و بنفش) با هم تناسب دارند.
• برای ایجاد بافت و حالت فرسودگی روی سطح، می توانید از ابزارهای مختلفی مانند اسفنج، پارچه، کاغذ، فرچه خشک، فولاد پارس یا حتی با دست خود استفاده کنید. همچنین با تغییر فشار، حرکت و زاویه ابزار، بافت های متفاوتی را خلق کنید.
• برای اضافه کردن جلوه طلا یا فلز به پتینه کاری، می توانید از ورق طلا یا رنگ طلایی استفاده کنید. برای استفاده از ورق طلا، لازم است ابتدا سطح را با شاپان (شاپو) بچسبانید و بعد از خشک شدن آن، ورق طلا را با دقت روی آن قرار دهید. برای استفاده از رنگ طلایی، لازم است ابتدا سطح را با رنگ پایه مناسب (مثلا قهوه ای) بپوشانید و بعد از خشک شدن آن، با فرچه خشک یا اسفنج رنگ طلایی را به صورت لکه لکه روی آن بکشید.
• برای حفاظت از پتینه کاری و جلوگیری از خراب شدن آن، می توانید از مواد محافظی مانند ورنیک، لاک یا رزین استفاده کنید. این مواد با ایجاد یک لایه شفاف و براق روی سطح، پتینه را در برابر عوامل آب و هوایی، خط و خش و لکه محافظت می کنند.

معایب پتینه چیست ؟

پتینه کاری مزایا و کاربرد زیادی دارد. اما همچنین معایب و چالش هایی نیز دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:

هزینه بالا

پتینه کاری یک فرآیند پیچیده و زمانبر است که نیازمند هزینه های بالایی است.

متریال گران

همچنین بستگی به نوع پتینه، ممکن است نیاز به خرید مواد گران قیمت و استخدام هنرمندان ماهر یا صبر و حوصله زیاد باشد.

تخصص و مهارت

پتینه کاری نیازمند مهارت و تجربه هنرمندان ماهر است.

برای اجرای پتینه باکیفیت، لازم است تسلط بر رنگ شناسی، بافت سازی، تکنیک های مختلف و طرح دهی داشت. همچنین لازم است که به جزئیات، تعادل و همه رنگ ها و بافت ها توجه زیادی کرد.

مقاوم نبودن در برابر آب

پتینه در برابر آب مقاوم نیست. در نتیجه  برای نمای بیرون ساختمان مناسب نیست. همچنین در صورت تماس با آب به سطح چسبیده شود و ممکن است رنگ و بافت آن خورده شود.

تمیز کردن

پتینه به دشواری تمیز می شود. به خاطر وجود ریزه کاری هایی که در پتینه وجود دارد، تمیز کردن آن سخت است.

جمع بندی

این مقاله را با موضوع پتینه چیست ؟ بررسی کردیم. و سعی کردیم در آن با توضیحاتی واضح و شفاف این محصول را معرفی کنیم. در صورتی که سوال پتینه چیست برای شما نیز مطرح است، پیشنهاد می کنیم این مقاله را با دقت مطالعه کنید.

مجموعه ایبک امداد با داشتن کارشناسان توانمند، شرایطی را فراهم نموده است تا شما تمامی خدمات مربوط به ساختمان را با خیال راحت به این مجموعه بسپارید. جهت برقراری با کارشناسان این مجموعه با شماره ای که در وبسایت مندرج شده است، تماس بگیرید.