دهمین روز از محرم، عاشورا نام دارد که مصادف است با شهادت حسین بن علی علیه السلام، فرزند حضرت علی علیه السلام و نوه پیامبر بزرگوار اسلام، حضرت محمد صلی الله علیه وآله.
عاشورا برای ما شیعیان یادآور ماه محرم و همچنین بزرگداشت شهادت امام حسین علیه السلام و یاران باوفای ایشان در صحرای کربلا می باشد. واقعه عاشورا در محرم ۶۱ هجری قمری اتفاق افتاد. اولین عزاداری برای این حادثه بعد از نبرد شروع شد. مردم مرثیه هایی می خواندند که به وسیله شاعران سروده شده بود. این روز در ایران، مراکش، هند، الجزایر، عراق، پاکستان، بحرین و لبنان تعطیل عمومی می باشد و بیشتر مردم مسلمان در این مراسم شرکت می کنند.
تاسوعا و عاشورا در ۱۴۰۲ در تقویم شمسی چه روزی است؟
- تاسوعا در سال ۱۴۰۲ در تقویم شمسی: پنجشنبه ۵ مرداد ۱۴۰۲
- عاشورا در سال ۱۴۰۲ در تقویم شمسی: جمعه ۶ مرداد ۱۴۰۲
تاسوعا و عاشورا در ۱۴۰۲ در تقویم قمری چه روزی است؟
- تاسوعا در سال ۱۴۰۲ در تقویم قمری: پنجشنبه ۹ محرم ۱۴۴۵
- عاشورا در سال ۱۴۰۲ در تقویم قمری: جمعه ۱۰ محرم ۱۴۴۵
تاسوعا و عاشورا در ۱۴۰۲ در تقویم میلادی چه روزی است؟
- تاسوعا در سال ۱۴۰۲ در تقویم میلادی: پنجشنبه ۲۷ آگوست ۲۰۲۳
- عاشورا در سال ۱۴۰۲ در تقویم میلادی: جمعه ۲۸ آگوست ۲۰۲۳
ماه محرم
اولین ماه قمری ماه محرم است. آن را به این دلیل محرم می گویند زیرا بعضی از کارها در این ماه حرام است و باید از آن دوری کرد. در ماه محرم اتفاقاتی مانند واقعه کربلا به وجود آمده که جزو ماه های بزرگ عزاداری ما شیعیان می باشد. ماه محرم هم مانند ماه های دیگر قمری اعمال خاص خود را دارد.
تاریخچه عاشورا و تاسوعا
به چه دلیل بعد از به شهادت رسیدن امام حسین علیه السلام و یاران باوفای ایشان، روز دهم محرم را عاشورا نامیدند؟ قبل از اسلام به این روز عاشورا نمی گفتند. کاروان امام حسین علیه السلام در دوم محرم به طرف سرزمین کربلا رسید و روز عاشورا در سرزمین کربلا بودند و به دلیل اتفاقات بسیار مهمی که در این دو روز در کربلا افتاد. این دو روز به نام تاسوعا عاشورا نام گرفت. نهم و دهم محرم جایگاه ویژه ای در بین فرهنگ ما شیعیان دارد. بعد از شهادت امام حسین علیه السلام در روز عاشورا بین مردم به روزی اندوه بار و حزن برانگیز مشهور شد و شیعیان این روز را عاشورای حسینی نامیدند.
در کتاب «نهایه» ، ابن اثیر می گوید که عاشورا یک نام اسلامی می باشد و در دوران جاهلیت به این نام نبود.
تاسوعا عاشورا یعنی چه؟
از جهت لغوی تاسوعا یعنی نهم و در تقویم های اسلامی تاسوعا به نهم محرم می گویند. عاشورا هم در واژه یعنی دهم، این کلمه از عبری گرفته شده البته بین بعضی از محققان در این مورد اختلاف نظر وجود دارد.
تلاش یزید برای بیعت گرفتن از امام حسین (ع)
طبق قرارداد صلحی که بین امام حسن علیه السلام و معاویه امضا شده بود، معاویه حق نداشت که برای خودش جانشینی معین کند ولی قبل از مرگ، برای پسرش یزید، از مردم بیعت گرفته بود ولی بعضی از بزرگان مسلمانان، بیعت او را نپذیرفته بودند.
بعد از مرگ معاویه یزید تصمیم گرفت از کسانی که دعوت معاویه را برای بیعت با او قبول نکرده بودند، بیعت بگیرد. به همین علت نامه ای به ولید بن عتبه نوشت و در این نامه مرگ معاویه را به او خبر داد و خطاب به او گفت که به زور از همه بزرگانی که بیعت نکردند، بیعت بگیرد و اگر کسی بیعت نکرد او را گردن بزند. سپس نامه ای فرستاده و خواست تا نام تمام مخالفان و موافقان را برای او نوشته و همچنین سر حسین بن علی را هم با نامه برای او بفرستد.
ولید ابتدا با مروان بن حکم صحبت کرده و با او مشورت کرد و بعد شخصی به نام عبدالله بن عمرو را به دنبال بزرگانی که با یزید بیعت نکرده بودند، فرستاد.
امام حسین علیه السلام به همراه حدود ۳۰ نفر از نزدیکان خودشان، به دارالاماره رفتند و در آنجا بود که ولید به امام حسین گفت که معاویه مرده و نامه یزید را هم برای ایشان خواند که از ولید خواسته بود تا از حسین بن علی برای او بیعت بگیرد. امام حسین علیه السلام به این کار راضی نشد و از مهلت خواست تا نظر خود را اعلام کند. به همین دلیل بود که امام حسین علیه السلام تصمیم گرفتند که شهر مدینه را ترک کنند. ایشان در سوم شعبان ۶۰ قمری یعنی بعد از ۵ روز حرکت به شهر مکه رسیده و مورد استقبال گرم مردم آنجا قرار گرفتند.
ایشان ۴ماه در شهر مکه ماندند در مدتی که امام حسین در مکه بودند مردم صبح و شام به نزد ایشان می رفتند. بعد از مدتی که امام حسین علیه السلام به مکه آمده بودند، شیعیان که خبر مرگ معاویه را شنیدند و فهمیدند که امام حسین با یزید بیعت نکرده، به منزل سلیمان بن صُرَد رفته و نامه ای به امام حسین نوشتند و از ایشان دعوت کردند که به کوفه بیاید. دو روز بعد از فرستادن نامه، اهالی کوفه ۱۵۰ نامه دیگر هم برای امام فرستادند. امام حسین علیه السلام ابتدا به نام ها جواب نمی داد ولی وقتی حجم نامه ها زیاد شد خطاب به کوفیان نامه ای نوشت و به آنها گفت:
من برادرم، عموزاده ام و فرد مورد اعتماد از اهل بیتم را می فرستم. به او گفتم تا از حال و کار و عقیده شما مرا آگاه سازد. اگر او به من نوشت که آرای شما همان است که در نامه هایتان آمده، نزد شما خواهم آمد…. امام، فقط کسی است که به کتاب خدا عمل کند، عدالت را اجرا نماید. به دین حق باور داشته باشد و خود را وقف خداوند کند.
مسلم بن عقیل، سفیر حسین بن علی در کوفه
امام حسین علیه السلام تصمیم گرفت مسلم بن عقیل یعنی پسرعموی خود را عازم عراق کند تا اوضاع آنجا را بررسی کرده و به ایشان اطلاع دهد. مسلم بعد از وارد شدن در کوفه متوجه شد که بسیاری از مردم می خواهند با امام حسین بیعت کنند به همین دلیل نامه‌ای به امام نوشته و تأکید کرد که بیعت کنندگان زیادی وجود داشته و می‌خواهند امام به کوفه بیاید.
یزید وقتی متوجه شد که مردم با مسلم بیعت کردند، بیعت کنندگان را پیدا کرد و آنها را تهدید کرد و بعد از درگیری های زیاد، دستور قتل مسلم را صادر کرد.
واقعه عاشورا
در دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری بین سپاه اعزامی از طرف معاویه و حسین بن علی در مکانی به نام کربلا که امروزه عراق نامیده می شود، جنگی در گرفت. واقعه عاشورا یعنی همان نبرد امام حسین علیه السلام و یاران با وفایشان، در مکانی به نام کربلا با سپاه کوفه می باشد. همانطور که گفتیم واقعه ی کربلا در دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری و به علت بیعت نکردن حسین بن علی با یزید رخ داده که در آن امام حسین علیه السلام و یاران باوفای ایشان به شهادت رسیدند و اهل بیت امام هم اسیر شدند. یکی از دلخراش ترین وقایع تاریخی، واقعه کربلا می باشد که شیعیان در این روز مراسم عزاداری بسیار باشکوهی برپا می‌کنند و به سوگواری می‌پردازند. واقعه کربلا وقتی اتفاق افتاد که معاویه بن ابی سفیان مُرد و در ۱۵ رجب ۶۰ قمری حاکمیت به فرزندش، یزید رسید و این واقعه با برگرداندن اسیران کربلا به شهر مدینه تمام شد.
حاکم مدینه سعی می کرد که امام حسین را وادار کند که با یزید بیعت کند به همین دلیل امام حسین علیه السلام برای بیعت نکردن با یزید، شبانه از شهر مدینه خارج شده و به طرف مکه رفت. در این سفری که امام حسین علیه السلام شروع کرده بود خانواده ایشان و عده‌ای از بنی هاشم و بعضی از شیعیان دیگر امام حسین را همراهی می کردند. امام حسین علیه السلام ۴ماه در شهر مکه ماند و در مدت چهار ماه، از طرف اهالی کوفه نامه هایی به دست او رسیده و او را به کوفه دعوت کردند. امام بزرگوار برای این که از صحت این نامه ها اطمینان پیدا کند مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد و همچنین سلیمان بن رزین را هم به بصره فرستاد. با وجود این که احتمال می‌رفت امام حسین علیه السلام در مکه ترور شود، با تأیید سفیر ایشان از دعوت کوفیان، امام حسین علیه السلام در هشتم ذیحجه به طرف کوفه حرکت کرد.
قبل از اینکه امام به کوفه برسد از پیمان‌شکنی اهالی کوفه خبردار شد و بعد از این که با سپاه حر بن یزید ریاحی برخورد کرد، به طرف کربلا رفت. در کربلا با لشکر عمر بن سعد مواجه شد که در این هنگام عبدالله بن زیاد، او را به طرف امام حسین علیه السلام فرستاده بود. در دهم محرم این دو سپاه با یکدیگر جنگیدند و امام سوم شیعیان، حسین بن علی و یاران باوفای ایشان در این جنگ به شهادت رسیدند.
لشکریان عمربن سعد بر بدن شهدا با اسب تاختند. در عصر روز عاشورا بود که سپاه یزید خیمه‌های امام حسین علیه السلام را آتش زد و تمام بازماندگان را به اسارت گرفتند. امام سجاد علیه السلام در زمان جنگ بیمار بودند و در جنگ شرکت نکرده بودند و در هنگام حمله به خیمه ها، امام سجاد علیه السلام و حضرت زینب هم به اسارت گرفته شدند. سپاهیان عمربن سعد، سر شهدا را جدا کرده و بر سر نیزه ها زدند و با اسیران به نزد عبیدالله بن زیاد در کوفه بردند و از آنجا هم نزد یزید در شام بردند. بعد از رفتن سپاه عمربن سعد، بدن تمام شهدای کربلا به وسیله قبیله بنی اسد همان شبانه به خاک سپرده شد.
تاسوعا عاشورا ۱۴۰۲چه روزی است؟
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
مسلم بن عقیل، سفیر حسین بن علی در کوفه
