فن کویل کانالی | کاربردها و مزایای فن کویل کانالی

استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع امروزه در مجموعه‌ها و ساختمان‌های صنعتی از بخش‌های بسیار مهم محسوب می‌شود. فن کویل یکی از قسمت‌های سیستم تهویه هوای مطبوع است که این سیستم از دو قسمت اصلی فن و کویل تشکیل می‌شود. فن کویل‌ها خود به انواع گوناگونی تقسیم می‌گردند که یکی از آنها فن کویل کانالی یا داکتی است. در این مطلب همه چیزهایی که باید در مورد عملکرد فن کویل کانالی بدانید را در اختیارتان قرار می‌دهیم.

طریقه عملکرد فن کویل

قبل از اینکه در مورد فن کویل کانالی توضیح دهیم، بهتر است که در مورد نحوه عملکرد و وظیفه فن و کویل‌ها اطلاعاتی داشته باشید. محیط‌ها و ساختمان‌های صنعتی امروزه برای تهویه مطبوع هوای محیط نیاز به سیستم‌هایی برای گرمایش و سرمایش دارند. بنابراین باید از دستگاه‌هایی استفاده کنند تا در تابستان با تولید هوای خنک و در تابستان با تولید هوای گرم دمای محیط را به صورت مطلوب و متعادل نگه دارند. بنابراین وظیفه فن کویل‌ها این است که در تابستان و زمستان محیط را سرد و گرم کنند.

همانطور که گفته شد فن کویل از دو بخش کویل و فن تشکیل می‌شود و این سیستم این گونه عمل می‌کند که در فصل‌های گرم سال آب با سیستمی به اسم چیلر خنک می‌شود و وارد قسمت مبدل حرارتی دستگاه می‌شود. دمای آب به ۷ درجه سانتیگراد می‌رسد. جنس مبدل‌های حرارتی مسی بوده و پره‌های آن دارای جنس آلومینیوم هستند. استفاده از این موارد به علت ضریب انتقال حرارت بالا است. پس از وارد شدن آب به درون مبدل حرارتی فن‌ها با عبور هوایی که سرد شده و دمیدن آن به محیط موجب سرد شدن محیط می‌شوند.

وقتی که نیاز به هوای گرم است، عملکرد فن کویل با آب گرم است. به این ترتیب که آب گرم وارد مبدل دستگاه می‌شود و فن‌ها با گذشتن هوای محیط از روی مبدل که گرم شده است و انتقال آن به محیط سبب گرمای محیط می‌شود.

اجزای فن کویل

به صورت کلی فن کویل‌ها دارای ۶ بخش هستند که شامل موتور، فیلتر، مبدل حرارتی، فن، خروجی هوا و سینی درین است. هوا با کمک فن‌ها به درون فن کویل وارد می‌شود و پس از انجام فیلتراسیون، منتقل به روی مبدل حرارتی می‌شود و در آخر هوای سرد یا گرم شده از خروجی مشخص شده، به محیط وارد می‌شود.

انواع فن کویل

کویل‌ها دارای انواع گوناگونی هستند که این تنوع به علت متفاوت بودن پروژه‌های گوناگون است. یکی از علت‌هایی که فن کویل‌ها زیاد استفاده می‌شوند، تنوع فراوانی آنها است. بنابراین کاربران در انتخاب، با توجه به نوع پروژه، دستشان باز خواهد بود.

انواع گوناگون فن کویل‌ها عبارت هستند از فن کویل‌های کاستی، فن کویل‌های سقفی توکار، فن کویل‌های زمینی، فن کویل‌های دیواری و در آخر فن کویل‌های داکتی یا کانالی.

فن کویل کانالی

فن کویل‌های داکتی یا کانالی از جمله فن کویل‌های سقفی توکار محسوب می‌گردند که در سقف‌های کاذب معمولاً نصب می‌شوند و  از کانال‌ها برای منتقل کردن هوای مطبوع به درون محیط استفاده می‌گردد. کانال‌ها در نواحی گوناگون محیط به دریچه‌های هوا متصل هستند. فن کویل کانالی به علت اینکه ظرفیت هوادهی بالایی دارد، برای محیط‌های بزرگ مثل سینماها، سالن‌ها و لابی‌ها استفاده می‌شود. به همین علت به این نوع فن کویل‌ها فن کویل‌های پرفشار یا داکتی هم گفته می‌شود.

مزایای فن کویل کانالی

این نوع از فن کویل‌ها نیز مانند انواع دیگر فن کویل‌ها مزایا و معایبی دارند. از مزایای فن کویل کانالی می‌توان به مواردی مانند یکپارچه‌سازی سیستم تهویه و کم شدن هزینه اولیه خرید و اجرای سیستم تهویه، توان بالای برودتی و حرارتی دستگاه، نگهداری و تعمیر آسان، عدم انتقال آلودگی از یک محیط به محیط دیگر، امکان کنترل دما توسط ترموستات، قابل ارائه در انواع مدل‌ها از لحاظ تعداد لوله و فشار ظرفیت، امکان نصب در محیط‌هایی با حجم کم و امکان اتصال به تجهیزات تبرید خورشیدی اشاره نمود.

معایب فن کویل کانالی

یکی از معایبی که برای فن کویل کانالی می‌توان نام برد، این است که نمی‌توان دمای محیط‌های تهویه شده را به صورت جداگانه کنترل کرد. چون تنظیمات دمایی طبق فرمان ترموستات که فقط دمای یک بخش کوچک از محیط تهویه شونده را می‌تواند احساس کند، انجام داده می‌شود. بنابراین برای همه محیط‌های تحت تأثیر دستگاه نمی‌توان تنظیمات دمایی را به صورت مجزا انجام داد.

یکی دیگر از معایب فن کویل کانالی این است که به نگهداری و تعمیر نیاز دارد. بنابراین با توجه به سیستم فن کویل‌ها نیاز به نگهداری همیشگی است و همچنین نیاز به تعمیر آنها نسبت به سیستم‌های تهویه مطبوع دیگر بیشتر است. بنابراین لازم است که سرویس سالانه فن کویل‌ها انجام شود و اگر در محیط نیاز است که از چند فن کویل استفاده شود، نیروی فنی باید از آنها همیشه مراقبت کند.

از دیگر معایب فن کویل کانالی می‌توان به این مورد اشاره کرد که صدای آن در مقایسه با مدل‌های دیگر بیشتر است و استفاده از آنها در محیط‌هایی که میزان صدا حائز اهمیت است، امکان‌پذیر نخواهد بود.

قیمت فن کویل کانالی

عوامل زیادی در در قیمت فن کویل‌ها به ویژه این نوع از فن کویل‌ها موثر خواهند بود. با توجه به اینکه فن کویل‌ها از جمله دستگاه‌های ساده‌ هستند و اجزای تشکیل دهنده آنها کم است، قیمت آنها کاملاً بستگی به کیفیت آنها دارد. بنابراین در مواقعی که اختلاف قیمت در انواع فن کویل‌ها دیدید، باید ابتدا کیفیت قطعاتی که در آنها استفاده شده است را بررسی نمایید. چون در قیمت این نوع فن کویل‌ها، کیفیت قطعاتی که در آن به کار رفته است، بسیار تاثیرگذار می‌باشد.

باید توجه داشته باشید که در هنگام انتخاب و تهیه فن کویل باید به تجهیزات و کیفیت آنها توجه نمایید. چون در صورتی که از سیستم‌های خنک کننده مثل چیلر استفاده شود و اگر بهترین آنها نیز تهیه شده باشد، اما فن کویل کیفیت لازم را نداشته باشد، فعالیت کل سیستم مختل خواهد شد.

فن کویل کانالی دو لوله

در فن کویل دو لوله یکی از لوله‌ها برای وارد شدن آب و دیگری برای خروج آن می‌باشد. با توجه به دستگاهی که به فن کویل وصل است، حالت سرمایشی و گرمایشی فن کویل مشخص می‌گردد. برای نمونه چنانچه فن کویل متصل به چیلر باشد، آب در آن سرد است و برای سرمایش استفاده می‌شود. در صورتی که فن کویل متصل به دیگ آب گرم باشد، آب در آن گرم بوده و برای گرمایش استفاده می‌شود.

فن کویل کانالی ۴ لوله

در فن کویل کانالی ۴ لوله، دو لوله برای وارد شدن آب و دیگر برای برگشت آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع فن کویل به صورت همزمان به چیلر و بویلر وصل می‌شود و آب سرد و گرم در لوله‌ها همزمان جریان پیدا می‌کنند. فن کویل‌ها برای ساختمان‌های بسیار بزرگ استفاده می‌شوند.‌ این فن کویل‌ها دارای این ویژگی هستند که دو نقطه از یک محیط را به صورت همزمان گرم یا سرد می‌کنند.

فن کویل کانالی توکار

این نوع از فن کویل‌های کانالی، از جمله فن کویل‌های سقفی محسوب می‌شود. این فن کویل در قسمتی از سقف قرار می‌گیرد و فعالیت آن بدون صدا است. به همین علت برای ساختمان‌های مسکونی، هتل‌ها و اداره‌ها گزینه مناسبی است.

فن کویل کانالی روکار

فن کویل کانالی روکار به ۲ دسته دیواری و ایستاده تقسیم می‌گردند که در نوع روکار دیواری بدون کانال می‌باشد و از فن‌های کویل کانالی محسوب نمی‌شود، ولی فن کویل کانالی روکار ایستاده، کانال دارد و می‌توان از آن در هر محیطی استفاده کرد.

طریقه تأمین هوای تازه

تأمین هوای تازه با توجه به ساختار فن کویل از دو طریق انجام می‌شود. برای نمونه در صورتی که فن کویل دارای حالت ایستاده است، با دریچه‌ای که در قسمت پشتی آن وجود دارد، هوای تازه به داخل دستگاه راه پیدا می‌کند. چنانچه اگر قرار است، علاوه بر تأمین گرمایش و سرمایش فن کویل برای تأمین هوای تازه و تهویه مطبوع استفاده شود، باید از دستگاه هواساز استفاده گردد تا هوا فیلتر شود و پس از آن به کمک دریچه یا کانال، هوا توسط کویل‌ها در محیط مورد نظر پخش شود.

ویژگی‌های فن کویل کانالی مرغوب

• داشتن فیلتر: وجود فیلترهای آلومینیومی که قابلیت شستشو و تعویض دارند، از ویژگی‌های بسیار مهم فن کویل کانالی مرغوب محسوب می‌شود.
• وجود فن: فن از اساسی‌ترین و مهم‌ترین اجزای فن کویل است که فن‌های سانتریفیوژ سه سرعته که ساخته شده از فلزات مقاوم و ضد زنگ هستند، بهترین فن‌ها برای این نوع کویل‌ها می‌باشند.
• دسترسی راحت به اجزای داخلی: در صورتی که در فن کویل پنل قابل برداشتن باشد، می‌توان به راحتی سرویس آن را انجام داد و اجزای داخلی را به راحتی تمیز کرد.

از دیگر ویژگی‌های بهترین فن کویل کانالی می‌توان به مواردی مانند بدنه فلزی که به خوردگی و زنگ زدگی مقاوم است، عملکرد و راندمان بالا در ظرفیت‌های گوناگون، وجود سینی تخلیه دیرین فلزی که دارای اندازه مناسبی است، قابلیت متصل شدن به هوای آزاد و ایجاد گرمایش و سرمایش به صورت مطبوع و یکنواخت در محیط اشاره کرد.

سخن تکمیلی

فن کویل‌ها از تجهیزات سرمایشی و گرمایشی بسیار مهم هستند که قادر خواهند بود گرمایش و سرمایش محیط را تأمین کنند. فن کویل‌ها از لحاظ کاربری و ساختاری به انواع گوناگونی از جمله فن کویل زمینی، فن کویل سقفی و فن کویل کانالی تقسیم بندی می‌گردند و دارای ظرفیت‌های مختلفی هستند و می‌توانند بین ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ فوت مکعب بر دقیقه تولید هوا کنند. این سیستم‌ها کاربردهای زیادی دارند.