آیا از روش ساخت کلکتور موتورخانه اطلاعی دارید؟ آیا می دانید فرایند نصب کلکتور موتورخانه چگونه انجام می شود؟ آیا تا به حال در مورد نصب، تعمیر و تعویض کلکتور موتورخانه چیزی شنیده اید؟ کلکتور موتورخانه یکی از قسمت های اصلی و اساسی در سیستم لوله کشی می باشد که کار توزیع و جمع آوری سیالات را بر عهده دارد. در سیستم حرارتی مرکزی یک موتورخانه آب داخل دیگ بخار حرارت دیده و گرم می شود و از طریق لوله به قسمت های مختلف ساختمان منتقل می گردد. پس از آن از دستگاه توزیع گرما عبور کرده و دوباره به دیگ بخار باز می گردد به همین خاطر از کلکتور رفت و برگشت در سیستم های توزیع گرما استفاده می شود.
مزایای به کار بردن کلکتور در لوله کشی موتورخانه
کلکتور رفت و یا آب گرم وظیفه انتقال آب گرم را از دیگ بخار به تمام انشعابات لوله کشی در ساختمان بر عهده دارد. کلکتور برگشت و یا کلکتور آب سرد مسئول جمع آوری کردن آب سرد از داخل انشعابات و انتقال آن به دیگ بخار می باشد به همین خاطر کلیه انشعابات برگشت به کلکتور برگشت وارد می شوند. یکی از قطعات مهم در هر موتورخانه ای کلکتور می باشد که وظیفه هدایت آب ورودی و خروجی داخل موتورخانه را به وسیله کلکتور رفت و کلکتور برگشت بر عهده دارد.
- کلکتور حرارت را در محل مصرف به صورت یکسان توزیع می کند.
- میزان پرت لوله را کاهش می دهد.
- هدر رفتن حرارت سیالات در طول مسیر لوله کاهش پیدا می کند.
- زمان تعمیر کردن و یا تعویض لوله ها مسیر آب را به طور جداگانه کنترل می کند.
- سرعت جمع آوری و توزیع آب را افزایش می دهد.
نکات مهم زمان ساخت کلکتور موتورخانه
نکات مهم در مورد ساخت کلکتور موتورخانه در ادامه بیان شده است.
- جنس کلکتور باید از فولاد سیاه باشد.
- بر حسب موارد فشار کار و دما باید نوع لوله انتخاب شود.
- استاندارد لوله‌هایی که برای ساخت کلکتور انتخاب می گردند باید با استاندارد مربوط به سیستم لوله کشی کلکتور یکسان باشد.
- کلکتور باید از جنس لوله فولادی سیاه انتخاب شود.
- اتصال لوله انشعاب به کلکتور از نوع جوشی است یا مهره ماسوره ای
- قطر کلکتور از ۷۶ میلیمتر نباید کمتر باشد.
- انشعابات، تعداد و سایز انشعابات در طراحی کلکتور بسیار مهم هستند.
- فاصله انشعابات باید رعایت شود که هنگام تعمیرات فلکه ها به راحتی باز و بسته شوند.
روش محاسبه طول و قطر لوله کلکتور
جهت ساخت کلکتور موتورخانه لازم است نکات مهمی را در نظر بگیرید.
- قطر لوله کلکتور
معمولا قطر لوله کلکتور با در نظر گرفتن پارامترهایی مانند قطر لوله انشعابات و همچنین تعداد انشعابات در نظر گرفته می شود.
- طول لوله کلکتور
طول کلکتور و فاصله بین انشعابات بر حسب تعداد ورودی ها و خروجی های کلکتور و همچنین قطر لوله انشعابات تعیین می گردد. نکته مهم این است کلکتور موتورخانه را باید طوری طراحی کرد و ساخت که امکان تعویض کردن و سرویس شیرها به آسانی انجام شود. کلکتور را می توان به دو شکل افقی و عمودی طراحی کرد و ساخت ولی کلکتور موتورخانه ای معمولاً به شکل افقی نصب می گردد. اگر وزن کلکتور خیلی زیاد باشد لازم است پایه نگهدارنده برای آن در نظر گرفته شود. علاوه بر آن کلکتور یک شیر تخلیه باید داشته باشد که جنس آن فلزی است و هنگام تعویض و یا تعمیر کلکتور می توان از آن استفاده نمود.
روند ساخت کلکتور موتورخانه
- ابتدا باید اندازه ها محاسبه شده و تعیین گردند.
- لوله مورد نیاز برش داده شود.
- محل انشعابات آماده سازی شود.
- لوله انشعابات آماده سازی شود.
- اتصال لوله انشعابات انجام شود.
- اتصال درپوش انجام شود.
مرحله اول آماده سازی محل انشعاب
ابتدا باید لوله فلزی کلکتور بر حسب اندازه های مشخص شده با دستگاه مخصوصی برش داده شود و پس از آن لوله انشعابات کلکتور روی این لوله قرار گیرد.
- جهت آماده ساختن محل انشعابات نقطه میانی ناودانی را باید علامت گذاری نمایید.
- در این قسمت لوله اصلی کلکتور باید روی ناودانی قرار گیرد.
- گونیا باید مماس با علامت ایجاد شده بر روی ناودانی قرار گیرد و روی لوله در بخش بالایی و پایینی علامتی زده شود.
- این کار در طرف مقابل هم باید تکرار شود.
- به وسیله یک خط کش دو نقطه ای را که علامت گذاشته شده است باید به همدیگر وصل نمایید.
- لوله ای که به انشعابات کلکتور مربوط می شود را بر روی نقطه هایی که علامت گذاری شده اند به شکل عمودی قرار داده و با گرد بر روی کلکتور محیط لوله انشعابات را ترسیم کنید.
- حالا از سر پیک برش استفاده کرده و محل علامت گذاری را برش دهید.
مراحل ساختن و نصب کردن لوله انشعاب
نخستین اقدام برای ساختن لوله انشعاب این است که لوله مناسبی انتخاب شود. لوله فولادی سیاه بهترین انتخاب می باشد. دقت کنید قطر لوله انشعاب از نصف قطر کلکتور نباید کمتر باشد. جهت نصب کردن انشعاب روی کلکتور موتورخانه مراحل زیر را انجام دهید.
- محل انشعاب را بر اساس اندازه قطر لوله سوراخ کنید تا جایی که کناره لوله انشعاب مشاهده نشود و آن را داخل سوراخ قرار دهید.
- نقطه مشترک بین لوله و سوراخ را با یک خط کش و گچ مخصوص خط کشی کنید.
- حالا لوله انشعاب را بیرون بیاورید و از نقطه خط کشی شده تا کناره لوله را برش دهید.
- برای براده برداری می توانید از سنگ فرز یا سوهان نیم گرد استفاده کنید.
- لوله عمودی انشعابات بر روی لوله اصلی به کمک گونیا باید کاملاً عمود قرار داده شود.
- برای جوشکاری کردن کلکتور موتورخانه از دستگاه جوش استفاده کرده و چهار نقطه را خال جوش بزنید.
- از درپوش و یا کپ جهت بستن دو طرفه لوله های اصلی کلکتور می توانید استفاده کنید.
- بعد از آنکه خال جوش ها را زدید و مطمئن شدید که لوله به صورت عمودی تراز و هم راستا با دیگر انشعابات می باشد و ارتفاع آن و شکل کلی کلکتور را نیز بررسی کنید و همه نقاطی که به جوشکاری نیاز دارند را با الکترود جوش بزنید.
نصب کلکتور موتورخانه
محل قرار گرفتن کلکتور دقیقاً پشت دیگ بخار در موتورخانه می باشد. این وسیله به کمک لوله ها و اتصالات و همچنین شیرآلات روی آن نصب می گردد. توجه کنید جهت محافظت بیشتر از کلکتور و جلوگیری از خوردگی شدن آن دقت کنید که این وسیله در محل مرطوبی قرار داده نشود و حدالامکان از چکه کردن آب هم روی آن جلوگیری نمایید. ارتفاع کلکتور رفت و کلکتور برگشت از کف باید به شکلی باشد که دسترسی پیدا کردن به شیرهای تعبیه شده روی آن، فشارسنج و دماسنج به راحتی انجام شود.
تعمیر کلکتور موتورخانه
بر اساس آنکه جنس لوله کلکتور از فولاد سنگین می باشد اگر در کنار آب قرار داده شود با گذشت زمان با مشکلاتی مانند زنگ زدگی و خوردگی و همچنین نشتی مواجه می شود. معمولا مشکل نشتی کلکتور موتورخانه در قسمت اتصالات و شیرآلات آن رخ می دهد و این موضوع به علت خورده شدن، فرسوده شدن و جذب رسوبات اتصالات رخ می دهد بنابراین در بیشتر موارد تعمیر کردن کلکتور موتورخانه به طریق تعویض فیتینگ اتصال دهنده انشعابات روی آن یا تعویض شیرآلات امکان پذیر می باشد ولی چنانچه اتصال انشعابات کلکتور از طریق اتصالات جوش باشد، انشعابات را نمی توان به راحتی از کلکتور باز کرد. به همین خاطر توصیه می کنیم هنگام ساخت کلکتور موتورخانه از فیتینگ مهره ماسوره استفاده نمایید. برای تخلیه کردن آبی که داخل کلکتور موجود است می توانید ورودی آب را ببندید و خروجی آن را باز کنید تا همه آب تخلیه شود پس از آن می توانید به تعمیر و یا تعویض اتصالات و شیرآلات در کلکتور بپردازید.
تعویض کلکتور موتورخانه
اگر در شیرآلات و اتصالاتی که در کلکتور موتورخانه تعبیه شده است نشتی مشاهده کردید و برای تعمیر آن اقدامی نکنید این نشتی باعث چکه کردن آب روی لوله ها و زنگ زدن کلکتور خواهد شد.
در این مواقع هیچ راهی به جز تعویض کردن کلکتور باقی نخواهد ماند به همین خاطر باید به سرویس کردن دوره ای و بازبینی موتورخانه بسیار اهمیت بدهید. جهت تعویض کردن کلکتور موتورخانه اقداماتی در رابطه با تعمیر و نگهداری آن باید انجام شود که نخستین اقدام بازبینی حجم زنگ زدگی و خوردگی کلکتور می باشد. گاهی اوقات ممکن است میزان زنگ زدگی روی تعدادی لوله های انشعاب مشاهده شود در این صورت به راحتی می توانید لوله های آسیب دیده را باز کنید و لوله انشعابی نو را که قطر و طول آن با نمونه قبلی یکسان است جایگزین کنید ولی اگر تجمع رسوبات و خوردگی داخل لوله اصلی کلکتور خیلی زیاد باشد بهتر است به صورت کلی کلکتور را تعویض کنید. برای این کار همه ورودی ها باید بسته شود و مسیر آب به طور کلی قطع گردیده و آب هم کاملاً تخلیه شود. پس از آن از دستگاه برش استفاده کرده و محل اتصال را باز کنید و کلکتور جدید را مطابق با اصولی که بیان شده با کلکتور قبلی جایگزین کنید.
سخن آخر
کلکتور مهمترین قطعه در موتورخانه است که به وسیله آن می توان آب ورودی و خروجی موتورخانه را با کلکتور رفت و برگشت هدایت کرد. کلکتور باید حتماً از جنس فولاد سیاه باشد که مخصوص اتصال جوشی است. همچنین کلکتورها یک شیر تخلیه فلزی دارند که زمان تعمیر کردن و یا تعویض کردن کلکتور لازم است که از آن استفاده شود. در آخر باید بگوییم بازبینی و سرویس موتورخانه را فراموش نکنید و اگر کوچک ترین نشتی در شیرآلات و اتصالات آن رخ داد حتماً اقدام به تعمیر آن نمایید تا از زنگ زدگی و خوردگی آن جلوگیری شود.
راهنمای ساخت، تعمیر و تعویض کلکتور موتورخانه
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
راهنمای ساخت، تعمیر و تعویض کلکتور موتورخانه، مراحل ساختن و نصب کردن لوله انشعاب
