ارز دیجیتال چیست | ارزهای دیجیتال چطور کار میکنند
ارزهای دیجیتال در دهه اخیر به سرعت در حال گسترش هستند. بیتکوین اولین و محبوبترین ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد. اما امروزه صدها ارز دیجیتال دیگر نیز وجود دارد که برخی از مشهورترین آنها عبارتند از: اتریوم، لایت کوین، ریپل و دوج کوین. ارزهای دیجیتال بر پایه تکنولوژی دفترکل توزیع شده یا بلاکچین کار میکنند. بلاکچین دفترکلی غیرمتمرکز است که تراکنشهای مالی را ثبت و ذخیره میکند.
ارزهای دیجیتال دارای ویژگیهای منحصربفردی هستند که آنها را از پولهای فیات متمایز میکند. اول اینکه این ارزها غیرمتمرکز هستند و توسط هیچ بانک مرکزی یا دولتی کنترل نمیشوند. دوم اینکه عرضه آن محدود است و از پیش تعیین شده. سوم اینکه انتقال آنها سریع، ارزان و بدون واسطه انجام میشود. چهارم اینکه شبکه بلاکچین امنیت بسیار بالایی دارد.
استفاده از ارزهای دیجیتال طی چند سال اخیر به سرعت رشد کرده است. مردم در سراسر جهان از ارزهای دیجیتال به عنوان سرمایهگذاری، ابزار پرداخت و انتقال پول، خرید خدمات و کالاهای دیجیتالی و … استفاده میکنند. البته همچنان چالشها و موانعی برای استفاده گسترده از ارزهای دیجیتال وجود دارد، از جمله نوسانات شدید قیمت، مقررات دولتی و نگرانیهای امنیتی. اما با وجود این چالشها، پیشبینی میشود نقش ارزهای دیجیتال در آینده بیش از پیش افزایش یابد.
ارزهای دیجیتال چطور کار میکنند؟
ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم بر پایه تکنولوژی دفترکل توزیعشده (بلاکچین) کار میکنند. بلاکچین یک پایگاه داده توزیعشده است که تراکنشهای مالی به صورت غیرمتمرکز در آن ثبت میشود.
کاربران ارزهای دیجیتال کیفپولهای دیجیتال دارند که شامل یک جفت کلید عمومی و خصوصی است. کلید عمومی مثل شماره حساب و کلید خصوصی مثل رمز عبور است.
تراکنشها توسط کاربران امضا و ارسال میشود. کامپیوترهایی به نام ماینرها این تراکنشها را تأیید و به بلاکهای جدید اضافه میکنند.
شبکه بلاکچین به صورت غیرمتمرکز و توسط هزاران کامپیوتر در سراسر جهان مدیریت میشود. این باعث امنیت بالای شبکه میشود.
به طور خلاصه، غیرمتمرکز بودن، شفافیت تراکنشها و امنیت بالا از ویژگیهای کلیدی ارزهای دیجیتال است که آنها را متمایز میکند.
فرق ارز دیجیتال با پول معمولی چیست؟
ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین و اتریوم انقلابی در دنیای پول و مالیه بهوجود آوردهاند. ارزهای دیجیتال برخلاف پولهای معمولی که توسط بانکهای مرکزی صادر میشوند، توسط بانکهای مرکزی صادر نمیشوند بلکه توسط شبکههایی از رایانهها تولید میگردند. پولهای معمولی معمولاً بصورت کاغذی وجود دارند اما ارزهای دیجیتال، دیجیتال هستند و بصورت مجازی وجود دارند.
یکی از مهمترین تفاوتها این است که پولهای معمولی مرکزی هستند، بدین معنی که توسط یک مرجع مرکزی کنترل میشوند. اما ارزهای دیجیتال معمولاً غیرمتمرکز هستند و توسط هیچ سازمان مرکزی کنترل نمیشوند. در عوض، کاربران در یک شبکه نقش برابری بازی میکنند. سیستمهای غیرمتمرکز، دسترسی به پول را بدون واسطه امکانپذیر میسازند.
پول معمولی از طریق سیستم بانکی جریان مییابد اما ارزهای دیجیتال از طریق شبکهای از افراد جریان مییابند. پولهای معمولی توسط دولتها پشتیبانی میشوند در حالی که ارزهای دیجیتال توسط فناوری بلاکچین پشتیبانی میشوند.
دولتها میتوانند مقدار پول معمولی در گردش را کنترل کنند؛ مثلاً با چاپ پول بیشتر. اما تعداد ارزهای دیجیتال معمولاً محدود است و جریان آن را نمیتوان بهراحتی کنترل کرد.
یکی دیگر از تفاوتها این است که ارزهای دیجیتال معمولاً نوسانات قیمت بیشتری نسبت به پولهای سنتی دارند. ارزش ارزهای دیجیتال بستگی زیادی به عرضه و تقاضا دارد.
ارزهای دیجیتال همچنین معمولاً هزینههای انتقال پایینتری نسبت به پول معمولی دارند. انتقال ارزهای دیجیتال بسیار سریعتر و ارزانتر از انتقال وجوه معمولی است.
یکی دیگر از تفاوتهای کلیدی این است که ارزهای دیجیتال معمولاً بطور ناشناس عمل میکنند. هویت کاربران مخفی نگه داشته میشود. در مقابل، پول معمولی معمولا هویت افراد را آشکار میکند.
در مجموع، ارزهای دیجیتال مزایای زیادی نظیر سرعت بالای انتقال، هزینه پایین، غیرمتمرکز بودن و مخفی بودن هویت دارند اما همزمان ریسک بالاتری نیز دارند، مثل نوسانات شدید قیمت. آینده نشان خواهد داد که آیا ارزهای دیجیتال جایگزین پول سنتی خواهند شد یا در کنار آن بکار گرفته خواهند شد.
معروف ترین ارز های دیجیتال کدامند؟
بیتکوین
بیتکوین اولین و مشهورترین ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۰۹ توسط شخص یا اشخاصی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو ابداع شد. بیتکوین اولین ارز دیجیتال مبتنی بر بلاکچین و تکنولوژی غیرمتمرکز است. این ارز به سرعت رشد کرده و ارزش بالایی کسب نموده است. تا اواخر سال ۲۰۲۱، بیتکوین حدود ۵۰ درصد از کل بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده است.
اتریوم
اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ پس از بیتکوین است که در سال ۲۰۱۵ توسط ویتالیک بوترین خلق شد. اتریوم بر بستر بلاکچین ایجاد شده و امکان اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم میکند. ارزش اتریوم در حال حاضر حدود ۲۰ درصد از کل بازار رمزارزها است.
تتر
تتر سومین ارز دیجیتال بزرگ بعد از بیت کوین و اتریوم است که در سال ۲۰۱۵ راهاندازی شد. تتر یک سیستم مالی غیرمتمرکز است که امکان انتقال ارز بین افراد بدون واسطه را فراهم میکند. تتر توسط شرکت سوئیسی Tether Limited پشتیبانی میشود.
بایننس کوین
بایننس کوین یکی از محبوبترین ارزهای دیجیتال است که در سال ۲۰۱۷ راهاندازی شد. این ارز بر پایه بلاکچین بایننس طراحی شدهاست. بایننس کوین یکی از سریعترین شبکههای مبتنی بر بلاکچین است و دارای هزینههای انتقال پایینی میباشد.
کاردانو
کاردانو یک پلتفرم بلاکچین است که ارز دیجیتال بومی آن به نام ADA در سال ۲۰۱۷ معرفی شد. کاردانو توسط چارلز هاسکینسون مخترع اتریوم ایجاد شد و تمرکز آن بر پایداری، قابلیت ارتقا و توسعه دهندگان است.
اشاره به چند مورد دیگر:
- داگ کوین
- زد کش
- پولکادات
- لایت کوین
- استلار
در مجموع، بیتکوین و اتریوم دو ارز دیجیتال غالب و پرکاربرد هستند. اما صدها ارز دیجیتال دیگر نیز وجود دارد که ویژگیهای منحصربفرد خود را دارند. آینده نشان خواهد داد که کدام یک از این ارزهای دیجیتال جایگاه برتر پیدا خواهند کرد.
چطور قیمت ارز دیجیتال تعیین میشود؟
قیمت ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود. عرضه ارزهای دیجیتال معمولاً ثابت یا کم تغییر است. اما تقاضای آنها بستگی به عوامل مختلفی دارد.
یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده قیمت، اعتماد سرمایهگذاران و فعالان بازار نسبت به آینده و کاربردهای احتمالی ارز موردنظر است. هر چه اعتماد بیشتر باشد، تقاضا افزایش مییابد و قیمت بالا میرود.
خبرهای مثبت در مورد پذیرش گستردهتر ارزهای دیجیتال توسط شرکتها و موسسات مالی، احتمالاً منجر به افزایش قیمت خواهد شد. از سوی دیگر، خبرهای منفی مانند ممنوعیت استفاده از ارزهای دیجیتال در یک کشور، میتواند باعث کاهش ارزش شود.
رخدادهای سیاسی و اقتصادی نیز بر قیمت ارزهای دیجیتال تأثیر میگذارند. بحرانهای اقتصادی معمولاً باعث افزایش جذابیت ارزهای دیجیتال به عنوان دارایی میشود، در حالی که ثبات اقتصادی ممکن است موجب کاهش تقاضا شود.
سرمایهگذاریها و خرید و فروشهای سفتهبازانه نیز بر نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال تأثیرگذار است. زمانی که حباب قیمتی ایجاد میشود، احتمال سقوط ناگهانی وجود دارد.
محدودیتهای عرضه نیز از عوامل کلیدی قیمت ارزهای دیجیتال است. ارزهایی مانند بیتکوین که عرضه ثابت و محدودی دارند، در صورت افزایش تقاضا، ارزش بالاتری پیدا میکنند.
در نهایت، قیمت ارزهای دیجیتال تا حد زیادی غیرقابل پیشبینی و متأثر از عوامل بسیاری است. با این حال، مکانیزم اصلی تعیین قیمت در این بازار، همانند سایر بازارها، بر اساس تعادل بین عرضه و تقاضا میباشد.
ارز های دیجیتال قانونی هستند؟
ارزهای دیجیتال و رمزارزهایی مانند بیتکوین، اتریوم، لایتکوین و غیره طی سالهای اخیر به سرعت در حال گسترش و محبوبیت هستند. اما همچنان در بسیاری از کشورها، وضعیت حقوقی و قانونی این ارزها مبهم باقی مانده و چالشبرانگیز میباشد.
در ایالات متحده آمریکا، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ارزهای دیجیتال را به عنوان یک نوع دارایی و سرمایهگذاری به رسمیت شناخته است. اما هنوز قوانین و مقررات جامع و یکپارچهای برای نظارت و تنظیم فعالیتهای مرتبط با ارزهای دیجیتال در سطح فدرال وضع نشده است. در ایالات مختلف آمریکا نیز قوانین متفاوتی در این زمینه وجود دارد.
در اتحادیه اروپا، ارزهای دیجیتال به طور کلی قانونی تلقی میشوند اما هر کشور عضو بسته به صلاحدید خود، قوانین و مقرراتی را برای آنها وضع کردهاست. به عنوان مثال، در آلمان ارزهای دیجیتال به رسمیت شناخته شدهاند ولی در چین و روسیه استفاده از آنها ممنوع یا با محدودیتهای شدیدی روبروست. البته در این کشورها هم راههایی برای دور زدن محدودیتها وجود دارد.
یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی قانونگذاران در سراسر جهان، جلوگیری از استفاده غیرقانونی و تبهکارانه از ارزهای دیجیتال است. چرا که ویژگی غیرمتمرکز بودن و ناشناس ماندن کاربران، زمینهساز فعالیتهایی مانند پولشویی، تأمین مالی تروریسم و فرار مالیاتی میشود.
علاوه بر این، مقوله مالیاتگیری از معاملات انجام شده با ارزهای دیجیتال یکی دیگر از موضوعات پیچیده و مورد بحث است. به دلیل ماهیت غیرمتمرکز این ارزها، نظارت و مالیاتگیری از آنها بسیار دشوارتر از پولهای فیات است.
با این حال، انتظار میرود در آینده نزدیک، چارچوبها و استانداردهای حقوقی و قانونی مشخصتر و جامعتری در سطح بینالمللی برای تنظیم فعالیتهای مرتبط با ارزهای دیجیتال تدوین و اجرا شود. روند کلی به نظر میرسد حرکت به سمت پذیرش رسمیتر این ارزها در سیستمهای مالی و پولی کشورها باشد، هرچند که این پذیرش مسلماً با چالشها و محدودیتهایی همراه خواهد بود.
نتیجهگیری
در مجموع میتوان گفت که ظهور ارزهای دیجیتال یک نوآوری مهم در حوزه سیستمهای پولی و مالی به شمار میرود. ارزهای دیجیتال با ویژگیهایی مانند غیرمتمرکز بودن، امنیت بالا، سرعت و کارایی تراکنشها، میتوانند آینده سیستمهای پرداخت و ذخیره ارزش را متحول کنند. البته هنوز زود است که بگوییم آیا آنها جایگزین پول فیات خواهند شد یا خیر، اما قطعا نقش مهمی در آینده اقتصاد جهان خواهند داشت.
ارز دیجیتال چسیت؟
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
فرق ارز دیجیتال با پول معمولی چیست؟