آشنایی راهنمای رده بندی سنی بازی های رایانه ای

رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای و ویدیویی یکی از ابزارهای مهم برای حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر محتوای نامناسب این بازی‌هاست. این رده‌بندی بر اساس میزان خشونت، محتوای جنسی، زبان رکیک و دیگر عوامل صورت می‌گیرد. در این مقاله به بررسی رده‌بندی‌های مهم سنی بازی‌ها در جهان و ایران خواهیم پرداخت تا والدین بتوانند بازی مناسبی برای فرزندان خود انتخاب کنند.

سازمان‌های مختلفی در سراسر جهان اقدام به رده‌بندی سنی بازی‌ها می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

رده‌بندی سنی ESRB

رده‌بندی سنی ESRB یا Entertainment Software Rating Board، سیستمی برای رده‌بندی محتوای بازی‌های ویدئویی و رایانه‌ای در آمریکای شمالی است. این سیستم توسط ESA یا انجمن نرم‌افزارهای سرگرمی در سال 1994 بنیان‌گذاری شد تا به والدین در تصمیم‌گیری در مورد خرید بازی‌ها برای فرزندانشان کمک کند.

رده‌بندی ESRB شامل چند دسته‌بندی سنی است:

• EC: Early Childhood برای کودکان زیر 3 سال
• E: Everyone برای همه رده‌های سنی
• E10+: Everyone 10+ برای 10 سال به بالا
• T: Teen برای نوجوانان 13 سال به بالا
• M: Mature برای بزرگسالان 17 سال به بالا
• AO: Adults Only برای بزرگسالان 18 سال به بالا

علاوه بر رده‌بندی سنی، ESRB توضیحاتی در مورد محتوای بازی ارائه می‌دهد مانند:

•  خشونت
• جنسیت
•  برهنگی
• استفاده از الکل و مواد مخدر
• قمار
•  زبان نامناسب

تیمی از بازبین‌های آموزش دیده، هر بازی را بازی کرده و بر اساس محتوای آن رده‌بندی می‌کنند. سپس این رده‌بندی‌ها بر روی بسته‌بندی بازی‌ها درج می‌شود تا والدین بتوانند تصمیم درستی بگیرند.

رده‌بندی ESRB نقش مهمی در حفاظت از کودکان و نوجوانان دارد. از والدین انتظار می‌رود همیشه قبل از خرید یا اجازه بازی کردن، رده‌بندی سنی را بررسی کنند. همچنین توصیه می‌شود خود والدین نیز قبل از تصمیم‌گیری، بازی مورد نظر را امتحان کنند. پیروی از رده‌بندی ESRB می‌تواند در محافظت از کودکان در برابر محتوای نامناسب بازی‌ها مؤثر باشد.

رده‌بندی سنیPEGI

رده‌بندی سنی PEGI (Pan European Game Information) سیستمی برای رده‌بندی بازی‌های ویدئویی و رایانه‌ای در اروپا است. این سیستم در سال 2003 توسط ISFE (Interactive Software Federation of Europe) ایجاد شد تا به والدین در انتخاب بازی‌های مناسب برای فرزندانشان کمک کند.

رده‌بندی سنی PEGI شامل موارد زیر است:

• 3+: مناسب برای 3 سال به بالا
•  7+: مناسب برای 7 سال به بالا
•  12+: مناسب برای 12 سال به بالا
•  16+: مناسب برای 16 سال به بالا
• 18+: مناسب فقط برای بزرگسالان

علاوه بر رده‌بندی سنی، نمادهایی نیز برای نشان دادن محتوای بازی‌ها وجود دارد:

• خشونت
•  ترس‌آور
•  قمار
•  برهنگی
•  مصرف الکل، دخانیات یا موادمخدر
•  زبان نامناسب
•  بازی‌های آنلاین

PEGI توسط متخصصان آموزش دیده بازی‌ها را بررسی و رده‌بندی می‌کند. سپس این رده‌بندی روی جلد بازی‌ها درج می‌شود. والدین باید همیشه قبل از خرید یا اجازه بازی به فرزندان، رده‌بندی PEGI را چک کنند.

رده‌بندی سنی PEGI بسیار مفید است زیرا محتوای نامناسب را از کودکان دور نگه می‌دارد. البته گاهی اوقات تفاوت‌های فرهنگی ممکن است باعث شود یک بازی در کشوری رده‌بندی ملایم‌تر و در کشور دیگر رده‌بندی سخت‌گیرانه‌تری داشته باشد. به همین دلیل توصیه می‌شود والدین نیز خودشان بازی را امتحان کنند.

در مجموع، رده‌بندی سنی PEGI ابزار مفیدی برای والدین در انتخاب بازی‌های ایمن و مناسب برای فرزندان است. پیروی از این رده‌بندی به حفظ سلامت روان کودکان و نوجوانان کمک شایانی می‌کند.

رده‌بندی سنیCERO

CERO یا Computer Entertainment Rating Organization، سازمان رده بندی بازی های رایانه ای و ویدیویی در ژاپن است. این سازمان در سال 2002 تأسیس شد و مسئولیت رده بندی محتوای بازی‌ها بر اساس سن مخاطب را برعهده دارد.

رده بندی سنی CERO شامل 5 سطح زیر است:

• A: مناسب برای همه سنین
• B: مناسب برای 12 سال به بالا
• C: مناسب برای 15 سال به بالا
• D: مناسب برای 17 سال به بالا
• Z: مناسب فقط برای بزرگسالان 18 سال به بالا

علاوه بر این، CERO اطلاعات جزئی تری در مورد محتوای نامناسب بازی‌ها ارائه می‌دهد:

• خشونت شدید
• وحشت و ترس
• جنسیت
• ترویج مواد مخدر و الکل
• زبان رکیک
• قمار

تیمی از بازبین‌ها و متخصصان آموزش دیده، بازی‌ها را بررسی کرده و بر اساس میزان و شدت محتوای نامناسب، رده‌بندی سنی مناسب را به آن اختصاص می‌دهند.

رده‌بندی سنی CERO بر روی بسته‌بندی بازی‌ها درج می‌شود تا والدین بتوانند بازی مناسب را برای فرزند خود انتخاب کنند. البته توصیه می‌شود والدین نیز قبل از تصمیم گیری، خودشان بازی را تجربه کنند.

در مجموع، رده‌بندی سنی CERO نقش بسزایی در محافظت از کودکان و نوجوانان در برابر محتوای نامناسب بازی‌ها دارد. رعایت این رده‌بندی به حفظ سلامت روان و تربیت صحیح فرزندان کمک شایانی می‌کند.

رده‌بندی سنی OFLC

OFLC یا Office of Film and Literature Classification سازمانی دولتی در استرالیا و نیوزیلند است که مسئولیت رده بندی و طبقه بندی محتوای رسانه ها از جمله فیلم، بازی های ویدیویی، مجلات و … را برعهده دارد.

رده بندی سنی OFLC برای بازی های ویدیویی و رایانه ای شامل موارد زیر است:

• G: General – مناسب برای همه سنین
• PG: Parental Guidance – توصیه میشود والدین همراهی کنند
• M: Mature – مناسب برای بزرگسالان
• MA15+: Mature Accompanied – مناسب برای 15 سال به بالا همراه بزرگسال
• R18+: Restricted – مناسب فقط برای 18 سال به بالا

علاوه بر این، OFLC دلایل رده بندی هر بازی را نیز توضیح می دهد مانند:

• خشونت
•  برهنگی
• محتوای جنسی
•  مصرف مواد مخدر و الکل
•  زبان رکیک

تیمی از بازبینان حرفه ای، هر بازی را بررسی کرده و بر اساس میزان و نوع محتوای نامناسب، رده سنی مناسبی به آن اختصاص می دهند.

رده بندی OFLC بر روی بسته بندی بازی ها درج می شود تا والدین بتوانند بازی مناسب را برای فرزندان خود انتخاب کنند. پیروی از این رده بندی نقش مهمی در حفاظت از کودکان و نوجوانان دارد.

در مجموع رده بندی سنی OFLC ابزار مفیدی برای والدین و سرپرستان در انتخاب بازی های ایمن و مناسب برای فرزندانشان محسوب می شود.

رده‌بندی سنی USK

در مورد رده‌بندی سنی USK می‌توانم مقاله‌ای حدود 1500 کلمه به شرح زیر تهیه کنم:

USK مخفف Unterhaltungssoftware Selbstkontrolle یا “خودکنترلی سرگرمی‌های نرم‌افزاری” است که سازمانی برای رده‌بندی سنی بازی‌های ویدیویی و رایانه‌ای در آلمان می‌باشد. این سازمان در سال 1994 تأسیس شد تا با ارائه راهنمایی به والدین، آن‌ها بتوانند بازی‌های مناسب سن فرزندان خود را انتخاب کنند.

رده‌بندی سنی USK شامل 5 دسته است:

•  بدون رده‌بندی: برای همه سنین مجاز است
•  6+: مناسب برای 6 سال به بالا
•  12+: مناسب برای 12 سال به بالا
• 16+: مناسب برای 16 سال به بالا
•  18+: مناسب فقط برای 18 سال به بالا

USK همچنین با استفاده از نمادها و عباراتی، اطلاعات بیشتری در مورد محتوای نامناسب احتمالی بازی‌ها ارائه می‌دهد. مانند خشونت، ترس، جنسیت، قمار، مصرف مواد و غیره.

فرایند رده‌بندی توسط تیمی از متخصصان صورت می‌گیرد. آنها بازی را بازی کرده و دقیقاً بررسی می‌کنند. سپس بر اساس میزان و نوع محتوای نامناسب، رده مناسب را تعیین می‌کنند.

رده‌بندی USK بر روی جلد بازی‌ها درج می‌شود تا والدین بتوانند بازی مناسب را انتخاب کنند. البته توصیه می‌شود خود والدین نیز قبل از تصمیم‌گیری، بازی را امتحان کنند.

در مجموع، رده‌بندی USK نقش مهمی در حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر محتوای نامناسب بازی‌ها دارد. پیروی از آن به رشد سالم ذهنی و روانی آنها کمک شایانی می‌کند.

رده بندی سنی بازی های رایانه ای در ایران

در ایران، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای و ویدئویی را برعهده دارد. این رده‌بندی به منظور حفاظت از کودکان و نوجوانان در برابر محتوای نامناسب این بازی‌ها انجام می‌شود.

رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای در ایران شامل 3 سطح سنی زیر است:

1. بدون محدودیت سنی: برای همه سنین مجاز است
2. ممنوعه 12 سال: مخصوص 12 سال به بالا
3. ممنوعه 15 سال: مناسب برای 15 سال به بالا

در رده‌بندی بازی‌ها، ملاک‌هایی مانند میزان خشونت، محتوای جنسی، اعتیادآور بودن، مغایرت با ارزش‌های اسلامی و اخلاقی و … در نظر گرفته می‌شود.

فرایند رده‌بندی به این صورت است که ابتدا شرکت‌های تولیدکننده یا واردکننده بازی‌ها، آن‌ها را برای بررسی و رده‌بندی به سازمان پژوهش ارسال می‌کنند.

سپس تیمی از کارشناسان بازی را بررسی کرده و با توجه به میزان و نوع محتوای نامناسب آن، رده سنی مناسب را مشخص می‌کنند.

پس از تایید نهایی، رده‌بندی بازی بر روی جلد آن درج و در فهرستی از بازی‌های مجاز ایران قرار می‌گیرد. البته همواره امکان بازبینی و تغییر رده‌بندی بازی‌ها وجود دارد.

رده‌بندی سنی بازی‌ها در ایران نقش بسزایی در حفاظت از کودکان و نوجوانان دارد. از آنجا که بسیاری از بازی‌های خارجی حاوی محتوای نامناسب هستند، این رده‌بندی به والدین کمک می‌کند تا بتوانند بازی مناسبی را برای فرزندشان انتخاب کنند.

در مجموع، رعایت رده‌بندی سنی بازی‌ها در ایران برای تربیت سالم و صحیح کودکان و نوجوانان بسیار ضروری است.

نتیجه‌گیری

در مجموع می‌توان گفت رده‌بندی سنی بازی‌ها نقش بسزایی در محافظت از کودکان و نوجوانان دارد. رده‌بندی‌هایی مانند ESRB، PEGI، CERO و … ابزارهای مفیدی برای والدین جهت انتخاب بازی مناسب فراهم می‌کنند. در ایران نیز سازمان پژوهش آموزشی این مسئولیت را برعهده دارد. پیروی از رده‌بندی سنی بازی‌ها به رشد سالم روانی و جسمی کودکان کمک شایانی می‌کند و حتماً باید مورد توجه جدی والدین و سرپرستان قرار گیرد.