انواع مادربرد و آشنایی با آنها | روش های نگهداری از مادربرد کامپیوتر

مادربرد یا Mainboard همیشه به عنوان قلب کامپیوتر شناخته می شود که تمامی قطعات سخت افزاری درون رایانه را به هم متصل می کند. اگرچه مادربرد کوچکترین قطعه سخت افزاری درون کامپیوتر به حساب می آید، اما نقش بسیار مهمی در بهبود کارایی سوابق و یا پردازش داده های کامپیوتر داشته و هر چیزی از عملکرد CPU گرفته تا سرعت RAM یا نحوه کار کارت گرافیک است، ارتباط مستقیمی با طراحی و ویژگی های مادربرد دارد.

انواع مادربرد و آشنایی با آنها

مادربردها به دلیل رشد بازار مصرف قطعات سخت افزاری و بازدهی بهتر، در چندین نوع مختلف نرم افزاری تولید می شوند که در این مقاله ما برخی از این انواع مادربرد را بررسی خواهیم کرد و با ویژگی های آن ها آشنا می شویم.

۱- مادربرد ATX:

اگرچه هر نوع مادربردی که امروزه موجود است، قابل پشتیبانی از تکنولوژی های روز است، اما مادربرد ATX یکی از تکنولوژی هایی است که به دلیل پشتیبانی از قدرت CPU بیشتر و داشتن چندین شکاف PCI Express و USB 3.0 ، جایگاه ویژه ای در بازار مصرف قطعات سخت افزاری دارد. این مادربرد توسط شرکت Intel ساخته شده است و از سال ۱۹۹۵ عرضه شده است.

فرم‌فاکتور ATX در ابعاد ۳۰.۵×۲۴٫۴ سانتی‌متر برای طراحی‌های خانگی و کاربری عمومی قابل استفاده است. معمولاً این نوع مادربرد دارای ۲۴ پین برای اتصال به منبع تغذیه و ۸ پین برای احتیاجات تغذیه کارت گرافیک است. همچنین این مادربرد علاوه بر تعداد زیاد شکاف‌های PCI Express به منظور راه‌اندازی کارت‌های افزودنی، دارای دو شکاف PCI است، به منظور پشتیبانی از کارت‌های ارتباطی مانند کارت‌های صوتی و شبکه.

۲- مادربرد Micro-ATX:

این نوع مادربرد تعداد کمی از پورت‌ها و شکاف‌های اضافی ATX دارد اما دارای ابعاد کوچکتر است. در این نوع مادربرد شاید تعداد شکاف‌های PCI Express و USB به طور قابل توجهی کمتر باشد، اما به دلیل اندازه کوچکتر خود، به صورت گسترده در محیط هایی مانند مینی کامپیوتر ها، سیستم های ناحیه پردازشی کوچک و رسانه مرکزی های خانگی کاربرد دارد.

۳- مادربرد Mini-ITX:

این نوع مادربرد فقط ۱۷ سانت در ۱۷ سانت اندازه دارد. به دلیل کوچک بودن، تنها یک شکاف ارتباطی Ps/‌۲ در کنار دو شکاف برای کارت شبکه و USB و یک شکاف Mini‌PCI Express برای فضای ذخیره سازی Mini‌SATA دارد. پردازش کننده در این نوع مادربرد به نمونه های ساده تر و با قدرت کمتری برای پردازش سوابق مجهز است، اما با توجه به قابلیت نصب انواع رایانه های جیبی، کاربران می توانند آن را به محیط های کاری متنوع مانند سیستم های هوشمند خانگی، دستگاه های ورودی و خروجی صوتی-تصویری و … انتقال دهند.

۴- مادربرد E-ATX:

این نوع مادربرد نسخه‌ای بزرگتر و ایده آل برای صدا و تصویر است. این مادربرد به طور معمول برای بارگذاری سیستم شبکه، تجهیزات ادارات کوچک و مورد استفاده در محیط های صدا و تصویر، سیستم های ماشین آلات صنعتی و محل نصب سیستم های تجاری استفاده می شود که قدرت بالای پردازش صدا و تصویر مورد نیاز است.

علاوه بر آن، این نوع مادربرد دارای تعداد معادل با حداکثر چهار شکاف PCI Express، حداکثر هر سه شکاف CrossFireX و SLI و گستره دو دسته چیپ ست سرور و چیپ ست دسکتاپ است.

به طور کلی، هر کدام از انواع مادربرد از بخش های مختلف از جمله اتصال احتیاجات تغذیه، نحوه سایز بندی مربوط به ابعاد و قابلیت نصب در دستگاه هایی که از آن استفاده می کنند، تشکیل شده است. بنابراین، برای یافتن مادربرد مناسب برای سیستم خود، باید با دقت به این عوامل توجه کنید و مادربرد مطابق با احتیاجات و نیازهای خود را انتخاب کنید.

نحوه انتخاب مناسب مادربرد

در دنیای کامپیوترها و سخت‌افزارها، مادربرد یکی از بخش‌های اصلی است که نظارت بر عملکرد کل سیستم دارد. برای انتخاب مادربرد مناسب، علاوه بر انواع ویژگی‌های فنی، باید با اصول اولیه‌ای که به دنبال طول عمر طولانی و کارایی بالاتر هستید، آشنا شوید. در این مقاله از ایبک، به معرفی اصولی برای انتخاب مادربرد می‌پردازیم.

اطلاعات کلی در مورد مادربرد

مادربرد، به عنوان قلب و جهان داخلی کامپیوتر، بسیاری از قطعات و دستگاه‌های داخلی را به هم متصل می‌کند. مادربرد شامل پردازنده، حافظه، کارت‌گرافیک، سیستم تغذیه، دیسک‌های سخت، و پورت‌های ارتباطی بین کامپیوتر و قطعاتی مانند کیبورد و ماوس است.

برای انتخاب مادربرد مناسب، باید به جزئیات فنی آن توجه شود. در واقع، هر نوع مادربرد برای سیستم‌های مختلفی از جمله‌ی رایانه‌های خانگی، ایستگاه‌های کاری، سرورها، و حتی کامپیوترهای بازی به کار می‌رود. به همین دلیل، برای یافتن بهترین مادربرد برای هر یک از این سیستم‌ها، باید به نیازهای خود و ایجاد نوع دستگاهی که بر روی آن استفاده خواهید کرد، توجه نمایید.

معیارهای انتخاب مادربرد

در انتخاب مادربرد، معیارهای مختلفی باید درنظر گرفته شوند. در این بخش به بررسی معیارهای مهمی که باید در انتخاب مادربرد در نظر بگیرید، می‌پردازیم:

۱. پردازنده

پردازنده، به طور کلی، به عنوان مهم‌ترین قسمت کامپیوتر شناخته می‌شود. انتخاب پردازنده، باعث مشخص شدن نوع سوکت مادربرد شما می‌شود. هر پردازنده، نوع سوکت خاص خود را دارد که با عنوان نام تجاری مشخص می‌شود. برای مثال، سوکت AMD AM4 و Intel LGA 1151 نوع سوکت مورد نیاز استفاده از پردازنده می‌باشد.

۲. حافظه

مادربرد، به طور کلی، نوع حافظه رم را نیز مشخص می‌کند. معمولاً، حافظه رم DDR3 و DDR4 به طرز گسترده‌ای استفاده می‌شود. بنابراین، برای انتخاب مادربرد، باید بدانید که نوع حافظه رمی که قرار است استفاده کنید آیا با مادربرد مورد نظر شما سازگاری دارد یا خیر؟

۳. فضای اتصال

دیگر معیاری که باید در انتخاب مادربرد در نظر گرفته شود، فضای اتصال آن است. این فضا باید به عنوان شاخه ای از زیرساخت های ارتباط بین پورت‌های دستگاه‌های مختلف و کامپیوتر باشد. برخی از پورت‌های مهمی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از: پورت‌های USB، پورت LAN، پورت صدا، پورت HDMI، و VGA.

۴. مادربرد‌های منحصر به فرد

مادربرد‌هایی وجود دارند که ویژگی های منحصر به فرد دارند که باعث می شوند برای کارهای خاصی بسیار ایده آل باشند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از: پشتیبانی از حداکثر حافظه رم، تعداد پورت PCI-e، و حداکثر سرعت کارت شبکه.

۵. قیمت

بدون هیچ تردیدی، تعیین بودجه و هزینه‌های خود را برای خرید مادربرد می‌توان از اصول اساسی جهت انتخاب مناسب نامید. مادربرد‌های گران تر معمولاً ویژگی‌هایی از جمله انعطاف پذیری بیشتر، پشتیبانی از حداکثر رم بیشتر، و گزینه‌های پیکربندی دستی را ارائه می‌دهند. همچنین، برای خریداران حرفه‌ای، قیمت ممکن است از ویژگی‌های دیگر بیشتر اهمیت داشته باشد.

روش‌های انتخاب مادربرد

بعد از بررسی معیارهای لازم برای انتخاب مادربرد، باید برای یافتن بهترین گزینه کاری را که باید انجام دهید، بیابید. در این بخش، به معرفی روش‌های مختلف انتخاب مادربرد می‌پردازیم:

۱- بررسی انتخاب پردازنده

همانطور که در ابتدا گفتیم، انتخاب پردازنده، نوع سوکت مورد نیاز مادربرد را تعیین می‌کند. بنابراین، بعد از انتخاب پردازنده، باید بدانید که قرار است از نوع مادربرد با چه نوع سوکتی استفاده کنید.

۲- تعیین نوع سیستم

یکی دیگر از روش‌های انتخاب مادربرد، تعیین نوع سیستم است که قرار است بر روی مادربرد شما نصب شود. برای مثال، آیا شما سیستم خانگی کاربردی یا کامپیوتر بازی می‌سازید؟

۳- بحث در مورد ویژگی های منحصر به فرد

هر مادربرد دارای چندین ویژگی منحصر به فرد است. ممکن است این ویژگی‌ها برای کاربران و حرفه‌ای‌ها خیلی مهم نباشد، اما برای کاربران حوزه خاص بسیار ارزشمند است.

۴- بررسی تعداد پورت PCIe و RAM

معمولاً، تعداد پورت PCIe و RAM، از جمله پارامترهای شناخته شده جهت انتخاب برای سیستم‌های با کارایی بالا و بازی‌های رایانه‌ای مخصوص انتخاب مادربرد می باشد.

۵- بررسی پشتیبانی از ارتقاء سیستم

اینکه بتوانید سیستم خود را با احتمال افزایش نیازهای خود ارتقاء دهید، دغدغه همیشگی است. به عنوان مثال، آیا دو رم ۴ گیگابایتی را از قبل وارد سیستم کرده بودید، بعداً می‌توانید یک رم پشتیبانی شده ۸ گیگابایتی و یا بالاتر ارتقاء دهید؟ بررسی پشتیبانی از ارتقاء سیستم، برای شما به پشتیبانی از سیستم با طول عمر و انعطاف پذیری بیشتر کمک خواهد کرد.

تعیین نوع مادربرد مناسب، راهی است برای افزایش توان، افزایش بهره‌وری، و در نتیجه کاهش هزینه‌ها در طولانی مدت. با ارائه معیارهای دقیق و واضح، شما می‌توانید به راحتی به مادربرد مناسب برای نیازهای خود برسید. از طریق انتخاب یک مادربرد مناسب، گلوگاهی را برای بهره وری بالا، کارایی بهتر و کاهش هزینه‌ها ایجاد خواهید کرد.

نگهداری از مادربرد کامپیوتر بسیار مهم است و باید برای حفظ عملکرد صحیح سیستم، از این قطعه با کیفیت، مراقبت ویژه ای انجام دهیم.

روش های نگهداری از مادربرد کامپیوتر

خطر، رکود یا آسیب به سخت افزار کامپیوتر، نشان دهنده مدیریت نادرست و غیرحرفه ای است. در اینجا ما روش هایی که می توان همیشه برای نگهداری از مادربرد کامپیوتر خود بکار گرفت، بررسی می کنیم:

۱. نصب کیس با کیفیت:

به یاد داشته باشید که مادربرد باید در یک کیس با کیفیت نصب شود. شما باید از مقاوم بودن وزن اجزا و طول عمر طولانی آن اطمینان حاصل کنید. همچنین این ورودی ها باید باعث نصب درست تراشه های مختلف و محافظت آن ها از رعشه باشند. کیس با کیفیت همچنین باید دارای تهویه خوبی باشد تا سیستم دائماً خنک شود.

۲. استفاده از یک طراحی مدرن مادربرد:

طراحی مدرن مادربرد برای سیستم های با حجم بیشتری از داده ها طراحی شده است. با استفاده از مادربرد های مدرن، شما به نتایج پایدارتری دسترسی پیدا می کنید و در این راه پراکندگی بیشتر برای خنک شدن و تقویت داده های خود فراهم می کنید.

۳. استفاده از کیفیت خوب کابل برای اتصالات

از کابل های پر کاربرد برای اتصال کارت گرافیک و دیگر تراشه های سیستم در مادربرد استفاده شده است. مطمئن شوید کابل های خود را با بهترین کیفیت خریداری می کنید تا در صورت نیاز به تعمیرات، تمام تراشه ها به درستی کار کنند.

۴. تمیز کردن پره های سیستم

به طور خاص پره های سیستم معرف خروجی های آن می باشند. به همین دلیل، پره های زائد باید از سیستم پاک شوند تا مانع از عملکرد صحیح سیستم نشوند.

۵. درست کردن پایین

تمامی کابل ها از پایین مادربرد به سمت بالا رفته و دستکش دارند. پایین همیشه به محافظت از هر دو پراب خود پایبند می شود.

۶. شیوه قرار دادن و بستن مدارهای کابل کمکی

قرار دادن و بستن مدارهای کابل کمکی باید به صورت حرفه ای و با دقت انجام شود تا شوک و لغزش مدارها و بروز اختلال در فرآیند تغذیه با جریان بالا، محافظت شود.

۷. تهیه فیوز فرزندپایه:

همه سیستم هایی که به لحاظ سخت افزاری، قابل تعمیر نیستند، باید از فیوز فرزندپایه برای محافظت از اجزای حساس آن ها استفاده کنند.

سخن پایانی

به طور میانگین، اگر دو سال یا بیشتر از کامپیوتر خود استفاده می کنید، باید مادربرد را جایگزین کنید، حتی اگر خرابی ای وجود نداشته باشد.

نگرانی برای سلامتی مادربرد کامپیوتر و اجزای آن منجر به پیشگیری از هرگونه خرابی در آینده و کاهش هزینه های احتمالی می شود. امیدوارم این مقاله به شما کمک کند تا نگهداری مادربرد کامپیوتر خود را بهبود بخشید.