سقف کرومیت چیست؟ مزایا و معایب سقف کرومیت

سقف کرومیت اصطلاحی است که به حد بالای غلظت کرومیت در محفظه ماگما اطلاق می شود. همچنین به عنوان نقطه اشباع کرومیت یا حد حلالیت کرومیت شناخته می شود. سقف کرومیت به عوامل مختلفی مانند دما، فشار، ترکیب و حالت اکسیداسیون ماگما بستگی دارد. هنگامی که ماگما به سقف کرومیت می رسد، از کرومیت اشباع می شود و شروع به متبلور شدن می کند و از ماگما جدا می شود. این فرآیند می تواند بر تکامل و تمایز ماگما و محصولات آن تأثیر بگذارد.

سقف کرومیت چیست

سقف کرومیت را می توان با استفاده از روش های مختلفی مانند محاسبات ترمودینامیکی، مطالعات تجربی و یا مدل های تجربی تخمین زد. یکی از پرکاربردترین مدل‌ها مدلی است که توسط رودر و رینولدز پیشنهاد شده است که سقف کرومیت را به محتوای سیلیس و عدد منیزیم ماگما مرتبط می ‌کند. طبق این مدل، سقف کرومیت با افزایش محتوای سیلیس و با کاهش تعداد منیزیم کاهش می یابد.

اجزای سقف تیرچه کرومیت

سقف تیرچه کرومیت یک نوع سقف با سیستم تیر-دال است که از تیرچه های فلزی با جان باز، بلوک های پرکننده، میلگردهای حرارتی، کلاف عرضی و بتن رویه تشکیل شده است. این سقف دارای مزایایی مانند سرعت بالا در اجرا، کاهش وزن سقف، امکان نصب آسان تاسیسات و هزینه پایین است. اجزای اصلی این سقف عبارتند از:

تیرچه فلزی با جان باز

عنصر پیش ساخته ای که به صورت خرپاهای دو سر ساده اجرا می شود و قبل و بعد از گیرش بتن بارگذاری می گردد.

میلگرد حرارتی

عضو فولادی که در جهت عمود بر تیرچه ها در قسمت بالای سقف نصب می شود و به عنوان عضو کششی عمل می کند.

بلوک پرکننده

قطعات سفالی، سیمانی یا پلی استایرن که در فضای خالی بین تیرچه ها قرار می گیرند و نقش پرکننده دارند.

کلاف عرضی

گروه محکم شده از میلگردهای فولادی که در جهت عمود بر تیرچه ها در قسمت پایین سقف نصب می شوند و به عنوان عضو فشاری عمل می کنند.

بتن رویه

لایه نازک بتن که پس از نصب تیرچه ها و بلوک ها روی آنها ریخته می شود و با تیرچه های فولادی یکپارچه شده و بار وارده را تحمل می کند.

کاربرد تیرچه یا سقف کرومیت

سقف کرومیت یا تیرچه یکی از انواع سقف تیرچه بلوکی است که از تیرچه های آهنی جان باز تولید می شود. این سقف در ساختمان هایی که ستون فولادی دارند، به کار می رود و دارای استحکام و یکپارچگی بالایی است. این سقف دارای مزایای زیر است:

• سرعت بالا در اجرا و کاهش هزینه
• کاهش وزن سقف و افزایش ظرفیت باربری
• امکان نصب آسان تاسیسات و عایق کاری
• مقاومت در برابر زلزله و آتش سوزی

این سقف همچنین دارای معایب زیر است:

• لرزش بالا در برابر باد و صدا
• نیاز به نگهداری مناسب و بازرسی دورهای
• خطر خوردگی تیرچه های فلزی در شرایط رطوبت

نحوه اجرای سقف کرومیت یا تیرچه

برای اجرای این نوع سقف، مراحل زیر را باید طی کرد:

نصب تیرچه های کرومیت

در این مرحله ابتدا باید تیرچه های کرومیت مورد بررسی قرار بگیرند تا از لحاظ ظاهری و فنی سلامت آنها تایید گردد. سپس با استفاده از جوشکاری یا پین گیر، تیرچه ها به تیرهای فولادی اصلی متصل می شوند. فاصله بین تیرچه ها بستگی به طول دال و نوع بلوک دارد و معمولاً حدود ۷۰ سانتی متر است.

جایگذاری بلوک های سقفی

در این مرحله بلوک های پرکننده که معمولاً از جنس پلی استایرن (یونولیت) هستند، در فضای خالی بین تیرچه ها قرار داده می شوند. بلوک ها باید به گونه ای قطع شده باشند که با تیرچه ها جفت و جور شوند و فضای خالی در آنها حداقل باشد. همچنین بلوک ها باید به صورت پلاست روی تیرچه ها قرار گیرند و بالاتر از آنها نباشند.

اجرای کلاف عرضی

در این مرحله گروه محکم شده از میلگردهای فولادی که در جهت عمود بر تیرچه ها در قسمت پایین سقف نصب می شوند و به عنوان عضو فشاری عمل می کنند، اجرا می شود. کلاف عرضی به صورت خطوط مستطیل شکل روی سقف قابل دیدن است. عرض حداقل کلاف عرضی ۱۰ سانتی متر و حداقل شامل دو میلگرد به قطر حداقل ۱۲ میلی متر است. فاصله دو کلاف عرضی مجاور از هم حداکثر ۲.۵ متر است.

اجرای میلگردهای حرارتی

در این مرحله عضو فولادی که در جهت عمود بر تیرچه ها در قسمت بالای سقف نصب می شود و به عنوان عضو کششی عمل می کند، اجرا می شود. میلگردهای حرارتی با استفاده از فنرهای فاصله گذار به ارتفاع مناسب از تیرچه ها قرار داده می شوند. قطر میلگردهای حرارتی بستگی به طول دال و نوع بارگذاری دارد و معمولاً ۱۰ یا ۱۲ میلیمتر است. فاصله بین میلگردهای حرارتی حداکثر ۲۰ سانتی متر است.

بتن ریزی

در این مرحله لایه نازک بتن که پس از نصب تیرچه ها و بلوک ها روی آنها ریخته می شود و با تیرچه های فولادی یکپارچه شده و بار وارده را تحمل می کند، اجرا می شود. ضخامت بتن رویه بستگی به نوع تیرچه دارد و معمولاً ۵ تا ۷ سانتیمتر است. بتن ریزی باید به صورت یکپارچه و با استفاده از ویبراتور انجام شود.

این نحوه اجرای سقف کرومیت یا تیرچه است که با رعایت اصول فنی و استانداردهای مورد نظر، سقف با کیفیت و مقاومی را به دست می دهد.

تیرچه کرومیت بهتر است یا بتنی

تیرچه کرومیت و بتنی دو نوع سقف با سیستم تیر-دال هستند که از تیرچه های فلزی با جان باز و بلوک های پرکننده تشکیل شده اند. این دو نوع سقف دارای ویژگی های خاصی هستند که در زیر به آنها اشاره می کنیم:

تیرچه کرومیت دارای مشخصات زیر است:

• نیازی به شمع بندی ندارد و بار خود را به صورت خود ایستا تحمل می کند.
• سرعت بالا در اجرا و کاهش هزینه و زمان.
• قابل اجرا در ساختمان های فولادی، بتنی و …
• یکپارچگی و مقاومت بالای سقف به علت جوش شدن تیرچه ها به تیرهای فولادی.
• امکان بتن ریزی چند سقف به صورت همزمان و در یک مرحله.
• کاهش وزن سقف و افزایش ظرفیت باربری.
• امکان نصب آسان تاسیسات و عایق کاری.

تیرچه بتنی دارای مشخصات زیر است:

• قابل اجرا در ساختمان های بتنی، فولادی و بنایی.
• قابل استفاده در دهانه های بزرگ با حدود ۱۰ متر طول.
• قابل استفاده در مناطق لرزه خیز

بنابراین، می توان گفت که تیرچه کرومیت و بتنی دو نوع سقف با سیستم تیر-دال هستند که بسته به شرایط پروژه، می توان از آنها استفاده کرد. اما مهندسان توصیه کرده اند که از تیرچه کرومیت تنها در سازه های فلزی و از تیرچه بتنی تنها در سازه های بتنی استفاده شود.

آیا در سازه های بلند از تیرچه کرومیت استفاده می شود؟

با توجه به این مزایا و معایبی که در این مقاله از سقف کرومیت بیان کردیم، می توان گفت که تیرچه کرومیت مناسب برای ساخت سازه های بلند و برج ها است. زیرا در این نوع سازه ها، سرعت اجرا، کاهش وزن و یکپارچگی سقف با اسکلت فولادی از اهمیت زیادی برخوردار هستند. همچنین با رعایت شرایط لرزه خیزی و عایق کاری مناسب، می توان از لرزش و خطر خوردگی تیرچه ها جلوگیری کرد.

برخلاف تیرچه کرومیت، تیرچه بتنی که نوع دیگری از سقف تیرچه بلوک است، مناسب برای ساخت سازه های بلند نیست. زیرا این نوع سقف دارای معایبی مانند نیاز به شمع بندی، سرعت پائین در اجرا، هزینه بالاتر و نیاز به عایق کاری دقیق و بازرسی دوره ای است.

بتن ریزی در سقف کرومیت چگونه انجام می شود

برای اجرای بتن ریزی در این نوع سقف، مراحل زیر را باید طی کرد:

• قبل از بتن ریزی، باید تیرچه ها و بلوک ها را به دقت کنترل کرده و از سلامت و استاندارد بودن آنها اطمینان حاصل کنید. همچنین باید شمع بندی دور سقف و پله ها را انجام داده و از نفوذ آب به داخل تیرچه ها جلوگیری کنید.
• در هنگام بتن ریزی، باید از پمپ زمینی استفاده کرده و لوله آخر را روی چند تیرچه قرار داده و سپس لوله کشی اضافه انجام داده تا بتن به صورت یکپارچه و با فشار مناسب درون تیرچه ها و روی سقف پخش شود.
• در هنگام پمپاژ بتن، باید از ویبراتور استفاده کرده و با حرکات عمودی و افقی، هوای محبوس در داخل بتن را خارج کنید. همچنین باید با ماله چوبی یا پلاستیکی، سطح بتن را تسطیح کرده و از نشست آن جلوگیری کنید.
• پس از بتن ریزی، باید سقف را با پلاستیک یا گونی پوشش داده و در مقابل آب، خشک، گرم و سرد محافظت کنید. همچنین باید با آب پاشیدن منظم، فرآیند خشک شدن و گیرش بتن را تسریع کرده و از ترک خوردگی آن جلوگیری کنید.
• این نحوه اجرای بتن ریزی در سقف کرومیت است که با رعایت اصول فنی و استانداردهای مورد نظر، سقف با کیفیت و مقاومی را به دست می دهد.

جمع بندی

در این مقاله از ایبک امداد به بررسی سقف کرومیت و نحوه اجرای آن پرداختیم. همچنین مزایا و معایب آن را بیان کردیم. چنانچه قصد دارید برای ساختمان خود از این نوع سقف استفاده کنید، می توانید از کارشناسان و مهندسین ایبک امداد راهنمایی های لازم را دریافت کنید. برای این کار لازم است با شماره های مندرج در صفحه تماس بگیرید و با بخش پشتیبانی مجموعه هماهنگی ها را انجام دهید.