همه چیز در مورد کوئل خودرو | کوئل چیست

سیستم برق خودرو از جمله اصلی ترین بخش های فنی سیستم هر خودرو می باشد که نیروی الکتریکی لازم برای جرقه زنی شمع ها و به دنبال آن راه اندازی خودرو را فراهم می کند. جدای از این، سیستم برق رسانی در خودرو وظایفی دیگر نیز بر عهده دارد از جمله برق رسانی به سایر قطعات الکتریکی مانند چراغ ها. همانگونه که از نام سیستم برق خودرو پیداست این سیستم خود مجموعه ای از قطعات و اجزا است که هر یک نقشی خاص را در سیستم ایفا می کند. از جمله این اجزا و قطعات می توان به کوئل خودرو، شمع، باتری و … اشاره کرد.

کوئل خودرو یکی از قطعات اصلی در سیستم برق رسانی است که انرژی لازم برای تامین برق در جرقه زنی و احتراق بنزین را بر عهده دارد باید توجه داشت که وجود ایراد در این قطعه موجب نقص در سیستم برق و در نهایت عملکرد خودرو می شود. بنابراین بهتر است جهت آشنایی بهتر با کوئل خودرو مقاله پیش رو مطالعه گردد.

تعریف کوئل و وظایف آن در خودرو

برای آشنایی بهتر با کوئل بهتر است بدانید که موتور خودروها برای روشن شدن باید چهار عمل اصلی را انجام دهد که عبارتند از: مکش هوا، متراکم کردن سوخت و هوا، احتراق هوا و سوخت متراکم شده، تخلیه مواد حاصل از احتراق یا همان دود خروجی از اگزوز اتومبیل.

در مرحله احتراق این جرقه شمع است که باعث می شود سوخت و هوای متراکم شده منفجر شود که در نتیجه موجبات حرکت پیستون و به دنبال آن حرکت میل لنگ و قدرت موتور را با خود به دنبال دارد. به طور قطع همه افراد می دانند که باتری یکی از منابع اصلی تامین برق در خودرو است با این حال باتری تنها ۱۲ ولت برق را می تواند تولید کند این در حالی است که جرقه موتور در یک لحظه بسیار کوتاه روی می دهد و باید دارای ولتاژی بیش تر از ۲۰ هزار ولت باشد تا این عمل به درستی انجام شود. در اینجا است که کوئل خودرو نقش خود را ایفا می کند. در حقیقت می توان گفت کوئل قطعه ای است که وظیفه آن برق رسانی و تولید انرژی کافی برای جرقه زدن و در نهایت احتراق در موتور خودرو است. وجود سیم پیچ تقویت کننده در کوئل باعث می شود تا انرژی الکتریکی دریافتی از باتری تقویت شده و در نتیجه با توجه به تقسیمات ECU توسط وایرها و طی یک پروسه زمانی به شمع ها برسد.

ساختار کوئل

کوئل دارای یک سری سیم پیچ است که بین سیم پیچ ها و داخل آن از موادی عایق از جنس اپوکسی پوشیده شده است. این عایق از نفوذ ذرات گرد و غبار، رطوبت و هر گونه آلودگی به محفظه سیم پیچ ها ممانعت کرده و از ان محافظت می کند. افزون بر سیم پیچ و عایق اپوکسی کوئل خودرو دارای چند پایه برای جرقه شمع ها و چند پایه برای دیگر برای عملیات ایجاد جرقه است که تعداد این پایه های جرقه کویل بستگی به تعداد سیلندر دارد. برای مثال در یک خودرو شش سیلندر ۶ پایه برای جرقه زنی شمع وجود دارد.

ذکر این نکته شایان توجه است که در برخی از کوئل ها برای هر شمع یک کوئل تعبیه می شود و در نتیجه نیازی به وایر ندارد.

تامین برق مورد نیاز کوئل خودرو

به طور قطع تامین برق خودرو بر عهده باتری و دینام است. چنانچه پیش از این در مورد عملکرد کوئل گفته شد برق مورد نیاز کوئل از باتری تامین می شود. که این میزان برق باتری در کوئل تقویت و در اختیار سیستم جرقه زنی در خودرو قرار می گیرد.

انواع کوئل

نوع کوئل بستگی به نوع خودرو دارد. در برخی از خودرو ها مانند پراید تنها یک کوئل روی سیلندر بسته می شود و در نتیجه در اثر خرابی آن صدمات جدی به خودرو وارد می شود اما در خودرو هایی هم چون ۲۰۶ و ال ۹۰ روی هر سیلندر یک کوئل بسته می شود که در صورت خراب شدن هر کوئل دیگر نیاز نیست بقیه کوئل ها را تویض کنند در نتیجه آسیب چندانی به به دیگر قسمت های خودرو وارد نمی شود.

از نقطه نظر جرقه زنی کوئل ها به دو دسته با وایر و بی وایر تقسیم می شوند که در زیر به صورت اجمالی به آن ها اشاره می شود:

• کوئل های با وایر

کوئل های با وایر خود شامل دو دسته کوئل های معمولی و کوئل های دوبل هستند.

کوئل های معمولی در خودروهای کاربراتوری و خودروهای انژکتوری دارای سیستم دلکو مورد استفاده قرار می گیرند از جمله این خودروها می توان به پراید انژکتوری مدل کیا، پراید و پژو کاربراتوری و یا پیکان و نیسان کاربراتوری اشاره کرد.

کوئل های دوبل نسبت به گروه پیشین دارای کاربری بیشتر هستند و در بیشتر خودروهای انژکتوری از آن ها استفاده می شود. عملکرد این کوئل ها بدین شکل است که هنگام جرقه زنی به طور همزمان و به صورت دو به دو در سیلندرهای یک و چهار و همچنین دو و سه ایجاد جرقه می کند.

• کوئل های بدون وایر

این کوئل ها در خودروهای انژکتوری جدید به کار می روند و دارای ویژگی هایی هم چون حذف وایر، مقاومت و افت ولتاژ کمتر و … هستند. این کوئل ها خود نیز به دو دسته تقسیم می شوند که عبارتند از کوئل های دوبل بدون وایر با فرم کتابی که در خودروهایی مثل زانتیا استفاده می شوند و کوئل های قلمی یا مدادی که کوئل هایی تکی و بدون وایر هستند و در بیشتر خودروهای پیشرفته انژکتوری مثل خودروهای ال نود، پژو ۴۰۷، ۶۰۷ و بنز جدید به کار برده می شوند. لازم به ذکر است که کوئل های قلمی دارای ولتاژ تولیدی بسیار بالایی نسبت به سایر انواع کویل هستند.

خرابی کوئل و نشانه های آن

به طور حتم خرابی کوئل خودرو نه تنها موجب اختلال در عملکرد خودرو می شود بلکه موجب وارد آمدن آسیب به دیگر قسمت ها از جمله موتور آن می شود. خرابی کوئل در خودرو با علایم و نشانه هایی همراه است که با شناختن آن ها می توان در زمان مناسب برای تعویض کوئل و جلوگیری از خسارت به خودرو اقدام کرد.

علائم و نشانه های خرابی کوئل خودرو عبارتند از:

• استارت نخوردن خودرو

با توجه به نقش کوئل در جرقه زدن شمع ها و به دنبال آن عملکرد موتور و روشن شدن خودرو می توان گفت دلیل استارت نخوردن خودرو یا بد استارت خوردن آن خرابی کوئل می باشد.

بنابراین اگر خودرو روشن نشود و یا بد روشن شود می توان به اشکال آن در جرقه زنی و در نهایت خرابی کوئل پی برد.

• خاموش شدن خودرو

اگر بنزین به خوبی در سیلندرهای خودرو مصرف نشود موجب ایجاد جرقه های نامناسبی در موتور می شود که در نتیجه به شمع ها و به دنبال آن کوئل آسیب وار می کند و موجب خرابی آن می شود. در این مورد است که خودرو خاموش شده و ادامه حرکت در آن با اختلال مواجه می شود. باید توجه داشت در این مورد پس از استارت زدن دوباره خودرو روشن می شود.

• افزایش مقدار سوخت مصرفی خودرو

با هر بار جرقه زدن شمع ها در خودرو مقداری سوخت و هوا به درون محفظه سیلندر مکش می شود. حال اگر سیستم جرقه زنی دچار مشکل شده باشد در هر مرتبه مکش، مقداری سوخت هدر می رود. بنابراین می توان به سادگی به این نتیجه دست یافت که خرابی کوئل تاثیر بسیاری در هدر دادن سوخت مصرفی به وسیله خودرو دارد.

• روشن شدن چراغ چک خودرو

چراغ چک یکی از برترین مزیت ها در خودروهای جدید است چرا که هر گونه خرابی در سیستم خودرو را به راننده نشان می دهد. در صورت خرابی کوئل نیز چراغ چک برای هشدار به راننده روشن می شود و در نتیجه باید وضعیت آن مورد بررسی قرار گیرد.

• احساس لرزش شدید در خودرو

یکی از نشانه های خرابی کوئل این است که حین افزایش سرعت، گاز خوردن خودرو و یا حتی در زمانی که خودرو بی حرکت است خودرو دچار لرزش می شود، در هنگام مشاهده حالت لرزش و کوبیده شده خودرو باید به خرابی کوئل مشکوک شد و در کوتاهترین زمان ممکن به تعمیرگاه جهت بررسی وضعیت کوئل مراجعه نمود.

باید توجه داشت یکی از مهم ترین نشانه های نیم سوز شدن کوئل خودرو ریپ زدن و لرزش خواهد بود که در دور پایین موتور نیز به خوبی خود را نشان می دهد.

• پس زدن شعله و خروج دود سیاه از اگزوز

اگر کوئل خودرو خراب باشد بعد از اینکه بنزین سیلندرها به اگزوز منتقل می شود، آتش سوزی در اگزوز امری قابل پیش بینی است که به آن پس زدن شعله گفته می شود که نشانه آن خروج دود سیاه از اگزوز می باشد.

• درست کار نکردن خودرو

هر گاه که خودرو به درستی کار نکرد (در مواردی مانند روغن ریزی، شنیدن صدای انفجار در اگزوز، کاهش توان عملکردی خودرو و …) باید چک کردن کوئل آن را در اولویت قرار داد.

دلایل خراب شدن کوئل خودرو

دلایل متعددی برای خرابی و پایین آمدن عمر مفید کوئل خودرو وجود دارد از جمله این موارد می توان به نوسانات بالای فشار برق و گرما، کیفیت پایان کوئل، آلیاژها و اجرای تشکیل دهنده آن، به کارگیری سوکت سولفاته، بد بودن و یا پایین بودن عملکرد باتری، وجود اتصالات خودرویی نامناسب، خرابی شمع ها یا ایجاد مشکل و ایراد در ECU اشاره کرد.