پله برقی راه پلهای متحرک بوده که افراد را در طبقات مختلف ساختمان جابجا میکند. زنجیره پله برقی شامل خط سیر و موتورهایی میباشد که باعث خواهد شد پله به شکل افقی در روی آن حرکت کند. از سیستم پله برقی در جاهایی استفاده میکنند که نصب آسانسور مقدور نباشد. جاهایی که پله برقی زیاد مورد استفاده قرار میگیرد مکان هایی مانند: استادیوم، هتل، مترو، راه آهن، فرودگاه، مراکز خرید و آموزشگاههای بزرگ است.
استفاده از پله برقی چه مزایایی دارد؟
پله برقیها میتوانند برای پله معمولی، جایگزین بسیار خوب و راحتی باشند و نیازی نیست برای استفاده کردن از آن منتظر بمانید، مگر وقتهایی که افراد زیادی برای استفاده از پله برقی وجود داشته باشند. شما میتوانید به راحتی به وسیله پله برقی به مقصد برسید. خوشبختانه پله برقی به دلیل بارش و تغییرات آب و هوا دچار صدمه نمیشود. البته باید توجه کنید که گاهی ممکن است از جهت سیستماتیک دچار مشکل شده و از کار بیفتد.
عملکرد پلههای برقی
پله برقی به طور معمول با زاویه ۳۰ درجه نسبت به زمین تنظیم شده و سرعت آن در حدود ۰٫۳ الی ۰٫۶ متر در ثانیه میباشد و احتمال دارد طول آن هم در حدود ۱۸ متر باشد. در روی خط سیر پله، قطعات آلومینیوم قرار گرفته که این قطعات ضد زنگ هستند پس به دلیل زنگ زدگی هیچگاه از کار نخواهند افتاد.
پیکربندی پلههای برقی چگونه است؟
معمولاً پله برقی به سه روش پیکربندی میشود:
روش اول: این روش به شکل موازی بوده و پله برقیها به صورت موازی با هم حرکت میکنند. معمولاً این پله برقیها در متروها و سینماها مشاهده میشوند.
روش دوم: به شکل مخالف است یعنی یکی در جهت بالا و دیگری در جهت پایین حرکت میکند.
روش سوم: در این روش هم پله ها پشت به یکدیگر قرار میگیرند. این پله برقیها در یک جهت حرکت میکنند و پشتشان به همدیگر است. معمولاً این پلهها در بانکها و فروشگاههای بزرگ مشاهده میشود. نردههایی که برای نگهدارنده دست تنظیم میشوند باید به شکل محرک باشد و دلیل این موضوع هم این است که با حرکت کردن پله، ایمنی لازم را برای اشخاصی که در روی آن قرار دارند، فراهم کند تا فرد بتواند در روی پله خود را ثابت نگه دارد. ممکن است گاهی متوجه شوید که پله و دستهها با هم ناهماهنگ هستند البته این امر به علت ساییدگی بوده و کاملاً طبیعی است و ربطی هم به نامناسب بودن طراحی پله ندارد. جهت حرکت پله برقی و سرعت پله را میتوان با توجه به شرایط ترافیکی تنظیم کرد. این کنترل گاهی به صورت خودکار و گاهی هم به شکل دستی انجام می شود.
پله برقی بر چه مبنایی طراحی شده است؟
طراحی پلههای برقی به مواردی مانند زیبایی، نکات ایمنی، مقدار رفت و آمد، مکان نظم و الزامات فیزیکی و.. بستگی دارد. البته برای طراحی پلههای برقی باید بیش از هر چیز، امنیت آن را در نظر گرفت. متخصصان و طراحان پلههای برقی برای ساختن آن بیشترین مسیر برای رفت و آمد و ترافیک انسانی را در نظر میگیرند. این مورد برای وقتی که پله برقی در قطار و یا مترو نصب شده باشد، اهمیت زیادی دارد. مثلاً دستگاهی که با سرعت حدود نیم متر بر ثانیه افراد را جابجا میکند، باید حتماً در ساعات اوج مصرف هم پاسخگوی مسافران باشد.
سکوی فرود در پلههای برقی
سکوی فرود به دو سر انتهای پله برقی میگویند که موتور برقی و دندهها در آن قرار دارد. سکوی بالایی شامل دنده اصلی درایو و موتور مونتاژ است و سکوی پایینی دارای دنده برگشت میباشد. هر سکو صفحه و کفی به اصطلاح شانهای دارد که این سکوها برای پیاده شدن افراد مکان مناسبی ایجاد میکنند. سکوی انتهایی برای چفت و لولاهایی میباشد که امکان تعمیر دندهها و موتور را فراهم میکند.
ساختار پله برقی چگونه است؟
پله برقیها به طور معمول از جنس آلومینیوم و فولاد درست شده که تکههای آن به هم وصل شده است. در جلوی پله برقی، خط زردی قرار داده شده که به ما میگوید انتهای پله کجاست. پلهها به وسیله زنجیری فلزی هدایت میشوند. جلو و عقب پلهها چرخی دارد که پله را از عقب جدا میکند و باعث حرکت آن در روی تریلر خواهد شد. محور جلوی پله باریک بوده و با چرخه حرکت متناسب است.
هندریل پله برقی
در پلههای برقی هندریل های مختلفی وجود دارد. یکی از اجزای مهم پله برقی هندریل است. هندریل در اصل، جایی برای تکیه دادن دست برای شما ایجاد میکند که به وسیله زنجیری که به چرخ دنده متصل است، هدایت خواهد شد. چرخ دنده باعث میشود سرعت پله و هندریل هماهنگ شود. هندریل ها از ۴ قسمت تشکیل میشوند:
در مرکز هندریل یک کشو قرار گرفته که گلایدر نام دارد. لایه گلایدر از یک پارچه مصنوعی یا یک لایه پنبهای بوده که این امکان را میدهد تا ریل در مسیر حرکت به طرف جلو برود.
قسمت بعدی که در روی این الیاف قرار دارد، در اصل یک نوار فولادی و یا کابل فولادی است که باعث انعطاف پذیری ریل و استحکام کششی آن میشود و در روی این لایه هم لاستیکی شیمیایی قرار گرفته که باعث میشود لایه ها در کنار هم بمانند و از جدا شدن این لایه ها جلوگیری میکند.
بالاخره لایه بیرونی یا قسمتی که مسافر آن را نگه میدارد، قرار گرفته است که این قسمت ترکیبی از لاستیک و پلیمرهای مصنوعی میباشد. این پوشش در مقابل رطوبت و تغییرات هوا مقاومت زیادی دارد. این پلاستیک را با کمک دستگاه استروژن میسازند و لایه زیری هم به وسیله نیروی انسان درست میشود. قبل از اینکه لایه رویی را بسازند ابتدا آنها با هم ادغام میشوند و در نهایت در زیر لایه قرار گرفته و پرس میشوند.
نکات ایمنی در هنگام استفاده از پله برقی
در هنگام استفاده از پله برقی باید نکات ایمنی را رعایت کنید تا از ایجاد حوادث خطرناک جلوگیری کرده باشید. یکی از نگرانیهای سازندگان پله برقی همین مورد است زیرا موتورهایی که برای پله برقی مورد استفاده قرار میگیرد دارای قدرت بسیار زیادی بوده و احتمال دارد در هنگام سوار شدن فرد، لباس و یا حتی وسایل او در مابین پله گیر کند و این میتواند گاهی خطرناک بوده و باعث مجروحیت فرد شود. پس برای اینکه از بروز حوادث خطرناک در روی پله برقی جلوگیری کنید، بهتر است هیچگاه در روی آن ندوید و از نشستن در روی پله جداً خودداری کنید. تکیه دادن به نرده پله احتمال دارد باعث پرت شدن شما شود.
وقتی در روی پله میایستید باید دقت داشته باشید پشت خط زرد ایستاده تا از بروز حوادث جلوگیری کرده باشید. به طور کلی باید بگوییم که اجزای انواع پله برقی ها هم یکسان بوده و فرق آنها بیشتر در جزئیات است . می توان گفت تفاوت اصلی آنها در نوع موتورهای پله برقی میباشد.
انواع پله برقی
همانطور که گفتیم پله برقیها بر حسب کار کرد و استفادهای که از آن میشود به انواع مختلفی تقسیم میشوند، که مهمترین آنها عبارتند از:
- پله برقیهای تجاری
- پله برقیهای نیمه تجاری
- پله برقیهای غیرتجاری
۱- پله برقی تجاری
از پله برقیهای تجاری در مکانهایی استفاده میشود که معمولاً در شبانه روز از ۱۲ ساعت کمتر فعالیت دارند و توزیع ترافیکی جمعیت هم در روز یکنواخت است. معمولاً در این ساختمانها پله برقیها با زاویه کمتر از ۳۵ درجه مورد استفاده قرار میگیرد که جای کمی هم اشغال کرده و از جهت اقتصادی کاملاً به صرفه است.
۲- پله برقیهای نیمه تجاری
از پله برقیهای نیمه تجاری برای مکانها و ساختمانهایی استفاده میشود که به طور شبانه روزی مردم از آن استفاده میکنند، مثل ایستگاه مترو، ساختمانهای اداری عمومی یا پلهای عابر پیاده .
۳- پله برقیهای غیرتجاری
از پله برقیهای غیر تجاری در مکانهایی استفاده میشود که شبانه روز در آنجا رفت و آمد جریان دارد، مثل ایستگاه فرودگاه، قطار، مترو و…
پله برقی غیرتجاری به دلیل اینکه باید حجم ترافیکی زیادی را تحمل کند، گرانترین و سنگینترین پله برقی محسوب میشود.
پلههای برقی از چه اجزایی تشکیل شدهاند؟
مهمترین اجزای تشکیل دهنده این پلههای برقی عبارتند از:
- گیربکس
- موتور
- پله
- سیستم ترمز
- زنجیر پله
- محرک دستگیره
مهمترین قسمت پله برقی زنجیر پله است که از جنس فولاد درست میشود. نکته مهمی که درباره زنجیر پله برقی باید بدانید، شیوه روغن کاری این زنجیر است. روغن کاری زنجیر پله برقی به دو روش اتوماتیک و دستی انجام میشود ولی روش اتوماتیک مناسبتر است. البته امروزه زنجیرهایی به بازار آمده که در طول مدت عمر خود، به روغن کاری نیاز ندارند.
سخن پایانی
پله برقی ها راه پلههای متحرکی هستند که برای بالا و پایین بردن مسافران در فاصله عمودی نسبتاً کوتاه مورد استفاده قرار میگیرند. در سراسر جهان پله برقی در جاهایی که معمولاً امکان استفاده از آسانسور نیست، قرار دارد. پلههای برقی معمولاً به شکل یکپارچه ساخته و طراحی میشوند و تیرهای نگهدارنده اصلی این سازه از نوع نبشی و پروفیل قوطی درست میشود که در کنار ستون مورب و عمودی، باعث ایجاد یک سازه یکپارچه میشود و بعد از اینکه این سازه را جوشکاری کردند، آن را رنگ میزنند.
شاید سؤال کنید که پله برقی چه کاربردی دارد؟ باید بگوییم که مهمترین کاربرد پلههای برقی در ساختمانهای عمومی، هتلها، مراکز تجاری، مراکز حمل و نقل، راه آهن، فرودگاه و مراکز خرید میباشد. پله برقی برای جابجا کردن افراد دارای ظرفیت بالایی بوده و میتوان آن را در جاهایی که امکان نصب راه پله وجود دارد به راحتی نصب کرد.
آشنای با پله برقی
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
نکات ایمنی هنگام استفاده
