روستای ورسک /آبشار و پل ورسک

روستای ورسک یکی از روستاهای قدیمی و زیبای استان مازندران است که در شهرستان سوادکوه واقع شده است. این روستا در فاصله اندکی از پل تاریخی ورسک قرار گرفته و یکی از قطب‌ های مهم گردشگری در منطقه به‌ شمار می‌رود.

روستای ورسک دارای قدمتی چند صد ساله است. بر اساس شواهد و مدارک تاریخی، این روستا هم‌زمان با احداث پل ورسک در دوران صفویه رونق یافته‌ است. علت رونق این روستا این است که در نزدیکی پل ورسک بوده که به عنوان یکی از مهمترین شاه راه‌ های ارتباطی شمال و جنوب کشور محسوب میشده است، روستای ورسک در دامنه کوه ورسک واقع شده‌ و از آب و هوای معتدل کوهستانی برخوردار است. رودخانه ای که از کنار روستا عبور می‌کند، مناظر طبیعی بسیار زیبایی را به وجود آورده است. ارتفاع روستا از سطح دریا حدود ۶۰۰ متر است.

معماری روستای ورسک کاملا بومی و سنتی است. خانه‌ های روستا با سنگ و گل ساخته شده‌اند. کوچه های روستا نیز بسیار باریک و شیب‌ دار هستند که نمادی از معماری گذشته روستا بشمار میروند، جمعیت روستای ورسک در حال حاضر به بیش از ۱۴۶۰ نفر می‌رسد. مردم روستا به زبان مازندرانی صحبت میکنند و از لحاظ قومیتی جزء طبری‌ها محسوب می‌شوند. اهالی روستا بیشتر به کشاورزی، باغ داری، دامداری و تولید صنایع دستی مشغول هستند.

روستای ورسک دارای بناهای تاریخی فراوانی است که قدمت برخی از آن‌ها به دوره صفویه می‌رسد. از بناهای با ارزش روستا میتوان به مسجد جامع، حمام قدیمی، خانه‌های تاریخی روحانیون و چندین برج نگهبانی اشاره کرد. همچنین روستا دارای قنات‌های تاریخی، آسیاب آبی، باغ‌ها و مزارع مرکبات وسیعی است که مجموعا منظره ای منحصر به فرد را به وجود آورده‌اند.

یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری روستای ورسک، آبشار زیبا و دیدنی ورسک است که در مجاورت روستا قرار دارد. این آبشار زیبا از ارتفاع حدود ۱۵ متری سرازیر می‌شود و منظره بکر و خیره‌کننده‌ای را به وجود آورده است. صدای آرام بخش آبشار در میان درختان انبوه، فضایی آرامش بخش را پدید آورده است، به طور کلی روستای ورسک با برخورداری از طبیعت بکر، آثار تاریخی و بناهای قدیمی، یکی از زیباترین روستاهای گردشگری استان مازندران به شمار میرود و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است. شناخت و معرفی این روستای تاریخی و زیبا می‌تواند در جذب گردشگر بیشتر به منطقه نقش بسزایی ایفا کند.

پل ورسک سواد کوه

پل ورسک یکی از آثار بی نظیر معماری دوره صفویه است که در شهرستان سوادکوه و بر فراز رودخانه تجن بنا شده است. این پل زیبا در سال ۱۰۱۲ هجری قمری به فرمان شاه عباس صفوی و با هدف ایجاد شاه راهی برای ارتباط شمال و جنوب کشور ساخته شد.

پل ورسک دارای سه دهانه اصلی است که به صورت موازی و به فاصله حدود ۴۰ متر از همدیگر بر روی رودخانه احداث شده‌اند. هر دهانه دارای عرض ۵/۶ متر و طول ۲۰ متر است و ارتفاع آن‌ها از سطح آب ۱۰ متر می‌باشد. علاوه بر این، دو دهانه کوچکتر در دو سوی پل به منظور عبور سیلاب های فصلی پیش بینی شده است. مصالح به کار رفته در بنای پل شامل سنگ و ملاط آهک است، سبک معماری پل ورسک الهام گرفته از معماری ایرانی و روم باستان بوده و دارای طاق های جناغی زیبایی است که گویی در آسمان شناورند. کارشناسان معماری، طراحی هوشمندانه پل با توجه به محیط اطراف و هماهنگی آن با طبیعت پیرامون را ستوده‌اند.

پل ورسک در دوره های مختلف تاریخی نقش بسزایی در ارتباط و تردد بین شمال و جنوب کشور داشته است. این پل همواره بخشی از شاهراه ارتباطی و تجاری منطقه به شمار میرفته است. در دوران معاصر نیز این پل تاریخی کاربرد اولیه خود را حفظ کرده است، آثار و اسناد تاریخی نشان میدهد که پل ورسک در طول چند قرن گذشته چندین بار مرمت و بازسازی شده است. اقدامات مرمتی و حفاظتی انجام شده باعث شده تا این بنای تاریخی تا به امروز پابرجا بماند. در حال حاضر نیز نگهداری و مراقبت از این اثر تاریخی در برابر عوامل تخریبی طبیعی از اهمیت بسزایی برخوردار است.

در مجموع، پل ورسک نمادی از توانمندیهای معماران و هنرمندان ایرانی در دوران طلایی صفویه است. شناخت و معرفی این گونه آثار تاریخی می‌تواند الگوی مناسبی برای نسل‌های آینده باشد.

آبشار ورسک

آبشار ورسک یکی از زیباترین و معروفترین آبشار های استان مازندران است که در فاصله کمی از روستای تاریخی ورسک واقع شده است.

این آبشار زیبا در دل طبیعت بکر و دست نخورده قرار گرفته و منبع آبی آن رودخانه ای است که از ارتفاعات البرز سرچشمه می‌گیرد. آب این رودخانه پس از طی مسافتی طولانی به ارتفاع حدود ۱۵ متری می‌رسد و سپس به صورت آبشاری زیبا و دیدنی فرو می‌ریزد، آبشار ورسک به دلیل واقع شدن در میان صخره‌ها و درختان انبوه، منظره‌ای خیره‌کننده را به نمایش میگذارد. صدای ملایم و آرام بخش آبی که از بالای صخره‌ها سرازیر می‌شود و همراهی آن با صدای پرندگان، فضایی آرام و دل انگیز را به وجود آورده است.

عرض آبشار ورسک در حدود ۵-۶ متر است. آب فراوانی که از این آبشار جاری است باعث شده تا حوضچه ای طبیعی و زیبا در پای آبشار تشکیل شود. رنگ آب آبشار به دلیل عبور از میان صخره‌ها، کاملاً شفاف و بلورین است، آبشار ورسک در فصل بهار که میزان آبدهی رودخانه بیشتر است، دارای شکوه و زیبایی دوچندانی است. دیدن حجم عظیمی از آب که از بالای صخره‌ها سرازیر می‌شود، منظره ای بی نظیر و به یادماندنی را پدید می آورد.

آبشار ورسک به عنوان یکی از جاذبه های طبیعی و گردشگری منطقه، هر ساله پذیرای تعداد کثیری از گردشگران داخلی و خارجی است که برای تماشای زیبایی‌های آن به این مکان سفر می‌کنند. همنشینی آبشار ورسک با پل تاریخی و روستای باستانی ورسک، مجموعه ای منحصر به فرد را به وجود آورده که کم نظیر است، متأسفانه امروزه به دلیل کمبود بارندگی، میزان آبدهی آبشار ورسک در مقایسه با گذشته کاهش یافته است. با این حال همچنان زیبایی و جاذبه گردشگری این آبشار طبیعی برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی حفظ شده است.

به منظور حفاظت از آبشار ورسک، ایجاد مسیرهای ایمن دسترسی، نصب تابلوهای راهنما و هشدار و تأمین امکانات رفاهی مورد نیاز گردشگران، لازم است مسئولان و دست‌اندرکاران امر توجه ویژه ای به این جاذبه طبیعی داشته باشند تا بتوان همچنان از زیبایی های آن بهره‌ برد، آبشار ورسک نمادی از طبیعت بکر و زیبای کوهستان‌های شمال ایران است که دیدن آن می‌تواند تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای هر طبیعت گرد و علاقه‌مند به زیبایی های خلقت باشد. امید است با حفاظت از این گونه جاذبه های طبیعی، زمینه گسترش گردشگری پایدار در منطقه فراهم شود.