اگرچه استفاده از بلوک بتنی تقریباً به زمان یونانیان و رومیان و شاید مصریان برگردد، ولی می توان گفت بلوک‌های بتنی امروزی تقریباً در اواسط قرن نوزدهم مورد استقبال و استفاده فراوان قرار گرفت. ساخت این بلوک در اوایل قرن بیستم به نوعی صنعت تبدیل شده است. بلوک‌های بتنی به دلیل وزن سبک ابتدا مثل پارتیشن های داخلی به علت نحوه استفاده راحت و همچنین قیمت ارزان آن، از محبوبیت زیادی برخوردار بود. بعد از سال ۱۹۵۰ وقتی مصالح مقرون به صرفه و ارزان‌تر وارد بازار شد، استفاده از این بلوک ها هم به طور چشمگیر و گسترده ای جایگزین آجرهایی شد که در قسمت های لایه داخلی ساختمان استفاده می شد.
امروزه بلوک های بتنی دارای تنوع بسیاری هستند و از این بلوک در پی ریزی دیوارها، دیواره های جدا کننده، دیواره های یکدست و دیواره های حفره دار استفاده می شود. همچنین در ساخت کفپوش های بتنی هم بسیار مورد توجه است. مزیت این بلوک ها کم کردن صدا، عایق‌بندی و استقامت آنها می باشد.
بلوک های بتنی کاربرد زیادی دارند ولی گاهی به دلیل کمبودها و معایب، باید برای آنها جایگزین هایی پیدا کرد. در این مقاله از ایبک شما را با انواع بلوک بتنی و جایگزین های مناسب برای آن آشنا می کنیم.
انواع بلوک بتنی
بلوک های بتنی تنوع زیادی دارند که می توان از آنها برای پی ریزی دیوارهای ساختمان و یا حتی برای ساخت کفپوش بتنی استفاده کرد. در ادامه شما را با انواع مختلف بلوک های بتنی آشنا خواهیم کرد:
۱- بلوک بتنی متراکم
این بلوک بتنی از سنگ، ماسه، شن و سیمان تشکیل شده است. به دلیل استقامت و سختی این بلوک می توان آن را راه حلی مقرون به صرفه و مناسب برای ساختن دیوارهای اصلی ساختمان دانست.
مزایای مهم بلوک های بتنی متراکم عبارتند از:
- از ترکیبات بازیافت شده استفاده می کند.
- دارای استحکام بالایی است.
- تحمل گرمای بالا را دارد.
- دارای دوام زیادی می باشد.
- اگر با ملات آهک ساخته شود، مورد استفاده مجدد قرار می گیرد.
معایب بلوک متراکم موارد زیر است:
- دارای خاصیت عایقی ضعیفی می باشد.
- وقتی از سیمان استفاده شود باعث گرمای زیاد زمین خواهد شد.
- موادی که در این بلوک استفاده می شود غیر قابل تجدید هستند.
- استفاده از ماسه، شن و سنگ دست نخورده در این بلوک باعث می شود منابع دریایی و زمینی تخریب شوند.
۲- بلوک بتنی متراکم سبک
این بلوک را می توان در حجم بیشتری تولید کرد ولی مقاومت کمتری نسبت به بلوک متراکم دارد. از بلوک بتنی سبک وزن در دیواره های خارجی و داخلی که فشار در روی آنها بیشتر است به عنوان بلوک پر کننده کفپوش بتنی استفاده می شود.
مزیتی که این بلوک نسبت به بلوک متراکم دارد، ترکیبات آن است که باعث شده درجه عایق بندی آن بالا رفته و وزن آن هم سبک تر شود. استفاده از بلوک متراکم سبک، آسان بوده و به دلیل ابعاد بزرگتر باعث می شود در هزینه و زمان صرف جویی شود.
بلوک های سبک وزن از ترکیب شدن سیمان و ترکیبات طبیعی یا ترکیباتی که به دست بشر ساخته شده مثل سنگ رس، گرانول، خاکستر کوره و… درست می شود.
این بلوک ها دارای ویژگی های مثبتی هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
- دارای کارایی بالایی هستند.
- اگر از ملات آهک هم در آنها استفاده شده باشد، قابلیت استفاده دوباره دارند.
- دوام بالایی دارند.
- دارای عایق بندی مناسب هستند.
- می توانیم دوباره از آنها استفاده کنیم.
- تراکم حرارتی متوسطی دارند.
۳- بلوک بتنی اسفنجی
برای اولین بار این بلوک در سال ۱۹۲۳ در کشور سوئد مورد استفاده افراد قرار گرفت. این بلوک جزو سبک ترین بلوک های خانواده بلوک بتنی می باشد. به دلیل مصالح مورد استفاده در این بلوک‌ها و عملکرد عایق‌بندی، به نسبت بلوک های دیگر برتری دارد.
ویژگی های بارز بلوک بتنی اسفنجی عبارتند از:
- به دلیل اینکه در ترکیبات بلوک اسفنجی از ملات آهک استفاده شده دارای قابلیت استفاده دوباره می باشند.
- دارای قابلیت جذب صدا هستند.
- به دلیل دارا بودن وزن سبک، حمل و نقل آن آسان بوده و باعث کاهش مصرف انرژی می شود.
- کارایی بالایی دارد.
- در پروسه تولید، دارای کاهش مصرف بالای انرژی است.
- دارای خاصیت عایق بندی می باشد.
- حجم گرمایی متوسطی دارد.
معایب بلوک های اسفنجی عبارتند از:
- در این بلوک از سیمان استفاده میشود و باعث گرمای زمین خواهد شد.
- بلوک های اسفنجی معمولاً در معرض آسیب هستند.
- به دلیل استفاده کردن از آلومینیوم در این بلوک، کربن ایجاد می شود.
- استفاده کردن از سیمان در بلوک های اسفنجی، باعث گرمای زمین خواهد شد.
جایگزین های مناسب برای بلوک بتنی
همانطور که گفتیم بلوک های بتنی کاربرد زیادی دارند ولی گاهی به دلیل کمبودها و معایب، باید برای آنها جایگزین هایی پیدا کرد. بهترین جایگزین های برای بلوک بتنی عبارتند از:
۱- بلوک پوکه معدنی
هر چند که بلوک پوکه معدنی تازه وارد بازار شده است ولی بر اساس تکنولوژی هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که سال هاست پایه ریزی شده است. این بلوک می تواند در چهارچوب هایی که نیاز به تحمل بار غیر سنگین و یا حتی بار سنگین است، عرضه شوند. در فناوری بلوک پوکه معدنی، از پوکه مخلوط سیمان و آهک استفاده شده است.
از مزایای بلوک پوکه معدنی می‌توان موارد زیر را نام برد:
- بلوک های معدنی وزن سبکی دارند.
- این بلوک ها هیدروسکوپیک بوده و کنترل رطوبتی ایجاد می کنند.
- اگر درست این بلوک ها را برچینند، دوباره می توان از آنها استفاده کرد.
- دارای حجم گرمایشی بسیار بالایی هستند.
- دارای خاصیت عایق بودن می باشند.
- بلوک های پوکه معدنی تجدید پذیر هستند.
- دارای قابلیت تجزیه زیستی می باشند.
معایب بلوک پوکه معدنی عبارتند از:
- استفاده کردن از سیمان در این بلوک باعث گرمای زمین خواهد شد.
- این بلوک ها نسبتاً تست نشده‌اند.
۲- بلوک های خاک رس ضدحریق
استفاده از بلوک هایی که از خاک رس ضدحریق درست شده باشند، هنوز در صنعت ساختمان سازی های مدرن شناخته شده نیست. با وجود اینکه در ساختن دیوارهایی که نمی توانند بار اصلی ساختمان شما را تحمل کنند محدودیت وجود دارد، استفاده از بلوک های خاک رس ضد حریق، می تواند برای ساختارهای فریم‌دار و دیوارهای داخلی، مناسب باشد.
مزیت‌های مهم استفاده از این بلوک عبارتند از:
- این بلوک دارای حجم گرمایی زیادی می باشند.
- دارای قابلیت تجزیه ی زیست محیطی هستند.
- بلوک های خاک رس ضدحریق قابلیت بازیافت دارند.
- عایق خوبی هم برای صدا هستند.
- از این بلوک ها برای تثبیت رطوبت هم می توان استفاده کرد.
- اگر این بلوک ها تخریب نشده باشند، دوباره می توان آنها را مورد استفاده قرار داد.
- برای ساختن به انرژی زیادی نیاز ندارند.
معایب بلوک های خاک رس ضدحریق عبارتند از:
- این بلوک قابلیت تجدید ندارد.
- استخراج کردن خاک رس باعث می شود زمین دچار فرسایش شود.
- برای ساختن دیوارهای اصلی این بلوک ها مناسب نیستند.
- اضافه کردن سنگ گچ به این بلوک باعث می شود عمر مفید آن کاهش پیدا کند.
- دارای قابلیت دسترسی بسیار محدودی هستند.
۳- بلوک های عایق بندی شده
این بلوک‌ها را از تراشه چوب های بازیافت شده که با سیمان قالب زده شده‌اند، می سازند. این بلوک باعث می شود دیوار استحکام زیادی پیدا کند و همچنین ورق یکپارچه ای از پشم معدنی هم باعث خواهد شد دیوار عایق‌بندی اضافه‌ای داشته باشد. اگر از بلوک عایق بندی شده برای پایه اصلی ساختن دیوار استفاده کنند، باعث می شود ساخت و ساز ساختمان بسیار بالا رفته و همچنین عملکرد گرمایی زیادی حاصل میشود.
مزایای مهم استفاده از بلوک عایق بندی شده عبارتند از:
- با استفاده از بلوک عایق بندی شده، سرعت کار افزایش پیدا می کند.
- این بلوک ها قابلیت استفاده دوباره دارند.
- بعد از مصرف ۸۰ درصد مواد چوبی را می توان بازیافت کرد.
معایب استفاده از این بلوک عبارتند از:
- در ساختار این بلوک از سیمان استفاده شده که باعث زیاد شدن گرمای زمین خواهد شد.
۴- بلوک لانه زنبوری
سال هاست که بلوک لانه زنبوری به عنوان یک مؤلفه پرکاربرد برای ساختن دیوارها در اروپا استفاده می شود. از این بلوک می توان برای ساختن لایه های داخل دیواره حفره دار و یا حتی به عنوان یک لایه تکی برای دیوار اصلی استفاده کرد که بار ساختمان به وسیله آن تحمل می شود.
بجز استفاده از بلوک لانه زنبوری برای ساختن دیوارها، می توان برای عملکردهای دیگر بلوک های بتنی هم از آن استفاده کرد. این بلوک ها مثل ساختار سلولی از سوراخ هایی عمودی درست شده اند که باعث می شود نیاز استفاده از متریال کاهش پیدا کند و عملکرد گرمایی هم افزایش یابد. این بلوک‌ها به وسیله اتصال های افقی نازک و عمودی خشک ملات مونتاژ می شوند.
مهمترین مزیت‌های بلوک لانه زنبوری عبارتند از:
- به نسبت بلوک بتنی دارای کاهش انرژی دربردارنده هستند.
- به وسیله سیستم اتصال دارای کاهش پل حرارتی می باشند.
- دارای قابلیت استفاده مجدد بوده به شرط اینکه دچار شکستگی نشده باشند.
- دارای قابلیت بازیافت هستند.
- عایق‌بندی مناسبی دارند.
- حجم گرمایشی آنها نسبتاً بالا است.
معایب بلوک لانه زنبوری موارد زیر هستند:
- این بلوک دارای آسیب پذیری بسیار بالایی است.
- روش اجرایی این بلوک برای بعضی از لایه های چین ها تقریباً ناآشنا است.
- مواد بلوک لانه زنبوری تجدید پذیر نمی باشد.
- استخراج کردن خاک رس، باعث فرسایش زمین خواهد شد.
جایگزین های مناسب برای بلوک بتنی کدامند؟
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
انواع بلوک بتنی
