فواید بازیافت ضایعات مس و کاربرد آن چیست

در سراسر جهان حجم بالای ضایعات فلزی مربوط به ضایعات مس است. این ضایعات به دو دسته قدیمی و جدید تقسیم می شود. از میان ضایعات مختلف، ضایعات مس با توجه به کاربرد زیاد مس در دنیا بازار گسترده ای دارد به همین خاطر از نظر اقتصادی بسیار مهم است.

خریداران ضایعات مس، ضایعات این فلز را از جاهای مختلف جمع آوری می کنند و سپس به کارگاه ها و کارخانه هایی که در این زمینه فعالیت دارند منتقل می کنند. خوب است بدانید که نرخ هر کیلو از ضایعات مس با توجه به نرخ جهانی مس و دلار در بازار ایران متغیر خواهد بود. امروزه خرید و فروش ضایعات مس بسیار رایج و پر رونق است چون از ۱۰۰ درصد تولید مس در سراسر جهان، تنها ۸۸٪ از معادن استخراج می شود و مابقی آن از طریق بازیافت نمودن ضایعات مس تامین می گردد.

فواید بازیافت نمودن ضایعات مس

از فلزات پرکاربرد و با ارزشی که می توان به طور مکرر آن را بازیافت و استفاده کرد ، فلز مس است. یک نکته جالب که خوب است بدانید این است که در سراسر جهان تنها ۱۲٪ از تمام منابع مس استخراج شده و بازیافت نمودن همین مقدار مس، نیاز به تولید نمودن فلز جدید را مرتفع ساخته است. بازیافت ضایعات مس به میزان قابل توجهی هزینه ها را کاهش داده است. در واقع باعث شده که حدود ۹۰ درصد در هزینه های تولید کردن مس از سنگ معدن صرفه جویی شود‌. بازیافت این ضایعات بعضی از کشورها مثل آمریکا و شیلی را هم از واردات فلز مس بی نیاز نموده است. همچنین این کار آلودگی های محیط زیست را هم به شدت کاهش داده است.

از مزایای دیگر بازیافت نمودن ضایعات مس این است که در فرایند بازیافت، این فلز نسبت به سایر فلزات بیشترین بهره وری و کمترین میزان پسماند را دارد . همچنین هزینه بازیافت ضایعات مسی به نسبت بازیافت دیگر فلزات بسیار کمتر است و این مزیت ضایعات مسی باعث شده است که صاحبان کارخانه ها و سرمایه داران به بازیافت این فلز تمایل داشته باشند. از دیگر فواید بازیافت ضایعات مس، فرایند جداسازی و پاکسازی بسیار آسان آن است. بازیافت نمودن ضایعات پلاستیک و همچنین دیگر فلزات چالش برانگیز است اما بازیافت ضایعات مس دیگر نیازی به جداسازی های پیچیده ندارد به همین خاطر هزینه های بازیافت آن کم می شود.

از مزیت های دیگری که می توان در مورد بازیافت ضایعات مس به آن اشاره کرد، سرعت بسیار بالای بازیافت این فلز است. سرعت بازیافت این فلز به این خاطر بالا می‌رود که در مرحله جداسازی ضایعات مس از دستگاه های مدرن و پیشرفته ای استفاده می شود.

مزیت دیگر بازیافت مس این است که پروسه بازیافت ضایعات مس جمع آوری نمودن، انتقال، جداسازی، پردازش، پاکسازی و ذوب کردن در کارخانه های ذوب مس را شامل می شود.

طی نمودن این فرایند طولانی نیازمند نیروی انسانی بسیاری است و جذب نیروی انسانی هم به معنی اشتغال زایی است. با مشغول به کار شدن افراد در هر یک از بخش ها و مراحل این چرخه ی بازیافت، یکی از مهم ترین مشکلات و دغدغه های جامعه کاهش می یابد.

ضایعات مس مناسب برای بازیافت محصولات مسی گستره وسیعی دارند از این رو می توان آن ها را در جاهای مختلفی پیدا کرد.

اما به طور کلی ضایعات مسی دو دسته صنعتی و خانگی را شامل می شود.

ضایعات مس خانگی:

ضایعات مس خانگی ظروف و وسایل خانگی مسی را شامل می شود مثل سینی، سماور، دیگ، وسایل تزیینی مسی و… گرچه در ایران اکثر ضایعات قابل بازیافت مس در دسته صنعتی هستند اما لوازم خانگی مسی نیز می توانند منبع با ارزشی برای بازیافت مس باشند.

ضایعات صنعتی

مس پس از فولاد مس فلزی بسیار کاربردی است و در صنایع مختلفی مثل ساختمان سازی، خودرو سازی، تجهیزات جنگی، سیستم گرمایشی و سرمایشی، مبدل های حرارتی ، ساخت سکه و همچنین در ساخت قطعات مختلف ماشین آلات، شیر آلات و… مورد استفاده قرار می گیرد. به همین خاطر در تمام این موارد می توانید ضایعات قابل بازیافت مس را پیدا کنید.

انواع مختلف ضایعات مس

ضایعات مس به دو دسته قدیمی و جدید تقسیم می شود. مس موجود در این ضایعات، عمر مفید خود را سپری کرده است و دیگر کارایی لازم را ندارد. ضایعات مس ابتدا در حجم بالا جمع آوری شده و پس از آن به مراکز مخصوص آن برده و بازیافت می شوند به همین خاطر است که روند بازیافت مس طولانی و زمان بر است.

ضایعات جدید مس

آن دسته ضایعاتی هستند که در نتیجه بازیافت زود هنگام قطعات و تجهیزات تولیدات صنعتی حاصل می شوند. امروزه اکثر معاملات ضایعات مس مربوط به ضایعات جدید مس است.

روش های بازیافت نمودن مس

بازیافت به صورت دستی

بازیافت دستی

از ساده ترین روش های بازیافت ضایعات مس است که در کارگاه های نسبتاً کوچک انجام می‌شود. شیوه کار در این کارگاه ها به این صورت است که قطعات مسی را از تجهیزات ، سیم ها و دستگاه های الکترونیکی جدا می کنند.

بازیافت نمودن به صورت قالکاری

روش قالکاری یک روش صنعتی برای بازیافت نمودن مس است. در این روش بازیافت ، مسی که درون بردها و قطعات الکترونیکی است از فلزاتی دیگر مثل طلا و نقره جدا سازی می شود . سپس داخل کوره ریخته و ذوب می شود و در نهایت به صورت شمش بازیافت می گردد.

بازیافت ضایعات مس به روش شیمیایی

در روش شیمیایی تمام ضایعات الکترونیکی بعد از این که جدا می شوند ، آسیاب شده و سپس در اسید حل می گردند تا فلزات با ارزشی که دارند مثل نقره و طلا بازیافت شوند. در نهایت مسی که باقی می ماند با استفاده از روش سمنتاسیون جداسازی می شود.

مراحل بازیافت نمودن ضایعات مس

جمع آوری ضایعات مس و انتقال آن‌ها به کارخانه تولید مس در این بخش از کار:

تمام ضایعات مس صنعتی و خانگی به کارخانه های تولید مس انتقال می یابد. جداسازی ضایعات مس به صورت دستی پس از انتقال ضایعات مس به کارخانه ، قطعاتی که مسی هستند به صورت دستی و با استفاده از ابزارهای ساده جدا می شوند

پاکسازی مواد قابل بازیافت مسی پس از جداسازی ضایعات مسی:

کلیه آن ها به وسیله دستگاه های مخصوص پاکسازی می گردند. بهره گیری از دستگاه های مخصوص آسیاب کن برخی مواقع برای این که سرعت ذوب قطعات قابل بازیافت مسی افزایش یابد ، ابتدا کلیه ضایعات را درون دستگاه آسیاب کن می ریزند و سپس به صورت پودر در می آورند. نکته جالبی که خوب است بدانید این است که برخی دستگاه های مخصوص آسیاب کن این قابلیت را دارند که خالصی ها را از ناخالصی ها جدا کنند.

فشرده سازی ضایعات مس قابل بازیافت با حجم بالا:

در زمانی که ضایعات مس حجم بالایی داشته باشد به یک دستگاه فشرده سازی جهت پرس و تبدیل ضایعات به قطعه های کوچک تر نیاز است. به عنوان نمونه می توان به قطعات مس خودرو اشاره نمود که برای این که بهتر ذوب شوند آن‌ها را وارد دستگاه های فشرده سازی نموده و از حجم آن ها می کاهند.

ذوب کردن ضایعات و قطعات مس

پس از این که فرایند پاکسازی ضایعات فلز مس انجام شد حال نوبت آن می رسد که آن ها را به داخل کوره های بسیار داغ هدایت نمایند تا ضایعات پس از قرار گرفتن در حرارت های زیاد و به نقطه ذوب رسیدن تبدیل به مایع شوند. بدین ترتیب این ضایعات مس مجدد به چرخه تولید و استفاده وارد می شوند.

قالب گیری مس ذوب شده

پس از ذوب شدن ضایعات مس ، مایع به دست آمده را درون قالب های مخصوص می ریزند و سپس مس ذوب شده به شکل شمش در آمده و از دستگاه خارج می شود. پس از طی کردن این پروسه ضایعات قابل بازیافت مس مجدد به چرخه مصرف بر می گردند.

مزایای تجارت نمودن با ضایعات مس در جهان

در بین فلزات مختلف ابتدا فولاد و سپس فلز مس بسیار پرکاربرد هستند. به همین خاطر است که تجارت ضایعات مس بسیار پر رونق است. تجارت نمودن با ضایعات مس مواردی را شامل می‌شود مثل خرید و فروش کردن سفاله برنج و مس، ضایعات تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، صفحه ها، دیگ ها، ضایعات مربوط به مس ذوبی ، همچنین مخابراتی و… از انواع ضایعات فلز مس هستند.

ضایعات مس کاربرد های زیادی دارند اما بیشترین کاربردی که دارند در تولید کردن کابل و سیم است. با بازیافت و استفاده مجدد از مس می توان تا حد بسیار زیادی هزینه ها را کم کرد.

کاربردهای مختلف ضایعات فلز مس

بازیافت ضایعات مس کمک شایانی به اقتصاد صنایع می کند چون فلز مس پس از بازیافت کاربرد زیادی در صنایع گوناگون دارد و اکثراً هم در قالب خطوط انتقال نیرو و کابل های مسی استفاده می شوند. مس بازیافت شده در انواع سیستم های تهویه ساختمان ها ، اتصالات و لوله ها ، رادیاتور ماشین ، انواع مختلف کندانسور و همچنین قطعات مختلف شیرآلات به کار گرفته می شود. از دیگر موارد استفاده از مس بازیافت شده ، به کار گیری آن ها در ساخت ظروف آشپزخانه است چون ظروفی که با این فلز ساخته شود ماندگاری و خاصیت زیادی دارد.