چگونگی تبدیل موتورخانه به پکیج | مقایسه موتورخانه و پکیج

چگونه می توان موتورخانه را به پکیج تبدیل کرد و کدام یک از این دو عملکرد بهتری دارند؟

در این مطلب به چگونگی تبدیل موتورخانه به پکیج و هزینه انجام این کار همچنین پکیج بهتر است یا موتورخانه می پردازیم.

نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج 

پیش از آنکه بخواهیم به نحوه تبدیل موتورخانه به پکیج بپردازیم لازم است شرایط لازم جهت نصب پکیج را مورد بررسی قرار دهیم، برای نصب پکیج در یک ساختمان وجود موارد زیر ضروری می باشد.

۱) مجهز بودن آپارتمان به لوله گاز مناسب جهت تامین گاز پکیج

۲) وجود محلی مناسب جهت نصب پکیج و دودکش آن

۳) دارا بودن لوله کشی رادیاتور و لوله کشی آب سرد و گرم برای نصب پکیج

۴) نصب پکیج مناسب با زیربنای ساختمان

نکات قابل توجه در تبدیل موتورخانه به پکیج 

برای نصب و راه اندازی پکیج باید طول عمر، جنس و سالم بودن لوله ها را مورد بررسی قرار دهید چرا که خیلی مهم هستند، در بسیاری از ساختمان هایی که تمایل به تبدیل موتورخانه به پکیج دارند سیستم لوله کشی قدیمی برای رادیاتور و آب مصرفی وجود دارد، بنابراین پیش از اقدام به تغییر لوله کشی سرد و گرم را بررسی کنید.

همچنین سایز لوله کشی گاز نیز برای نصب پکیج حائز اهمیت می باشد و در صورت عدم وجود لوله گاز با سایز مناسب مشکلات بسیاری بروز می کند، لوله هایی با سایز ۲/۱ معمولی عملکرد پکیج را با اختلال مواجه می کنند به خصوص در فصل زمستان مشکلات بیشتر است.

پکیج یا موتورخانه؛ کدام یک بهتر است؟ 

این دو سیستم گرمایشی هر یک دارای مزایا و معایبی هستند، از این رو لازم است پیش از هر کاری به عملکرد و وظیفه این دو مولد گرمایش بپردازیم.

وظیفه پکیج و موتورخانه در یک ساختمان تامین آب گرم مصرفی و نیز گرم نمودن رادیاتور یا سیستم های دیگر چون گرمایش از کف و فن کویل ها می باشد. اما این دو سیستم از لحاظ اندازه با هم تفاوت دارند، از آنجایی که در موتورخانه تجهیزات زیادی به کار گرفته می شود بنابراین به فضای بیشتری نیاز است تا بتوان قطعاتی مانند مشعل، دیگ، کلکتور، منبع موتورخانه، شیر فلکه و لوله کشی را به درستی به همدیگر متصل نمود.

پکیج ها در دو نوع دیواری و زمینی وجود دارند که نوع زمینی آن چون فضای زیادی اشغال می کند و تقریبا به فضایی مانند موتورخانه نیاز دارد و نیز به دلیل بازدهی کمتر طرفداران زیادی ندارد. اما پکیج های دیواری از محبوبیت بیشتری در بین مردم برخوردار هستند زیرا این سیستم کوچک بوده و به فضای زیادی نیاز ندارد همچنین قیمت مناسب تری دارد و مصرف کننده در کنترل آن استقلال دارد از این رو طرفدار بیشتری دارد.

مزایا و معایب موتورخانه 

• موتورخانه ظرفیت حرارتی و قدرت بیشتری نسبت به پکیج دارد‌.
• بهینه سازی مصرف سوخت موتورخانه
• هزینه کمتر تعمیر، سرویس و نگهداری
• حجم بیشتری از آب گرم مصرفی را تولید و ذخیره می کند.
• نسبت به پکیج کمتر دچار خرابی می گردد.
• توانایی تامین گرمایش و آب گرم مصرفی برای فضاهای بزرگ تر و استخرها
• مقرون به صرفه است.
• خرید و نصب تجهیزات موتورخانه هزینه بیشتری دارد.
• نیاز به فضای بیشتر به جهت بزرگ بودن تجهیزات موتورخانه
• نیاز به لوله کشی طولانی تر
• از آنجایی که موتورخانه بین واحد ها مشترک است، افراد برای تعمیر، سرویس، کنترل درجه حرارت و زمان راه اندازی استقلالی ندارند.
• تعمیرات کلی موتورخانه نیاز به صرف هزینه بیشتری دارد.
• هزینه بین واحد ها تقسیم می گردد حتی اگر واحدی از آن استفاده نکرده باشد.

مزایا و معایب پکیج دیواری

• نصب و راه اندازی پکیج با هزینه کمتر
• استقلال ساکنین برای باز و بسته کردن و تعمیرات احتمالی پکیج
• در صورت استفاده نکردن از پکیج هزینه ها کاهش می یابد.
• به فضای کمتری نیاز دارد.
• نیازی به لوله کشی شوفاژ و آب مصرفی از موتورخانه تا واحد ندارد.
• سالانه به سرویس بیشتری نیاز دارد.
• نصب پکیج در داخل واحد
• نیاز به لوله کشی گاز با سایز بزرگ تری نسبت به مصارف خانگی دارد.
• افزایش هزینه گاز و برق مصرفی
• نیاز زودهنگام به تعمیرات و طول عمر کوتاه پکیج
• رسوب گرفتن مبدل و سایر لوازم پکیج
• در تامین آب مصرفی و گرم کردن رادیاتورها ظرفیت حرارتی کمتری دارد.
• در واحد های آپارتمانی که کوچک تر از ۵۰ متر و یا بالای ۲۰۰ متر هستند نمی توان پکیج نصب کرد.
• چنانچه برد پکیج خراب گردد برای تعویض و تعمیر آن هزینه زیادی لازم است.

پکیج را انتخاب کنیم یا موتورخانه 

یکی از نکات مهم در انتخاب پکیج یا موتورخانه توجه به تعداد آپارتمان یا مساحت بنا است. با وجود اینکه انتخاب هر یک از سیستم های گرمایشی بستگی به نظر و سلیقه مالک ساختمان دارد اما توصیه بسیاری از تاسیسات کاران حرفه ای و با تجربه انتخاب موتورخانه می باشد. زیرا موتورخانه یک سیستم با قدرت گرمایش بیشتر و مشکلات کمتر است و در ساختمان های بزرگ تر هزینه گاز و برق کمتری به هر واحد تحمیل می کند. با وجود اینکه برای نصب موتورخانه به وسایل هزینه بر زیادی نیاز است و در صورت تعمیرات اساسی هزینه بیشتری لازم دارد اما اگر موتورخانه به صورت استاندارد باشد طول عمر بسیار بیشتری دارد، ولی انواع پکیج دیواری بعد از سپری شدن پنج سال مستهلک شده و مدام نیاز به تعمیرات دارند. برای ساختمان هایی که زیربنای آن ها حدود ۱۵۰ متر است می توان پکیج نصب نمود اما در ساختمان هایی با بالای ۲۰۰ متر زیربنا بهتر است موتورخانه نصب کنید.

برای تبدیل موتورخانه به پکیج چقدر هزینه لازم است؟ 

پکیج و موتورخانه نیز مانند هر سیستم دیگری دارای مزایا و معایبی می باشند از این رو نمی توان گفت یکی از آن ها کامل و بی نقص و دیگری دارای معایب زیادی است. بنابراین مقایسه پکیج و موتورخانه تنها از لحاظ مصرف انرژی و ایمنی ساکنین ساختمان در برابر حوادث گاز گرفتگی مد نظر است نه موارد دیگر، در ادامه به مقایسه و بررسی موتورخانه های سنتی که در کشور وجود دارند می پردازیم.

مزایای موتورخانه 

دستگاه هایی که دارای مخزن هستند این برتری را نسبت به سایرین دارند که می توان برای زمان های قطع برق حجم مشخصی از آب گرم را انبار کرد، با توجه به اینکه این مزیت تا چه حد برای ساکنین ساختمان اهمیت دارد در انتخاب آن ها نقش دارد. افرادی که تمایل به نصب پکیج دارند می توانند از مدل های دارای منبع ذخیره آب گرم استفاده کنند، اما از آنجایی که این مدل از پکیج ها معایب زیادی دارد توصیه نمی شود.

با توجه به یک تحقیق صورت گرفته برای اینکه بتوان در ساعات غیر مفیدی چون شب، مخازن آب گرم شامل موتورخانه و آبگرمکن مخزنی را گرم نگه داشت به انرژی بسیار زیادی معادل انرژی مورد استفاده برای یک شهر ۱۵ هزار نفری لازم است. به این تربیت اگر سیستم قادر باشد در زمان نیاز آب گرم را تامین کند دیگر نیازی به مخزن ذخیره آب گرم وجود ندارد.

مصرف گاز موتورخانه و پکیج 

برای اینکه میزان گاز مصرفی موتورخانه و پکیج را با هم مقایسه کنیم به مثال زیر توجه نمایید تا تفاوت این دو را به خوبی متوجه شوید.

اگر در یک ساختمان ۱۰ واحدی میزان مصرف گاز موتورخانه را ۱۰ در نظر بگیریم به هر واحد به اندازه عدد ۱ هزینه گاز می رسد، اما با نصب پکیج در هر واحد و روشن بودن همه پکیج ها در ساختمان میزان مصرف گاز در کل ساختمان به ۲۰ می رسد از این رو به هر واحد دو برابر هزینه گاز می رسد. همچنین هزینه برق ساختمان نیز به میزان ۵۰ درصد افزایش می یابد.

معایب پکیج 

افرادی که مخالف پکیج و طرفدار موتورخانه هستند بر این باورند که با جایگزین شدن پکیج ها و افزایش استفاده از آن ها  خطر حوادث گازگرفتگی افزایش می یابد. اما بر اساس گزارشی که کارشناسان آتش نشانی ارائه داده اند، وجود مشکل در دودکش ساختمان ها علت ۸۰ درصد از حوادث گاز گرفتگی می باشد. بنابراین تصور اینکه ساختمان های دارای سیستم حرارت مرکزی دچار حادثه گاز گرفتگی نمی شوند باور اشتباهی است.

در صورتی که مشکلی در موتورخانه وجود داشته باشد این مشکل از دیگ و مشعل نبوده بلکه به دلیل مشکل در مکش دودکش موتورخانه، نحوه اجرای مناسب دودکش و اتصال و درزبندی قطعات دودکش داخل دیوار هنگام ساخت و ساز و نیز مشکل در ورود هوای تازه به موتورخانه و تهویه هوا می باشد. چنانچه هر یک از موارد فوق رخ دهد می تواند شدت خطر گاز گرفتگی آن از چند دستگاه پکیج بیشتر باشد که ناشی از ظرفیت بالای مشعل موتورخانه است.

نکات مهم در انتخاب موتورخانه یا پکیج 

در بسیاری از مواقع نصب نادرست لوله کشی خروجی گاز مونوکسید سبب نشت این‌ گاز از طریق رایزر ها و راه پله ها به داخل ساختمان می شود. همچنین گاز مونوکسید کربن می تواند از طریق ترک های دیواری که دودکش موتورخانه از آن عبور می کند نشت کند که به دلیل عایق بندی نامناسب دودکش یا ترک و شکستگی آن رخ می دهد، در این شرایط گازگرفتگی گروهی اتفاق می افتد.

موتورخانه مرکزی برای بناهایی با متراژ بالا مانند هتل ها، رستوران ها، بیمارستان ها، ساختمان ها و برج هایی با مساحت بالا انتخاب مناسب تری است، البته برای این کار باید از موتورخانه های جدیدتر و با طراحی و اجرای مناسب استفاده شود. اما برای ساختمان هایی که متراژ پایین تری دارند استفاده از پکیج از لحاظ هزینه های نصب، تعمیر و نگهداری و نیز هزینه های جانبی و هزینه گاز انتخاب بهتری است.