سرریز شدن منبع انبساط می تواند یکی از مشکلات اصلی و عمده استفاده نمودن از موتورخانه و همچنین سیستم گرمایشی باشد. سرریز شدن منبع انبساط دلایل مختلفی دارد که جهت تعمیر کردن، تعویض و یا سرویس موتورخانه باید آنها را بشناسید. روش حل و برطرف کردن هر مشکلی بر این اساس می باشد که علت اصلی مشکل پیدا شود و راهکارهای موازی با آن برای تعمیر صورت گیرد.
دلایل سرریز شدن منبع انبساط چیست؟
منظور از سرریز شدن یعنی پر شدن منبع به صورت کامل و خروج آب از درب مخزن آن و یا لوله که در این صورت کارکرد منبع انبساط مختل می شود و آب نیز تا اندازه زیادی هدر می رود. همانطور که گفتیم یکی از مشکلات شایع در منبع انبساط سرریز شدن آب می باشد. چنانچه می خواهید با دلایل آن آشنا شوید ادامه مطلب را مطالعه نمایید.
عملکرد نادرست شناور یا فلوتر و یا شیر کنترل سطح آب در منبع
وظیفه فلوتر و یا شناور نگه داری ثابت ارتفاع آب داخل منبع می باشد وقتی که سطح آب در منبع پایین می آید ارتفاع توپی شناور نیز کاهش پیدا کرده و در نتیجه شیر آب باز می شود و آب به درون منبع جریان پیدا می کند. در ادامه مشکلات این ابزار را به صورت کامل توضیح می دهیم.
کج بسته شدن فلوتر
مکان خروج آب از شناور یا فلوتر باید با خط عمود شده بر کف منبع به صورت کامل هم راستا باشد. وقتی که فلوتر یا شناور کج بسته شود، فشاری که به توپی وارد می شود به صورت اصولی و درست به شیر کنترل انتقال پیدا نمی کند و در این صورت از بسته شدن شیر به صورت کامل ممانعت خواهد کرد.
ریگلاژ نبودن شناور یا فلوتر منبع
در بعضی از شناورها امکان تغییر دادن طول فلوتر وجود دارد. 
اگر طول اهرم را بیشتر کنید می توانید قدرت توپی را افزایش داده و بنابراین نیرویی که برای غلبه کردن به فشار آب نیاز است افزایش پیدا می کند. با انجام این کار از نشتی آب در حین بسته بودن شناور جلوگیری خواهد شد.
انسداد محل شیر شناور با ذرات جامد معلق
اگر ذرات جامد معلق شیر فلوتر را مسدود کرده باشند می توانید شناور را باز کنید و محل مربوطه را کاملاً تمیز کنید تا مشکل برطرف شود. بنابراین یکی از عواملی که در سرریز شدن آب از منبع انبساط دخیل است مسدود شدن شیر شناور می باشد.
از کار افتادن توپی
گاهی اوقات ممکن است به دلیل سوراخ بودن توپی آب به آن وارد شود و همین موضوع از شناور بودن توپی جلوگیری کند. در واقع این پدیده همان از کار افتادن فلوتر می باشد. در این مرحله توصیه می کنیم که توپی و یا شناور را به صورت کلی تعویض کنید. البته با پر کردن سوراخ نیز می توانید به جای تعویض کردن به صورت موقت مشکل را برطرف کنید. در این صورت پس از آنکه محل نشتی را پیدا کردید آبی که داخل توپی وجود دارد را با سرنگ خالی کرده و پس از آن با چسب مایع محل نشتی را کاملا بپوشانید.
خراب شدن واشر شیر فلوتر و قطعات لاستیکی
ممکن است واشر شیر فلوتر یا قطعات لاستیکی آن خراب شوند که در این شرایط تعویض فلوتر و یا شناور برای شما بسیار مقرون به صرفه خواهد بود. دقت کنید وقتی که می خواهید فلوتر را درون فیتینگ ورودی منبع نصب کنید اطراف رزوه آن را نوار تفلون بپیچید تا با کمی پیچاندن فلوتر آب بندی شود.
سوراخ شدن یا پوسیدگی مبدل حرارتی
سوراخ شدن و یا پوسیدگی مبدل حرارتی که آب گرم مصرفی را تامین می کند مانند منابع کوئل دار و یا منابع دوجداره که موجب می شود آب به طور پیوسته داخل سیستم گرمایی جریان پیدا کند و به دنبال آن منبع انبساط سرریز شود. برای رفع این مشکل باید اقدام به تعمیر کردن و یا تعویض نمودن منبع دوجداره کنید.
افزایش بیش از حد دمای آب
چنانچه دمای آبی که داخل دیگ موتورخانه وجود دارد بیش از حد افزایش پیدا کند و منبع انبساط نیز حجم کمی داشته باشد موجب سرریز شدن موقتی آب خواهد شد. 
چنانچه در موتورخانه دو یا چند دیگ به یک کلکتور متصل باشند وقتی که یکی از این دیگ ها خاموش شود همزمان شیر آب خروجی سایر دیگ هایی که به کلکتور متصل هستند در وضعیت باز قرار می گیرند و آبی که درون دیگ خاموش قرار دارد سرد می شود و پس از انقباض یافتن آب سرد مجدداً جایگزین منبع انبساط دیگ می گردد.
ورود آب به منبع از محل خروجی
بسیاری از سیستم های لوله کشی در ساختمان برای آنکه برق مصرفی را کاهش دهند و استهلاک تاسیسات مکانیکی را پایین آورند عملیات بای پس را انجام می دهند یعنی لوله کشی آب منزل را بعد از پمپ به صورت مستقیم و با یک واسطه که همان شیر یک طرفه می باشد به ورودی آب منزل متصل می کنند. در این صورت اگر فشار آب شهری به اندازه کافی باشد پمپ روشن نمی شود و آب به صورت مستقیم از شبکه شهری به لوله کشی ساختمان وارد خواهد شد. علاوه بر آن زمانی که برق قطع است و پمپ کار نمی‌کند. آب ساختمان می تواند با فشار طبیعی از شبکه شهری تامین شود. همچنین چنانچه شبکه با افت فشار مواجه شده باشد، پمپ روشن خواهد شد و آب از مخزن دریافت شده و به شبکه لوله کشی وارد می شود. اگر شیرهای یک طرفه عملکرد مناسبی نداشته باشند آب به منبع وارد شده و از آن سرریز می شود. برای آنکه این مسئله را تشخیص دهید لازم است که شیر فلکه ساختمان را ببندید پس از آن به کمک پمپ و از طریق مخزن آب را مصرف نمایید. چنانچه این مشکل دوباره تکرار شد و آب از منبع سرریز شد، مشکل می تواند از فلوتر باشد. در غیر این صورت باید شیرهای یک طرفه را بررسی کنید و ببینید که آیا دچار مشکل شدند یا خیر. اگر شیر یک طرفه با مشکل مواجه شده بود باید آن را تعویض کنید.
استفاده از چندین منبع انبساط مجزا
اگر در هیچ نقطه از شبکه نتوانید فشار جریان را مشخص کنید در واقع سیستم از لحاظ سیالات نا معین محسوب می گردد و در این شرایط در باقی نقاط شبکه هم فشار نا مشخص می شود. با به کار گرفتن منبع انبساط در نقطه اتصال منبع فشار شبکه مشخص می شود و در نتیجه سیستم نیز معین خواهد شد. با همین استدلال می توانیم بگوییم استفاده نمودن از دو یا چند منبع انبساط مجزا در یک سیستم موتورخانه برای هر دیگ باعث می شود که قیود سیالات سیستم بیشتر از اندازه شود و قابلیت پیش بینی کردن جریان سیالات در شبکه وجود نخواهد داشت. این موضوع موجب می شود که هرگونه عدم تشابهی در شرایط دیگ موتورخانه یا مسیر لوله کشی های منابع انبساط و یا افزایش یافتن سطح آب و همچنین سرریز شدن منابع و به تبع آن کاهش یافتن سطح آب و وارد شدن آب اضافی به منابع را به دنبال داشته باشد.
هدف اصلی نصب منبع در سیستم حرارت مرکزی
- مستهلک کردن فشار آبی که از افزایش حجم آب ناشی شده است.
- جبران کمبود آبی که در گردش می باشد.
- جلوگیری کردن از انبساط طولی آب در مدار گرمایشی
روش متصل کردن منبع باز به سیستم حرارتی از طریق لوله های رفت و برگشت انجام می شود که در این حالت به سیستم انتقال آب متصل می گردد.
نکات تکمیلی در مورد بررسی دلایل سرریز شدن منابع انبساط
به علت احتمالی سرریز شدن آب از منابع انبساط و همچنین آسیب رسیدن به پوشش بام لازم است که لوله سرریز و لوله تخلیه تا نزدیک فاضلاب موتورخانه ادامه پیدا کند اما برای صرفه جویی کردن بیشتر می توان لوله سرریز و لوله تخلیه را به همدیگر اتصال و آن را تا موتورخانه ادامه داد. امتداد یافتن لوله تا موتورخانه دارای مزایای زیادی می باشد و چنانچه آب از منبع سرریز شود، قابل رویت است و می توان به راحتی دلایل آن را مورد بررسی قرار داده و به رفع آن اقدام نمود. ترتیب لوله از بالا به پایین به صورت زیر می باشد.
- لوله پرکن
- سرریز
- لوله انبساط
- لوله برگشت
شما با کمک گرفتن از فردی متخصص و ماهر برای انجام رفع این مشکل و عیب یابی دقیق سرریز شدن آب می توانید در زمان و هزینه های خود بسیار صرفه جویی کنید.
عواملی که باعث ایجاد نقص در کارکرد شناور منبع انبساط می شوند
- اگر توپی منبع انبساط سوراخ شود.
- چنانچه توپی انبساط و فلوتر تراز نباشند.
- اگر توپی انبساط و شناور تنظیم نباشد.
- چنانچه شیر پرکن فلوتر دچار انسداد شده باشد.
- شیر شناور خراب شده باشد و یا واشر و قطعات آن دچار آسیب شده باشد.
سخن پایانی
دلایل و عواملی که باعث می شوند آب از منبع انبساط موتورخانه سرریز شود شامل مواردی از قبیل خراب بودن شناور یا فلوتر، کج بسته شدن آن، عدم تنظیم درست فلوتر یا شناور، ایجاد رسوب و انسداد در شناور، سوراخ شدن توپی فلوتر و آب بند نبودن آن همه از مواردی هستند که می توانند باعث ایجاد این مشکل شوند. در این مقاله از ایبک امداد به بررسی هر کدام از این عوامل پرداختیم و راهکارهای برطرف کردن آن را نیز به شما عزیزان توضیح دادیم. چنانچه در این باره پرسشی داشتید کارشناسان ایبک امداد می توانند به شما کمک کنند.
دلایل سرریز شدن منبع انبساط موتورخانه
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
دلایل سرریز شدن منبع انبساط موتورخانه، دلایل ایجاد نقص در عملکرد شناور
