از چه لوله هایی می توان برای لوله کشی آتش نشانی استفاده کرد

لوله کشی آتش نشانی یکی از روش های مهم و ضروری برای حفاظت از ساختمان ها و افراد در برابر خطر آتش سوزی است. لوله کشی آتش نشانی شامل تجهیزات و لوله هایی است که آب را از منبع تامین کننده به محل حریق رسانده و به آتش نشانان کمک می کند تا حریق را خاموش کنند. در این مقاله قصد داریم به بررسی سیستم های لوله کشی آتش نشانی بپردازیم.

انواع سیستم لوله کشی آتش نشانی

انواع مختلفی از سیستم های لوله کشی آتش نشانی وجود دارد که برای رساندن آب به محل آتش سوزی و کمک به آتش نشانان در خاموش کردن آتش استفاده می شود. طبق استاندارد NFPA 13، انواع اصلی سیستم های لوله کشی آتش نشانی عبارتند از:

سیستم لوله کشی مرطوب

 رایج ترین و ساده ترین نوع سیستم لوله کشی آتش نشانی است. این لوله شامل لوله هایی است که همیشه با آب تحت فشار پر می شوند و آبپاش هایی که با حرارت فعال می شوند.

هنگامی که آتش سوزی رخ می دهد، آبپاش ها باز می شوند و آب را به منطقه آتش رها می کنند. این سیستم برای ساختمان هایی که در معرض دمای انجماد نیستند مناسب است.

سیستم لوله خشک

 این یک نوع سیستم لوله کشی آتش نشانی است که برای ساختمان هایی که در معرض دمای انجماد هستند مانند انبارها، پارکینگ ها یا اتاق زیر شیروانی استفاده می شود.

این لوله شامل لوله هایی است که با هوای تحت فشار یا نیتروژن پر شده اند و آبپاش هایی که توسط یک دریچه بسته می شوند. هنگامی که آتش سوزی رخ می دهد، گرما آبپاش ها را فعال می کند که هوا یا نیتروژن را آزاد می کنند و دریچه را باز می کنند.

سپس آب به داخل لوله ها می ریزد و به آبپاش ها می رسد. این سیستم نسبت به سیستم لوله مرطوب تاخیر در تحویل آب دارد.

سیستم پیش اقدام

 این یک نوع سیستم لوله کشی آتش نشانی است که برای ساختمان هایی که دارای اقلام ارزشمند یا حساس هستند مانند موزه ها، کتابخانه ها یا مراکز داده استفاده می شود.

این لوله شامل لوله هایی است که با هوای تحت فشار یا نیتروژن پر شده اند و آبپاش هایی که توسط یک دریچه بسته می شوند.

با این حال، برخلاف سیستم لوله خشک، این سیستم برای فعال شدن به دو رویداد جداگانه نیاز دارد: یک دستگاه تشخیص حریق (مانند آشکارساز دود) و یک اسپرینکلر.

هنگامی که آتش سوزی رخ می دهد، دستگاه تشخیص سیگنالی برای باز کردن شیر و پر کردن لوله ها با آب ارسال می کند. سپس فقط آبپاش هایی که در معرض گرما هستند باز می شوند و آب را به منطقه آتش رها می کنند. این سیستم از تخلیه تصادفی آب جلوگیری می کند و آسیب آب را به حداقل می رساند.

سیستم سیلاب

 این یک نوع سیستم لوله کشی آتش نشانی است که برای ساختمان هایی که دارای آتش سوزی با خطر یا چالش بالا هستند، مانند آشیانه های هواپیما، نیروگاه ها یا تاسیسات ذخیره مواد شیمیایی استفاده می شود.

از لوله هایی که خالی هستند و آبپاش هایی که باز هستند تشکیل شده است. هنگامی که آتش سوزی رخ می دهد، یک دستگاه تشخیص (مانند یک آشکارساز حرارت) سیگنالی را برای باز کردن یک شیر و پر کردن لوله ها با آب ارسال می کند.

 سپس تمام آبپاش ها به طور همزمان آب را به محل آتش سوزی رها می کنند. این سیستم مقدار زیادی آب را در مدت زمان کوتاهی برای مهار آتش فراهم می کند.

تجهیزات مورد استفاده برای لوله کشی آتش نشانی

برای لوله کشی آتش نشانی، تجهیزات مختلفی مورد نیاز است که بسته به نوع سیستم آتش نشانی، ممکن است متفاوت باشند.

 برخی از تجهیزات رایج برای لوله کشی آتش نشانی عبارتند از:

لوله های فلزی یا پلاستیکی

لوله های فلزی یا پلاستیکی که مقاوم در برابر حرارت و فشار باشند. لوله های فلزی معمولا از جنس استنلس استیل، گالوانیزه، مس یا آلومینیوم هستند. لوله های پلاستیکی معمولا از جنس پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی وینیل کلراید یا سایر پلیمرها هستند.

اتصالات لوله کشی

اتصالات لوله کشی که برای اتصال، شعبه بندی، تغییر جهت یا قطر لوله ها به کار می روند. اتصالات ممکن است از جنس همان لوله ها باشند یا از جنس دیگر مواد مانند برنج، چدن، فولاد یا پلاستیک باشند.

شیرآلات

شیرآلات که برای کنترل جریان آب در سیستم آتش نشانی استفاده می شوند. شیرآلات ممکن است دارای قابلیت باز و بسته شدن دستی یا خودکار باشند. انواع شیرآلات عبارتند از شیر فلکه، شیر درپوش، شیر تکسو، شیر دو سو و ….

تجهیزات خروجی

تجهیزات خروجی که برای رساندن آب به محل حریق به کار می روند. تجهیزات خروجی عبارتند از:

• جعبه آتش نشانی
• قرقره آتش نشانی
• شلنگ آتش نشانی
• نازل آتش نشانی
• کوپلینگ آتش نشانی
• تبدیل آتش نشانی
• هیدرانت آتش نشانی

تجهیزات کمکی

  تجهیزات کمکی که برای حفاظت و عایق کاری سیستم آتش نشانی به کار می روند. تجهیزات کمکی عبارتند از:

• نوار تفلون
• نوار عایق
• رنگ پرایمر
• الکترود جوشکاری
• بست لوله

مزایای لوله کشی آتش نشانی

لوله کشی آتش نشانی یکی از مهمترین بخش های یک ساختمان است که به منظور مقابله با آتش سوزی های ناخواسته و کنترل آن انجام می شود.

 برخی از مزایای لوله کشی آتش نشانی عبارتند از:

• افزایش امنیت و کاهش خسارات ناشی از حریق
• تامین آب مورد نیاز برای اطفاء حریق در هر نقطه از ساختمان
• کاهش هزینه های بیمه و تعمیرات ساختمان
• رعایت قوانین و استانداردهای ملی و بین المللی در زمینه سیستم های اطفاء حریق

روش های اجرای لوله کشی

لوله کشی آتش نشانی به روش های مختلفی اجرا می گردد و بسته به مساحت و تعداد طبقات هر ساختمان استفاده از هرکدام از روش ها مطابق استانداردهای تعیین شده ضرورت می یابد.

 روش های اجرای لوله کشی سیستم آتش نشانی عبارتند از:

روش خشک

در این روش منبع آب مورد نیاز برای سیستم آتش نشانی از منبع آب ساختمان جداست و معمولا از طریق لوله ورودی که در جلوی درب ساختمان نصب شده تامین می شود.

 در این روش همواره در سیستم لوله کشی آب وجود ندارد و در هنگام ضرورت به سیستم پمپاژ می شود.

روش تر

 در روش تر آب مورد نیاز از طریق آب شهری تامین می شود و آب همواره در لوله کشی وجود دارد.

روش ترکیبی

 در این روش از هر دو سیستم تر و خشک استفاده می شود و با توجه به شرایط ساختمان نظیر مساحت و ارتفاع از آن استفاده می شود.

روش اسپرینکلر

 در این روش یک سیستم پاشش خودکار (Sprinkler) نصب می شود که شامل شیرآلات، اتصالات فلزی، لوله ها، سیستم تامین کننده ی فشار و منبع ذخیره آب می باشد.

در این سیستم، واکنش آتش سبب شکستن حباب شیشه ای پاشنده ها می شود و به این ترتیب آب روی آتش پاشیده می شود.

معایب لوله کشی آتش نشانی

لوله کشی آتش نشانی یک سیستم مهم برای مقابله با حریق و کاهش خسارات آن است. اما این سیستم هم مانند هر سیستم دیگری معایب و نقص های خود را دارد.

 برخی از معایب لوله کشی آتش نشانی عبارتند از:

نیاز به تعمیر و نگهداری دوره ای

•  لوله ها و تجهیزات آتش نشانی با گذشت زمان فرسوده و آسیب پذیر می شوند و نیاز به تعمیر و نگهداری دوره ای دارند.
• این کار هزینه بر و زمان بر است و ممکن است در برخی موارد باعث قطع آب یا تخلیه سیستم شود.

خطر انجماد آب در لوله ها

•  در مناطق سردسیر، ممکن است آب در لوله های آتش نشانی یخ بزند و باعث انسداد یا ترکیدگی لوله ها شود.
•  این مسئله باعث کاهش عملکرد و کارایی سیستم آتش نشانی می شود و ممکن است در هنگام حریق باعث عدم رسیدن آب به محل حریق شود.

خطر خوردگی و رسوب در لوله ها

 بسته به جنس و نوع لوله های استفاده شده در ساختمان، ممکن است با خوردگی و رسوب مواجه شوند. این مسئله باعث کاهش عمر و بازده لوله ها و کاهش فشار و کیفیت آب مصرفی می شود.

خطر افزایش رطوبت در ساختمان

 در صورت فعال شدن سیستم آتش نشانی، آب پاشیده شده توسط پاشنده ها یا شلنگ ها باعث افزایش رطوبت در ساختمان می شود. این رطوبت ممکن است به ساختار ساختمان آسیب بزند و باعث رشد قارچ و باکتر ژنراتور شود.

برای جلوگیر از این معایب، باید از لوله کش حرفه ای کمک گرفت و به تعمیر و نگهداری منظم سیستم آتش نشانی توجه داشت.

 همچنین باید از روش های مناسب برای جلوگیر از انجماد آب در لوله ها استفاده کرد و از سیستم های خشک یا ترکیبی استفاده کرد.

 برای کاهش رطوبت در ساختمان، باید از سیستم های تهویه مطبوع استفاده کرد و از مواد ضد آب برای پوشش دادن به سطوح حساس استفاده کرد.

سخن پایانی

امیدواریم که با خواندن این مقاله بیشتر با لوله کشی آتش نشانی آشنا شده باشید. همچنین می توانید از خدمات مجموعه آی بک امداد در زمینه لوله کشی آتش نشانی بهره مند گردید.