سقف وافل چیست ؟ با سقف وافل بیشتر آشنا شوید

اگر به دنبال یک سازه قوی برای ساخت ساختمان هستید، سقف وافل می‌تواند انتخاب بسیار خوبی باشد و شما سال ها نشانه‌ای از فرسودگی در آن نخواهید دید. شاید بخواهید بدانید که سقف وافل چه بوده و چگونه آن را اجرا می‌کنند؟ باید بگوییم سقف وافل دارای استحکام و ایستایی بیشتری نسبت به سقف‌های تیرچه‌ای یا بتنی معمولی هستند و حتی نسبت به دال‌های بتنی هم ظرفیت بیشتری از جهت تحمل بار، دارا می باشد.

این دال در قسمت تحتانی دارای آماتورهایی در دو جهت می‌باشد و دارای معماری بسیار زیبایی بوده و شبیه به شیرینی وافل است.

به طور خلاصه می‌توانیم بگوییم که از دال‌های وافل برای سقف‌هایی استفاده می‌شود که دارای دهانه بزرگی هستند و وقتی کاربرد دارند که نیاز به اضافه کردن فاصله ستون‌ها باشد. بعضی از ساختمان‌ها که به وسیله سقف وافل بتنی درست شده‌اند، عبارت هستند از تئاتر ملی سلطنتی در بریتانیا و ساختمان مترو در واشنگتن.

سقف وافل یک سازه نوین بوده که برای ساختن سازه‌های با ارتفاع، از آن استفاده می‌شود و برای جاهایی که ارتفاع آنها بیشتر از ۱۲ متر است مورد استفاده ساختمان سازان قرار می‌گیرد. ظاهر سقف وافل مانند شبکه بوده و به همین علت به این سقف، سقف مشبک هم گفته می‌شود. اسم وافل در اصل از نان وافل گرفته شده و این به دلیل شباهت ظاهری این دو می‌باشد.

همانطور که گفتیم این سقف برای سازه‌های مرتفع کاربرد دارد و از آن در ایستگاه‌های مترو و قطار، فرودگاه‌ها، نمایشگاه، سالن و حتی منزل های مسکونی هم استفاده می شود.

سقف وافل چه مزایایی دارد؟

استفاده از سقف وافل مزایای زیادی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:

• این سقف نسبت به موارد دیگر انعطاف پذیری بهتری داشته و می‌توان آن را با چوب استیل و بتن اجرا کرد.
• از وافل جهت ساختن فضاهایی که بزرگ بوده و ارتفاع بالایی دارد و حتی مکان‌هایی که دارای محدودیت ستون گذاری می‌باشد، استفاده می‌شود.
• تحمل بار در سقف‌های مشبک از دیگر شکل‌های این سقف بیشتر است.
• سقف وافل نه تنها از استحکام بالایی برخوردار است بلکه دارای زیبایی فراوان و چشم نوازی می‌باشد.
• سقف وافل از جهت وزن سبک بوده و  برای اجرا و ساخت آن از بتن زیادی استفاده نمی‌شود.
• ساخت و اجرای سقف وافل سریع و ساده است و می توان به راحتی در روی فرایند اجرای این سقف نظارت داشت.
• این سقف را می‌توانید با ایجاد سوراخ در قسمت‌های زیرین جهت عبور دادن سیم برق، تهویه هوا، لوله کشی و همچنین سیستم روشنایی آماده کرد.

اجرای سقف وافل چه معایبی دارد؟

معایب مهم اجرای این سقف عبارتند از:

• به دلیل گرانی وسایل برای ساخت و ساز مثل قالب و داربست، اجرای این سقف نسبت به سقف‌های دیگر گران‌تر است.
• برای اجرای سقف وافل باید ارتفاع طبقات زیاد باشد بنابراین باید از تعداد طبقات کم شود.
• نظارت کامل و قوی باید در اجرای وافل انجام شود. اگر نظارت دقیق و مداوم نباشد، احتمال دارد به قالب‌ها فشار زیاد و اضافه وارد شده و بشکنند.
• کارگرانی که برای اجرای این سقف به کار گرفته می‌شوند، باید دارای دانش و تجربه کافی باشند.
• مکان‌هایی که دارای شیب هستند برای اجرای وافل باید به وسیله گودبرداری سطح را مسطح کرده و یا اینکه با پر کردن خاک این کار را انجام دهند که البته خاک هم باید خوب و مرغوب باشد.
• سقف وافل برای جاهایی که طوفان خیز و بادگیر هستند به هیچ وجه مناسب نمی‌باشد زیرا این سقف سبک بوده و ممکن است طوفان و باد به ساختمان‌هایی که از این سقف درست شده‌اند، آسیب بزند و آسیب آن معمولاً چندین برابر ساختمان‌های معمولی است.

مراحل کلی برای اجرای سقف وافل

اجرای سقف وافل در انواع مختلف، به صورت کلی در چند مرحله انجام می‌شود:

1.  شمع بندی
2. قوطی کشی
3. قالب گذاری
4. آرماتوربندی
5. بتن ریزی

۱- شمع بندی

برای اجرای سقف های وافل اولین مرحله شمع بندی می‌باشد. شمع بندی برای سقف‌هایی مناسب است که ارتفاع آنها ۳ تا ۳.۵ باشد. اگر ارتفاع بیشتر از این حد بود، باید از جک بلند یا اسکفولد جهت پوشش سطح، در زیر سقف استفاده شود.

۲- قوطی کشی

مهمترین مزیتی که اجرای این سقف نسبت به سقف‌های مجوف مثل کوبیاکس و یوبوت دارد، تخته بندی در زیر سقف می‌باشد. در اجرای سقف‌های وافل نیازی به تخته بندی در زیر سقف وجود ندارد و قالب نقش نگهدارنده بتن را انجام می دهد.

قوطی ابزار یک فلز است که در روی شمع آن را می‌بندند و به عنوان تکیه‌گاه برای قالب وافل می‌باشد. قوطی کشی با دو روش انجام می‌گیرد. در روش اول قوطی‌ها را به صورتی قرار می‌دهند که دو لبه قالب‌های وافل در روی یک قوطی قرار می گیرد. هرچند که این روش به صرفه‌تر و ساده‌تر است ولی از جهتی دارای ایمنی کمتری می‌باشد.

۳- قالب گذاری

امروزه پیمانکاران از روش معمولی برای سقف وافل استفاده می‌کنند که بعد از جایگذاری کردن قالب‌ها در بین قوطی، از میلگردهایی به شکل U جهت متصل شدن قالب‌های مجاور به هم استفاده می‌کنند.

۴- آرماتور بندی

بعد از انجام قالب گذاری، حالا نوبت به اجرای آماتورها می‌رسد که باید طبق نقشه طراحی سقف، انجام گیرد. در مرحله آماتور بندی باید آماتورهای کششی را بین قالب‌ها با تعداد و فواصل معین قرار دهند و آماتورهای حرارتی به شکل گسترده در روی قالب، البته با رعایت فاصله از قالب، باید تنیده شود.

۵- بتن ریزی

برای اجرای سقف وافل باید در این مرحله بتون ریزی کنید. قبل از اینکه بتن ریزی انجام شود، باید سطوح نگهدارنده در سقف به صورت چشمی بازدید شود و از نشت بتن مطمئن شوید. در مرحله بتن ریزی باید بتون تازه بر طبق تعیینات طرح و مقاومت، به محل پروژه منتقل شود و آن را به شکل یکپارچه در روی سقف بریزند.

معمولاً در مرحله بتن ریزی سقف‌های وافل، نیازی به ویبراسیون نمی‌باشد. به دلیل اینکه فضای بتن ریزی قابل دسترس و باز است و بر خلاف بتن ریزی در سقف‌های کوبیاکس و یا یوبوت که فضای زیر قالب قابل دسترس نیست، باید با ویبراسیون بتن تازه را به طرف فضا راهنمایی کرد.

سقف وافل در معماری چه کاربردی دارد؟

کاربرد دیگری که سقف‌های وافل دارند، در تأمین دهانه‌ مورد نیاز در طرح ‌های معماری می‌باشد. امروزه طراحان معماری در پی استفاده از فضای بیشتری می‌باشند و از تمام ابزارهای موجود هم استفاده می‌کنند تا بتوانند فضای کوچک را به شکل فضای بزرگ جلوه دهند.

سقف وافل چه کاربردی در کاهش مصرف بتن دارد؟

وقتی  وافل را اجرا می‌کنند استفاده از قالب‌های وافل باعث کاهش مصرف بتن می‌شود. به عبارت دیگر می‌توان گفت جایگذاری کردن قالب‌های وافل حجم زیادی از بتن که عملکرد سازه‌ای هم ندارد، از دال های بتنی حذف خواهد شد. حذف این بتن غیر سازه‌ای می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد:

مهمترین مزایای آن هزینه‌ای است که برای تهیه بتن، انتقال و اجرای آن حذف می‌شود. از طرفی هم وزن کل سازه، مخصوصاً وزن مرده سقف، کم شده و این در نهایت باعث خواهد شد که قسمت‌های دیگری مثل ستون‌ها و تیرها هم کاهش ابعاد پیدا کنند.

مقایسه تیرچه بلوک و سقف وافل

همانطور که در ابتدا هم گفتیم سقف‌های وافل برای دال هایی مناسب است که دهانه بزرگی دارند و این می‌تواند محدودیت دهانه را در دال‌های تیرچه بلوک رفع کند. در ادامه این دو را از جهات مختلف با هم مقایسه می‌کنیم.

۱- طول دهانه ها

سقف‌های وافل دارای قابلیت دهانه‌های بزرگ هستند در حالی که در سقف تیرچه بلوک فقط طول دهانه به ۷ متر می‌رسد.

۲- امنیت

می‌توان گفت که سقف وافل نسبت به تیرچه بلوک از جهت امنیتی، دارای معایب کمتری می‌باشد. آمارها نشان می‌دهد که سقف های تیرچه بلوک نسبت به عوامل محیطی مثل آتش سوزی و زلزله دچار خسارت و آسیب‌های زیادی می‌شوند ولی سقف وافل دارای تحمل حرارت زیاد بوده و در هنگام آتش سوزی هم تحمل بیشتری دارد، پس می‌توان گفت از جهت ایمنی از سقف تیرچه بلوک مناسب‌تر است.

ماده پلی استایرن که در تیرچه بلوک وجود دارد، در زمان آتش سوزی ایجاد گازهای بسیار سمی کرده و با سرعت پخش می‌شود و می‌تواند باعث فراگیری آتش شود و مسلماً خسارات مالی و جانی بیشتری در پی دارد ولی برای سقف وافل از هیچ ماده آتش‌زایی استفاده نمی‌کنند و استحکام آن هم از تیرچه بلوک بیشتر بوده به همین علت در مقابل زلزله هم مقاومت بیشتری دارد.

۳- آسایش بیشتر

در سقف تیرچه بلوک، صوت به فضای داخلی منتقل شده و در هنگام بهره‌برداری دارای ارتعاشات زیادی است ولی سقف وافل به دلیل اینکه در دو طرف دارای تیرچه است از خود صلبیت بیشتری نشان می‌دهد و این می‌تواند به علت داشتن حفره‌های منظم و زیاد باشد که صدا را جذب می‌کند.

۴- قیمت سقف های وافل

هزینه سقف های وافل بستگی به عوامل مختلفی دارد مانند: دستمزد افراد، هزینه اجرا، بتن مصرفی، حجم و قیمت میلگرد، اجاره یا خرید قالب های وافل و… جزو عواملی هستند که در روی قیمت وافل تاثیر دارند.