روز جهانی موسیقی در تقویم جهانی ، ۲۱ ژوئن است و این روز ، روز جهانی موسیقی نامیده شده است. کشورهای زیادی در این روز جشن موسیقی را برگزار می کنند. ریشه این تاریخ و این نام گذاری به کشور فرانسه، یکی از مهدهای هنر، باز می‌گردد و روز ۲۱ ژوئن در کشور فرانسه تعطیل رسمی است. روز جهانی موسیقی بیشتر به جشن موسیقی در جهان معروف است و بیشتر کشورها این روز را به شکل جشن‌های مردمی برگزار می کنند و هرساله مردم و هنرمندان بسیاری از کشورهای جهان، در بلندترین روز سال این جشن را برگزار می کنند.
روز جهانی موسیقی در تقویم
روز جهانی موسیقی در تقویم شمسی : ۳۱ خرداد ۱۴۰۲
روز جهانی موسیقی در تقویم قمری : ۲۱ ذی القعده ۱۴۴۳
روز جهانی موسیقی در تقویم میلادی : ۲۱ ژوئن ۲۰۲۳
۲۱ ژوئن، آخرین روز بهار و بلندترین روز سال، روز موسیقی و به عنوانی دیگر روز جهانی موزیک (world music day) نامیده می‌شود.
ترویج صلح و آرامش و اجرای موسیقی با کیفیت برای همه مردم، از اهداف نامگذاری روز جهانی موسیقی است.
تاریخچه روز جهانی موسیقی
اکتبر سال ۱۹۸۱ موریس فلورت به خواست ژاک لانگ که در آن موقع وزیر وقت فرهنگ و آموزش ملی فرانسه بود ، سمت مدیریت موسیقی و رقص را در وزارت فرهنگ فرانسه دریافت کرد. فلورت در آن زمان نظریات و تفکرات خود را در زمینه تمرین و اجرای موسیقی و تکامل آن پیاده کرد، وی یک شعار کلی را دنبال می کرد و آن این بود که موسیقی در همه جا و کنسرت در هیچ کجا، موریس فلورت اما در سال ۱۹۸۲ بر اساس مطالعه‌ای در مورد عادات فرهنگی فرانسوی‌ها داشت به یک نکته دست یافت و آن این بود.
که پنج میلیون از مردم فرانسه و همچنین یک نفر از هر دو جوان، یک ساز موسیقی می‌نوازند. این نکته سبب این شده که فلورت ایده ای را در سر بپروراند و این ایده ، ایده ای نبود جز جمع کردن تمام مردم در خیابان‌ها و در کنار یکدیگر و این ایده سبب پایه‌گذاری روز جهانی موسیقی یا Fête de la Musique در سال ۱۹۸۲ و در شهر پاریس شد، از آن موقع تا به امروز، این جشنواره به یک پدیده بین‌المللی تبدیل شده است.
البته برخی دیگر نیز این باور را دارند که فردی به نام لرد یِهودی منوهین برای اولین بار این پیشنهاد را ارائه کرده بود. منوهین که نوازنده چیره دست و اسطوره ویولن به شمار می‌رفت، ایده بزرگداشت موسیقی در روزی جهانی را به شورای بین‌المللی موسیقی (International Music Council) داده بود. این شورا در سال ۱۹۴۹ توسط سازمان یونسکو بنیان‌گذاری شد و هدف آن ترویج موسیقی و پذیرش گوناگونی این هنر بود.
روز جهانی موسیقی سراسر دنیا
امروزه مردم در بیش از هفت صد شهر و در یک صد و سی کشور جهان، همواره این روز را جشن می‌گیرند، جشن روز جهانی موسیقی در حال حاضر در کشورهای مختلفی مانند هند، آلمان، ایتالیا، یونان، روسیه، استرالیا، برزیل، کانادا، ایالات متحده آمریکا، انگلیس و چندین کشور دیگر برگزار می‌شود.
در روز جهانی موسیقی تعداد بسیاری از موسیقیدانان سراسر دنیا، اقدام به برگزاری کنسرت رایگان در پارک‌ها، ایستگاه‌های مترو و قطار و حتی موزه‌ها بجای سالن‌های عظیم و باشکوه می‌کنند. در این روز بیشتر کشورها به بزرگداشت هنر موسیقی، اجراهای بزرگی را در نقاط مختلف شهرها ترتیب می‌دهند.
موسیقیدانان و هنرمندان در این روز به جای اینکه مردم را به تالارها و سالن‌های مجلل و پرهزینه کنسرت‌ها دعوت کنند، اجراها را به خیابان ها و میان مردم می‌آورند تا همه اقشار جامعه از این هنر بهره مند گردند. در این روز موسیقیدانان و هنرمندان بزرگ جهان با هدف ترویج صلح و آرامش گرد هم می‌آورد تا اجراهایی بی‌نظیر برای تمام مردم داشته باشند.
روز جهانی موسیقی در ایران
این رویداد هرساله در کشور ما نیز توسط بسیاری از هنرمندان و افراد فعال در زمینه موسیقی و هنر به وسیله اجراهایی در نقاط مختلف برگزار می‌گردد. این اجراها که معمولاً تعدادشان به انگشتان یک دست هم نمی‌رسد ، عموماً در شهر تهران و با حضور هنرمندانی از نقاط مختلف جهان برگزار می‌شود اما کماکان به عنوان یک رویداد مهم و رسمی شناخته نمی‌شود و جایی در تقویم کشورمان ندارد. اینکه در تقویم ملی ایرانی با هزاران استاد موسیقی و آثار ماندگار هنوز تاریخی برای روز بزرگداشت موسیقی مطرح نشده است جای تعجب دارد.
بارها تاریخ های مختلفی برای انتخاب روز ملی موسیقی پیشنهاد شده است اما ظاهر هیچ کدام مورد موافقت قبول نشده، با فوت استاد محمدرضا شجریان دوست دارانش روز تولد ایشان را برای این روز پیشنهاد دادند، قبل ترها روز تولد کلنل علینقی وزیری بود یا میرزا عبدالله فراهانی پیشنهاد شده بود، البته روز تولد ابونصر محمد ابن فارابی که روز ۹ مهر می باشد برای علاقمندان اهالی موسیقی در ایران روز ملی موسیقی عنوان شده.
موسیقی از زبان عربی ، موزیک از زبان‌های اروپایی یا آنچه در پارسی باستان خُنیا گفته می شد، نوعی از هنر است که صدا و سکوت عناصر تشکیل دهنده آن است. عناصر اصلی که موسیقی از آن ها تشکیل شده است شامل : زیروبم و ریتم است. موسیقی را می توان هنر بیان احساسات به وسیلهٔ آواها گفت که مهم‌ترین عوامل آن صدا و ریتم است و همچنین دانش ترکیب صداها به گونه‌ای که خوش‌آیند باشد و سبب انبساط و دگرگونی روان شود.
در هنرها ، موسیقی امکان دارد به عنوان یک هنر نمایشی، یک هنر زیبا یا یک هنر شنیداری طبقه بندی بشود. موسیقی بخش مهمی از شیوه زندگی مردم در بسیاری از فرهنگ‌ها است ، زیرا در مراسم مذهبی، مراسم و جشن‌های رسمی به عنوان مثال: جشن فارغ‌التحصیلی و ازدواج ، فعالیتهای اجتماعی به عنوان مثال رقص و فعالیتهای فرهنگی مانند آواز مبتدی کارائوکه تا بازی در گروه مبتدی فانک یا آواز خواندن در گروه کر به صورت گروهی نقش اساسی را ایفا می‌کند.
موسیقی در زبان شیرین فارسی
در زبان فارسی موسیقی را خُنیا می گویند که از ریشه «خونیاک» زبان پارسی میانه و «هو نواک» اوستایی است که خود آن از دو بخش تشکیل شده: «هو» به معنای نیک، زیبا، خوش برای مثال در واژهٔ «هومن» به معنای نیک‌اندیش، و «نواک» به معنی نوا. یطور کلی هونواک، خونیاک و خنیا به معنای نوای خوش است. پیشوند خو که به معنی خوش است در واژگان دیگری مانند خجیر، خسرو، خرم نیز دیده می‌شود. موسیقی در ایران سابقه ای دیرینه دارد و به دوران ایران باستان برمی‌گردد. ایران سرچشمه موسیقی‌هایی غنی و متنوع است. موسیقی سنتی ایران به عنوان یکی از مؤلفه‌های فرهنگ و هنر ایرانی به شمار می آید. تقریباً تمام اقوام ایرانی دارای موسیقی محلی خاص خود می‌باشند.
سازهای موسیقی ایرانی
ساز نی ایرانی
نی قدیمی‌ترین این نوع است و دارای یک لوله استوانه‌ای از جنس نی بوده که دارای هفت بند و شش گره است. نی از دسته سازهای محلی است و تقریباً در همه جای ایران معمول و رایج است.
ساز سرنا ایرانی
سرنا دیگر سازی از خانواده آلات موسیقی بادی است که در همه نقاط ایران معمول است و شامل: سرنای بختیاری، موسیقی آذربایجانی و خراسانی است. در ایران این ساز همراه با دهل یا نقاره نواخته می‌شود. نواختن این ساز در نقاط مختلف کشور در مواقع خاصی و به منظورهای متفاوتی انجام می‌شود. در لرستان و کردستان با نواختن دهل و سرنا خبر مرگ کسی را می‌دهند و در شمال به همراهی طناب بازها سرنا نواخته می‌شود و در آذربایجان غربی، روستائیان در عروسی‌ها موقع رقص چوبی، سرنا می‌نوازند.
ساز کرنا ایرانی
سازی قدیمی و تاریخی است که در استان های مختلف ایران به شکل‌های متفاوت از هم ساخته و اجرا می‌شود. مهم‌ترین کرناها، کرنای شمال، گیلان و کرنای مشهد و بختیاری است. این ساز بیشتر در خوزستان و فارس و چهار محال و گیلان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ساز دایره ایرانی
این ساز ضربی از حلقه‌ای چوبی تشکیل شده که بر یکی از سطوح جانبی دایره‌ای شکل آن پوست کشیده شده است، این ساز را با ضرب سر انگشتان هر دو دست می‌نوازند. سازی است همراهی‌کننده با سایر سازها. دایره در حال حاضر در مناطق مختلف ایران استفاده می شود مثل خراسان شمالی و آذربایجان و سایر مناطق. این ساز در موسیقی شهری هم کاربرد دارد. در بعضی از مناطق ایران اشکالی به غیر از گرد نیز موجود است.
تعریف موسیقی از زبان افراد معروف
لودویگ ون بتهوون: موسیقی الهام درونی است و برتر از هر خرد و فلسفه‌ای است.
باب مارلی: او اینگونه می‌گوید که از ویژگی‌های موسیقی این است که هنگام سیلی خوردن هیچ دردی را احساس نمی کنید.
ولفگانگ موتزارت: موسیقی هیچ وقت نباید گوش را آزار دهد، بلکه باید مسبب به وجد آوردن شنونده شود، به بیانی دیگر هرگز نباید ماهیت موسیقیایی خود را از دست بدهد.
لویی آرمسترانگ: موسیقیدانان هرگز بازنشسته نمی‌شوند و آنها زمانی کار خود را متوقف می‌کنند که دیگر آوایی از درونشان به صدا در نیاید.
کرت کوبین: موسیقی سرگرمی است، هرچه بیشتر خود را وقف آن کنید به ماهیت خود هرچه بیشتر نزدیک خواهید شد.
ابوعلی سینا: از نظر ابوعلی سینا موسیقی علمی اسـت ریاضی کـه در آن از چگونگی نغمه‌ها از نظر ملایمت و سازگاری، و چگونگی زمان‌های بین نغمه‌ها بحث می شود.
افلاطون: موسیقی یک ناموس اخلاقی اسـت کـه روح بـه جهانیان، و بال به تفکر و جهش بـه تصور، و ربایش بـه غم و شادی و حیات بـه همه ی چیز می‌بخشد. موسیقی روح انسان را مناسب و هماهنگ می کند و سبب برانگیخته شدن استعداد پذیرش عدالت می شود.
ابونصر فارابی: از نظر ابونصر فارابی موسیقی علم شناسایی الحان و شامل دو علم اسـت؛ علم موسیقی عملی و علم موسیقی نظری.
نیچه: نیچه که فیلسوف، شاعر، منتقد فرهنگی، آهنگساز و فیلولوژیست کلاسیک بزرگ آلمانی است ، معتقد بر این اسـت کـه تمام پدیده‌ها در مقایسه با موسیقی تنها نمادند. زندگی بدون موسیقی اشتباهی بزرگ بوده اسـت.
واگنر: او که آهنگ ساز، رهبر ارکستر، نظریه پرداز موسیقیدان و مقاله نویس آلمانی است در تعریف آهنگ می گوید: مـن موسیقی را تنها وسیله لذت گوش بـه شمار نمی آورم بلکه آنرا تحریک کننده قلب و مهیج احساسات می دانم. موسیقی عالی ترین هنرهاست. موسیقی متعلق بـه دل اسـت و جایی که دل نیست موسیقی نیز وجود ندارد.
هگل (فیلسوف بزرگ آلمانی): آنچه موسیقی متعلق به خود می داند همان اعماق زندگانی درون شخص اسـت موسیقی هنر خاص روح اسـت و بـطور مستقیم بـه روح خطاب می کند.
سخن آخر:
در این مقاله از مجله فرهنگی ایبک با موسیقی و تاریخچه این روز آشنا شدید، همچنین دانستید که در تاریخ ۳۱ خرداد ماه برابر با ۲۱ ژوئن هر سال این روز بزرگ را در سراسر دنیا جشن می گیریم، سخنان بزرگان زیادی در رابطه با موسیقی همیشه شنیده می شود اما سخن بتهوون که می‌گوید موسیقی الهام درونی است می تواند همیشه یک حس دیگری از موسیقی درون یک موسیقیدان ایجاد کند، اگر در زمینه موسیقی تجربه ای دارید می توانید از طریق بخش دیدگاه ها با همگان به اشتراک بگذارید.
روز جهانی موسیقی
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
مقاله ای برای شناخت موسیقی و تاریخ دقیق روز جهانی موسیقی
