بیماری ام اس یا همان فلج چندگانه یک مشکل نخاعی و مغزی می باشد که علائم مختلفی را برای بیمار ایجاد می کند. در ابتدا عوارض این بیماری به تناوب ایجاد می شود و دوباره برطرف می شود ولی با گذشت زمان، بعضی از علائم آن ماندگار شده و باعث ناتوانی فرد خواهد شد. هرچند این بیماری درمان مشخصی ندارد ولی داروها و همچنین درمان ام اس به روش های مختلف، باعث می‌شود دفعات عود این بیماری و همچنین ناتوانی های مربوط به آن، کم شود.
علائم و نشانه های بیماری ام اس
بیماری ام اس می تواند علائم زیاد و گسترده‌ای به همراه داشته باشد. بیشتر اشخاصی که در این شرایط قرار می گیرند با تعداد محدودی از علائم ام اس مواجه خواهند شد و احتمال وجود تمام علائم در یک شخص بسیار کم است. علائم بیماری ام اس قابل پیش بینی نیست و در هر زمانی ممکن است عود کند. علائم این بیماری در هر بار، با یکدیگر متفاوت است و زمان عود آن هم بستگی به ستون فقرات و بخش هایی از مغز دارد که تحت تاثیر ام اس قرار می‌گیرند. بیمار احتمال دارد در این شرایط فقط یکی از علائم را در عضو بدن خود مشاهده کند و یا حتی علائم زیادی در اعضای بدن مشاهده کند.
متداول ترین علائم بیماری ام اس عبارت است از:
- مشکلات بینایی
- تشنج و اسپاسم عضلات
- درد
- خستگی
- مشکلات افسردگی و احساسی
- و…
۱- مشکلات بینایی
اولین نشانه ای که بیمار مشاهده می‌کند اختلال در بینایی است. در این حالت در پشت چشم احساس درد کرده و بعضی از بیماران، قسمتی از بینایی خود را از دست می دهند. در این شرایط به طور معمول فقط یک چشم تحت تأثیر این بیماری قرار می گیرد و چشم دیگر ممکن است دارای دید تار و یا دوگانه شود.
۲- اسپاسم عضلات و تشنج
در این شرایط احتمال دارد بعضی از اوقات فرد بیمار دچار اسپاسم شود این اسپاسم به دلیل به خاطر آوردن آسیب ها به عصبی که پیام مغز را به عضلات می‌رساند، ایجاد خواهد شد. بعضی از عضلات امکان دارد در این حالت منقبض (کوتاه) و محکم شود، در این صورت حرکت آنها دشوار خواهد شد که در اصطلاح به این حالت تشنج می گویند.
۳- درد
افرادی که به بیماری ام اس مبتلا شدند با دو نوع درد مواجه خواهند شد، یکی درد نوروپاتیک که اولین دردی است که بیمار به دلیل آسیب های وارد شده به فیبرهای عصبی، این درد را تجربه خواهد کرد. در این حالت درد به صورت سوزش و یا تیر کشیدن در روی بخش های مختلف پوست ایجاد می شود. علاوه بر این احتمال دارد این آسیب دیدگی باعث حساسیت زیاد پوست در بعضی از قسمت‌های آن شود.
نوع دیگر درد، که در این بیماری مشاهده می‌شود، درد اسکلتی عضلانی می باشد، که به دلیل عضلات آسیب دیده به علت اسپاسم و یا تشنج، به وجود می آید.
۴- خستگی
خستگی در این بیماری به شکلی است که این خستگی بیشتر از زمانی می باشد که بعد از انجام فعالیت های ورزشی و یا بدنی به وجود می‌آید. یکی دیگر از علائم بیماری ام اس خستگی است که این خستگی ممکن است بر تمرکز و یا تعادل بیمار هم تأثیر گذار باشد.
۵- مشکلات افسردگی و احساسی
در این شرایط احتمال دارد بیمار بدون دلیل گریه کرده و یا بخندد. افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند با علائم تشویش و یا افسردگی در بعضی از مراحل بیماری رو به رو خواهند شد.
علاوه بر مواردی که برای تان نام بردیم این بیماری علائم دیگری هم دارد که عبارتند از:
- سوزش و بی حسی در بخش های مختلف پوست که یکی از متداول ترین نشانه های بیماری ام اس می باشد.
- فلج و یا ضعف بعضی از عضلات که باعث ناتوانی در حرکت فرد خواهد شد.
- ایجاد مشکل برای هماهنگی اعضای بدن و حفظ تعادل
- ایجاد مشکل در توجه کردن و تمرکز
- اسپاسم عضلانی و لرزش
- حواس پرتی و گیجی
- مشکل در دفع ادرار
- ناتوانی آمیزش جنسی
- مشکل در صحبت کردن
دلایل بیماری ام اس چیست؟
بیماری ام اس یک اختلال خود ایمنی در بدن است و این بدین معنی است که سلول های سیستم ایمنی بدن به شکل عادی به ویروس ها، باکتری ها و موارد دیگری مانند اینها، حمله می کند. در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به خود بدن فرد حمله می کند. هنگامی که بیماری در بدن شخص فعال می شود بخش هایی از سیستم ایمنی که به آنها این بخش ها، سلول های T می گویند به غلاف میلین عصب، حمله می کنند و باعث آسیب دیدگی و لکه های التهاب کوچک در روی غلاف می شوند. عوامل مشخصی باعث فعال شدن این سیستم ایمنی و همچنین عملکرد نادرست آنها می شود.
چگونگی پیشرفت بیماری ام اس
در افرادی که به بیماری ام اس مبتلا هستند سه الگوی عمومی را شما می توانید مشاهده کنید که عبارتند از:
- علائم عود کننده بیماری و بهبود یابنده
- پیشرفت اولیه بیماری ام اس
- پیشرفت ثانویه بیماری ام اس
۱- علائم عود کننده بیماری و بهبود یابنده
در این حالت شما دوره های عود کننده بیماری را مشاهده می کنید و به دنبال آن هم علائم بهبود را مشاهده خواهید کرد. در این مرحله، بیماری ام اس با ثبات بوده و وضعیت بدتر نخواهد شد. این علائم اکثر مواقع در هنگام شروع بیماری مشاهده می شود. تقریباً نصفی از افراد بیمار با این حالت رو به رو شدند و به تدریج وارد مرحله دوم که پیشرفت بیماری است، وارد خواهند شد.
۲- پیشرفته اولیه بیماری ام اس
در مرحله پیشرفت اولیه بیماری، علائم تشدید شده و ادامه دار خواهد بود به این صورت که دیگر شما دوره ریکاوری و بهبود را در بیمار مشاهده نمی کنید.
۳- پیشرفته ثانویه
در بیماری ام اس بعضی از افراد در مرحله اول، با علائم عود کننده بیماری و بهبود یابنده، مواجه می شوند ولی به تدریج عمل کرد عصبی بدن از بین رفته و در این شرایط علائم تشدید می شود که به این حالت در اصطلاح پیشرونده عود کننده می گویند.
حمله ام اس چگونه ظاهر می شود؟
حمله ام اس و یا همان عود بیماری مولتیپل اسکلروزیس، ظاهر شدن یک علامت جدید از بیماری ام اس و عود کردن یک علامت قدیمی از این بیماری است که بیشتر از ۲۴ ساعت هم طول می کشد. معمولاً شایع‌ترین دلایل عود بیماری ام اس خستگی، عفونت، استرس و یا حتی قرار گرفتن در معرض حرارت می باشد. علاوه بر مواردی که نام برده شد برای تشخیص حمله ام اس این بیماری باید حداقل ۳۰ روز بعد از حملات قبلی رخ داده باشد، یعنی فاصله دو حمله حداقل ۳۰ روز است. اگر دچار حمله ام اس شده اید باید سریعاً برای دریافت مراقبت های پزشکی اقدام کنید ولی گاهی مشخص نیست که دچار حمله شده اید یا خیر؟ و یا امکان دارد نشانه های دیده شده به دلیل مشکلات دیگری باشد. بدتر شدن علائم ام اس اکثراً در اثر استرس یا گرما و یا مشکلات احساسی به وجود می آید.
راه های تشخیص بیماری ام اس
تشخیص بیماری ام اس کار دشواری است زیرا شما تمام علائم بیماری ام اس را هم می توانید در بیماری‌های دیگر مشاهده کنید. توجه داشته باشید که تشخیص قطعی ابتلا به این بیماری تا زمانی که بیشتر نشود امکان پذیر نخواهد بود. البته بعضی از آزمایش ها در تشخیص این بیماری مفیدند و ابتلای احتمالی به این بیماری را نشان خواهند داد. این آزمایش ها شامل: پونکسیون نخاعی یا کمری، اسکن ام آر آی و همچنین آزمایش پتانسیل فرا خوانده، می باشد.
روش های درمان بیماری ام اس
در حال حاضر هیچ درمان معین و مشخصی برای بیماری ام اس وجود ندارد، فقط می توان بعضی از علائم بیماری را با روش های درمانی کاهش داد. درمان های این بیماری به طور کلی به پنج دسته تقسیم می شود:
- مصرف دارو با تغییر فرایند بیماری
- استفاده از داروهای استروئید برای کاهش بیماری
- مصرف بعضی از داروها برای کاهش علائم بیماری
- فیزیوتراپی برای کم کردن نتایج ناشی از بیماری ام اس
- استفاده از روش های درمانی جدید جهت تحریک سلول های مغزی بیمار و تحریک مغناطیسی مغز
فیزیوتراپی یکی از روش های درمانی مؤثر در بیماری ام اس
فیزیوتراپی باعث می شود علائم بیماری کم شده و در بهبود بیمار موثر باشد که اینکار کمک زیادی به بهبود بیمار می کند. روش های فیزیوتراپی نقش مؤثری در موارد زیر دارند:
- مشکلات حرکتی بدن بیمار
- حفظ تعادل بدن
- احساس خستگی
- تسکین درد
- بهبود ضعف بیمار
- یادگیری روش های حرکتی و همچنین فعالیت های روزمره
- آموزش جهت روش های ذخیره انرژی
در هنگام بیماری ام اس بعد از تشخیص بیماری، باید بیمار فیزیوتراپی را شروع کند. در اولین جلسه فیزیوتراپی باید حتماً فیزیوتراپ در مورد علائم بیماری با بیمارستان صحبت کرده و فعالیت‌های مختلف او را بررسی کند. فیزیوتراپ می تواند مناسب با شرایط بیمار، تمرین هایی را برای او تجویز کند و همچنین روش انجام تمرین ها در خانه را هم به بیمار خود آموزش دهد.
فیزیوتراپی باید در جلسه بعدی به بیمار این موارد را آموزش دهد:
- تمرین های کششی برای کاهش و یا جلوگیری از اسپاسم عضلات
- حرکت هایی جهت تقویت عضلات
- تمرین های دامنه حرکتی مانند خم کردن پاها و دست ها
- نکات لازم برای جلوگیری از زمین خوردن
فیزیوتراپی باید برای بیمار یک برنامه بدنسازی هم تجویز کند زیرا به تقویت عضلات او کمک می کند.
بیماری ام اس چیست ؟
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
حمله ام اس چگونه ظاهر می شود؟
