برای بازسازی ساختمان‌های فرسوده، از کجا باید شروع کنیم؟

گاهی ممکن است بازسازی ساختمان برای ایجاد فضایی دلنشین و یا اضافه کردن بعضی از امکانات رفاهی به خانه انجام بگیرد ولی گاهی هم ساختمان فرسوده شده و برای حفظ سلامت و ایمنی ساکنان نیاز به بازسازی دارد. اینکه آیا ساختمان شما به بازسازی نیاز دارد یا خیر، بستگی به شرایط ساختمان دارد.

شاید به دلیل روحیه تنوع طلبی و یا به علت آسیب‌های موجود در ساختمان مانند آسیب‌های ناشی از فرسودگی، سیل، آتش سوزی و… تصمیم به بازسازی ساختمان گرفته باشید. البته گاهی اوقات هم فرسودگی ساختمان آنقدر جدی است که بازسازی هم کارگشا نبوده و مجبور به تعویض خانه خواهید شد و شاید عوض کردن ساختمان برایتان هزینه کمتری نسبت به بازسازی داشته باشد.

برای اینکه ساختمان‌های فرسوده را بازسازی کنید، نیاز به تعهد، زمان و پول قابل توجهی دارید. جهت شروع کار بازسازی، بنا و معمار به شما کمک می‌کنند تا طرح مورد نظرتان را انتخاب کنید به صورتی که با نیازهای شما و خانواده‌تان متناسب باشد. تعداد سرویس بهداشتی، اتاق‌ها، حمام و همچنین فضای بیرون ساختمان جزو نکات مهمی است که باید طراحی شوند. البته برای انتخاب نوع مصالح باید به شرایط آب و هوایی منطقه توجه کنید. وقتی پیمان کار برای تکمیل خانه یک خط زمانی را تنظیم کرد، باید یک تیم متخصص، ماهر و متعهد را انتخاب کنید که کار نوسازی را انجام دهند.

به این نکته مهم حتماً توجه کنید که در هنگام بازسازی کردن ساختمان‌های فرسوده، باید جابجایی بعضی از قسمت‌ها مانند سیم کشی و یا لوله کشی آب و فاضلاب انجام بگیرد.

مراحل بازسازی ساختمان‌های فرسوده

برای بازسازی کردن ساختمان‌های فرسوده شما به برنامه‌ریزی و همچنین اجرای دقیق عملیات نیاز دارید. شاید بپرسید چه ضرورتی دارد ساختمان‌های فرسوده را بازسازی کنیم؟ برای پاسخ به این سوال شما، باید خاطرنشان کنیم که عوامل زیادی می‌تواند باعث ضرورت بازسازی ساختمان فرسوده شود و شاید یکی از آنها موضوع اقتصادی باشد. همانطور که می‌دانید امروزه قیمت مسکن رو به افزایش بوده و بازسازی ساختمان می‌تواند از جهت اقتصادی برای شما به صرفه باشد. در ادامه شما را با مراحل بازسازی ساختمان‌های فرسوده آشنا خواهیم کرد.

۱- با افراد متخصص مشورت کنید.

قبل از اینکه برای بازسازی ساختمان‌های فرسوده اقدامی انجام بدهید، بهتر است با یک شخص کار بلد و متخصص مشورت کنید. افرادی که در این مورد تخصص و تجربه کافی دارند، می‌توانند شما را راهنمایی کنند. در این مرحله باید ابتدا هزینه‌ها به خوبی محاسبه شود. اگر متوجه شدید که بازسازی برایتان صرفه اقتصادی دارد، می‌توانید برای این کار اقدامات لازم را انجام دهید.

۲- تخریب ساختمان

در هنگام بازسازی ساختمان‌های فرسوده باید قسمتی و یا گاهی کل بنا تخریب شود. در زمان تخریب باید به فکر سیستم‌های لوله کشی هم باشید. ابتدا باید لوله کشی گاز و سپس لوله کشی آب و فاضلاب را قطع کنید. قسمت‌هایی که فرسوده شدند باید به صورت کامل تخریب شده و به جای آن‌ها قسمت‌های با کیفیت و سالم بسازید.

۳- ساخت را شروع کنید.

در مرحله بعدی باید نخاله‌ها را تخلیه کرده و فضای ساختمان را از تمام مواد اضافه و نخاله خالی کنید. هنگامی که می‌خواهید ساخت ساختمان را شروع کنید، باید ابتدا به نقشه اولیه بنا توجه کنید تمام قسمت‌های ساختمان باید طبق طرح اولیه و با مصالح جدید ساخته شود.

۴- ساختمان را نازک کاری کنید.

بعد از اینکه ساختمان را تخریب کرده و بازسازی آن را انجام دادید، حالا نوبت به زیباسازی و نازک کاری فضاهای خارجی و داخلی ساختمان می‌رسد. در این مرحله باید گچ بری و یا گچ کاری‌های دیوار را انجام دهید. بهتر است به لیست کارتان رنگ آمیزی درب و دیوار را هم اضافه کنید.

۵- داخل ساختمان را بازسازی کنید.

حالا که با مراحل بازسازی ساختمان آشنا شدید، بعد از آن باید بدانید چگونه می‌توانید قسمت‌های داخلی را بازسازی کنید؟ در ادامه بهتر است با نکات مهم برای این مرحله آشنایی پیدا کنید.

معمولاً ساختمان فرسوده کیفیت مطلوبی نداشته و ممکن است فرو بریزد. داخل ساختمان بناهای قدیمی با طرح‌های ۴۰ سال پیش درست شده‌اند پس باید برای سازی حتماً با حضور یک کارشناس با تجربه کار انجام بگیرد که با طرح‌های معماری قدیمی آشنایی کامل داشته باشد.

۶- دیوارهای فرسوده را بازسازی کنید.

حالا که بازسازی ساختمان فرسوده را شروع کرده‌اید، شاید بهتر باشد از روش‌های نوین هم برای این کار کمک بگیرید . روش های نوین باعث می‌شود زیبایی و کیفیت به دیوارهای ساختمان شما برگردد. بعد از اینکه دیوارها بازسازی شد عمر و استحکام آن چند برابر بیشتر خواهد شد. شاید اسم بازسازی آرکنولوژیک را شنیده باشید، این بازسازی یک بازسازی علمی به حساب می‌آید که برای بازسازی کردن دیوار خانه‌های تاریخی و قدیمی کاربرد زیادی دارد. از این روش وقتی استفاده می‌کنند که حفظ دیوارها اولویت زیادی داشته باشد.

۷- بازسازی کردن سقف‌های فرسوده

همانطور که می‌دانید بیشتر ساختمان‌های فرسوده قدیمی دارای ارزش تاریخی هستند، پس باید حتماً تمام مراحل بازسازی یعنی از مرحله تخریب تا مرحله ساخت، در حضور کارشناسان میراث فرهنگی انجام بگیرد. البته دقت داشته باشید که بازسازی کردن سقف هم باید طبق طرح اولیه بنا باشد.

اگر در بنای قدیمی از تزیینات ویژه و یا گچ بری‌های خاص استفاده شده، باید در هنگام بازسازی به آنها توجه کنید. ساختمان‌های قدیمی که ارزش تاریخی خاصی ندارند را می‌توانید طبق نقشه اولیه ساختمان، بازسازی کنید و جزئیات و تزیینات آن را هم مطابق میل خود اجرا کنید.

۸- بازسازی کردن کفپوش‌ ساختمان‌های فرسوده

کفپوش‌ها جزو قسمت‌هایی هستند که در هنگام بازسازی ساختمان باید به آنها توجه شود. ممکن است برای خانه‌های قدیمی از کفپوش‌های قدیمی استفاده شده باشد که سالم هستند در این صورت اگر کفپوش‌ها قدمت تاریخی دارند باید به صورتی آنها را بازسازی کنید که کفپوش آسیب نبیند و اگر ارزش تاریخی ندارند می‌توانید آن را به روش دلخواه خود و یا با نمونه‌های مشابه جدید تعویض کنید.

۹- بازسازی کردن اتاق خواب فرسوده

برای بازسازی کردن اتاق خواب‌های فرسوده هم باید به تاریخی بودن و یا تاریخی نبودن آن توجه کنید. اگر ساختمان جزو میراث فرهنگی نیست به راحتی می‌توانید طبق سلیقه و دلخواه خود اتاق‌ها را بازسازی کنید ولی اگر جزو بناهای تاریخی محسوب می‌شود در این صورت کار شما کمی دشوار خواهد شد.

به هر صورت بازسازی کردن اتاق خواب ساختمان‌های فرسوده، با راهکارهای معینی پیگیری می‌شود. به کارگیری مصالح خوب و با کیفیت، قسمتی از کار بازسازی را تشکیل می دهد.

در هنگام بازسازی اتاق خواب می‌توانید از دکورهای مدرن آینه کاری و یا کمد دیواری‌های زیبا و مدرن استفاده کنید و یا کفپوش اتاق خواب را تغییر دهید. انتخاب رنگ مناسب برای دیوار اتاق خواب هم در هنگام بازسازی باید مورد توجهتان قرار بگیرد.

۱۰- بازسازی کردن آشپزخانه فرسوده

برای بازسازی کردن آشپزخانه‌های فرسوده هم باید اصول خاصی را رعایت کنید و توجه خاصی به عایق‌بندی کف و لوله کشی فاضلاب داشته باشید. هنگام بازسازی آشپزخانه به دو نکته مهم توجه کنید، طرح آشپزخانه اولویت اول را دارد اگر کابینت‌های آشپزخانه قدیمی و کهنه شده‌اند می‌توانید از کابینت‌های جدید و مدرن استفاده کرده و زیبایی خاصی به آشپزخانه ببخشید. معمولاً در آشپزخانه‌های قدیمی برای وسایل مدرن جای خاصی در نظر گرفته نشده است ولی در آشپزخانه‌های امروزی برای وسایلی مانند یخچال فریزر، ماشین لباسشویی و… جای خاصی در نظر گرفته می‌شود.

۱۱- بازسازی کردن پذیرایی‌های قدیمی

شاید شما هم خانه‌های قدیمی را دیده باشید که در آنها از معماری سنتی استفاده شده است. در ساختمان‌های قدیمی پذیرایی جایگاه ویژه‌ای داشت. معمولاً معماران قدیمی تلاش می‌کردند که پذیرایی را با زیباترین و بهترین شیوه بسازند و نقش‌ها و طرح‌های مختلفی برای آن به کار می‌گرفتند که می‌توان گفت منحصر به فرد هم بود.

در پذیرایی از انواع تزیینات چوبی یا گچی در کنار اتاق استفاده می‌شد. در هنگامی که تصمیم به بازسازی ساختمان خود می‌گیرید باید به موارد ذکر شده در مورد اتاق پذیرایی توجه کنید و اگر به خانه‌های کلاسیک علاقه دارید تلاش کنید که خانه اصالت خود را به خوبی حفظ کند.

۱۲- بازسازی کردن سرویس بهداشتی و حمام‌های قدیمی

هرچند که ساختمان‌های فرسود مقاومت و استحکام زیادی ندارند ولی دیدن این خانه‌ها خالی از لطف نمی‌باشد. معمولاً سرویس‌های بهداشتی و حمام این ساختمان‌ها به روش سنتی درست شده اند. در زمان‌های گذشته بیشتر خانه‌ها حمام نداشتند ولی خانه‌های اعیانی دارای گرمابه و یا حمام بوده که به شکل زیبایی درست شده بودند. هنگامی که برای بازسازی حمام و سرویس بهداشتی اقدام می‌کنید باید به معیارهای معماری قدیم آن هم توجه کنید.

۱۳- بازسازی کردن نمای ساختمان‌های فرسوده

نما در ساختمان‌های قدیمی جزو مشخصه‌های اصلی آنها است. از درب ورودی خانه گرفته تا ایوان و حیاط آن، نماهای زیبایی دارند که دارای نقوش چشم نواز و طرح‌های آراسته‌ای هستند. بازسازی کردن نمای ساختمان‌های قدیمی کار دشوار و پیچیده‌ای است و بهتر است یک تیم با مهارت این مسئولیت را بر عهده بگیرد تا با اصول بازسازی ساختمان‌های قدیمی و معماری سنتی آشنایی داشته باشد.

سخن پایانی

ساختمان‌های فرسوده و قدیمی کاربرد ضعیفی دارند و از استاندارد خاصی هم پیروی نمی‌کنند. برای اینکه استانداردهای لازم را در آنها اجرا کنید باید با بهترین روش این ساختمان‌ها بازسازی شوند. بعد از بازسازی ساختمان‌های فرسوده و قدیمی، به راحتی می‌توانید از آنها استفاده کنید. فقط توجه داشته باشید که برای بازسازی کردن این بناها باید معیارهای مشخصی را رعایت کنید.

به این نکته مهم توجه داشته باشید که اگر تصمیم به بازسازی خانه‌های قدیمی گرفته‌اید، باید قبل از این کار، از سازمان میراث فرهنگی مجوزهای لازم را اخذ کنید البته امکان دارد این سازمان‌ها به دلایل مختلفی با نوسازی و بازسازی ساختمان‌های قدیمی مخالفت کنند.