چگونه ویتامین A بیشتری جذب کنیم؟

بدن انسان همواره برای سالم و تندرست ماندن به ویتامین های مختلفی از جمله ویتامین A نیاز دارد. ویتامین A یک نوع ویتامین محلول در چربی است که سرشار از آنتی اکسیدان می باشد به همین دلیل در تقویت بینایی، حفظ سلامت موها، تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت پوست و غیره مفید است. این ویتامین به دلیل محلول بودن در چربی همچون ویتامین های محلول در آب از بدن خارج نمی شود به همین دلیل باید در مصرف آن حد اعتدال را رعایت نمود زیرا در غیر این صورت ( زیاده روی در مصرف ) سبب آسیب رسانی به بدن می گردد. ویتامین A هم به صورت مکمل و هم در مواد غذایی گیاهی و جانوری موجود است اما یک تفاوت خاص میان غذاهای جانوری و گیاهی است آن هم اینکه مواد غذایی و غذاهای جانوری به محض مصرف شدن به صورت مستقیم جذب بدن می شوند اما غذاها و مواد غذایی گیاهی بعد از مصرف و درون بدن به ویتامین A تبدیل می شوند چرا که این مواد حاوی کاروتنوئید ( ترکیبات محلول در چربی که به محض ورود به جریان خون سریعا میزان جذب مواد مغذی بدن را افزایش می دهند ) هستند. در صورت کمبود ویتامین A همواره باید مواد غذایی و یا مکمل های سرشار از این ویتامین را مصرف نمود و برای جذب بهترین این ویتامین باید یک سری اقدامات را انجام داد که عبارتند از:

یک وعده غذایی حاوی چربی را با ویتامین A مصرف کنید:

همان طور که گفته شد ویتامین A ویتامینی محلول در چربی است و مصرف آن با غذاهای حاوی چربی یا همان غذاهای چرب موجب جذب بهتر آن توسط بدن می گردد. توجه داشته باشید که چرب بودن زیاد غذا موجب افزایش وزن، بروز مشکلات قلبی و بالا رفتن کلسترول می شود و کم چرب بودن آن نیز سبب می گردد که ویتامین A به خوبی جذب بدن نگردد از این رو باید رژیم غذایی چربی متعادل داشته باشد تا هم موجب آسیب رسیدن به بدن نگرد و هم سبب جذب بهتر و بیشتر ویتامین A توسط بدن شود.

در صورت مصرف مکمل های ویتامین A، آنها را با معده خالی میل نکنید:

مصرف مکمل های ویتامین A با معده خالی و حتی در حینی که غذاهای کم چرب را به مقدار خیلی کم مصرف کرده نه تنها موجب جذب این ویتامین نمی گردد بلکه به راحتی از بدن دفع می شود و پیامدهایی از جمله: سوء هاضمه ( هضم نشدن غذاها )، سوزش و درد معده را به دنبال دارد از این رو باید هیچگاه مکمل های این ویتامین را معده خالی میل ننمود.

به میزان کافی روی مصرف نمایید:

یکی دیگر از راه های جذب کامل ویتامین A توسط بدن مصرف روی به میزان کافی است چرا که روی نقش بسزایی در جذب این ویتامین دارد و کمبود آن همواره موجب جذب ناکافی و یا دفع آن می گردد.

از مصرف الکل خودداری کنید:

الکل به دلیل ترکیبات مضر خود علاوه بر تاثیرگذاری منفی بر روی بدن سبب ایجاد اختلال در جذب ویتامین A نیز می گردد از این رو برای جذب این ویتامین به صورت کامل باید از مصرف الکل اکیدا خودداری نمود.

آووکادو مصرف کنید:

از آنجایی که آووکادو سرشار از مقدار زیادی چربی های طبیعی و مفید است پس مصرف آن همراه با یک وعده غذایی در طول روز می تواند در جذب بهتر و بیشتر ویتامین A نقش بسزایی داشته باشد.

داروهای کاهش وزن مصرف نکنید:

یکی از معروف ترین داروهای کاهش وزن ارلیستات نام دارد که مصرف آن مانع جذب چربی و ویتامین های محلول در چربی همچون ویتامین A می گردد. در برخی اوقات نیز ارلیستات به جای چربی به بسیاری از غذاها اضافه می شود از این رو باید از مصرف همزمان داروهای کاهش وزن با ویتامین A خودداری نمود.

داروهایی که سبب ایجاد اختلال در جذب ویتامین A می شوند را تغییر دهید:

داروهای بسیاری هستند که مصرف آنها همواره سبب ایجاد اختلال در جذب ویتامین A می گردد برخی از این داروها عبارتند از: کلستیرامین، کلستیپول، نئومایسین و امپرازول که باید از مصرف همزمان این داروها با ویتامین A خودداری نمود چرا که در صورت مصرف سبب جذب نشدن این ویتامین و ایجاد اختلال در بدن می گردد.

در طول روز یک عدد مولتی ویتامین مصرف کنید:

مصرف روزانه یک عدد مولتی ویتامین می تواند به جذب بهتر ویتامین A موجود در غذا و مکمل ها کمک نماید چرا که مولتی ویتامین ها پیش ماده جذب ویتامین A هستند.

خاصیت های ویتامین A برای بدن

حفظ سلامت چشم:

به طور طبیعی ویتامین A حاوی بخش مهمی از رنگدانه های رودوپسین است و با تابیدن نور به سلول های حساس شبکیه چشم رنگدانه های موجود در این ویتامین فعال می شوند که همین امر سبب فرستادن سیگنال هایی به مغز و در نتیجه دید بهتر می شود. این ویتامین همچنین در درمان خشکی چشم ها و نابینایی ناشی از بالا رفتن سن موثر است.

تقویت سیستم ایمنی بدن:

در بدن ژن هایی وجود دارد که وظیفه آنها دفاع از بدن در برابر بیماری هایی از جمله: سرطان، بیماری های خود ایمنی همچون ام اس، سرماخوردگی، آنفولانزا و غیره است. این ژن ها برای انجام عملکرد درست خود همواره باید تقویت گردند. ویتامین A حاوی آنتی اکسیدان های قوی است که در تقویت سیستم ایمنی بدن ( به ویژه تقویت ژن های مبارز ) نقش اساسی دارد و همواره از بروز بیماری ها جلوگیری می نماید به علاوه استفاده از آن برای کودکان بسیار مفید و موثر است چرا که کمبودش سبب بروز عفونت هایی همچون سرخک و اسهال می گردد.

حفظ سلامت پوست و تقویت رشد سلول های پوستی:

ویتامین A به دلیل وجود آنتی اکسیدان های قوی تمامی زخم ها را التیام می دهد و به رشد مجدد سلول های پوستی کمک می نماید که همین امر سبب تحریک کلاژن سازی پوست، درمان جوش و آکنه، جلوگیری از بروز سرطان پوست و رفع چین و چروک های سطحی پوست می گردد.

جلوگیری از بروز سرطان:

همانطور که گفته شد ویتامین A با تقویت سیستم ایمنی بدن و ژن های مبارز از بروز انواع سرطان از جمله سرطان پوست، سرطان ریه، سرطان پروستات، سرطان دهان، سرطان مثانه و تخمدان جلوگیری می کند و در صورت بروز نیز مانع پیشرفت آنها می شود.

جلوگیری از بروز التهاب:

ویتامین A به دلیل سرشار بودن از آنتی اکسیدان ها از اثرگذاری رادیکال های آزاد بر روی بافت و سلول های پوستی جلوگیری می کند از این رو مانع بروز التهابات پوستی و کاهش ابتلا به بیماری های نورودژنراتیو ( بیماری هایی که خارج از اراده انسان هستند و سبب ایجاد اختلال در عملکردهای سیستم عصبی می شوند به علاوه به هیچ وجه قابل درمان نیستند ) همچون پارکینسون و آلزایمر می گردد.

جلوگیری از ریزش مو:

ویتامین A نقش بسزایی در جلوگیری از ریزش مو دارد چرا که حاوی مقادیر بالایی آنتی اکسیدان است و همواره به صاف، پرپشت و ابریشمی شدن موها کمک شایانی می نماید.

 

منابع ویتامین A

علاوه بر مکمل های ویتامین A غذاهای حیوانی ( رتینول ) و سبزیجات ( کاروتنوئیدها ) بسیاری هستند که سرشار از این ویتامین اند این مواد عبارتند از:

• جگر گوسفند و گاو
• لبنیات ( کره، شیر، تخم مرغ )
• سیب زمینی شیرین پخته شده
• هویج پخته شده
• کدوی ( تنبل ) پخته شده
• فلفل دلمه ای
• کاهو
• طالبی
• ماهی
• کلم بروکلی
• اسفناج
• گریپ فروت
• نخود فرنگی
• انبه
• زرد آلو
• کلم پیچ

علائم کمبود ویتامین A

شب کوری و ضخیم شدن قرنیه چشم:

کمبود ویتامین A در بدن در اکثر اوقات سبب ضخیم شدن قرنیه چشم و بروز بیماری به نام کراتومالاسی ( نرم و چروک شدن قرنیه چشم ) می شود که علائم آن خشکی چشم، تاری دید و شب کوری است و در صورت درمان نشدن موجب بروز عفونت و تخریب شدن بافت قرنیه می گردد.

بروز عفونت تنفسی:

همانطور که گفته شد ویتامین A وظیفه تقویت سیستم ایمنی بدن را به عهده دارد و کمبود آن نیز سبب ضعف سیستم ایمنی می گردد، با ضعف سیستم ایمنی بدن در اثر کمبود این ویتامین، بروز عفونت های تنفسی افزایش می یابد و سیستم ایمنی به خطر می افتد.

آسیب رسیدن به پوست:

یکی از اصلی ترین علل های بروز خشکی و پوسته پوسته شدن ( شوره زدن ) پوست، کمبود ویتامین A است ‌که به مرور زمان موجب ضخیم شدن فولیکول های پوست می شود.

بهبودی دیرهنگام زخم ها و جای آنها:

کمبود ویتامین A علاوه بر آسیب رساندن به پوست موجب بهبودی دیرهنگام زخم ها و جای آنها می شود چرا که این ویتامین حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان است و سبب افزایش رشد سلول های پوستی، تحریک کلاژن سازی پوست و التیام سریع زخم ها می شود.

 

عوارض مصرف بیش از حد ویتامین A

درست است که ویتامین A ویتامینی لازم و ضروری جهت حفظ سلامت بدن، پوست، مو و غیره است اما باید به اندازه نیاز مصرف شود چرا که مصرف بیش از حد آن منجر به بروز بیماری های کلیوی و کبدی، حالت تهوع و استفراغ، زردی، ریزش مو، تندخویی، بی اشتهایی، حالت گیجی و پایین آمدن هوشیاری، سردرد، خشکی پوست و درد مفصل ها می شود.

سخن پایانی

به طور کلی ویتامین A، ویتامینی مفید برای حفظ سلامت پوست، مو و بدن است که برای جذب کامل آن همواره باید تمامی نکات گفته شده را رعایت نمود.