این روزها در بیشتر خانه‌ها در کنار لوازم بهداشتی و آرایشی یک سشوار هم دیده می‌شود. سشوار از لوازم برقی بسیار ضروری مخصوصاً برای خانم ها می‌باشد. گاهی اوقات ممکن است که سشوار دچار خرابی شود و نیاز به تعمیر داشته باشد. برای آنکه بتوانید سشوار را تعمیر کنید باید ابتدا قطعات آن را بشناسید و نحوه عملکرد هر کدام از اجزای آن را بدانید.
موتور سشوار و نحوه عملکرد آن
سشوار دارای دو نوع موتور می‌باشد. یک موتور که به طور موازی با المنت بسته می‌شود و موتور دیگر که یونیورسال نام گرفته است. موتور یونیورسال موتور گرانی می‌باشد به همین خاطر در سشوار کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک موتور دیگر، موتور ۱۲ ولت می‌باشد که در واقع آن هم نوعی موتور یونیورسال است و در بیشتر سشوارها از همین موتور استفاده می شود. این موتورها دارای اندازه کوچکی هستند و هزینه تعمیر آنها نیز کمتر می‌باشد. یکی از نکات مهم برای بستن این موتورها در مدار رعایت کردن قطب بندی آنها می‌باشد. چنانچه روی پایه موتور نشانه D را مشاهده کردید به معنی قطب مثبت جایگاه است. چنانچه این نکته را رعایت نکنید و موتور را برعکس ببندید پس از مدتی امکان سوختن آن وجود دارد. موتور سشوار نیز موازی با المنت بسته می‌شود.
دیود سشوار و نحوه عملکرد آن
دو نوع دیود در سشوارها وجود دارد که عبارتند از:
- دیود کم آمپر که این مدل دیود برای ساخت پل دیود مورد استفاده قرار می‌گیرد و ولتاژ و جریان کمی دارد.
- دیود پر آمپر که این نوع دیود برای یکسو سازی جریان برق متناوب مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دیود بیشتر در قسمت پشتی کلید اصلی به کار برده می‌شود.
هر سشوار دارای ۵ دیود می‌باشد که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.
- چهار دیود با آمپر کم که در سشوار جهت ساختن پل دیود و همچنین یکسو سازی موج مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه در سشوارها از مجموعه دیود به جای چهار دیود استفاده می‌شود.
- یک دیود با آمپر زیاد که استفاده از آن در سشوارها برای یکسو سازی نیم موج می‌باشد. وقتی که سشوار به برق شهر متصل می‌شود با فشردن کلید اصلی برق از این دیود عبور می‌کند و موجب کاهش ولتاژ می‌گردد.
المنت و یا هیتر سشوار
یکی دیگر از قطعات موجود در سشوار المنت می‌باشد که وظیفه آن تولید گرما است. المنت یک سیم پیچ دارد که جنس آن از کروم، نیکل یا ترکیبی از آلومینیوم و کروم می‌باشد که به دور هسته عایق می‌پیچد. این رشته سیم می تواند جریان و توان بالا را بسیار خوب تحمل کند و پس از داغ شدن به علت آنکه در مسیر خروجی هوای دستگاه قرار می‌گیرد موجب افزایش حرارت خروجی خواهد شد. المنت در اشکال مختلف متناسب با سشوار تولید و به کار برده می شود.
ترموستات سشوار و کاربرد آن
یکی از قطعات موجود در سشوار که وظیفه کنترل کردن جریان در مدار را دارد ترموستات می باشد. وقتی که حرارت دستگاه از حد معینی بالاتر برود ترموستات به صورت اتوماتیک مدار را قطع کرده تا به این وسیله از صدمه رسیدن به مدار جلوگیری نماید و بعد از کاهش دما مجددا مدار را متصل می کند. ترموستات را به شکل سری با مدار اصلی متصل می کنند و سپس المنت به آن جوش داده می شود تا در مسیر نول جریان مدار را کنترل نماید و اگر نیاز بود برق دستگاه را قطع نماید. ترموستات دارای دو کنتاکت است که مربوط به اتصال ورودی و خروجی برق می باشد و همچنین یک تیغه حساس به حرارت دارد که بر اساس میزان حرارت واکنش داده و چنانچه حرارت از مقدار مشخصی بگذرد سشوار خاموش می شود. اگر ترموستات سشوار خراب شود قابل تعمیر نبوده و باید تعویض گردد و از آنجایی که المنت و ترموستات به هم متصل هستند باید هر دو را با هم عوض کرد.
هواکش یا پروانه فن
یکی دیگر از قطعات موجود در سشوار هواکش یا پروانه فن می‌باشد که وظیفه آن ایجاد جریان باد در دستگاه است و پیش از المنت بر روی محور موتور جایگذاری شده است و هوای گرم را از دستگاه به بیرون انتقال می‌دهد. اگر به هر علتی مثل نفوذ گرد و غبار به درون سشوار، کشیده شدن مو داخل دستگاه، پیچیده شدن مو اطراف فن و یا اتصال سیم داخلی سشوار، برای پروانه و چرخش آن مشکلی ایجاد شود گرما و حرارت از دستگاه خارج نشده و اگر ترموستات خراب باشد و یا داخل دستگاه وجود نداشته باشد حرارت در سشوار باقی می ماند و به هادی ها، عایق‌ها و بدنه پلاستیکی آسیب وارد می‌کند.
بدنه سشوار و کاربرد آن
بیرونی ترین و اصلی ترین قسمت سشوار بدنه آن می‌باشد که از جنس پلاستیکی و یا استیل ساخته می‌شود. جنس استیل باعث می‌شود که دستگاه زیبایی بیشتری داشته باشد و علاوه بر آن در مقابل حرارت نیز مقاوم‌تر است. 
جنس پلاستیکی باعث می شود که سشوار سبک تر باشد ولی در برابر حرارت زیاد ممکن است تغییر شکل دهد و این مورد یکی از معایب سشوارهای پلاستیکی می‌باشد.
دسته سشوار و کاربرد آن
کلیدهای دستگاه بر روی دسته سشوار قرار داده شده‌اند و مدارها هم در این بخش واقع شده اند. برای آنکه کلیدها در برابر الکتریسیته عایق باشند، قطعات را با عایق های پلیمری و یا کائوچو می سازند.
کنتاکت های دو حالته سشوار و کاربرد آن
این کنتاکت‌ها و یا کلیدها دارای دو محل اتصال هستند که یکی از آنها برای ورودی فاز و کلید دیگر برای خروجی فاز می باشد و بیشتر با علامت‌های On و یا ۱ و Off و یا صفر برای خروجی نشان داده می شوند. در حقیقت وقتی سشوار روشن می شود و یا کلید بر روی On و یا ۱ قرار می‌گیرد, اجازه ورود جریان برق در مدار صادر می‌گردد و وقتی که بر روی Off و یا صفر قرار می‌گیرد جریان برق در مدار قطع می‌گردد.
کنتاکت های سه حالته سشوار و کاربرد آن
کلیدهای سه حالته در سشوار بیشتر جهت کنترل جریان باد گرم و یا سرد و همچنین میزان حرارت مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته ممکن است که همه سشوارها این کنتاکت را نداشته باشند. چنانچه این گزینه برای شما مهم است پیش از خرید حتماً توجه کنید که سشواری خریداری کنید که دارای کنتاکت باشد.
آرمیچر در سشوار و کاربرد آن
یکی دیگر از قطعات مهم سشوار آرمیچر می‌باشد. آرمیچر در سشوار انرژی الکتریکی را به انرژی حرکتی تبدیل می‌کند. آرمیچر شامل قطعاتی می‌باشد که عبارتند از سیم پیچ، هسته، یاتاقان، آهنربا و شفت. آرمیچر در سشوار با استفاده از سیم پیچ که روی محور آن قرار می‌گیرد انرژی جنبشی تولید می‌نماید. به این شکل که با عبور دادن جریان برق از سیم پیچ انرژی مغناطیسی به وجود می آورد و این میدان مغناطیسی قطب های مثبت و منفی دارد. قطب‌های میدان، قطب آهنربای درون سیم پیچ را دفع می‌کند و همین دفع کردن باعث تولید انرژی حرکتی می‌گردد. ولتاژ آرمیچر سشوار حدوداً ۱۲ولت می باشد.
انواع مختلف آرمیچر در سشوار
- آرمیچر سشوار مدل ۵c-l: این نوع آرمیچر دارای قدرت و توان بالایی می‌باشد. ولتاژ آن ۱۲ ولت بوده و ۵ کلکتور دارد و جنس آن آهنی است و وزنش حدوداً ۴۸ گرم می‌باشد.
- آرمیچر سشوار مدل۵c-s: این آرمیچر هم توان و قدرت بسیار بالایی دارد. ولتاژ کار آن ۱۲ ولت است. ۵ کلکتور دارد و جنس آن آهنی بوده و وزنی حدود ۴۶ گرم دارد.
- آرمیچر سشوار مدل ۳c-1: طول شفت این آرمیچر حدوداً یک سانتی متر است و دارای ولتاژ ۱۲ ولت می‌باشد. جریان ۱۰۵ میلی آمپری از آن می‌گذرد و سه کلکتور نیز دارد. جنس این آرمیچر آهنی بوده و ۴۰ گرم نیز وزن آن می‌باشد.
- آرمیچر سشوار مدل ۷۷۱۲: این آرمیچر هم از نوع دی سی می‌باشد که دارای توان بالای ۶۰۰ واتی است و با ولتاژ ۲۳۰ کار می‌کند. این آرمیچر نیاز به یکسو کننده و یا دیود دارد. سرعت موتور آن ۱۲ هزار دور بر دقیقه است. چنانچه به موتور آن یک ولتاژ پایین اعمال شود و باعث می شود چرخش کاهش پیدا می‌کند. به عنوان مثال این آرمیچر با ولتاژ ۱۲ ولت حدوداً ۶۰۰ دور بر دقیقه چرخش دارد و با اعمال ۲۴ ولت چرخش آن به ۱۲۰۰ دور بر دقیقه می‌رسد.
روش کار سشوار
وقتی که سشوار روشن می شود جریان برق از آن عبور می‌کند. در واقع سشوارها دارای مداری می‌باشند که از سیم مارپیچ و یا موادی مثل ترمالین ساخته شده اند. این مدار کاری می‌کند که الکتریسیته به مقاومت انتقال پیدا کند.
- وقتی که برق به موتور می رسد فن سشوار می چرخد.
- نیروی گریز از مرکز که با چرخیدن فن تولید می‌شود باعث مکش هوا شده و آن را به المنت گرمایشی می‌رساند.
- سشوارها دریچه‌ای جهت کنترل هوا دارند همچنین در بسیاری از سشوارها یک صفحه ایمنی هم وجود دارد که از ورود اجسام کوچک و گرد و غبار به داخل دستگاه جلوگیری می‌کند.
- هوای گرم که سبک تر است بر طبق قوانین فیزیک بالا می‌رود و هوای سرد جایگزین آن می‌گردد.
سخن پایانی
یکی از وسایل بسیار پرکاربرد در خانه ها سشوار می‌باشد. این دستگاه با تولید گرما فرایند خشک نمودن موها و حالت بخشیدن به آنها را سرعت می‌بخشد. در این مقاله از ایبک امداد قطعات مختلف سشوار را معرفی کردیم و کاربرد هر کدام از آنها را توضیح دادیم. چنانچه هر کدام از این قطعات خراب شوند می توانید قطعه جایگزین آن را از بازار تهیه کرده و سشوار را تعمیر کنید. اگر در این مورد سوالی داشتید می‌توانید از کارشناسان ایبک امداد کمک بخواهید.
آشنایی با قطعات یدکی سشوار
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
آشنایی با قطعات یدکی سشوار، آموزش نحوه عملکرد سشوار
