یکی از بیماری های شایع در کودکان تب است که معمولاً تمام کودکان حداقل یک بار به آن مبتلا شده اند. والدین می خواهند بدانند که چه زمانی باید از تب کودک نگران شوند؟ اندازه گیری دقیق تب و دمای بدن کودک و همچنین روش درمان آن و علائمی که باید ارزیابی شود، از مسائل مهمی بوده که در این مقاله به آن می پردازیم. می توان گفت تب پاسخ به بیماری هایی است که مهمترین آنها عفونت می باشد و وقتی اتفاق می افتد که به دلایل خاصی، درجه حرارت بدن از حد معمول بالاتر می رود. به این نکته مهم توجه داشته باشید که احتمال دارد تب برای کودک شما مشکلات جدی به وجود بیاورد، پس توصیه می کنیم در صورتی که کودک دچار تب بالا شده و تب و هم ادامه دار بود حتماً به متخصص مراجعه کنید.
تب در کودکان چیست؟
دمای بدن به طور طبیعی ۳۷ درجه سانتیگراد است و اگر از این بالاتر برود به آن تب می گویند. البته در اندازه گیری درجه دمای بدن، بستگی دارد که شما چگونه اندازه گیری را انجام دهید؟ از پیشانی یا مقعد، زیر بغل، گوش و یا از طریق دهان؟
در هر کدام از اینها اندکی درجه تب با یکدیگر تفاوت می کند. اندازه گرفتن دمای بدن از پیشانی، زیر بغل و گوش کمی ساده تر از مقعد یا دهان است اما زیاد دقیق نیستند گاهی لازم است برای اندازه گیری دمای درجه بدن کودک به طور دقیق تر، از راه مقعد یا دهان استفاده کنید.
دلایل مهم تب در کودکان چیست؟
یکی از مهم ترین دلایل تب در کودکان عفونت می باشد. بعضی از بیماری های باکتریایی و ویروسی باعث تب می شوند که این بیماری ها عبارتند از: سرماخوردگی، خروسک، عفونت گوش، عفونت ادرار، التهاب مجاری تنفسی و…
بعضی ها معتقدند که دندان درآوردن کودک باعث تب می شود، ولی هنوز شواهد علمی برای اثبات آن وجود ندارد. ولی شما باید هرگاه تب بالای ۳۷ درجه در کودک مشاهده کردید به دنبال دلیل آن بوده و آن را به دندان درآوردن کودک نسبت ندهید. گاهی ممکن است کودک زیر سه ماه را در لای پتو بپیچید و این باعث بالا رفتن مقدار کمی درجه حرارت بدن او خواهد شد. با این حال اگر درجه بدن را به وسیله مقعد اندازه گرفتید و ۳۸.۵ درجه و یا بالاتر را نشان داد، دیگر این به دلیل پوشش کودک نیست و باید حتماً به وسیله پزشک ارزیابی شود. در دوران کودکی بعضی از واکسن ها ممکن است باعث ایجاد تب شوند که البته بستگی به نوع واکسن دارد.
نشانه ها و علائم تب در کودکان چیست؟
مهمترین نشانه برای تب کودک دمای بیشتر از ۳۸ درجه سانتی گراد می باشد ولی قبل از اندازه گیری دمای بدن کودک، باید بتوانید به کمک بعضی از علائم متوجه تب در کودک شوید که عبارتند از:
- کودک احساس بدی داشته و وقتی به بدن او دست می‌زنید متوجه گرمای بدن می‌شوید.
- کودک بدخلق شده و مداوم گریه می کند.
- کودک شما خواب آلود به نظر آمده و یا بیش از حد می خوابد.
- کودک از نوشیدن و خوردن خودداری کرده و گاهی استفراغ می کند.
- بدن درد دارد.
- کودک دچار لرزش شده است.
روش های اندازه گرفتن دمای بدن کودک
دمای بدن کودک را به وسیله دماسنج های شیشه ای و دماسنج های دیجیتال می توانید اندازه گیری کنید. دماسنج های دیجیتال دقیق تر و در دسترس ترین دماسنج ها هستند که انواع مختلفی دارند. دماسنج جیوه ای دارای جیوه بوده و به دلیل سمی بودن جیوه، آن را توصیه نمی کنیم. دماسنج های دیگری هم در بازار موجود هستند مانند دماسنج نوار پلاستیکی و پستانکی. با این حال مانند دماسنج دیجیتالی دقیق نیستند و توصیه نمی‌کنیم از آنها استفاده کنید.
دلایل تب و کنترل آن در کودکان
فهمیدن دلایل تب کودک می تواند تأثیر زیادی در کنترل و روش جلوگیری از آن داشته باشد. اینکه شما چه هنگامی باید نگران دمای بالای بدن کودک باشید و برای کاهش تب و کنترل آن چه کارهایی باید انجام دهید، اهمیت زیادی داشته و باید در مورد آن اطلاعات لازم را داشته باشید. همانطور که می دانید تب یک پاسخ طبیعی به بیماری بوده که مهمترین آن عفونت است.
شاید بخواهید بدون استفاده از داروهای پایین آورنده تب، دمای بدن کودک را کاهش دهید. برای این کار می توانید از راه دارو و چند راه خانگی، به طور اصولی و اساسی درمان تب را انجام دهید.
پایین آوردن تب کودک چه اهمیتی دارد؟
تب کودک به دلیل بالا بودن درجه حرارت بدن او، بالا بوده و ممکن است باعث عوارضی در کودک شود و برای او مشکلات جدی به وجود بیاورد. به همین دلیل باید حتماً تب را در کودکان کنترل کنید.
پایین آوردن درجه حرارت بدن کودک از راه های خانگی می تواند ضرر کمتری داشته و گاهی کارایی بیشتری هم دارد. اگر تب کودک شما بیشتر شد و یا تداوم داشت حتماً با پزشک اطفال تماس بگیرید.
۱۱ روش برای پایین آوردن تب کودک به روش خانگی
اگر در خانه داروی تب بر ندارید، می توانید برای پایین آوردن تب کودک از روش های زیر استفاده کنید:
۱- پاهای کودک را به وسیله جوراب مرطوب خنک نگه دارید.
یکی از کارهای مهم برای کاهش تب، خنک نگه داشتن پای کودک است. اگر جوراب مرطوب هم پای کودک کنید، می تواند تأثیر زیادی در پایین آوردن تب داشته باشد و یا یک دستمال مرطوب را در روی پیشانی کودک قرار داد و به این وسیله تب او را کنترل کنید.
۲- حمام آب ولرم
برای پایین آوردن دمای بدن کودک، حمام آب ولرم بسیار مفید است زیرا می تواند تب را پایین آورده و به خواب کودک شما کمک کند. در نوزادانی که کمتر از شش ماه دارند، می توان به وسیله یک اسفنج خیس و نرم بدن آنها را مرطوب کرد تا تب شان پایین بیاید. نوزادانی که بالاتر از ۶ ماه دارند را می توانید با آب ولرم حمام کنید و سطح بدن آنها را با آب ولرم بپوشانید. دقت کنید وقتی کودک شما تب دارد هنگام استحمام از آب سرد و یا آب داغ استفاده نکنید.
۳-استفاده از پاشویه برای پایین آوردن دمای بدن کودک
برای کنترل تب می توانید از راه پاشویه استفاده کنید. پاشویه کردن یک روش قدیمی بوده که هنوز هم بین مردم رایج است. با پاشویه می توانید دمای بدن کودک خود را پایین آورده و آن را کنترل کنید.
۴- تأثیر مایعات
مایعات در بدن کودک تب کرده، باعث میشود دمای بدن او پایین آمده و شما به راحتی تب را کنترل کنید. مایعات باعث میشود بدن کودک خنک نگه داشته شده و آبی که در اثر تب از بدن کودک خارج شده، دوباره تأمین شود.
۵- شیر مادر
شیر مادر دارای مواد مغذی بوده و سیستم ایمنی بدن کودک را تقویت می‌کند و می‌تواند از بروز بعضی از بیماری ها جلوگیری کند. شیر مادر باعث میشود بدن کودک بیمار، به شکل هیدراته قرار بگیرد. پس در هنگام تب مداوم به کودک شیر مادر را بدهید.
۶- استفاده از سرکه سیب
برای این منظور باید یک چهارم لیوان سرکه سیب را با آب مخلوط کنید و به وسیله اسفنج در روی بدن کودک بکشید به این وسیله می توانید تب کودک را کنترل کرده و آن را پایین بیاورید.
۷- خنک کردن گردن و سر کودک
اگر دمای بدن کودک شما بالا رفت، بهتر است او را در محیطی خنک قرار بدهید و پارچه مرطوب و سردی را به گردن و سر کودک بکشید. دمای مناسب برای اتاق نوزاد حدوداً ۲۱ تا ۲۳ درجه سانتیگراد می باشد.
۸- پای کودک را ماساژ بدهید.
برای پایین آوردن تب کودک، می توان پای او را به وسیله روغن گیاهی مانند زیتون ماساژ بدهید. دقت کنید این کار را به آرامی و اصولی انجام بدهید.
۹- استفاده از ریحان
ریحان یک آنتی بیوتیک طبیعی بوده که می توان برای پایین آوردن تب کودکان بالای یک سال از آن استفاده کرد. جهت پایین آوردن تب و تقویت سیستم ایمنی کودک، چند برگ ریحان را در دو لیوان آب به آرامی بجوشانید و دمنوشی را که آماده کرده اید، با کمی شکر مخلوط کرده و به کودک بدهید.
۱۰- استفاده از لباس راحتی برای پایین آوردن تب
اگر کودک شما تب کرده و دمای بدن او بالا رفته است، بهتر است لباس های تنگ را از بدن او در آورده و یک لباس راحت و آزاد به تن او کنید. لباس های ضخیم و تنگ می تواند باعث بالا رفتن دمای بدن نوزاد شود. پس بهتر است یک لباس خنک و سبک به او بپوشانید و در هنگام خوابیدن هم یک پتوی نازک در روی او بیاندازید. اتاق کودک باید دارای حرارت متعادل باشد یعنی نه زیاد گرم باشد و نه زیاد سرد.
۱۱- دمای بدن کودک را به طور مداوم کنترل کنید.
در صورتی که کودک شما تب کرده است، حتماً باید دمای بدن او را مداوم کنترل کنید و در صورت بالا رفتن تب، سریعاً به پزشک مراجعه کنید، تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرده باشید. می توانید از دماسنج های مناسب برای اندازه گیری تب کودک استفاده کنید.
انواع دماسنج ها
انواع روش ها برای اندازه گیری تب کودک عبارتند:
- روش دهانی
- روش مقعدی
- روش زیر بغل
- روش گوش
به وسیله دماسنج، دمای بدن کودک را اندازه گیری کرده و آن را یادداشت کنید و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
توصیه های مهم برای کاهش تب در کودکان
اگر دمای بدن کودک شما بالا رفت، بهتر است به روش های خانگی اکتفا نکنید و در زمان وجود تب در کودک به نکات زیر توجه کنید:
- وضعیت کودک خود را مداوم چک کرده و از او مراقبت کنید تا بهبودی کامل پیدا کند.
- اگر همراه با تب علائمی مانند کم آبی و یا جوش پوستی در کودکان مشاهده کردید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
- کودک باید هر چهار ساعت یک بار ادرار کرده و ادرار او هم روشن باشد. در صورتی که کودک شما ناآرام است و گریه می کند باید به پزشک مراجعه کنید.
- هیچگاه کودکی را که تب کرده است برای زمان طولانی ترک نکنید و برای آرام شدن او را در آغوش بگیرید و راه بروید.
- در هنگامی که کودک تب دارد، می توانید غذاهای جامد به او بدهید ولی هیچ گاه کودک را مجبور به خوردن غذا نکنید.
- غذاهای کم فیبر نرم مثل کراکر، حبوبات و نان بهترین گزینه برای غذای کودک در هنگام تب هستند.
- اگر کودک شما دچار تب شده است هیچگاه داروی تب بر را بیشتر از مقدار تجویز شده به او ندهید.
- کودکان زیر ۱۸ سال نباید از آسپرین استفاده کنند ممکن است برای آنها عوارض جدی داشته باشد.
- حتماً واکسیناسیون کودک را به موقع انجام بدهید تا از بیماری های مزمن و خطرناک در کودک جلوگیری شود.
چگونه تب کودک را پایین بیاوریم
امتیاز سردبیر
مجموع امتیاز
پایین آوردن تب کودک چه اهمیتی دارد؟
