دلایل مهم خشکی پوست در سالمندان | مراقبت های پرستاری از سالمند

یکی از چالش های مهم که در سن ۶۰ تا ۷۰ سالگی، سالمندان با آن روبرو می شوند، تغییرات زیاد در پوست می باشد که اجتناب ناپذیر است. البته این بدین معنی نیست که شما نمی توانید مشکل را حل کنید، بلکه می‌توان با مراقبت درست وضعیت پوست را بهبود بخشید. در صورتی که سالمند متوجه تحریک و یا خشکی در پوست خود شد می تواند با مراقبت های مناسب از پوست تا حدودی خشکی و التهابات پوست برطرف کرد. در این مقاله از مجله ایبک شما را با دلایل مهم خشکی پوست در سالمندان و مراقبت های پرستاری از سالمند آشنا خواهیم کرد.

خشکی پوست در سالمندان

علائم خشکی پوست، پسوریازیس، درماتیت تماسی و اگزما می توانند همپوشانی داشته باشند. در زمستان، گرمایش در محیط خانه باعث خشکی هوا شده و رطوبت پوست فرد سالمند بیرون کشیده می شود و به راحتی می توانید مشاهده کنید که پوست شما دچار خشکی شده است. خشکی پوست بسیار ناخوشایند بوده و گاهی با پوسته پوسته شدن، ترک خوردگی و خارش همراه است که به دلایل مختلفی هم رخ می دهد. احتمال دارد پوست فرد سالمند به شکل طبیعی خشک باشد ولی بعضی افراد که پوستشان چرب است، احتمال دارد گاهی دچار خشکی پوست شوند. البته این خشکی پوست همیشه در یک نقطه از بدن نیست، ممکن است در نقاط مختلف بدن هم به وجود بیاید.

گاهی تشخیص دلیل خشکی پوست مشکل است و شما نمی توانید متوجه شوید که خشکی به دلیل یک بیماری جدی بوده و یا در نتیجه خشکی آب و هوا می باشد؟ پزشکان می گویند به طور معمول افرادی که به اگزما و یا پسوریازیس مبتلا می شوند در ابتدا تصور می کنند که پوستشان دچار خشکی های معمولی شده است ولی به مرور متوجه این بیماری در روی پوست می شوند.

 دلایل خشکی پوست در سالمندان چیست؟

البته فقط فصل زمستان نیست که باعث خشک شدن پوست می شود. احتمال دارد خشکی پوست به دلیل تغییر در لایه های بالایی پوست به وجود آمده و یا در اثر اپیدرم، پوست دچار خشکی شود. لایه های بالایی پوست معمولاً ضخیم بوده و دارای روغن و چربی می باشند که به طور طبیعی در آنها وجود دارد. این لایه ها به عنوان مانعی جهت حفظ رطوبت و همچنین جلوگیری از وارد شدن مواد تحریک کننده در پوست، عمل می کنند.

ولی وقتی سن افراد افزایش پیدا می کند، پوست آنها نازک شده و بعضی از روغن ها و چربی ها را از دست می دهد در این شرایط رطوبت از پوست خارج می شود. پوست به طور معمول برای ترک خوردن و خشک شدن تمایل زیادی دارد و پوست خشک هم می تواند مهمترین دلیل خارش پوست در سالمندان باشد.

درماتیت تماسی چیست؟

وقتی پوست خشک می شود و ما آن را می خارانیم خشکی و خارش پوست بیشتر می شود. این خارش پوست باعث می شود پوست ما در مقابل مواد تحریک کننده و حساسیت زا که باعث التهاب پوست شده مثل: رنگ های نساجی، مواد معطر، گیاهان، مواد افزودنی چرمی یا لاستیکی، آسیب‌پذیرتر شود. وقتی پوست فرد با چیز محرکی تماس پیدا کند باعث می شود پوست واکنش نشان داده و دچار ترک خوردگی، قرمزی و خارش شود.

اگزما چیست؟

اصطلاح دیگر برای درماتیت آتوپیک، اگزما می باشد. اگزما معمولاً در کودکان تشخیص داده می‌شود. محققان گفتند که بعضی از کودکانی که به اگزما مبتلا می شوند ژنی برای پروتئین های معیوب به ارث برده اند که این ژن باعث خواهد شد لایه بالایی پوست آنها به اندازه نیاز کار نکند وقتی یکی از لایه های پوستی معیوب باشد، باعث می‌شود پوست آب خود را از دست داده و ترک خورده، خشک شده و خارش پیدا کند.

البته در سالمندان اگزما یک اصطلاح عمومی تر است و ممکن است پوست به صورت مزمن ترک خورده، خشک و خارش دار شود که گاهی با استفاده از کرم های مرطوب کننده هم خشکی پوست بهبود پیدا نمی کند.

محققان می گویند در کودکان بیماری اگزما از راه نقص ارثی در پوست شان ایجاد شده ولی بزرگسالان احتمال دارد به دلیل افزایش سن، تغییرات پوستی در آنها ایجاد شود.

پسوریازیس

پسوریازیس باعث می شود که لکه های قرمز یا نقره ای و برجسته در روی زانو، تنه، پوست سر و آرنج ایجاد شود. البته این بیماری پوستی مانند اگزما خارش ندارد. این بیماری پوستی به دلیل فعالیت بیش از حد یک سیستم ایمنی ایجاد می شود که باعث بازسازی سریع سلول های پوستی خواهد شد.

سلول های جدید پوست که در لایه های پایینی رشد می کنند، وقتی سلول های قدیمی می ریزند، به سطح پوست رفته و روی سطح پوست جمع می شوند. این بیماری بطور معمول در کودکی و یا میانسالی بوجود می آید. بیماری پوستی پسوریازیس معمولا به راحتی قابل تشخیص نیست ولی می‌توان با راه‌های مؤثر آن را درمان کرد.

دلایل دیگری که باعث خشکی پوست در سالمندان می شود

محققان معتقدند که خشکی پوست در سالمندان و بقیه افراد دلایل زیادی می تواند داشته باشد که بعضی از عوامل خشکی پوست در سالمندان عبارتند از:

•  کم نوشیدن آب: اگر در طول روز شما به اندازه کافی آب نخورید، باعث می شود رطوبت و لطافت پوست شما کم شده و به مرور باعث خشکی پوست شما خواهد شد.
•  قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای مدت طولانی: نور خورشید دارای اشعه های مضر بوده و به پوست آسیب رسانده و باعث خشکی پوست می‌شود، باید از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید پرهیز کنید.
• استعمال دخانیات: دود سیگار می تواند برای پوست بسیار خطرآفرین باشد زیرا دود سیگار باعث ایجاد بیماری های پوستی و آسیب های دیگر مانند تیرگی، خشکی و یا گاهی هم سرطان خواهد شد.
• فشارهای روانی و استرس: وقتی در شرایط استرس زا به مدت طولانی قرار می‌گیرید باعث آسیب رسیدن و خشکی پوست خواهد شد. یکی از فاکتورهای مهم برای سالم بودن پوست آرامش است.
• تعرق: وقتی شما عرق می کنید آب زیادی از بدن شما خارج شده و بدن با کم‌آبی روبرو خواهد شد و این می‌تواند باعث خشک شدن پوست فرد شود.
• استفاده از داروهای خاص: سالمندانی که از داروهای خاصی استفاده می کنند احتمال دارد این داروها باعث خشکی پوست شود و این یکی از شایع ترین دلایل خشکی پوست در سالمندان است.
• استفاده نکردن از ضد آفتاب ها و کرم های مناسب: در صورتی که از کرم ها و ضدآفتاب ها برای مراقبت از پوست استفاده نکنید، پوست خشک شده و گاهی ممکن است دچار بیماری‌های پوستی شوید.
• و…..

درمان خشکی پوست در سالمندان

شاید بعضی از سالمندان با مشاهده خشکی های زیاد دست، مجبور به مراجعه به پزشک شوند ولی باید بگوییم لازم نیست برای خارش های معمولی و ایجاد رطوبت و  رفع خشکی پوست خود به پزشک مراجعه کنید. می‌توانید با مرطوب کردن پوست مشکل خشکی را رفع کنید. اگر با مرطوب کردن، مشکل خشکی و خارش پوست دست شما برطرف نشد آنگاه باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.

وقتی فرد سالمند با وجود استفاده از مرطوب کننده ها، باز هم دچار خشکی و خارش پوست شد احتمال دارد پوست دچار درماتیت تماسی و یا اگزما شده باشد که باید درمان های خاصی انجام بگیرد. درمان اگزما و یا درماتیت تماسی معمولاً پماد و یا کرم های استروئیدی موضعی می باشد که برای کاهش التهاب به کار می رود.

درمان بیماری پوستی پسوریازیس هم می تواند استفاده از اشعه ماورا بنفش، استروئیدهای موضعی و یا دارو هایی باشد که پزشک تجویز می کند تا رشد سریع سلول ها کاهش یافته و سیستم ایمنی مهار شود.

نکاتی مهم جهت مرطوب سازی پوست دست سالمندان

کلید محافظت از پوست در سالمندی، رطوبت رسانی می باشد. متخصصان معتقدند که مرطوب کننده‌ها می‌توانند برای این منظور بسیار سودمند باشند و جایگزین چربی هایی شوند که با افزایش سن از پوست سالمندان، از بین می روند. پوست سالمندان مخصوصاً پوست دست آنها معمولاً رطوبت نداشته و باید از لوسیون هایی استفاده کنند که دارای مقدار زیادی آب باشد تا پوست دست آنها خشکی خود را از دست بدهد. می توانید به جای لوسیون های مایع، به دنبال یک کرم باشید با پایه های چربی که غلیظ بوده و در ظرف قرار دارد. این کرم نباید مواد نگهدارنده، رنگ و عطر خاصی داشته باشد. بعد از اینکه از حمام آمدید و یا دست های خود را شستید، یک لایه ضخیم از مرطوب کننده را در روی دست خود بزنید و آن را کاملاً ماساژ بدهید تا در پوست نفوذ کند. مرطوب کردن فوری پوست، کار وقت گیر و طاقت‌فرسایی می باشد و یا شاید دوست نداشته باشید که در روی پوست شما مرطوب کننده قرار داشته باشد ولی با این کار می‌توانید در دراز مدت سلامت پوست خود را بدست بیاورید تا در دوران سالمندی هم پوستی شفاف و سالم داشته باشید.

تسکین دادن خشکی پوست با تغییرات ساده

برای از بین بردن خشکی پوست در سالمندی می‌توانید تغییرات ساده ای را در زندگی ایجاد کنید تا پوستی شاداب داشته باشید:

• حمام های زیاد و طولانی می تواند باعث خشک شدن بیشتر پوست شود. پس سعی کنید تعداد حمام‌های خود را کاهش داده و دمای آب را هم کمتر کنید.
• بعد از شستشوی پوست حتماً از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنید.
• می‌توانید به جای لوسیون از کرم یا پماد استفاده کنید.
• اگر لب های شما دچار خشکی و ترک می شود حتماً از بالم لب استفاده کنید.
• محصولاتی که برای رفع خشکی پوست استفاده می‌کنید باید بدون عطر و افزودنی ها باشد.
• سعی کنید دستکش به دست کنید مخصوصا هنگام شستشوی ظروف و لباس
• برای شستن لباس و ظروف از مواد شوینده غیر تحریک کننده، انتخاب کنید.

 مراقبت های پرستاری از سالمندان

پرستار سالمند باید مراقب سلامتی سالمند بوده و در صورت خشکی پوست، اگزما و بیماری های دیگر پوستی در سالمند، اقدامات لازم را انجام بدهد. پوست سالمند باید به وسیله کرم ها و مرطوب کننده های مناسب، مرطوب شده تا سلامت و شادابی خود را به دست بیاورد. البته پرستار سالمند دوره های لازم را دیده و با نحوه مراقبت از سلامتی سالمندان، آشنایی کامل دارد.

سخن پایانی

برای اینکه پوستی شاداب و سالم داشته باشیم باید همیشه مراقب پوست خود بوده و از آن به درستی محافظت کنیم. همانطور که گفتیم پوست خارجی ترین لایه بدن بوده و به همین دلیل هم در معرض آلودگی های زیادی می باشد مانند خطرات ناشی از نور آفتاب، آلودگی ها و… پس باید از پوست به خوبی مراقبت کرد.

یکی از آسیب های مهم پوستی، خشک شدن و کم آبی پوست است که می توان با روش های مناسب، که در این مقاله از ایبک برای تان توضیح دادیم، مشکل خشکی پوست را رفع کنید.

امیدوارم مطالبی که در مورد خشکی پوست در سالمندان، بیان کردیم، برایتان مفید بوده باشد. در صورتی که سؤالی در این مورد داشتید در بخش دیدگاه ها مطرح کنید. متخصصین ایبک آماده پاسخگویی به شما عزیزان می باشند.