واقعیت سیزده بدر چیست | علت سیزده بدر کردن ایرانیان

روز سیزدهم فروردین به عنوان روز طبیعت و سیزده بدر برای ایرانیان از دیرباز شناخته شده است. در تقویم رسمی ایران این روز به عنوان تعطیلی رسمی می باشد. از گذشته تا به امروزه این روز را نحس می پندارند و می گویند برای رهایی از مشکلات این روز بهتر است در خانه نمانید و به آغوش طبیعت پناه ببرید تا از نحسی این روز در امان باشید. در این روز افراد جشن پایان نوروز را اجرا خواهند کرد و با مشغول بودن تنقلات و در کنار خانواده این روز را سپری می کنند. تاریخچه سیزده بدر از ایران باستان تا به امروزه منتقل شده است. این جشن همانند دیگر جشن های ملی به نظر می رسد و معمولا برای تمامی افراد این جشن پابرجا می باشد. جشن سیزده بدر از تاریخچه بسیار قدیمی برخوردار می باشد که به مرور زمان دستخوش یکسری تغییرات شده است.

تاریخچه سیزده بدر

جشن سیزده بدر بر اساس آداب و رسوم هر منطقه ای رخ خواهد داد که افراد این جشن را به خوبی و خوشی می گذرانند. تاریخچه سیزده بدر در ایران به زمان جمشید می رسد که یک سری روایت در این مورد شده است.

جمشید که یکی از شاه های پیشدادی ایران بوده است در روز سیزده فروردین در جنگل با برگزاری خیمه و گشت و گذار روز خود را سپری می کرد. جمشید در طی چند سال پی در پی در این روز به تفریح و گردش می پرداخت که بعد از سال ها در ایران این اتفاق جزء یکی از آیین ها و رسم و رسومات مهم کشور انتخاب شد.

به همین دلیل ایرانیان در روز سیزده فروردین به جنگل و در کنار رودخانه ها بساط غذا و تنقلات را فراهم کرده و این روز بزرگ را جشن می‌ گیرند. البته پیشینه قدیمی تر از سیزده بدر به دوران قاجار می رسد که شاهان آن دوره این روز را یکی از آیین های ایرانیان در نظر گرفته اند. اما دلایلی منطقی برای ثبت این آیین برای آن ها وجود نداشت.

شیوه های متنوعی از رسم و رسومات سیزده بدر در ایران رایج می باشد که افراد از طریق آیین های خود به این روز بزرگ پی می برند.

رسم های متفاوت در روز سیزده بدر

شیوه های زیادی از آداب و رسوم ایرانیان در این روز وجود دارد که افراد طبق رسم های خود به شادی و خوشحالی در این روز می پردازند. البته روز سیزده فروردین روز تیشتر نام گذاری شده است که مردم ایران از دیرباز تا به امروز برای گرامیداشت تیشتر این روز را جشن گرفته و از خداوند طلب باران کرده و برای نعمت و سلامتی در سال جدید دعا خواهند کرد.

افراد در این روز به دل صحرا رفته و با انجام انواع بازی ها و خوردن انواع غذاهای محلی و سنتی این روز را به پایان می رسانند. در این روز یک سری آداب و رسوم دیگری وجود دارد که می توان به گره زدن سبزه، گرفتن فال و… اشاره کرد.

ایرانیان باستان این روز را بر اساس یک سری باورها روز رقم خوردن تقدیر و سرنوشت در نظر گرفته اند. به همین دلیل با گره زدن سبزه بر این باور بودند که در این سال بخت و قابل آن باز شده و نمونه ای از برآورده شدن آرزوی جوانان خواهد بود.

از دیگر آیین های روز سیزده بدر

این روز همانند روزهای نوروز و چهارشنبه سوری برای افراد دوست‌ دار و جذاب می باشد. افراد به صورت خانوادگی در این روز مشغول بازی های گروهی، پختن آش، جمع آوری سبزی های صحرایی، رقص و شادی و… می باشند. البته در این روز افراد به سوارکاری، درست کردن بادبادک، گفتن لطیفه، هماوردجویی جوانان و… می پردازند.

این بازی های و کارها تاریخچه ای دیرینه دارد که افراد با انجام این کارها یادآور روزهای گذشته می باشند تا بتوانند نام و نشان افراد گذشته را جاوید نگه دارند. در روز سیزده بدر روبوسی نشانه آشتی و به دور ماندن از کینه های سال های قبل می باشد.

همچنین یکی دیگر از آیین های مردم ایران گذاشتن سبزه و هفت سین های نوروز به آب روان بوده تا بتوانند سلامتی و زیبایی و برکت را به خانه های خود منتقل نمایند.

گره زدن سبزه در سیزده بدر

نخستین شاه ایران که کیومرث نام داشت در روز سیزده فروردین دو فرزند دختر و پسر او با یکدیگر ازدواج می کنند. در آن موقع چون عقد و نکاحی وجود نداشت آن ها به وسیله گره زدن دو شاخه با عقد و نکاح هم درآمده بودند.

به همین دلیل از گذشته تا به امروزه گره زدن سبزه را مخصوص جوانان دختر و پسر دم بخت می دانند. و بر این باورند که اگر سبزه و یا علف را در این روز گره بزنند در ادامه سال بخت آن ها باز خواهد شد.

این رسم از دوره کیومرث وجود داشت. اما از زمان کیانیان این آیین فراموش و دوباره توسط دوره هخامنشیان این آیین پرشکوه یادآوری شده است و تا به امروز نیز ادامه دارد.

دروغ سیزده

این رسم یک نوع شوخی که موجب خندیدن و سرگرمی افراد خواهد شد که در ایران به عنوان دروغ سیزده و در کشورهای دیگر به عنوان دروغ اول آوریل آن را می شناسند.

در کشورهای اروپایی در روز اول آوریل باعث خوشحالی و خنده یکدیگر خواهند شد. این روز به این دلیل برای اروپاییان سبب خنده و خوشحالی می باشد که اولین روز آوریل در روم باستان روز الهه تبسم می باشد که به همین دلیل این روز را به دور از هر غمی بوده و خوشحال و سرزنده می باشند.

در کشور آمریکا از این آداب و رسم به گونه های مختلفی برای شادی و خوشحالی استفاده خواهند کرد. در کشور بریتانیا بر این باورند که اگر کسی بخواهد در بعدازظهر روز اول آوریل کسی را مسخره کند، دچار بدشانسی خواهد شد. همچنین در هند نیز برای روز اول آوریل جشنی را برگزار می کنند که بر روی یکدیگر رنگ پاشیده و به خوشحالی روز خود را سپری می کنند.

نوع دیگری از رسم های کشورهای خارجی مثل پرتغال این است که افراد بر روی همدیگر در ابن روز آرد می پاشند. همچنین این رسم و رسوم برای کشور فرانسه نیز پابرجا می باشد که این روز را به عنوان روز ماهی می دانند. که با کشیدن نقاشی ماهی و چسباندن به پشت یکدیگر این روز را نیک می پندارند.

باورهای مردم نسبت به سیزده بدر

در منبع های مختلفی ذکر شده است که ایرانی های باستان روز ۱۳ را نحس می دانستند و به همین علت بر این باور بودند که حتما باید به دل طبیعت روند و خود را از این نحسی نجات دهند.

ایرانیان باستان بر این باور بودند که اگر در این روز در خانه بمانند، ممکن است دیوهایی که در آن خانه حضور دارند، به اعضای خانواده شان آسیب وارد کنند. به همین دلیل همه مردم در این روز چه در روستا و چه در شهر در این روز به جنگل و صحرا می روند و این روز را به خوبی و خوشی می گذارنند.

روز سیزده بدر یکی از پرشکوه ترین روزهای سال بوده که با رسم و رسومات مختلف این روز زیباتر نیز خواهد شد. ایرانی های باستان بعد از دوازده روز شادی و خوشحالی از سال نو به دلیل دوازده ماه سال در روز سیزده فروردین به دل صحرا رفته و به شادی و خوشحالی خود می پردازند.

غذاهای محلی روز سیزده بدر

به دلیل وجود قوم های فراوان در بعضی از مناطق ایران هرکدام از آن لباس مخصوص خود را پوشیده و به رقص و پایکوبی می پردازند. همچنین در این روز با پهن کردن بساط آش بر روی ذغال و درست کردن انواع کباب به همراه غذاهای محلی افراد خوشحال و سرزنده می باشند.

البته درست کردن آش و کباب مخصوص یک شهر نیست. بلکه تمامی شهرهای ایران به عنوان غذای اصلی از این نوع غذا استفاده می کنند. و ممکن است در کنار این غذا به غذاهای دیگر که سنتی و اصیل می باشد بپردازند.

از مهم ترین غذای سنتی در روز سیزده بدر آش رشته می باشد که به دلیل وجود سبزی های معطر یکی از بهترین غذاهای موجود در این روز است. البته تهرانی ها به عنوان غذای سنتی خود از دمی بلغور و دمی باقلا استفاده می کنند.

همچنین در آذربایجان غذای سنتی آن ها کوفته تبریزی می باشد که بسیار خوشمزه و خوش رنگ و لعاب است. البته شمالی ها نیز در این روز در کنار غذای اصلی خود به آش های متفاوت و انواع حلوا می پردازند. همچنین در استان فارس و بروجرد در کنار برنج خود در این روز از تخم مرغ آب پز شده و گردو استفاده می کنند.

نتیجه گیری

در مناطق مختلفی از ایران این روز بسیار با شکوه و زیبا می باشد که هرکدام از آن بر اساس رسم و رسوم متفاوتی که دارند این روز را به پایان می برند. تاریخچه سیزده بدر از دیرباز تا به امروزه استوار می باشد. و افراد این روز را به بهترین نحو ممکن جشن گرفته و به خوشحالی و شادی می پردازند. روز سیزده بدر یکی از روزهای بزرگ می باشد که بر اساس قواعد مردم شناسی و عامه تاریخچه بسیار طولانی دارد.