کاربرد سنگ پرلیت در ساختمان چیست | ویژگی های سنگ پرلیت

سنگ پرلیت جزو مصالح ساختمانی است که جهت سبک سازی ساختمان برای سنگ‌های ساختمانی دیگر جایگزین مناسبی می‌باشد. این سنگ در اصل گدازه منجمد شده آتشفشان است که در داخل آن مقداری آب وجود داشته و با حرارت ۴۰۰ تا ۱۳۰۰ درجه سانتیگراد خارج خواهد شد. این عمل باعث می‌شود ماده خاکستری به شکل سفید تغییر رنگ داده و پرلیت تولید شود.

پرلیت ویژگی‌ها و خواص منحصر به فردی دارد که این خواص باعث شده است در صنعت‌هایی مانند پرورش گیاه، صنعت کشاورزی، ریخته‌گری، فیلتراسیون، ساختمان سازی و… کاربرد زیادی داشته باشد. البته ما در این مقاله از ایبک می‌خواهیم کاربردهای سنگ پرلیت را در صنعت ساختمان سازی برایتان توضیح داده و شما را با ویژگی‌های سنگ پرلیت آشنا کنیم.

ویژگی‌های سنگ پرلیت

سنگ‌های پرلیت مزایای زیادی دارند و این باعث شده که برای ساخت و ساز استفاده زیادی از آنها بشود. مهمترین ویژگی‌های سنگ پرلیت عبارتند از:

• مهمترین ویژگی سنگ‌های پرلیت وزن کم آن است که نسبت به ملات سیمانی و سفالی وزن کمتری دارد وزن کم این سنگ باعث شده که حمل و نقل آن با سرعت انجام بگیرد و با سرعت بالایی اجرا و نصب شود و علاوه بر آن در هنگام زلزله باعث کاهش تلفات خواهد شد.
• از ویژگی‌ها و مزایای مهم این سنگ‌ها، عایق بودن آنها در برابر صدا و صوت است. سنگ پرلیت دارای ساختمان سلولی مانند حرف C بوده و یک عایق صوتی کاملاً کارآمد است و این ویژگی باعث شده در ساختن اماکن امنیتی، هتل‌ها و مدارس از آن استفاده کنند.
• پرلیت و ملات و مصالحی که از آن درست می‌شود در برابر حرارت و حریق کاملاً مقاوم بوده و عایق بندی آن هم در حدود ۲۰ برابر مصالح بتنی و سیمانی معمولی می‌باشد. این عایق‌بندی باعث می‌شود مصرف انرژی در ساختمان‌ها و تأسیسات کاهش پیدا کند.
• بلوک‌هایی که از پرلیت درست می‌شوند، به دلیل داشتن ماده سیلیکاتی دارای مقاومت بالایی بوده و در برابر زلزله و ریزش بسیار مقاوم هستند.
• این ماده سیلیکاتی دارای خاصیت رنگ پذیری بوده و می‌توان بلوک‌های آن را در رنگ بندی‌های زیادی تولید کرد. البته امکان رنگ تمام ضخامت دیوار هم وجود دارد به صورتی که اگر لایه‌ای از رنگ دیوار را بردارید، لایه زیرین دوباره همان رنگ را داشته باشد.
• سنگ پرلیت در برابر رطوبت و آب مقاومت زیادی دارد.
• یکی دیگر از ویژگی‌های مهم سنگ پرلیت این است که انعطاف پذیری بالایی داشته و به نحو مطلوب می‌توان آن را شکل داد.
• این سنگ به دلیل وزن سبک و چگالی کم، در مصالحی که از پرلیت ساخته شده، ایمنی بالایی دارند.

این سنگ هشتمین ماده دانه‌ای سبک است که در اثر حرارت زیاد از سنگ‌های طبیعی آتشفشانی منبسط، ساخته می‌شود تا بتواند ساختار سلولی تشکیل دهد. پرلیت یک سنگ سیلیکونی است که از گدازه آتشفشان به دست آمده و طبق سوابقی که از آن بیان شده است این سنگ از قرن سوم قبل از میلاد شناخته شده است و با توجه به ویژگی‌هایی که دارد در سال ۱۹۴۰ و ۱۹۴۶ به ترتیب در آمریکا و اروپا مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

امروزه در صنایعی مانند صنایع کشاورزی، نظامی، فیلتراسیون، نساجی، پتروشیمی، نفت، ساختمان و… از پرلیت استفاده‌های زیادی می‌کنند.

سنگ‌های پرلیت را ابتدا خرد کرده و بعد از آن دانه‌بندی می‌کنند پرلیت‌های دانه‌بندی شده را اول به قسمت پیش گرم و سپس به کوره هدایت می‌کنند. دمای کوره بین ۱۰۰ تا ۷۰۰ درجه سانتیگراد بوده و بر پایه ترکیبات شیمیایی و مقدار آبی که در پرلیت وجود دارد، تنظیم می‌شود. سنگ پرلیت در کوره منبسط شده و به وسیله جریان هوا به بالا رسانده می‌شود و سپس مواد زائد هم به پایین کوره سقوط خواهد کرد.

سنگ پرلیت چه کاربردهایی در ساختمان سازی دارد؟

مصرف عمده پرلیت بوسیله صنعت ساختمان سازی مصرف می‌شود. تقریباً ۶۵ الی ۷۰ درصد از پرلیت‌های تولید شده، در صنعت ساختمان سازی استفاده می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت پرلیت در بخش ساختمانی برای تولید بتن به عنوان قلوه سنگ و برای تهیه پلاستر و ملات در بین دیوارهای آجری و بنایی به عنوان نامتراکم به کار می‌رود. با توجه به این توضیحات، بلوک سبک عایق و دانه‌های پرلیت جزو مصالح پرطرفدار ساختمانی هستند که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پرلیت مزایای زیادی داشته و در ساخت و ساز هم دارای کاربردهای بسیاری می‌باشد که مهمترین آنها عبارتند از:

۱- تولید بلوک سیمانی و بتنی پرلیتن:

از سنگ پرلیت برای ساختن بلوک سیمانی و بتنی پرلیتن استفاده می‌شود. این بلوک‌ها وزن کمی داشته و به همین دلیل سرعت نصب آنها بالا است. علاوه بر این، هزینه‌هایی مثل حمل و نقل، اجرا و نصب هم کم خواهد شد. مزایای دیگری که این بلوک‌ها دارند این است که در برابر سرما و گرما عایق خوبی هستند و باعث می‌شوند مصرف انرژی کاهش پیدا کند.

۲- عایق کاری کردن بتن‌های سبک:

یکی از کاربردهای مهم پرلیت استفاده از آن در درست کردن ملات بتن است. البته این کاربرد پرلیت چشمگیر و محسوس نمی‌باشد. در اصل با اضافه کردن این ماده به ملات سیمان، باعث می‌شوند که ملات سبک شده و در مقابل رطوبت مقاوم شود و همچنین باعث سرعت در پمپاژ ملات به طبقات بالا می‌شود.

یک نوع بتن هم وجود دارد که برای تولید آن از الیاف پنبه نسوز، آب، سیمان و پرلیت استفاده شده است. این بتن چگالی کمی داشته و بسیار سبک است و آن را به اسم بتن سبک می‌شناسند. بتن سبک برای عایق کاری دیوار، کف و سطح بام استفاده می‌شود. البته باید بدانید که بتن‌های سبک مانند بتن‌های معمولی مقاومت و استحکام زیادی ندارند.

۳- تولید پلاستر معمولی:

کاربرد دیگری که پرلیت می‌تواند در صنعت ساختمان داشته باشد، برای تولید پلاستر‌ها است. پرلیت حدوداً ۲۵ درصد وزن پلاسترها را تشکیل می‌دهد. ملات پلاستر پرلیتی مزایایی دارد که عبارتند از:

• این ملات به علت خاصیت ارتجاعی که دارد و کم بودن انبساط آن، کمتر در معرض ترک خوردگی قرار دارد.
• یکی دیگر از مزیت‌های آن شکل گرفتن و سرعت خشک شدن آن در قالب است.
• در سطوح متراکم و صاف خاصیت چسبندگی زیادی دارد.
• از این ملات برای ساخت و ساز استفاده کرده و باعث می‌شوند مقاومت هوا در مقابل حریق و حرارت بالا برود.

۴- برای ساخت آجر عایق حرارت و صوت از آن استفاده می‌شود:

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این ماده این است که عایق صوتی می‌باشد و این باعث شده کاربرد زیادی برای ساخت و ساز داشته باشد. از کاربردهای مهم پرلیت برای ساختن مصالح می‌توانیم به تولید کردن آجرهایی اشاره کنیم که عایق حرارت و صوت هستند و به همین دلیل جاهایی که سر و صدای زیادی دارند و به عایق‌بندی صوتی هم نیازمندند، از پرلیت استفاده می کنند، البته باید بدانید که عایق صوتی بودن آن به حباب‌های ریز داخل آن و همچنین ضخامت آجر بستگی دارد. معمولاً این آجرها که عایق صوت و صدا هستند در برابر حرارت هم عایق می‌باشند و می‌توان گفت که دمایی حدود ۲۱۸ الی ۱۰۸۰ درجه را عایق هستند و امکان پخش شدن آتش به وسیله آنها به هیچ وجه وجود ندارد و به خوبی از پخش شدن آتش سوزی در داخل ساختمان جلوگیری خواهند کرد.

۵- عایق‌بندی سقف:

در صنعت سد سازی و ساختمان سازی از بتن‌های سبکی که پرلیت منبسط شده دارند و همچنین سیمان پرتلند استفاده می‌کنند. استفاده کردن از این بتن‌های سبک برای سقف، باعث می‌شود مقاومت آن در برابر باد و حریق بالا برود.

۶- عایق‌بندی کف:

عایق کاری کردن سیستم الکتریکی و لوله‌ها در کف ساختمان از اهمیت زیادی برخوردار است و به همین علت از پرلیت منبسط استفاده می‌کنند که دارای مقاومت زیادی در برابر حرارت و آتش است و از جذب گرد و خاک و آب جلوگیری می‌کند. از عایق‌های پرلیتی برای زیر اتاق و کف ساختمان جهت کم شدن انتقال صوت به طبقات زیرین و به داخل اتاق‌ها، استفاده می‌شود.

۷- عایق‌بندی زیر طبقات

پرلیتی را که برای عایق‌بندی زیر طبقات مورد استفاده قرار می‌دهند، یک ماده غیر عالی می‌باشد که فاسد هم نمی‌شود. این ماده قابلیت اشتعال زایی بسیار پایینی داشته و از جمع شدن موریانه‌ها در طبقات زیرین جلوگیری می‌کند. البته می‌توانیم بگوییم وقتی که پرلیت به عنوان عایق بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد، انتقال صدا به قسمت‌های زیرین و همچنین جذب گرد و غبار و آب کاهش پیدا می‌کند.

۸- استفاده برای پوشش لوله‌ها:

پرلیت به دلیل اینکه در مقابل حریق و آتش سوزی مقاومت زیادی دارد و همچنین وزن سبکی داشته و در برابر خوردگی و پوسیدگی هم مقاوم است، از آن برای عایق بندی و پوشش لوله‌های آب و سیم‌های الکتریکی استفاده می‌شود زیرا اگر لوله‌ها را عایق‌بندی نکنند و برای آنها از پوشش مناسب استفاده نشود، احتمال دارد از بین رفته و دچار پوسیدگی شوند. وقتی لوله‌ها را به وسیله پرلیت منبسط عایق‌بندی می‌کنند امکان اینکه ناخالصی داخل لوله جمع شود کاهش پیدا خواهد کرد.

پوشش لوله به شکل صفحه‌ای یا استوانه‌ای بوده که از پرلیت و چسب‌های مختلف درست می‌شود. این پوشش مقاومت زیادی در مقابل نفوذ آب داشته و از انبساط و انقباض کمی هم برخوردار است به همین علت جهت عایق کاری لوله‌ها در کارخانه‌ها و همچنین توربین‌ها و مولدهای بخار از آن استفاده می‌شود.

۹- تولید سنگ نما

پرلیت منبسط به علت رنگ سفید، هزینه مواد کم، وزن سبک و کم بودن جذب گرد و خاک برای استفاده در نماسازی ساختمان‌ها گزینه مناسبی می‌باشد. نماهای پرلیتی را می‌توان به شکل چوب، سنگ و آجر تولید کرد و در برابر فرسایش، حرارت و آتش مقاومت بسیار زیادی دارند.