علائم قارچ پوست سر و روش درمان آن

قارچ سر یک نوع بیماری پوستی است که مایکوز نیز نامیده می شود و افراد بسیاری با آن دست و پنجه نرم می کنند. قارچ موجودی زنده و کوچک همانند کپک است که در عناصر مختلفی همچون خاک، آب و حتی بدن انسان زندگی می کند و در صورتی که با پوست سر تماس برقرار کند سبب بروز عفونت قارچی پوست سر می گردد. عفونت قارچی پوست سر یا همان قارچ پوست سر یک نوع بیماری شایع است که در صورت ابتلا به آن بثورات قرمز رنگی بر روی پوست سر ایجاد می گردد که این بثورات یا تاول ها همواره با خارش همراه هستند و سبب پوسته پوسته شدن پوست سر می گردند. این بیماری به محض بروز باید درمان شود چرا که در صورت تاخیر رفته رفته موجب ریزش تمامی موهای سر و طاسی می گردد. قارچ پوست سر واگیر دار است و از فردی به فرد دیگر از طریق تماس دست با پوست سر و یا استفاده از وسایل شخصی فرد مبتلا همچون شانه، منتقل می شود از این رو باید از تماس با افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، خودداری کنید. این بیماری در هر سنی می تواند رخ دهد و بیشتر کودکان را درگیر می کند.

انواع قارچ پوست سر

قارچ پوست سر دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:

قارچ در داخل ساختمان مو:

این نوع قارچ درست در بین ساختار پوست سر یا همان ساختار موها قرار دارد که در صورت درمان نشدن تمامی آن ناحیه را در بر می گیرد و از رشد نسبتا سریعی برخوردار می باشد.

قارچ تجمعی:

قارچ تجمعی درست در کف سر و بین ساقه، سطح و بافت موها تجمع می کند و در صورت درمان نشدن این امکان وجود دارد که تمامی قسمت های پوست سر را در بر بگیرد.

قارچ شدید:

زمانی که تجمع قارچ در بین موها شدت بسیاری پیدا کند شکل آنها به صورت رشته ای ظاهر می شود که در صورت بی توجهی و عدم درمان موجب طاسی می گردد.

قارچ خفیف:

این نوع قارچ خود را با ریزش مو نشان می دهد یا به عبارت دیگر یکی از نشانه ها یا علائم بروز قارچ خفیف پوست سر، ریزش مو است به علاوه گاهی در پوست سر نقاط سیاه رنگی به وجود می آید و پوست سر به شدت پوسته پوسته می گردد.

قارچ فاووس:

به جرات می توان گفت که فاووس یکی از خطرناک ترین قارچ های پوست سر است که به دلیل رعایت نکردن بهداشت به وجود می آید و به محض ابتلا به آن، زخم های بزرگ بسیار زیادی بر روی پوست سر ایجاد می گردد.

عفونت قارچی اکتوتریکس:

این نوع عفونت قارچی توسط یک نوع قارچ پوست سر به نام میکروسپورم ایجاد می شود که به محض ابتلا، تمامی ساقه مو و پوست سر را در بر می گیرد و آسیب بسیاری به آنها وارد می کند.

عفونت قارچی اندوتریکس:

عفونت قارچی اندوتریکس از طریق حمله نوعی قارچ به نام تریکوفیتون ایجاد می شود که بیشتر ساقه و شاخه های مو را در بر می گیرد و به آنها صدمه وارد می کند.

عفونت قارچی کرم حلقوی یا تنیا کاپیتیس:

این نوع عفونت قارچی در پوست سر و ساقه مو بسیار شایع است که بیشتر در کودکان مدرسه ای دیده می شود و به شدت مسری است، از علائم کرم حلقوی می توان به وجود‌ لکه های سیاه و سفید کوچک بر روی پوست سر، خارش و شوره زدن سر اشاره نمود.

علائم بروز قارچ پوست سر

۱: بروز لکه های دایره ای شکل به رنگ سیاه و سفید در قسمت ریزش موها

۲: ایجاد زخم های بزرگ و کوچک آن هم به تعداد زیاد بر روی پوست سر

۳: ریزش موها که اغلب به صورت تکه ای و کروی شکل است و در صورت درمان نشدن به طاسی تبدیل می شود

۴: ملتهب شدن پوست سر در اثر خارش بسیار

۵: وجود بثورات و تاول های قرمز رنگ در پوست سر

۶: کم شدن مقاومت موها و شکنندگی سریع آنها

۷: تب خفیف

۸: پوسته پوسته شدن یا شوره زدن پوست سر

۹: ورم کردن غدد لنفاوی

۱۰: احساس درد در پوست سر

۱۱: خاکستری رنگ شدن پوست سر

علت ابتلا به قارچ پوست سر

انسان به انسان:

این نوع قارچ از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و تنها راه انتقال آن تماس مستقیم پوستی است.

اشیا به انسان:

یکی دیگر از روش های ابتلا به قارچ لمس اشیایی و وسایل آلوده به این بیماری است که گاهی در صورت اشتراک گذاری وسایل خصوصی خود همچون: حوله، ملحفه و شانه با فرد مبتلا به قارچ و استفاده از آن وسایل به قارچ مبتلا شوید.

حیوان به انسان:

ممکن است شما یک حیوان را لمس کنید که آن حیوان مبتلا به قارچ پوستی باشد و شما با لمس پوست خود دچار قارچ شوید.

روش های درمان قارچ پوست سر

درست است که بیماری قارچ پوست سر بیماری شایع و خطرناک است اما همواره روش های درمانی برای آن وجود دارد که سبب از بین بردن و رفع آن می گیرد، این روش ها عبارتند از:

استفاده از سیر:

یکی از موادی که در رفع قارچ پوست سر موثر است سیر می باشد چرا که این ماده در رفع و کاهش عفونت ها کاربرد بسیاری دارد از این رو از بروز عفونت قارچی پوست سر جلوگیری کرده و در صورت بروز، آن را رفع می نماید. برای مشاهده میزان اثرگذاری این ماده، مقداری از آن را له کنید و به خوبی با روغن نارگیل مخلوط نمایید، سپس بر روی پوست سر خود قرار دهید، برای بهبودی سریعتر این کار را در هر روز ۱ مرتبه انجام دهید.

استفاده از سرکه سیب:

سرکه سیب به دلیل خاصیت ضد میکروبی خود می تواند در رفع و کاهش علائم قارچ پوست سر مفید باشد، برای مشاهده میزان اثرگذاری، تکه ای پنبه را به سرکه سیب آغشته کنید و بر روی کف سر بمالید، این کار را ۲ الی ۳ بار در هفته انجام دهید.

استفاده از روغن نارگیل:

روغن نارگیل نیز همانند سرکه سیب دارای خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی است که استعمال آن بر روی پوست سر و موها سبب رفع قارچ می گردد.

استفاده از آلوچه خشک:

آلوچه خشک نیز همانند روغن نارگیل و سرکه سیب می تواند در رفع قارچ های پوست سر مفید باشد، برای مشاهده اثرگذاری این ماده مقداری از آن را به مدت چند ساعت در آب بخیسانید و سپس به خوبی له کنید، پس از له نمودن آلوچه ها به طور کامل، آنها را بر روی پوست سر خود بمالید و اجازه دهید ۹ تا ۱۲ ساعت بر روی پوست سر و موهایتان باقی بماند و بعد به خوبی آن را با آب و شامپو بشویید. نکته: برای میزان اثرگذاری بیشتر، بهتر است این کار را شب قبل از خواب انجام دهید.

استفاده از داروهای خوراکی ضد قارچ:

یکی دیگر از راه های درمان قارچ پوست سر استفاده از داروهای ضد قارچ نظیر گریزئوفولوین، ایتراکونازول، فلوکونازول و تربینافین است که برای نتیجه گیری مطلوب باید آنها را به صورت مرتب استفاده نمود. توجه داشته باشید که استفاده از گریزئوفولوین برای افراد باردار و افرادی که در سن باروری هستند ممنوع می باشد چرا که ممکن است سبب بروز یک سری عوارض جانبی در آنها گردد.

درمان قارچ پوست سر با استفاده از کرم و شامپوهای ضد قارچ:

از شامپو و کرم های ضد قارچ می توان برای کاهش قارچ پوست سر استفاده نمود چرا که این محصولات به تنهایی نمی توانند قارچ پوست سر را به طور کامل رفع کنند چرا که قارچ ها سریعا به ساقه موها نفوذ می کنند و برای رفع کامل قارچ باید در کنار آنها از داروهای خوراکی و روش های خانگی نیز استفاده شود. بهترین پماد و شامپوهای ضد قارچ جهت کاهش قارچ پوست سر عبارتند از: کتوکونازول، کلوتریمازول، اکونازول، میکونازول، نفتیفین، تربینافین و اکسی نازول.

چگونه می توان از ابتلا به قارچ پوست سر جلوگیری کرد؟

خشک و تمیز نگه داشتن پوست سر:

به محض اینکه با حیوان یا انسان مبتلا به قارچ پوست سر در تماس بودید دست خود را به خوبی ۲ الی ۳ بار با آب و صابون بشویید و قبل از شستن دست ها به هیچ وجه سایر نواحی پوست و بدنتان را لمس نکنید.

دوری از حیوانات مبتلا به قارچ:

در صورت نگهداری هر نوع حیوان خانگی از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید و آن را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید.

خودداری از مصرف لوازم شخصی به صورت مشترک:

به هیچ وجه لوازم شخصی خود را همچون: حوله، شانه، روسری، گیره، کلاه و غیره را با دیگران به اشتراک نگذارید و در صورت اشتراک گذاری بلافاصله آنها را با شوینده و آب به خوبی بشویید و سپس مورد استفاده قرار دهید.

رعایت بهداشت پوست سر:

هیچگاه از برس آلوده برای شانه نمودن موهای خود استفاده نکنید و در هفته ۲ الی ۳ بار موهای خود را با استفاده از شامپوی مناسب شست و شو دهید.

بیش از حد کلاه سر نکنید و اجازه دهید پوست سر نفس بکشد:

استفاده طولانی مدت و بیش از حد کلاه می تواند سبب گرفتن نفس موها و پوست سر شود که همین امر سبب تعریق پوست سر می شود و بستر بروز قارچ را فراهم می آورد.

سخن پایانی

به طور کلی بسیاری از قارچ های پوست سر با استفاده از روش های گفته شده درمان می شوند اما در صورت استفاده از آن روش ها و رفع نشدن قارچ ها باید حتما به پزشک معالج جهت رفع مشکل مراجعه نمود.