بیماری آسم و پرستاری از بیمار مبتلا به آسم

مراقبت از بیماری که به آسم مبتلا شده برای خانواده کاری بسیار استرس زا است. اگر شما هم از این بیماران مراقبت می کنید، باید بدانید که علاوه بر بیمار، باید مراقب سلامتی خودتان هم باشید. آسم یک بیماری مزمن سیستم تنفسی می باشد که ممکن است افراد را در تمام گروه های سنی درگیر کند. علائم آن هم تنگی نفس، خس خس سینه، خلط و سرفه است. بیماری آسم معمولاً به علت انقباض نای و همچنین نایژک در هنگام مواجه شدن با محرک ها و مواد انرژی زا به وجود آمده و باعث اختلال در تنفس می شوند و در این حالت، شما علائم آن را در بیمار مشاهده می کنید.

همانطور که می دانید آسم یک بیماری سیستم تنفسی بوده که باعث درگیر شدن ریه خواهد شد. اگرچه دلیل اصلی آسم هنوز مشخص نشده است ولی بعضی از داروها، تغذیه و آلوده گی هوا جزو عواملی می باشند که می توانند آن را تشدید کنند. در بعضی از اشخاص مشکلات آسم کمتر بوده و معمولاً در حد سرفه باقی می ماند ولی گاهی هم ممکن است فرد دچار حملات شدید آسم شده و حتی راهی بیمارستان هم بشود. بیماری آسم به طور کامل درمان نمی شود و باید حتماً شخص تحت مراقبت های خاصی قرار بگیرد تا از عود کردن دوباره این بیماری جلوگیری شده و بیماری او کنترل شود. برای اینکه بدانید چگونه می توان از این بیماران مراقبت کرد، باید با این بیماری و انواع آن آشنا شوید.

بیماری آسم چیست؟

آسم جزو بیماری های مزمن بوده که به دلیل التهابات ریه و راه های تنفسی و همچنین تولید مخاط بیش از اندازه به وجود می آید. این ساده ترین تعریفی است که می توان از بیماری آسم کرد. برونش ها به دلیل استنشاق موادی مانند گرد و غبار، مواد شیمیایی، گرده های گل و… حساس شده و گاهی دچار التهاب می شوند در این صورت راه های هوایی در بدن فرد تنگ می شود و تنفس شخص دچار مشکل خواهد شد.

وقتی حملات آسم شروع می شود، راه های هوایی بیمار متورم شده و دچار تنگی نفس خواهد شد و این باعث می شود که انرژی کافی به بدن او نرسیده و دچار مشکل شود. سالانه حدود ۲۵۰ هزار نفر به دلیل بیماری آسم جان خود را از دست می دهند.

شاید سؤال کنید چرا این بیماری باعث مرگ اشخاص می شود؟ حملات آسم باعث می‌شود که فرد نفس های تند کشیده و نتواند به راحتی دی اکسید کربن را از بدن خارج کند. از طرفی هم اکسیژن لازم به بدن او نمی رسد و این باعث زیاد شدن ضربان قلب شده و دی اکسید کربن محبوس می شود و شخص دچار تنگی نفس می شود. این کار تا هنگامی ادامه پیدا می کند که حمله به اوج خود می رسد و ممکن است بیمار مجبور به بستری شدن در بیمارستان شده و یا خطر مرگ او را تهدید کند.

انواع آسم

بیماری آسم انواع مختلفی دارد که درجات آن از خفیف تا شدید متغیر می باشد:

1.  آسم کودکان
2. آسم شغلی
3. آسم فصلی

۱- آسم کودکان

کودکانی که به آسم مبتلا هستند به انواع آلرژن‌ها حساسیت دارند. مانند گرده های گل و یا دود سیگار. کودکان مبتلا به آسم نیاز به مراقبت های خاصی دارند زیرا کودکان دارای ریه های کوچک بوده و مقدار کمی اکسیژن وارد بدن آنها می‌شود به همین دلیل حملات آسم در کودکان باعث می شود اکسیژن لازم به مغز آنها نرسد. به همین علت توصیه می کنیم کودکان مبتلا به آسم را حتماً تحت نظر پزشک متخصص قرار دهید. هرچند که معمولاً هنگامی که این کودکان بزرگتر می شوند، علائم بهبودی در آنها مشاهده می شود.

۲- آسم شغلی

بعضی از مشاغل باعث می شوند فرد دچار بیماری خاصی شود مثلاً اشخاصی که در کارخانه های چسب و رنگ، کک سازی و یا کارخانه های مواد شیمیایی کار می کنند، ممکن است علائم آسم در آنها مشاهده شود و یا احتمال دارد شخص دچار این بیماری بوده و با فعالیت در شغل های نامبرده شده، بیماری او شدت پیدا کند.

۳- آسم فصلی

آسم فصلی از شیوع زیادی برخوردار بوده و در فصل های خاصی دیده می شود. مثلاً در فصل بهار به دلیل گرده های گل و در فصل پاییز هم به دلیل برگ ریزان و همچنین در فصل زمستان به دلیل سردی هوا، آسم فصلی در افراد دیده می شود.

بیماری آسم چه علائمی دارد؟

اگر می خواهید با بیماری آسم آشنا شوید ابتدا باید علائم آن را بدانید. علائم مهم بیماری آسم عبارت است از:

• احساس خستگی
• زیاد شدن ضربان قلب
• تنگی نفس
• خس خس سینه
• سرفه

هرچه حملات آسم شدید تر شده باشد شما علائم بیشتری در فرد مشاهده می کنید. گاهی ممکن است آنقدر خس خس سینه در بیمار زیاد شود که خود او هم صدای نفس های خود را به صورت صوت بشنود.

چگونه می توان بیماری آسم را تشخیص داد؟

بیماری های کمی به آسم شباهت دارند مثل عفونت‌های دستگاه تنفسی، نارسایی قلبی، آمبولی ریه و تومور در راه های هوایی. برای تشخیص آسم حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک به وسیله عکس از قفسه سینه، اندازه گرفتن اکسیژن خون، آزمایش آلرژیک، تست ورزش و اسپیرومتری می‌تواند به طور دقیق این بیماری را تشخیص دهد.

مراقبت از بیماران مبتلا به آسم

بیمارانی که مبتلا به آسم هستند برای جلوگیری از حملات آسم، باید تحت مراقبت باشند. معمولاً این بیماران باید از داروهای خاص و اسپری استفاده کنند و لازم است که داروهای خود را همیشه همراه داشته باشند تا در هنگام ضرورت از آن استفاده کنند. در صورتی که برای مراقبت از این بیماران یک برنامه مشخصی داشته باشید، باعث آرامش بیشتر شما خواهد شد. در این قسمت نکات مهم را برای مراقبت از بیماران مبتلا به آسم بوسیله پرستار به شما ارائه می دهیم:

• حتماً باید یک لیست از نام داروها و دوز مصرفی آنها را همراه خود داشته باشید.
• داروها باید همانگونه که پزشک تعیین کرده به بیمار داده شود.
• پرستار باید محرک هایی را که باعث حملات تنفسی می‌شوند شناخته و بتواند بیمار را از آنها دور کند.
• محیط منزل باید از پرز لباس و یا حیوانات خانگی تمیز شده باشد.
• در مکان های مرطوب و دیوارها نباید قارچ وجود داشته باشد و باید به طور مرتب آنها را بررسی کنید.
• در منزل نباید حشراتی مانند سوسک و کنه وجود داشته باشد در غیر این صورت باید اقدامات لازم به وسیله پرستار انجام شود.
• برای بیمار مبتلا به آسم حتماً باید غذای سالم آماده شود و از مواد آلرژی زا در غذا استفاده نکنید.

سلامت پرستار بیمار مبتلا به آسم

همانطور که گفتیم بیماری آسم یک بیماری مزمن تنفسی بوده و این بیماران نیاز به مراقبت های ویژه ای دارند. شخصی که از این بیماران مراقبت می کند باید به سلامت خود هم توجه خاصی داشته باشد، تا دچار بیماری نشود. برای این منظور رعایت نکات زیر توسط مراقب بیمار لازم است:

1. باید به اندازه لازم استراحت کنید.
2. بطور منظم مورد معاینه پزشک باشید.
3. خواب کافی داشته باشید.
4. اجازه ندهید انرژیتان از دست برود.
5. از بدن خودتان مراقبت کند.
6. داشتن یک پشتیبان و حامی برای شما لازم است.
7. برای استفاده دارو، از یاد آور استفاده کنید.
8. آگاهی های خود را نسبت به بیماری بالا ببرید.
9. برنامه مراقبتی به همراه داشته باشید.

۱- باید به اندازه لازم استراحت کنید.

اگر شما از یک بیمار کودک نگهداری می کنید، باید برای او پرستار بگیرید به این صورت می توانید ساعاتی در روز را استراحت کنید و به راحتی نیاز کودک خود را برآورده کنید.

۲- به طور منظم مورد معاینه پزشک باشید.

حتماً آزمایشات لازم را سالیانه انجام داده و نگذارید بعد از مبتلا شدن به بیماری ها، درمان آن را شروع کنید. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.

۳- به اندازه لازم بخوابید.

اگر به دلیل سرفه های بیمار خود، در طول شب بیدار هستید، حتماً در روز خسته می شوید و این خستگی می تواند باعث افسردگی شما شده و یا شما را دچار فرسودگی کند. بهتر است برای خواب خود برنامه منظمی آماده کنید تا بتوانید در طول شب بهتر خوابیده و در صورت حملات آسم از بیمار خود حمایت کنید.

۴- اجازه ندهید انرژی‌تان از دست برود.

به احساسات خودتان کاملاً توجه کنید و ببینید آیا دچار فرسودگی و یا افسردگی شده اید یا خیر؟ اگر احساس کردید که نیاز به استراحت دارید و یا از دوستان خود فاصله گرفته‌اید، باید تجدید قوا کرده و انرژی خود را دوباره به دست بیاورید.

۵- از بدن خودتان به خوبی مراقبت کنید.

داشتن یک رژیم غذایی درست و سالم و همچنین فعالیت بدنی مناسب، باعث می شود انرژی شما افزایش پیدا کند و استرس تان هم کمتر شود.

۶- برای خود یک پشتیبان و حامی داشته باشید.

گاهی لازم است از پدر، مادر و یا همسر کمک بگیرید تا گاهی از بیمار شما مراقبت کنند. داشتن حامی می تواند باعث کم شدن حجم ناراحتی و فشار مراقبت از بیمار شود.

۷- از یادآور ها برای مصرف داروی بیمار استفاده کنید.

می توانید از هشدار دهنده و یا ساعت های زنگدار برای مصرف داروی بیمار استفاده کنید. به این ترتیب نگرانی برای فراموش کردن زمان دارو نخواهید داشت.

۸- آگاهی خود را نسبت به بیماری بالا ببرید.

در صورتی که شما نسبت به بیماری آگاهی لازم را داشته باشید مسلماً استرس شما هم کم می شود ولی در صورت نداشتن آگاهی، ممکن است مشکلاتی برای بیمارتان ایجاد شود و شما نتوانید با آن مقابله کنید.