اصول ساخت روف گاردن | نحوه ساخت روف گاردن، آشنایی با صفر تا صد طراحی بام سبز

اصول ساخت روف گاردن مسئله ای است که قبل از اقدام به اجرای آن باید بدانید. البته بهتر است کار ساخت آن را به کارشناسان حرفه ای و متخصص که امکان استفاده از نقشه برداری و محاسبات دقیق و انتخاب متریال مناسب جهت ایجاد فضای سبز را دارند، بسپارید.

اصول ساخت روف گاردن

روف گاردن یا باغ بربام یک فضای سبز است که روی پشت بام ساختمان قرار می گیرد و مزایای زیادی برای کیفیت هوا، انرژی، کشاورزی و زیبایی دارد. برای ساخت یک روف گاردن، باید به مراحل زیر توجه کنید:

با یک برنامه شروع کنید

ابتدا باید هدف، بودجه، طرح و نوع روف گاردن خود را مشخص کنید. روف گاردن ها می توانند از نوع سبز، خاکستری (با لایه ضخیم خاک و گیاهان بلند) یا ترکیبی باشند.

همچنین باید تصمیم بگیرید که روف گاردن شما فقط صرفا جنبه تزئینی داشته باشد یا قابل استفاده و نشستن نیز باشد.

با مهندس ساختمان مشورت کنید

قبل از شروع به اجرای روف گاردن، باید از مقاومت و تحمل وزن پشت بام خود اطمینان حاصل کنید. برای این منظور، بهتر است با یک مهندس ساختمان مشورت کنید و نظر او را درباره عایق کاری، زهکشی، شیب دهی و تاسیسات روف گاردن بپرسید.

دسترسی را بررسی کنید

روف گاردن شما باید دسترسی مناسب و امن داشته باشد. همچنین باید در نظر داشته باشید که چگونه مصالح، خاک و گلدان های خود را به پشت بام منتقل کنید.

از مواد مقاوم استفاده کنید

استفاده از مواد مقاوم از اصول ساخت روف گاردن است. روف گاردن شما باید از مصالح و لایه های مقاوم و سبک تشکیل شود. لایه های تشکیل دهنده روف گاردن عبارتند از: عایق رطوبت، لایه محافظ، پرکننده های سبک و عایق حرارتی، زهکشی و ذخیره آب، فیلتر، خاک و پوشش گیاهی.

هر لایه باید عملکردهای خود را به درستی انجام دهد تا جلوگیری از نشت آب، فاسد شدن خاک، فشار زائد به سقف و آسیب به گیاهان شود.

یک منبع آب پیدا کنید

روف گاردن شما نیاز به آبیاری منظم دارد. برای این منظور، باید یک منبع آب مطمئن و قابل دسترس در پشت بام خود داشته باشید. می توانید از لوله کشی، شیرآلات، فلاش تانک، تانکر آب یا حتی استفاده از آب باران برای آبیاری روف گاردن خود استفاده کنید.

همچنین می توانید از سیستم های آبیاری خودکار یا قطره ای برای صرفه جویی در مصرف آب و کارایی بالاتر استفاده کنید.

به دنبال فضای ذخیره سازی باشید

روف گاردن شما نیاز به نگهداری و تعمیر دوره ای دارد. برای این منظور، بهتر است فضای کافی برای ذخیره سازی ابزار، مصالح، کود و سموم را در پشت بام خود فراهم کنید.

می توانید از کابینت ها، جعبه ها، کمدها یا حتی ساخت یک انبار کوچک برای این منظور استفاده کنید.

بستر مناسب کاشت را انتخاب کنید

روف گاردن شما باید با گیاهان مناسب و زیبا تزئین شود. برای این منظور، باید گیاهان را بر اساس شرایط آب و هوایی، نور، خاک و مقاومت در برابر سرما و گرما انتخاب کنید. معمولا گیاهان رونده و همچنین گل های رنگین و عطردار برای روف گاردن مناسب هستند.

می توانید از گلدان ها، فلاورباکس ها، جعبه های چوبی، پالت ها یا حتی سطل های فلزی برای کشت گیاهان خود استفاده کنید.

خاک مناسب برای روف گاردن

برای ساخت یک روف گاردن، باید به انتخاب خاک مناسب توجه کنید. خاک مناسب روف گاردن باید دارای ویژگی های زیر باشد:

• سبک باشد تا از وارد آمدن فشار زائد به سقف جلوگیری کند.
• تخلخل بالا داشته باشد تا رطوبت را نگه دارد و زهکشی خوبی داشته باشد.
• مواد غذایی کافی داشته باشد تا گیاهان را تغذیه کند.
• استریل و فاقد آفت باشد تا از بیماری گیاهان جلوگیری کند.

بر اساس این معیارها، دو نوع خاک که بهترین گزینه ها برای روف گاردن هستند، عبارتند از:

خاک سبک

این خاک از مواد آلی و فرآورده های خزه مرده تشکیل شده است و وزن کم، ماندگاری رطوبت بالا، سرشار از مواد آلی و مغذی و همچنین قابل استفاده در هر نوع آب و هوایی است.

خاک کوکوپیت

این خاک از پوست نارگیل تولید شده است و دارای تخلخل بالا، قابل حمل، قابل بازسازی، فسفر و پتاس بالا و همچنین قابل ترکیب با سایر خاکها است.

برای تهیه خاک مناسب روف گاردن، می توانید از ترکیب این دو نوع خاک با هم یا با سایر مواد مثل پور، کود حیوانی، شن، ماسه و … استفاده کنید. البته بسته به نوع گیاهانی که قصد کشت آنها را دارید، مقادیر مختلف این مواد را به خاک اضافه کنید.

به عنوان مثال، برای گل های رنگین و عطردار، بهتر است از خاک سبک با پور و کود حیوانی استفاده کنید. برای سبزیجات و صیفی جات، بهتر است از خاک کوکوپیت با شن و ماسه استفاده کنید.

مقوله وزن در روف گاردن

روف گاردن یا باغ بربام یک فضای سبز است که روی پشت بام ساختمان قرار می گیرد و مزایای زیادی برای کیفیت هوا، انرژی، کشاورزی و زیبایی دارد.

وزن روف گاردن یکی از عوامل مهم در طراحی و اجرای آن است که باید با دقت محاسبه و مدیریت شود.

در اصول ساخت روف گاردن وزن آن تاثیر مستقیم بر مقاومت و تحمل سقف و سازه ساختمان دارد و می تواند باعث خسارات جبران ناپذیر شود اگر به درستی رعایت نشود.

وزن روف گاردن شامل بارهای تحمیل شده از اجرای روف گاردن به ساختمان است که به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

بارهای مرده

بارهایی که ثابت هستند و امکان جابجایی آنها وجود ندارد. این بارها شامل وزن خاک، پوشش گیاهی، لایه های عایق کاری، زهکشی، تاسیسات، گلدان ها، نیمکت ها، آلاچیق ها و سایر المان های ثابت روف گاردن هستند.

برای کاهش این نوع بار، بهتر است از خاک های سبک و بهینه شده، گیاهان رونده و خشک پسند، لایه های تخلخل دار و سبک و المان های قابل جابجایی استفاده کنید.

بارهای زنده

بارهایی که غیر دائمی هستند و در حین بهره برداری از ساختمان به آن وارد می شوند. این بارها شامل وزن افراد، حیوانات، لوازم جانبی، باد، برف، باران و سایر عوامل محیطی هستند.

برای کنترل این نوع بار، بهتر است از حفاظ مناسب، جان پناه مناسب، عایق کاری مناسب، تعادل در تعداد بازدیدکنندگان و رعایت قوانین امنیت روف گاردن استفاده کنید.

بر اساس آیین نامه FLL Guideline 2008 که استاندارد آلمان در طراحی، اجرا و نگهداری و اصول ساخت روف گاردن است، مقادیر تقریبی بار مرده (kg/m2) بر حسب نوع پوشش گیاهی روف گاردن به صورت زیر است:

نوع پوشش گیاهی	بار مرده (kg/m2)
چمن و گلهای فصلی	۱۰
بوته گلهای چند ساله	۱۵
درختچه های تا ارتفاع ۳ متر	۳۰
درختان تا ارتفاع ۶ متر	۴۰
درختان تا ارتفاع ۱۰ متر	۶۰
درختان تا ارتفاع ۱۵ متر	۱۵۰

اهمیت زهکشی در روف گاردن

زهکشی یکی از عوامل مهم در طراحی و اصول ساخت روف گاردن است که باید با دقت محاسبه و مدیریت شود. زهکشی دو وظیفه اصلی دارد:

حفظ سلامت ریشه گیاهان

زهکشی باعث می شود که خاک روف گاردن از شرایط فاسد شدن دور بماند و ریشه گیاهان تنفس مناسب داشته باشند. همچنین زهکشی با تأمین جریان کافی آب، از خشک شدن خاک و کاهش مواد مغذی جلوگیری می کند.

جمع آوری و هدایت آب مازاد

زهکشی از اصول ساخت روف گاردن است. زهکشی باعث می شود که آب باران یا آب آبیاری اضافی که به سقف وارد می شود، به سمت لوله های خروجی هدایت شود و از جمع شدن آب روی پشت بام و افزایش فشار به سقف و ساختمان جلوگیری شود.

برای انجام زهکشی مناسب در روف گاردن، باید از لایه ها و مصالح خاصی استفاده کرد که در نتایج جستجو به صورت تفصیلی توضیح داده شده اند.

به عنوان مثال، برای لایه زیرین زهکش، معمولا از پارچه فیلترینگ، ژئودرین، پور، شن، ماسه و … استفاده می شود. برای لوله های خروجی آب نیز باید از لوله های پلاستیک با قطر مناسب و با شیرآلات کنترل استفاده کرد.

فیلترینگ در روف گاردن

فیلترینگ یکی از مراحل مهم در طراحی و اجرای روف گاردن است که به واسطه قرار دادن لایه ای از الیاف بر روی خاک، از ورود املاح و ذرات ریز خاک به لایه های زیرین جلوگیری می کند. فیلترینگ دارای فواید زیر است:

حفظ بافت و ساختار خاک

فیلترینگ با جلوگیری از جابجایی خاک، باعث می شود که خاک روف گاردن دچار تغییر بافت و ساختار نشود و همچنین از تشکیل توده های سخت و نفوذ ناپذیر خاک جلوگیری کند.

حفظ مواد مغذی خاک

فیلترینگ با جلوگیری از شستشو و انتقال املاح خاک، باعث می شود که مواد مغذی خاک برای رشد گیاهان حفظ شود و همچنین از کاهش pH خاک جلوگیری کند.

حفظ سلامت گیاهان

فیلترینگ با جلوگیری از تجمع آب در خاک، باعث می شود که رطوبت مناسب برای تنفس ریشه های گیاهان فراهم شود و همچنین از فساد و بیماری گیاهان جلوگیری کند.

حفظ عملکرد زهکش

فیلترینگ با جلوگیری از مسدود شدن لوله ها و لایه های زیرین زهکش، باعث می شود که آب باران یا آب آبیاری اضافی به راحتی به سمت خروج هدایت شود و همچنین از نشت آب به سقف و ساختمان جلوگیری کند.

جمع بندی

در این مطلب از ایبک امداد به بررسی اصول ساخت روف گاردن پرداختیم. البته ناگفته نماند اجرای روف گاردن یک کار اصولی و حرفه ای است و نیاز به تخصص و تجربه بالایی دارد. بنابراین خودتان خودسرانه بدون هیچگونه تجربه ای اقدام به اجرای روف گاردن نکنید.

پیشنهاد ما استفاده از خدمات ساختمانی ایبک امداد است. ایبک امداد با در اختیار داشتن نیروهایی متخصص و حرفه ای به صورت اصولی و حرفه ای می تواند سقف خانه شما را زیبا کند.