وسواس غذایی در کودکان چیست و چگونه والدین باید آن را کنترل کنند؟

وقتی کودک مبتلا به وسواس غذایی می شود، تمایل دارد تمام غذاها را بخورد و همه دغدغه او به دست آوردن غذا می شود. اگر کودک شما به وسواس غذایی مبتلا شده باشد، تمایل زیادی برای خوردن از خود نشان داده و دغدغه غذا خوردن دارد. بعضی از والدین از زیاد غذا خوردن کودک خوشحال می شوند ولی در طولانی مدت، این مورد باعث نگرانی آنها می شود و متوجه خواهند شد که این وسواس غذایی باعث مشکلات زیادی مانند فشارخون، دیابت، بیماری‌های قلبی، اضافه وزن و تنگی نفس در کودک می شود. به هر صورت باید برای رفع مشکل وسواس غذایی کودک ابتدا دلایل آن را شناخته و سپس برای رفع آن اقدامات لازم را انجام بدهید. وسواس غذایی کودک نشانه های خاصی دارد که شما را با آن آشنا خواهیم کرد.

نشانه های وسواس غذایی در کودک

تمایل و توجه بیش از حد کودک به خوردن غذا باعث می شود کودک از فعالیت های دیگر که قبلاً از آن لذت می برد، دوری کند. کودک فقط نگران وعده های غذایی بعدی خود است و گاهی به صورت مخفیانه خوراکی ها و غذاها را در جایی انباشته می کند. این کودکان معمولاً به طور مکرر و مداوم در مورد وعده های غذایی بعدی پیگیری می‌کنند و والدین خود را با سؤالات اینچنینی کلافه می کنند. این کودکان  دستور پخت غذا ها و یا برنامه های تلویزیونی در مورد آشپزی و یا کتاب های آشپزی را دنبال می‌کنند و به آنها علاقه زیادی نشان می‌دهند. اگر در خانه غذای کمی باشد و یا در صورت کمبود خوراکی، سریع اعتراض کرده و معترض و عصبی می شوند.

کودکانی که به وسواس غذایی مبتلا هستند بیش از اندازه غذا خورده و گاهی حالت تهوع گرفته و یا بیمار شوند. اگر متوجه شدید که ذهن کودک شما فقط مشغول غذا است و توانایی کمتری در مورد مسائل دیگر از خود نشان می دهد، این نشان دهنده وسواس غذایی در کودک بوده که باید حتماً آن را حل کنید.

دلایلی که باعث وسواس غذایی در کودک می شود چیست؟

مهم است که شما برای حل مشکل ابتدا دلایل این وسواس غذایی را پیدا کنید. بعضی از موارد می تواند باعث وسواس غذایی در کودک شود که مهمترین آنها عبارتند از:

1. نبودن یک برنامه منظم و زمانبندی شده و همچنین تنوع غذایی
2. مکالمات غذایی نامناسب
3. رژیم غذایی برای کودک
4. غذا باعث می شود کودک آرامش پیدا کند.
5. کودک از گرسنه ماندن می ترسد.

۱- نبودن یک برنامه منظم و زمانبندی شده و تنوع غذایی

وقتی کودک شما نمی داند که چه هنگامی باید غذا بخورد یعنی از وعده بعدی غذا اطلاعی ندارد، این باعث می شود در ذهن او هرج و مرج ایجاد شده و اعتمادی به غذاخوردن نداشته باشد. منظم نبودن وعده های غذایی و میان وعده ها می تواند یکی از دلایل دغدغه کودک برای خوردن باشد زیرا در مورد وعده بعدی که می‌خواهد با آن تغذیه شود، مطمئن نیست و اطمینانی به آن ندارد. این باعث می شود دچار وسواس فکری شده و نگران خوردن وعده های بعدی غذا باشد و ذهن او در تمام طول روز درگیر غذا خوردن می شود. پس باید برای وعده های غذایی زمان مشخصی را معین کنید و همچنین میان وعده ها را هم در ساعت مشخصی به کودک بدهید.

۲- مکالمات غذایی نامناسب

گفتن جملاتی مثل «فقط همون غذا را باید بخوری» و یا اینکه به کودک بگویید «نباید بیشتر از آنچه برای تو ریختم بخوری» باعث می شود کودک فکر کند غذا محدود و یا کم است و این باعث باعث ترس کودک می شود و تصور می‌کند که غذا دیگر نیست و با ولع بیشتری شروع به غذا خوردن می کند و بدون اینکه در نظر بگیرد که سیر شده، غذا را می خورد. حتی ممکن است کودک گرسنه نباشد ولی با این صحبت شما کودک با ولع تمام غذا را خواهد خورد. اگر کودکان بترسند که غذا را از دست می دهند آنگاه نگرانی زیادی نسبت به نبودن  غذا پیدا خواهند کرد.

۳- رژیم غذایی برای کودک

وقتی شما کودک را محدود می کنید و یا از خوردن بعضی از غذاها جلوگیری می کنید مانند شیرینی و دسر ها که برای کودک لذت بخش است، در ذهن او ایجاد قحطی می شود. محدودیت غذایی برای کودک و یا رژیم های غذایی، باعث می شود اشتیاق و علاقه به غذاهایی که اجازه خوردن آنها را ندارند، بیشتر شود. این موضوع بسیار حساس بوده و متخصصین توصیه می‌کنند به دلیل سلامت و یا اضافه وزن کودک، آنها را تحت رژیم های غذایی قرار بدهید. ولی محدودیت غذایی باید به شکل درست و صحیح انجام شود تا اثر مخرب بر روی رفتار کودک نداشته باشد. محدودیت ها باعث می شود کودک نسبت به خوراکی مشتاق تر و حریص تر شود.

۴- غذا باعث می شود کودک آرامش پیدا کند.

کودکانی که به وسواس غذایی مبتلا هستند، غذا باعث آرامش خاطر و احساس لذت آنها خواهد شد. مخصوصاً کودکانی که دچار آسیب های روانی و به نوعی دچار صدمات شدید، شده اند مانند طلاق والدین، جابجایی مکان زندگی، از دست دادن یکی از عزیزان و… می تواند آنها را با این مشکل روبرو کند.

۵- کودک از گرسنه ماندن می ترسد.

کودکانی که دچار وسواس غذایی شده اند به دلیل به هم ریختگی خانوادگی و یا کمبود غذایی در هنگام خوردن غذا، می ترسند که نیاز آنها برطرف نشود. نگران بودن در مورد نداشتن غذای کافی باعث می شود کودک دچار دغدغه همیشگی در مورد خوردن غذا شود و این باعث وسواس غذایی در کودکان خواهد شد.

چگونه می توان وسواس غذایی را در کودکان برطرف کرد؟

وقتی شما متوجه می شوید که کودکتان دچار وسواس غذایی شده، ناراحت و نگران خواهید شد. ابتدا باید بدانید که در این بین شما مقصر نبوده و نباید خودتان را سرزنش کنید. در این مورد با خودتان کمی مهربان باشید و تلاش کند که این رفتار نادرست فرزندتان را با روش‌های جدید اصلاح کنید. تغذیه کودک یک رابطه بوده و روش های صحیح و مثبت تغذیه باعث می شود کودک رشد و شکوفایی صحیحی داشته و تغذیه مطمئن پیدا کند.

یکی از نیازهای اساسی کودکان غذا خوردن است و اگر آن را برطرف نکنید باعث می شود فرزند شما دچار کمبود شود. برای اینکه دغدغه کودکان را نسبت به غذا خوردن کم کنید باید حتماً به کودکان خود کمک کنید تا رابطه تغذیه آنها بهبود پیدا کند و ذهن آنها کمتر درگیر غذا و خوردن شود.

چه کار کنیم تا فرزندانمان وسواس غذایی نداشته باشند؟

اگر کودک شما دچار وسوسه غذایی شده و دائم به فکر غذا خوردن است می توانید با راه حل های ساده مشکل را برطرف کنید:

۱- برنامه غذایی مناسب ایجاد کنید.

برنامه غذایی درست و صحیح می‌تواند باعث شود کودک احساس امنیت غذایی کند و این برای کودکان بسیار اهمیت دارد. والدین باید به دور از هرج و مرج زندگی، یک برنامه غذایی درست آماده کنند، تا امنیت غذایی در کودک ایجاد شود. به فرزند خود در مورد وظایفی که در هنگام خوردن دارد اعتماد کنید و مسئولیت خودتان را بدرستی در مورد تغذیه کودک انجام دهید.

۲- برای درمان کردن وسوسه غذایی کودک، بی طرف و صبور باشید.

ناخواسته نسبت به رفتار وسواسی کودک خود در مورد غذا خوردن، واکنش‌های تند نشان ندهید زیرا این واکنش های کلامی و یا حتی غیر کلامی باعث احساس شرمندگی، گناه و خجالت کودک خواهد شد. بهتر است در این مورد صبور بوده و به آرامی مشکل را برطرف کنید. این کار می‌تواند به رفع مشکل وسواس غذایی فرزند شما کمک زیادی بکند.

۳- در مورد شیوه تغذیه تفکر کنید.

شیوه تغذیه شما می تواند تأثیر زیادی در روی تغذیه کودک هم داشته باشد. اگر شما به بعضی از غذاها اطمینان ندارید و تصور می کنید مفید نیستند، باید آنها را از برنامه غذایی خود و کودکتان حذف کنید و یا برعکس، اگر غذایی مفید است ولی شما دوست ندارید، باید سعی کنید طوری رفتار کنید که بی علاقگی شما به کودک منعکس نشود. به این صورت می توانید به کودک خود کمک کنید تا روش تغذیه صحیح را یاد بگیرد.

۴- در صورت نیاز به متخصص تغذیه کودک مراجعه کنید.

اگر نتوانستید مشکل وسواس غذایی کودک را برطرف کنید، شاید بهتر باشد به یک متخصص تغذیه کودکان مراجعه کنید. متخصص تغذیه می تواند شما را راهنمایی کرده تا در مورد تغذیه فرزند خود با او ارتباط بیشتری برقرار کنید. متخصص درجه وسواس غذایی کودک را تعیین می‌کند و تشخیص می‌دهد که به چه اندازه کودک شما نیاز به مراقبت و برنامه غذایی دارد. شما باید دغدغه های ناسالم غذایی کودک را برطرف کنید.

چگونه وسواس غذایی کودک را کنترل کنیم؟

همان طور که گفتیم داشتن برنامه غذایی و برنامه ریزی صحیح می تواند در کودک شما حس امنیت ایجاد کند. والدین پرمشغله برای تهیه غذای کودک، دچار سردرگمی می‌شوند ولی داشتن یک برنامه منظم می‌تواند شما را از سردرگمی نجات دهد. از واکنش های آنی کودک برای خواستن بی موقع غذا پرهیز کنید. در صورت درخواست غذا توسط کودک، هیچ گاه به سرزنش های نابجای کودک نپردازید. در این زمینه صبوری کنید تا بتوانید مشکل را کنترل کنید.

بیشتر کودکان در هنگامی که حوصله شان سر رفته و کاری ندارند تا انجام دهند، از روی عادت می خواهند غذا بخورند. شاید بهتر باشد در این جور مواقع برای کودک یک سرگرمی ایجاد کنید و توجه او را به کار دیگری مانند کتاب خواندن، پیاده روی، تلویزیون نگاه کردن و…. جلب کنید. این کار می تواند اشتهای کاذب کودک را از بین ببرد.